فرآوری عناب نیازمند نگاه ویژه و تعامل سازمان‌های مختلف است / پیش‌بینی برداشت بیش از 7 هزار تن عناب در خراسان جنوبی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از خاورستان، شرایط اقلیمی منحصر به فرد خراسان جنوبی باعث شده تا امکان تامین درآمد مناسب و معقول باغداران استان در کاشت تولید محصولاتی مانند عناب، زرشک و زعفران باشد، به گونه‌ای که این استان رتبه نخست تولید محصولات باغی زرشک و عناب و رتبه دوم زعفران را در سطح کشور دارا است.

یکی از محصولات استراتژیک استان خراسان جنوبی عناب است که بیش از چهل هزار سال است به دلیل خواص درمانی در مناطق مختلف استان کشت شده است و 98 درصد عناب ایران در خراسان جنوبی تولید می شود.

تا فصل برداشت عناب کمتر از دو ماه باقی مانده و در شرایط فعلی کشاورزان به عنوان مهمترین رکن این محصول با ارزش در قطب تولید با مشکلاتی مواجه و خواستار توجه متولیان امر به رفع این چالش‌ها هستند.

افزون بر این هر چند در سال های گذشته اقداماتی برای بیشتر دیده شدن این محصول پرخاصیت در سطح ملی انجام شده و برای بهره وری بیشتر از آن به سمت فرآوری هم پیش رفته اند اما تا رسیدن به شرایط ایده‌آل برای رفع مشکلات موجود کشاورزان و فرآوری این محصول استراتژیک استان باید برنامه‌ریزی‌های بهتری صورت پذیرد.

نبود سرمایه در گردش برای کشاورزی

سید محمد تقی موسوی یکی از کشاورزان سیوجانی که حدود 15 هکتار از مزارع اش را به کاشت عناب اختصاص داده است به خبرنگار خاورستان گفت: امسال به نسبت سال گذشته محصول کمتری داریم است اما باز هم خوب است.

او سرمایه در گردش را مهمترین مشکل تولید کننده های عمده عناب بیان کرد و افزود: برای افرادی که میزان تولیدشان کم است مشکلی نیست، اما برای ما که تولیدمان زیاد است باید برای نگهداری و کودهی باید هزینه کنیم با کمبود نقدیندگی روبرو هستیم و تسهیلات هم که داده نمی شود.

موسوی از وضعیت بازار این محصول چندان رضایت ندارد، افزود: دلالان و مغازه داران محصولات را از کشاورز با قیمت بهتری در مقایسه با کارخانه های فرآوری می خرند اما بهتر است دولت خرید تضمینی عناب را در برنامه قرار دهد.

مشکل کمبود آب

صادقی یکی دیگر از عناب کاران با گلایه از کم شدن سهم آب چاه‌های کشاورزی روستای سیوجان برای مدیریت مصرف آب، ادامه داد: چاه ها را خاموش می کنند و با وجود این مشکل، درختان 20 ساله تشنه هستند و در آینده نزدیک خشک خواهند شد.

صادقی گلایه هایی را در حوزه فرآوری عناب هم مطرح کرد و افزود: سال‌ها است که این محصول ارزشمند به صورت فله‌ای به بازار عرضه می‌شود و بهتر است مسئولان برای این مهم چاره اندیشی کنند تا دسترنج کشاورزان در قطب تولید عناب بسته بندی و فرآوری شود.

به گفته وی هر سال در فصل جمع‌آوری عناب، دلالان زیادی دسترنج کشاورزان را با قیمت‌های بسیار پایین خریداری می‌کنند، بنابراین وجود یک تعاونی روستایی برای خرید محصولات کشاورزان در قطب تولید عناب ضروری است تا دست دلالان کوتاه شود.

پیش بینی 7530 تن برداشت

محمد رضا اکبری معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان‌جنوبی با اشاره به این که برداشت تازه خوری عناب از اواسط مرداد شروع و تا اواخر شهریور ماه ادامه دارد به خبرنگار خاورستان گفت: سطح زیر کشت عناب در خراسان جنوبی 4هزار و 715 هکتار است و پیش بینی می شود تولید امسال7 هزار و 530 تن باشد.

به گفته وی سال گذشته در 4 هزار و 134 هکتار سطح زیر کشت 7 هزار و 737 به ارزش 295 میلیارد ریال برداشت کردیم.

وی تعداد بهره برداران عناب را 9 هزار نفر بیان کرد و افزود: خوسف بیشترین سطح زیر کشت را با هزار و 912 هکتار را دارد.

فرآوری 12 درصد

آن طور که مدیر صنایع فرآوری جهاد کشاورزی خراسان جنوبی به خبرنگار خاورستان گفت: سال گذشته، 7 هزار و 383 تن عناب خشک در خراسان جنوبی تولید شد که تنها حدود هزار تن آن جذب صنایع فرآوری شد که این رقم‌معادل 12 درصد عناب تولیدی استان است.

حسینی با اشاره به فعالیت 6 واحد فرآوری عناب با ظرفیت اسمی هزار و 740 تن در سال در خراسان جنوبی افزود: عناب‌های جذب شده در صنایع فرآروی استان تبدیل به محصولات پودر عناب، شیره عناب، کنسانتره، دمنوش، حبه و قرص عناب شده است.

