فرصت پیش روی ایران برای حضور در جمع 10 کشور برتر هوش مصنوعی جهان

به گزارش روز جمعه خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، رهبر معظم انقلاب در دیدار با جمعی از نخبگان علمی کشور بر اهمیت و ارجمندی نخبگان نزد ملت و نظام اسلامی صحبت کردند.

ایشان تأکید کردند که دانشمندان ما باید بتوانند برای آینده علمی کشور برنامه‌ریزی کنند، در واقع نقطه مطلوب ما در نظر ایشان زمانی است که سایر کشورها و فرهنگ‌ها برای فراگیری علوم و فنونی که به دست متخصصان ایرانی خلق شده است، به فراگیری زبان فارسی نیاز پیدا کنند.

ایشان تأکید کردند که در علم باید آفرینشگر باشیم. در واقع برای اینکه علم بتواند پاسخی برای بحران‌های کشور داشته باشد، نیازمند آن است آفرینشگرانه آن را بشناسیم و به کار گیریم. با توجه به بحران‌های امروز نظیر آب، ترافیک، مشکلات زیست‌محیطی، آسیب‌های اجتماعی، تخلیه روستاها، ضعف در نظام پولی، مالی، مالیاتی، بانکی، نظام تولید و توزیع ثروت و همگی آن‌ها باید به برکت علم و آفرینشگری در این حوزه راهکارهای لازم را استخراج کرد.

از دیدگاه رهبری هوش مصنوعی در میان فنون عالیه جهان برای مدیریت کشور و حل بحران‌ها، جایگاهی آینده‌ساز دارد، به همین دلیل ایشان تأکید دارند که با دریافت خط‌مشی‌ها باید آن‌گونه کار کنیم که در چند سال آینده جزو 10 کشور برتر هوش مصنوعی جهان باشیم.

در حال حاضر سهم هوش مصنوعی از تولید ناخالص داخلی یک درصد است که مطلوب است این میزان به پنج درصد برسد.

در همین راستا مهدی محمدی عضوهیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران روز جمعه در خصوص وضعیت کنونی ایران در زمینه استفاده از فناوری هوش مصنوعی در گفت وگویی با خبرنگار علم وآموزش ایرنا اظهار داشت: در سطوح مختلفی می توانیم، ارزیابی از وضعیت کشور در زمینه هوش مصنوعی داشته باشیم. اولین سطح در زمینه تولید مقالات علمی بین المللی است، در این زمینه متوسط رتبه ما از نظر مقالات در پایگاه وب آو ساینس رتبه 14 جهان است و از منظر مقالات در پایگاه سایمگو در سال های اخیر در رتبه 15 تا 16 دنیا قرار داشته ایم.

وی بیان کرد: با توجه به این آمار می توان گفت رتبه تولیدات علمی در این حوزه خیلی بد نیست و با کمی حمایت به راحتی جزو 10 کشور برتر در زمینه هوش مصنوعی قرار می گیرد.

عضو هیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران با بیان اینکه متاسفانه اشتباهی در سال های گذشته در زمینه اعلام رتبه کشور در زمینه فناوری های جدید رخ داده است، گفت: در رتبه بندی های فناوری های نوین در کشور به دنبال اعلام شاخص مقاله بوده ایم، به طور مثال در حوره فناوری نانو، رتبه چهارم دنیا هستیم، اما فقط از نظر تولید مقالات به این شکل است و از نظر تولید محصولات نانویی یا اقتصاد نانو تکنولوژی در این جایگاه قرار نداریم.

محمدی ادامه داد: در حوزه هوش مصنوعی نیز همین گونه است، اگر شاخص درست برای اینکه ارزیابی درست نداشته باشیم، مسیر به بیراهه می رود.

وی با بیان اینکه در ارزیابی رتبه کشور در فناوری های نوین فقط تولید مقالات علمی را درنظر می‌گیریم، گفت: باید بتوانیم اثرگذاری فناوری بر صنایع مختلف و اقتصاد هوش مصنوعی را در رتبه بندی جهانی خود اعمال کنیم.

جایگاه 30تا 50 اقتصاد هوش مصنوعی ایران در دنیا

وی با اشاره به اینکه مقاله علمی یک شاخص از ده ها شاخصی است که می تواند عملکرد یک سیستم نوآورانه را در یک حوزه فناوری جدید مثل هوش مصنوعی نشان دهد، گفت: در کنار تولید مقالات علمی باید ارزش اقتصادی محصولات حاصل از هوش مصنوعی، اثرگذاری هوش مصنوعی بر صنایع مختلف و اقتصاد هوش مصنوعی را اندازه گیری کنیم و شاخص های دیگر مثل تعداد پتنت و اختراعاتی که در حوزه هوش مصنوعی در سطح بین المللی ثبت کرده ایم، می تواند مبنا باشد.

دبیر سابق ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: اگر شاخص های دیگر را کنار هم بگذاریم رتبه ما خیلی خوب نیست و کشور از منظر اقتصاد هوش مصنوعی در رتبه 30 تا 50 دنیا قرار دارد.

محمدی که به تازگی مسئولیت دبیری ستاد اقتصاد دیجیتال را واگذار کرده و به منصب هیات علمی دانشگاه تهران بازگشته است، عنوان کرد: بالغ بر هشت مرکز شتاب دهی و نوآوری تخصصی در حوزه هوش مصنوعی داریم که به استارتاپ ها و شرکت های دانش بنیان این حوزه کمک می کنند. 2 صندوق تخصصی حمایتی از حوزه هوش مصنوعی راه اندازی شده که هر دو در ابتدای راه هستند و هنوز منابع مالی آنها به طور کامل تخصیص داده نشده است.

