فعالان سابق دانشجویی در مورد عملکرد دولت روحانی چه می‌گویند؟ / از ظهور تشکل‌های فرمایشی تا فضای امنیتی در دانشگاه‌ها
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، ابوالفضل لطفی؛ نشست «دانشگاه قدرت آفرین و ایران قوی» به عنوان اولین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی «حرکت به سوی ایران قوی» با حضور جمعی از ادوار تشکل‌های دانشجویی در ستاد دانشجویی آیت الله رئیسی در تهران برگزار شد. در این نشست حسین اخگرپور، دبیر سابق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، مهدی خطیب‌دماوندی، مسئول سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی، محمدرضا...
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، ابوالفضل لطفی؛ نشست «دانشگاه قدرت آفرین و ایران قوی» به عنوان اولین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی «حرکت به سوی ایران قوی» با حضور جمعی از ادوار تشکل‌های دانشجویی در ستاد دانشجویی آیت الله رئیسی در تهران برگزار شد.
در این نشست حسین اخگرپور، دبیر سابق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، مهدی خطیب‌دماوندی، مسئول سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی، محمدرضا محمدی، مسئول ستاد دانشجویی آیت‌الله رئیسی در استان تهران و فعال سابق حوزه نشریات دانشجویی، کمیل یزدانی، مسئول سابق اتحادیه انجمن‌های علمی وزارت علوم، علی دهقان، دبیر سابق اتحادیه دفتر تحکیم وحدت، به بیان نکات و مسائل خود پیرامون عملکرد دولت آقای روحانی در این هشت سال با محوریت بررسی فضای دانشگاه‌ها و تشکل‌های دانشجویی، پرداختند که گزارش صحبت‌های این فعالین سابق دانشجویی بدین شرح است:
ظهور تشکل‌های فرمایشی و یکبار مصرف در دولت روحانی
حسین اخگرپور، دبیر سابق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان با روی کار آمدن دولت آقای روحانی یکسری تشکل‌های فرمایشی و یکبار مصرف بر سر کار آمدند که توسط احزاب قدرت مدیریت می‌شدند تا بتوانند فضا را به نفع عده‌ای در دست بگیرند. خیلی از مسئولین دانشگاه‌ها از قانون هم تخطی می‌کردند و راه را برای این تشکل‌ها تسهیل می‌کردند. به مرور این تشکل‌ها به خاطر اینکه از بدنه دانشجویی نبودند و به دنبال روی سیاست بودند، نتوانستند جذب کنند و شاهد افول این تشکل‌ها در دانشگاه‌ها بودیم و تا آخرین لحظات مسئولین از آنها حمایت کردند و این تشکل ها راه به جایی نبردند.
مسئولین زمانی که دیدند تشکل‌های دانشجویی نمی‌توانند اهداف آنها را جلو ببرند، به سراغ کانون‌های فرهنگی و تقویت آنها رفتند. هر چقدر جلوتر رفتیم، معاونت فرهنگی دانشگاه‌ها تبدیل به معاونت سیاسی شد و بیشتر دنبال سنگ‌اندازی در برنامه‌های تشکل‌های دانشجویی بودند.
ما در داخل دانشگاه به سندی برخوردیم که دیدیم مسئولین دانشگاه، اسامی شورای مرکزی تشکل‌ها را به شورای تامین استان‌ها داده‌اند یا خیلی جاها جلوی برنامه‌ها گرفته می‌شد و اجازه ورود افراد مهمان و نمایندگان مجلس را به دانشگاه نمی‌دادند. مورد دیگر شکایت دانشگاه تهران از اتحادیه جامعه اسلامی بود که البته پا پس نکشیدیم و ادامه دادیم.
این سیاسی‌بازی در دانشگاه‌ها باعث شد تشکل‌های به وجود آمده، قربانیان عده‌ای شده و تشکل‌های موافق دولت و کانون‌های فرهنگی و انجمن‌های علمی تضعیف شوند. ما به کرات در این هشت سال، شاهد کارهای غیرقانونی بودیم و خیلی از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را زیر پا گذاشته و به هیچ احدالناسی پاسخگو نبودند.
در این هشت سال بخش علمی ما به شدت ضربه خورد و بیشتر در دانشگاه‌ها به دنبال سیاسی‌بازی بودند. خواسته ما این است که دولت آینده در دانشگاه‌ها فقط قانون را رعایت کند و هر کس با میل خود قانون را تفسیر نکند و مسئولینی در دانشگاه‌ها انتخاب شوند، که قانون‌مدار باشند و با همین قانون‌مداری می‌توانیم خیلی خروجی‌های مطلوبی داشته باشیم.
