فرهنگستان برای غذاهای پاستا، ماکارونی و پیتزا معادل نساخته است
تهران - ایرنا - با آنکه معادل‌های فارسی خمیراک و نی‌رشته برای پاستا و ماکارونی به عنوان واژه‌های ساخته‌شده توسط فرهنگستان در جامعه مطرح شده، این معادل‌ها برای نام غذاهای ملل نیست و برای متخصصان برگزیده شده تا انواع محصولاتی از این‌دست را چنین بنامند.
به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بحث بر سر واژه‌های مصوب فرهنگستان در سال‌های اخیر به نوعی نقل مجالس بوده است؛ نمونه‌ای از آن نیز انتخاب واژگانی مانند خمیراک برای پاستا است.
واژه‌گزینی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی طی سال‌های اخیر بازتاب‌های خبری متعددی داشته است؛ عده‌ای با آن مخالف بوده‌اند و عده‌ای دیگر از آن استقبال کرده‌اند و آن را مایه قوام و ماندگاری زبان فارسی دانسته‌اند. نمونه‌ای از آن نیز انتخاب واژه‌هایی مانند خمیراک برای پاستا و خمیربرگ برای لازانیا بوده است.
پس از اعلام این واژه‌ها عده‌ای با آن مخالفت و عنوان کرده‌اند که این واژه‌ها امکان استفاده در فضای عمومی جامعه را ندارند و از آنها استقبال نمی شود. با وجود این واژه‌هایی مانند خمیراک و رشتار، جزو واژه‌های تخصصی هستند و برای استفاده در نام غذا انتخاب نشده‌اند.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال‌های اخیر کوشیده برخی واژه‌ها را در علوم نوین معادل‌سازی کند که انتخاب واژه‌هایی چون خمیراک و نی‌رشته نیز در این حوزه می‌گنجد. واژه خمیراک در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای پاستا / pasta انتخاب شده است، اما این معادل برای استفاده در نام غذا ساخته نشده، بلکه مانند بسیاری از واژه‌های تخصصی برای متخصصان برگزیده شده تا «انواع محصولات خمیری را که از آرد زبر گندم سخت و طی مراحل مختلف خمیر کردن و رشته‌ای کردن و خشک کردن حاصل می‌شوند»، چنین بنامند.
گروه واژه‌گزینی تغذیه و صنایع غذایی در اوایل دهه 1380 با حضور متخصصانی چون زنده‌یاد دکتر مسعود کیمیاگر، دکتر سید ابوالقاسم جزایری، دکتر محمد شاهدی، دکتر پروین زندی، دکتر فروغ‌اعظم طالبان، و دکتر حسن لامع در فرهنگستان تشکیل شد. این گروه، در ابتدای فعالیت، بررسی واژه‌های مربوط به محصولات خمیری را در برنامه کاری خود قرار داد و تصمیم گرفت که با فارسی‌سازی آنها، کار را برای کاربران این اصطلاحات در دانشگاه‌ها و کارخانه‌های صنایع غذایی ساده‌تر و دقیق‌تر کند. چند واژه دیگر این مجموعه، که در دفتر اول واژه‌های مصوب در سال 1384 منتشر شده عبارت‌اند از: pasta خمیراک، macaroni: نی‌رشته، spaghetti: رشتار، lasagna: خمیربرگ.
فرهنگستان تاکنون برای نام‌های غذاها معادل‌سازی نکرده و برای غذاهای ملل، ازجمله پیتزا و پاستا و لازانیا، اسپاگتی و ماکارونی معادل فارسی نساخته است.
به گزارش ایرنا، تشکیل فرهنگستان زبان و ادب فارسی با هدف حفظ سلامت و تقویت و گسترش زبان فارسی و تجهیز آن برای برآوردن نیازهای روزافزون فرهنگی و علمی و فنی و رفع تشتت و ایجاد هماهنگی در فعالیت‌های مراکز فرهنگی و پژوهشی در حوزه زبان و ادب فارسی و سازمان دادن به تبادل گسترده و پربار تجربه درزمینه تحقیقات و مطالعات در این حوزه و صرفه‌جویی در نیرو و استفاده صحیح از کارشناسان و پژوهشگران و ایجاد مرجعی معتبر و برخوردار از وجهه و حیثیت جهانی در ایران در جلسه‌های 208 و 209 شورای عالی انقلاب فرهنگی مورخ 68/10/26 و 68/11/24 تصویب شد.
در بدو تأسیس فرهنگستان، شورای عالی انقلاب فرهنگی، 17 تن از محققان و ادیبان و صاحب‌نظران برجسته زبان و ادب فارسی را انتخاب و برای صدور حکم عضویت در شورای فرهنگستان به ریاست جمهوری معرفی کرد. سرانجام نخستین جلسه شورای فرهنگستان در تاریخ 69/6/26 به دعوت وزارت فرهنگ و آموزش عالی (وزارت علوم، تحقیقات و فناوری امروز) در محل نهاد ریاست جمهوری برگزار شد.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی اکنون 14 گروه پژوهشی به نام‌های آموزش زبان و ادبیات فارسی، زبان و رایانه، ادبیات تطبیقی، ادبیات انقلاب اسلامی، برون‌مرزی، زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، تحقیقات ادبی، دستور زبان فارسی و رسم الخط، واژه‌گزینی، فهرست‌نویسی، تصحیح متون، ادبیات معاصر، مطالعات زبان و ادبیات فارسی در آسیای صغیر و دانشنامه زبان و ادبیات فارسی در شبه قاره دارد که هر گروه با مدیر، گروهی مشاور متخصص و پژوهشگر اداره می‌شود.
غلامعلی حدادعادل از سال 1387 تاکنون رئیس فرهنگستان است. همچنین اکنون سیدمجتبی حسینی دبیر و محمد دبیرمقدم معاون علمی و پژوهشی فرهنگستان زبان و ادب فارسی هستند.
*س_برچسب‌ها_س*