توسعه 320 محصول توسط شرکت های دانش بنیان حوزه هوش مصنوعی

عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: شرکت های دانش بنیانی که در حوزه هوش مصنوعی فعال هستند، بالغ بر 320 محصول و خدمت هوش مصنوعی در کشور توسعه داده اند که پایه این خدمات و محصولات عمدتا بر مبنای فناوری های پایه هوش مصنوعی است؛ به طور مثال بر اساس تحلیل تصاویر، خدماتی از قبیل دریافت تایید احراز هویت برای ثبت نام کد بورسی عرضه کرده اند از طریق هوش مصنوعی انجام می شود.

وی گفت: یک سری از محصولات و خدمات از طریق تحلیل تصاویر، یک سری از طریق تحلیل صوت هستند که به آنها دستیاران صوتی هوشمند می گوییم یا از طریق تحلیل محتوا متون حجیم و زیاد در شبکه های اجتماعی است.

محمدی یادآور شد: تمام نرم افزارهای اصلی بزرگ دانش بنیان مانند آپارات، فیلیمو و غیره در حال حاضر از سیستم های هوش مصنوعی استفاده می کنند و حجم اقتصادی که درحال شکل گیری و رشد است هنوز به ابعادی نرسیده که بتوانیم به یک اقتصاد قوی از منظر هوش مصنوعی اشاره کنیم.

وی یادآور شد: تا سال 2030 حجم اقتصادی هوش مصنوعی به 16 تریلیون دلار خواهد رسید که چیزی حدود 16 درصد تولید ناخالص داخلی جهان است. اگر بخواهیم 16 درصد اقتصاد کشور را به این عدد برسانیم، باید خیلی بیشتر از این ها حجم اقتصاد هوش مصنوعی باشد و حمایت های گسترده تری باید اتفاق بیفتد.

محمدی در خصوص حجم فروش شرکت ها در بازار افزود: از 320 محصول در زمینه هوش مصنوعی، بخش عمده آنها محصولاتی است که بر اساس آنها شرکت ها، دانش بنیان شده اند، یعنی محصول وارد بازار شده است، اما چون بسیاری از این محصولات در ابتدای راه هستند حجم اقتصادی خیلی زیادی تولید نکرده اند، برخی از آنها که شامل شرکت های بزرگ دانش بنیان فعال در زمینه هوش مصنوعی هستند، توانستند حجم اقتصادی بزرگ ارایه کنند و درآمد آنها افزایش پیدا کرده است.

استاد دانشگاه تهران یادآور شد: شرکت های فعال حجم اقتصادی رو به رشد در زمینه هوش مصنوعی در کشور دارند، ولی اینکه حجم آنها چقدر است، برآورد دقیقی وجود ندارد.

قرار گرفتن ایران در بین 10 کشور برتر دنیا از لحاظ علمی کار پیچیده ای نیست

دبیر سابق ستاد اقتصاد دیجیتال دانش بنیان گفت: پنجره فرصت در حوزه هوش مصنوعی که پیش روی ما و سایر کشورها باز شده، فرصت خیلی مهمی است که اگر بتوانیم از آن استفاده کنیم، حتما اقتصاد خیلی بزرگی دارد و می تواند ما را پیشتاز کند. البته باید به این نکته نیز نگاه کنیم. قرار گرفتن جزو 10 کشور برتر دنیا در این حوزه، خیلی کار پیچیده و سختی نیست، چون عمده اقتصاد هوش مصنوعی دنیا و عمده تولیدات علمی هوش مصنوعی دنیا را دو کشور چین و آمریکا انجام می دهند. اکنون دو قطبی در حوزه هوش مصنوعی داریم و بقیه کشورها با فاصله از آنها قرار دارند.

وی یادآور شد: 70 درصد اختراعاتی که در حوزه بلاکچین، هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء در دنیا در حال انجام است، توسط دو کشور چین و آمریکا صورت می گیرد، 80 درصد استارتاپ ها و شرکت های بزرگ هوش مصنوعی دنیا در این دو کشور است و بقیه با فاصله از آنها هستند.

محمدی گفت: بنابراین نزدیک شدن به بقیه کشورها کار خیلی سختی نیست، اما نزدیک شدن به آن دو کشور کار سخت و پیچیده ای است و با آنها فاصله زیاد داریم، اگر می خواهیم در حوزه هوش مصنوعی توسعه پیدا کنیم باید به یکی از این دو قطب اقتصادی و فناورانه دنیا نزدیک شویم و همکاری کنیم.

محمدی ادامه داد: با توجه به سند همکاری 25 ساله ایران و چین می توانیم از این ظرفیت استفاده کنیم و یکی از محورهای مهم همکاری را به سمت همکاری های اقتصادی و فناورانه علمی در حوزه هوش مصنوعی ببریم.

ایران و ترکیه دو کشور اول حوزه هوش مصنوعی در منطقه

این استاد دانشگاه در خصوص وضعیت ایران در منطقه در حوزه هوش مصنوعی گفت: در حال حاضر ایران و ترکیه، دو کشور اول این حوزه در منطقه هستند. به لحاظ تولید مقالات علمی نیز ایران و ترکیه با فاصله از بقیه کشورها جزو برترین ها در منطقه قرار دارند و از نظر اقتصاد هوش مصنوعی و تعداد شرکت های هوش مصنوعی باز ایران و ترکیه، دو کشور اول منطقه محسوب می شوند.

• شرکت دانش بنیان
• هوش مصنوعی
• عضو هیات علمی
• دانش بنیان ها