کابینه آقای روحانی کابینه پیر و فرتوتی بود که ایده‌ای برای حکمرانی کشور نداشتند
مهدی خطیب‌دماوندی، مسئول سیاسی اسبق بسیج دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی دولت آقای روحانی دولتی است که با گفتمان آزادی بیان و فکر و عقیده به روی کار آمد و کلیتا اصلاح طلبان همین طور هستند. خیلی از دانشجویانی که گرایش سیاسی به سمت اصلاح‌طلبان داشتند، منتظر بودند که دولت آقای روحانی سر کار بیاید و سهم‌خواهی کنند. دانشجویان به نوعی خلع ید شده و صرفا سهم‌خواه شدند و به غیر از مطالبه رفع حصر که به هیچ وجه نیاز مردم نیست، مطالبه دیگری نداشتند.
برادر آقای روحانی، یعنی حسین فریدون در دانشگاه شهید بهشتی مشخص شد که به چه نحو دکتری گرفته و رساله نوشتند و دانشجویان نیز مانع حضور ایشان در دانشگاه شدند. همچنین دختر آقای روحانی نیز به خاطر رانت ایشان در دانشگاه حضور یافتند که باز هم موجب واکنش دانشجویان دانشگاه شد.
کابینه آقای روحانی کابینه پیر و فرتوتی بود که ایده‌ای برای حکمرانی کشور نداشتند. حتی از بدنه دانشگاهی و فضای نخبگانی در هیچ جا استفاده نکردند و دولت آقای روحانی ضربات زیادی از این جهت به دانشگاه‌ها وارد کرده است. تصمیم بنزین سال 98 که در دولت آقای روحانی اتفاق افتاد، فضای دانشگاه‌ها را ملتهب کرد و فضای دانشگاه‌ها اعتراضی شد و مجبور شدند با دانشجویان برخورد کنند.
آقای روحانی گفتند که سرهنگ نیستند و حقوقدان هستند. اما آبروی کشور را با بی‌قانونی خود بردند و ایشان داعیه‌دار حقوق نبودند و حتی در مجلس نیز حاضر نشدند.
یکی از گلایه‌های بسیار مهم ما این است که چرا تمرکزگرایی در تهران شده است؟ بهترین امکانات و تجهیزات در تهران تجمیع شده است و کاری برای استان‌های دیگر انجام نشده است. بحث ما این است که اصل 48 قانون اساسی اجرا شود و امکانات علمی و آموزشی و پژوهشی کشور در تمامی استان‌ها فراهم شود و این در دولت بعدی باید محقق شود.
جوانان و دانشجویان باید اصالت تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری تبدیل شود و در دولت جوانان حزب اللهی جوانان حضور موثر داشته باشند و وارد نهادهای تصمیم‌گیر شوند. بسیاری از نهادهای ما کادرسازی نکردم و افراد فعلی دیگر ایده‌ای برای اداره و حل مسائل کشور ندارند.
تشکل های دانشجویی اجازه نفس کشیدن در دانشگاه را نداشتند
محمدرضا محمدی، مسئول ستاد دانشجویی آیت‌الله رئیسی در استان تهران و فعال سابق حوزه نشریات دانشجویی ما در آینده به فرزندان و نسل بعدی باید یک جمله دردناک بگوییم و آن، این است که ما دوران جوانی خود را در دولت آقای روحانی گذراندیم و این جمله خیلی تلخ است و تاریخ قضاوت خواهد کرد که جوانان و دانشجویان چه سختی‌هایی کشیدند و خرج‌ها با دخل‌ها متناسب نبود.
در حال حاضر به این علت اینجا هستیم که از این وضعیت عبور کنیم و کمی کشور را به سمت درست حرکت دهیم. هر روز در این هشت سال به این فکر بودیم که چه اتفاقی می‌افتد و قرار است کجای امنیت ما ضربه بخورد. چه شب‌ها که در خیابان خوابیدیم تا جلوی برخی اقدامات را بگیریم و این اتفاق حادثه‌ی بدی بود. به عبارتی دولت روحانی روزگاری خیلی از جوانان را سیاه کرد. این حرف ها فایده ای برای ثبت در تاریخ ندارد تا دیگر کسی نیاید به بگویم من نماد تغییر وضعیت موجود هستند. وضعیت لجام گسیختگی اتفاق افتاده، با فعالیت یکی دوسال حل نخواهد شد و این تصور نباید ایجاد شود که فردای تشکیل دولت، همه مشکلات این 8 سال حل خواهد شد.