به گفته وی واحد‌های فرآوری عناب در خراسان جنوبی، در شهرستان‌های خوسف، بیرجند و قاین فعال است.

مدیر صنایع فرآوری جهاد کشاورزی استان گفت: همچنین 960 تن از عناب تولیدی سال 1400 در 16 واحد خراسان جنوبی، برای ارائه به بازار بسته بندی شد.

حسینی همچنین از صدور جواز تأسیس برای 13 واحد دیگر فرآوری عناب و 20 مجوز تأسیس واحد بسته بندی عناب در استان خبر داد و افزود: واحد‌های فرآوری با ظرفیت اسمی هزار و 816 تن در سال، در حال ساخت هستند.

خرید توافقی با توجه به شرایط

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی با تاکید بر این که بر اساس شرایط برای خرید توافقی عناب اقدام خواهد شد به خبرنگار خاورستان گفت: برای خرید تضمینی یک سری اقلام خاص مثل گندم دولت بر اقدام می کند حتی در موارد خاص مثل زعفران و زرشک خرید تضمینی نیست خرید توافقی است، که سازمان تعاون روستایی ورود پیدا می کند و برای جلوگیری از تضییع حق کشاورزان اقدام به خرید بخشی از محصولات به صورت توافقی می کند.

به گفته سید حسن رضوی در محصولاتی نظیر زرشک و عناب تجربیاتی از گذشته بوده امسال هم برنامه ریزی می کنیم در زمان برداشت مشکل خاصی نخواهیم داشت.

وی افزود: برای خرید توافقی عناب به بازار نگاه می کنیم که چه گونه است، شاید امسال با توجه به شرایط موجود عناب کم باشد نیازی به خرید توافقی هم نباشد و بسیاری از روستایی ها حاضر نباشند به هر کسی عناب را بفروشند.

وی ادامه داد: اگر دیدیم عناب مازاد است و فروش بیشتر است به تعاونی ها گفته شده که آمادگی داشته باشند که اگر موردی بود ورود کنند که کشاورزان به مشکل نخورند.

ظرفیت بالای فرآوری عناب

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی هم چنین گفت: ظرفیت هایی که در بخش فرآوری این محصول وجود دارد بیشتر از این موارد است کارخانه هایی که ایجاد شده می توانند چند برابر تولیدات فعلی را داشته باشند به عنوان مثال در خوسف بیش از بیش از 5 تا 6 بخش در کارخانه فرآوری ایجاد کرده که یک بخشی به ظرفیت تکمیلی نرسیده بودند.

سید حسن رضوی ادامه داد: این بدان معنا است که عناب به میزان کافی به آن ها تحویل نمی شود و ظرفیت خالی دارند و نیازی به ایجاد ظرفیت جدید وجود ندارد مگر این که تنوع ایجاد کنند.

وی به این نکته هم اشاره کرد با استفاده از شرکت های دانش بنیان باید به سمت محصولات جدید تری برویم و با توجه به شعار امسال تولید دانش بنیان، اشتغال آفرین از ظرفیت های شرکت های دانش بنیان استفاده کرد.

به گفته وی تعاملات خوبی هم در این رابطه ایجاد شده و در محصول عناب هم از ظرفیت شرکت های دانش بنیان بیش از گذشته استفاده خواهیم کرد.

وی براین عقیده است خیلی ها سراغ حبه عناب رفتند که این هم تا یک حدی کشش دارد باز الان بسکوییت و کیکی که از عناب تهیه می شود این ها را به سمت نوآروری پیش روند به عنوان مثال کارخانه های تولید کیک و کلوچه عناب یا شربت عناب در استان ایجاد شود.

مشکلات پسا فرآوری

مدیر تعاون روستایی با اشاره به مشکلات بهداشتی بعد از فرآوری گفت: محصولی که به تازگی تولید می شود هنوز استاندارهای لازم برای آن تعریف نشده و سیب سلامت می خواهد برای این موارد باید نهادهای دیگری خارج از جهاد و تعاون روستایی همکاری کنند.

رضوی تاکید کرد: در حوزه فرآوری کمی جلو افتادیم اما باز مسایل پس از فرآوری پیش آمده این ها باید حلاجی شود این ها می گویند معیاری برای سنجش سلامت پودر عناب نداریم.

وی ادامه داد: استانداردی برای سنجیدن محصولات فرآوری شده از عناب را ندارند برای پودر آلبالو از قبل استانداردها تعریف شده و پودر عناب را هم بر اساس پودر آلبالو می سنجند که هیچ سنخیتی با هم ندارند و بر اساس آن گفته می شود پودر کیفیتی ندارد واجازه ورود را نمی دهند.

رضوی تاکید کرد: زیرساخت ها باید برای پودر عناب هم توسط اداره استاندارد و شبکه بهداشت فراهم شود و آن ها باید این مسائل را مرتفع کنند و همزمان با جهاد و تعاون روستایی که در بخش تولید و فرآوری ورود کردیم این مشکلات را رفع کنند تا به نتیجه برسد.

به گفته مدیر تعاون روستایی، الان کارخانه راه‌اندازی شد تولید محصولات دارد اما چون تایید نمی شوند بهره وری لازم را ندارند همه باید به صورت ویژه به عناب این محصول استراتژیک استان به صورت ویژه نگاه کنند و زمینه های برای استفاده حداکثری از این ظرفیت منطقه فراهم کنند.

انتهای پیام /