فرسایش تاسیسات محوطه باستانی گوهرتپه / توقف اعتبار کاوش از سال 91

مدیر سایت موزه گوهرتپه با بیان اینکه تاسیسات این محوطه باستانی رو به فرسایش است گفت: اعتبارات تملک اراضی و پژوهشی از سال 91 قطع شده است.

حسین رمضان پور مدیر سایت موزه گوهرتپه در استان مازندران به خبرنگار مهر گفت: این سایت موزه یک مجموعه شهرنشینی از دوره آغاز شهرنشینی هزاره سوم قبل از میلاد تا هزاره اول قبل از میلاد است که در آن شواهدی از انسان‌های پیش از تاریخ را شناسایی کرده ایم. از سال 1379 پژوهش‌های باستان شناسی توسط آقای ماهفروزی در شرق مازندران شروع و این محوطه باستانی برای کاوش‌های گسترده و دستیابی به بقایایی از دوره شهرنشینی انتخاب شد تا بدانیم انسان‌ها در این دوره چطور زندگی می‌کرده‌اند و یا چه ویژگی‌هایی داشته‌اند.

مدیر سایت موزه گوهرتپه افزود: از سال 79 بررسی‌های سطحی انجام شد باستان شناسان در سال 80 گمانه زنی‌هایی کردند تا سال 91 که هر ساله به صورت منظم کاوش‌های باستان شناسی انجام می‌گرفت. اما از سال 91 به بعد اعتبارات پژوهشی گوهرتپه قطع شد و از آن زمان اینجا تنها به عنوان یک سایت موزه برای بازدید تبدیل شده و فعالیت‌های پژوهشی یا خیلی کم انجام می‌شود و یا اینکه از اینجا به عنوان یک پایگاه برای پژوهش‌های سایت‌های دیگر استفاده می‌شود. به رغم تمام امکاناتی که برای استقرار هیأت‌های کاوش وجود دارد اما متأسفانه این سایت دیگر رونق سابق را ندارد. اینجا مشکلات زیادی دارد از جمله عدم نیروی انسانی کارشناسی، خدماتی و یا راهنمای گردشگری و.... این مشکلات شرایط را برای جذب گردشگر در این محوطه دشوار کرده است. حتی تاسیساتی که اینجا وجود دارد نیز دچار فرسودگی شده‌اند مانند مسیرهای چوبی که برای تردد گردشگران تعبیه شده و ممکن است برای گردشگران خطرآفرین هم باشد.

رمضانپور بیان کرد: گوهرتپه سایت آغاز شهرنشینی است یعنی زندگی شهرنشینی برای اولین بار در هزاره سوم قبل از میلاد در منطقه خاورمیانه اتفاق افتاده است محوطه‌هایی مانند شوش و شهر سوخته و یا محوطه‌هایی در عراق از جمله محوطه‌های مهم آغاز شهرنشینی در خاورمیانه هستند. گوهرتپه نیز به اندازه این محوطه‌ها و به لحاظ مطالعه روند شهرنشینی بشر اهمیت دارد. اینجا اولین محوطه‌ای هست که شناسایی کرده ایم تا بتوانیم شرایط شهرنشینی را در شمال ایران بررسی کنیم. تا قبل از این همه محوطه‌های آغاز شهرنشینی که در ایران داریم بیشتر در جنوب و یا جنوب غربی ایران هستند. این موضوع می‌تواند مهمترین دلیلی باشد که بگوییم این محوطه باستانی نیاز به کاوش، حفاظت و مطالعه بیشتری دارد.

وی در ادامه گفت: اینجا شرایط تبدیل به محوطه میراث جهانی را دارد چون هنوز اصالت و سلامت اثر که از شاخص‌های مهم یک محوطه میراث جهانی است را دارد و به عرصه و حریم آن هنوز توسط مالکان خصوصی و دستگاه‌های دولتی دست اندازی نشده است و به راحتی می‌توان عرصه آن را خریداری، آزادسازی و حفظ کرد. حدود هشت هکتار زمین در اینجا خریداری شده اما از سال 91 به بعد اعتبارات تملک اراضی و پژوهشی قطع شده است. یک طرح مطالعاتی برای گوهر تپه تأیید شده اما به بودجه نیاز دارد تا به مرحله اجرایی برسد.