آنچه که در نظام آموزش عالی شاهد آن بودیم، این بود که در دولت اول آقای روحانی، معاون فرهنگی وزارت علوم تبدیل به معاونت سیاسی شد و رسما از جریان خاصی حمایت کرد. ایشان در انتخابات نشریات در شیراز رسما علیه دانشجویان انقلابی صحبت کردند، فضای دانشگاه‌های اینقدر سفت و محکم بود که جای نفس کشیدن در دانشگاه‌ها نبود و دانشجویان رسما به خیابان‌ها کشیده شدند و دانشگاه به میتینگ سیاسی آقایان تبدیل شد.
این جریانات زمانی که در انتخابات با کمک دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی پیروز شدند، بلافاصله آنان را رها و منفعل و سرخورده کردند. مانند سال 76 که جریانی که آقای خاتمی را بالا آورد، ایشان کاری با آن جریان‌ها کرد که همه آن تشکل‌ها تکه پاره شدند.
آقای روحانی نماد اجاره‌ای بود و تاریخ انقضای او تمام شد. ایشان هیچ وقت به دانشگاه و دانشجویان به چشم موتور پیشران نگاه نکردند و همیشه مانع آنان شدند و دانشجویان برای ایشان بی ارزش بودند. تشکل‌های دانشجویی اجازه نفس کشیدن در دانشگاه را نداشتند و بعضا اجازه تشکیل تشکل اسلامی را در برخی دانشگاه‌ها نمی‌دادند.
در حال حاضر در وزارت علوم همه چیز وجود دارد جز فرهنگ و سیاست. جایگاه تشکل‌های دانشجویی مثل سابق نیست و این مسئله خروجی دولت آقای روحانی است و نباید به ما آدرس غلط بدهند.
آقای روحانی خانواده دانشگاهی نداشتند و همچنین خیلی آشنایی با فضای دانشجویی نداشتند اما آقای رئیسی بسیاری پایگاه‌های اجرایی و سیاست‌گذاری را تجربه کرده و آشنایی خوبی با تشکل‌های دانشجویی داشتند و دارند و در قوه قضاییه نیز همیشه پای صحبت دانشجویان نشسته‌اند. در دولت آینده آقای رئیسی شاهد اتفاقات و تحولات جدید در نظام آموزش عالی خواهیم بود و فضای دانشگاهی در بخش‌های مختلف علمی و صنفی و تشکلی متحول خواهد شد.
پولی شدن دانشگاه‌ها در دولت روحانی
کمیل یزدانی، مسئول سابق اتحادیه انجمن‌های علمی وزارت علوم وضعیت موجود علیرغم اینکه گفته می‌شود وضعیت مطلوبی نبوده است، به نظر بنده یک فضای طبیعی بوده است و ما هشت سال این فضا را داشتیم. زمانی که خود آقای روحانی را برای دیدار با وزیر علوم خود نمی‌گذارد، وضعیت بهتری نخواهیم داشت.
اولین موضوعی که باید اشاره کنم، این است که نگاه هشت ساله دولت آقای روحانی و تشکل های علمی و دانشجویی بسیار نگاه زننده‌ای بوده است. نگاه‌های بالا به پایین، تعدیل نیروهای وزارت علوم، بودجه‌های نامعلوم و تحقق پیدا نکردن آن که شخص آقای غلامی مقصر هستند.
اتحادیه‌های علمی و دانشجویی جدی گرفته نشدند و خیلی از بودجه‌های آنان قطع شد. در زمان اوایل دولت روحانی 40 اتحادیه داشتیم که به خاطر عدم بودجه لازم، بسیار کاهش داده شد. مجموع اتحادیه‌های دانشجویی بیش از 5 رویداد علمی و بیش از 50 رویداد بین‌المللی برگزار کردند و بزرگترین رویدادهای علمی کشور را داشتند اما هیچ حمایتی از آن صورت نپذیرفت. این اتحادیه در برگزاری کارگاه‌های آموزشی بسیار پرپتانسیل بودند که به خاطر سنگ‌اندازی‌ها در کنترل قرار گرفته و فعالیت‌های آنها به محاق رفت.
یک اتفاق عجیب حذف پژوهش‌نامه‌های دکترا در این دولت بود. وزارت علوم در زمان دولت آقای روحانی بودجه‌های پژوهش‌نامه‌های دکتری را قطع کرد و ساختار پژوهشی کشور به یک بودجه قرضی تبدیل شد که بعد از تحصیل نیز از آن پس گرفته می‌شود و این مصداق پولی شدن دانشگاه‌هاست. پایان‌نامه‌های مقطع ارشد و دکتری را از آن ساختار مفید و مطلوب حذف کردند. کارهایی برای بازگرداندن این پایان نامه ها انجام شد اما در مجلس قبلی بررسی نشد در این مجلس و توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی پیگیری‌های انجام شد اما بالغ بر شش ماه است که در وزارت علوم متوقف مانده است.
یکی از فکاهی ترین موضوعات این است که در برخی دانشگاه‌ها هیئت علمی‌هایی جذب می‌شوند که اصلا با رشته موردنظر آشنایی ندارند. عدم فعالیت وزارت علوم در حوزه‌های کارآفرینی و نوآوری نیز از موارد نامطلوب این دولت بود که از وظایف وزارت علوم بود و انجام نشد. سامانه ملی دانشجویان ایران از بزرگترین شبکه های دانشجویی در ایران است و متاسفانه هیچ ارزشی برای آن قائل نشدند.
حل مشکلات کار سختی نیست که دولت آینده می‌تواند کارهایی صورت بدهد که آقای روحانی انجام نداد و با اقداماتی می‌توان بسیاری از مشکلات را حل کرد.
جریان دانشجویی اصلاح طلب بزرگترین باخت را دو دولت روحانی داشت
علی دهقان، دبیر سابق اتحادیه دفتر تحکیم وحدت دانشجویان ورودی جدید در 12 سال اخیر به خاطر ناکارآمدی‌های فضای آموزشی مجازی، با رویکرد نام طلوع دولت آشنا شدند. زمانی که در مورد دولت صحبت می‌کنیم باید در مورد سطح انتظارات برنامه‌ها و عملکرد دولت صحبت کنیم.
وزارت علوم و وزارت بهداشت به عنوان متولیان پیشرفت فرهنگی و علمی جامعه، نمره قابل قبولی ندارند. دانشگاه جمهوری اسلامی ناظر به صحبت های امام و رهبری باید پیشران باشد. دو حوزه علمی و فرهنگی که در هم تنیده شده‌اند و مسیر جامعه را تعیین می‌کنند، در دولت آقای روحانی پیشرفتی نداشتند. آقای روحانی دانشگاه را به عنوان یک ابزار نگاه می‌کردند و هیچ پیشرفتی در جامعه و دانشگاه اتفاق نیفتاد و این مسئله عمدی بود.
برنامه دولت آقای روحانی در دانشگاه‌ها به این شکل بود که می‌خواستند کاروانی از دانشجویان که از سال 88 سر خورده بودند، امیدوار کنند که به آقای روحانی رای بدهند و بتواند فضای فرهنگی دانشگاه‌ها را فتح کنند. برخی از تشکل‌ها نیز در فکر فتح دفتر تحکیم وحدت بودند که شکست خوردند. بعد از آن نیز با کمک این دانشجویان، برجام امضا شد.
آرمان و آرزوی جریان اصلاح‌طلب دانشجویی بعد از سال 96 به بن‌بست خورد. نگاه دولت به دانشجویان این بود که تشکل‌ها را فتح کنیم و شور و هیجان دانشجویی را در جیب خودمان بریزیم و بعد، آنان را فراموش کنیم. تنها از جریان دانشجویی سکوت می‌خواستند که جریان دانشجویی اصلاح طلب نیز بزرگترین باخت را داشت و ضربه‌های زیادی دید.
دولت آقای روحانی به صورت ناخواسته باعث شد جریان‌های دانشجویی انقلابی رشد کنند و واقعیت ها را بیشتر ببینند و به سمت حل آنان بروند. دستاورد بعدی نیز تفکیک جریان انقلابی از اصولگرایی بود که برخی با گوشه‌نشینی و محافظه‌کاری سعی کرده بودند سکوت کنند اما جریان انقلابی نگذاشت.
آقای رئیسی به عنوان کسی که بیشترین ظرفیت را در راستای تحقق آرمان‌های انقلاب دارند، می‌توانند در دانشگاه‌ها تحول ایجاد کنند و پرچم جریان انقلابی را به پیش ببرند و تفکرات تاریخ مصرف گذشته را کنار بزنند.
