قطعه گمشده پازل شهرک‌های صنعتی
شهرک‌های صنعتی، زیرساختی کلیدی در موفقیت و پیشبرد اهداف صنعت کشور هستند. این شهرک‌ها نیازهای مختلفی در زمینه وجود بستر مناسب و در اختیار داشتن انواع تسهیلات، مشوق‌های مالی و معافیت‌های مالیاتی و تجاری برای گسترش خود دارند. تحقیقات آماری نشان می‌دهد که 45درصد چالش‌های شهرک‌های صنعتی با مسائل زیربنایی مرتبط است، 44درصد این چالش‌ها نیز در خصوص تامین مالی است. اهمیت شهرک‌های صنعتی در...
این موضوع در سومین رویداد ملی صنعت دانش‌بنیان با محوریت صنایع کوچک و زیست‌بوم فناوری در دستور کار قرار داشت و مسوولان دولتی مختلفی در این زمینه طرح و برنامه هایی را مطرح کردند. شهرک های صنعتی در ایران نتوانسته اند در مسیر توسعه صنعتی نقش آفرینی چندانی داشته باشند. به عقیده وزیر صمت، باید رویکرد کشور در توسعه شهرک های صنعتی به سمت فناوری حرکت کند. علی‌آبادی در این زمینه از تبدیل شهرک های صنعتی به شهرک های تخصصی و در نهایت ایجاد شهرک های فناوری سخن گفت که این، تبیین‌کننده سیاست دولت در خصوص شهرک های صنعتی است. به‌منظور گسترش فناورانه شهرک های صنعتی، توسعه هرچه بیشتر بخش خصوصی نیز حائز اهمیت است. در همین زمینه، فرشاد مقیمی، مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی گفت: مجوز اولین شهرک فناوری غیردولتی به میزان 200هکتار با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و وزارت صمت صادر شده و احداث این شهرک در دستور کار است. ایجاد بازار برای شرکت‌های دانش بنیان و تسهیل صادرات یکی از اولویت‌های وزارت صمت در زمینه شهرک‌های صنعتی است. به همین سبب، علی بابایی، مدیرکل دفتر نوآوری و فناوری وزارت صمت، از اختصاص 720میلیارد تومان به فناوری های نوظهور و پیشرفته در سال‌جاری خبر داد. جمیع اتفاقات و برنامه ریزی ها در خصوص شهرک های صنعتی نشان می‌دهد که رویه گذشته کشور در حال بازبینی است. پیش‌تر در ایران ایجاد و توسعه شهرک های صنعتی براساس یک استراتژی مشخص صنعتی و انطباق با مختصات بومی پیش نرفته و سیاستگذاری در این زمینه انسجام و پایداری لازم را نداشته است.
روز شلوغ دانش بنیان ها برای توسعه صنایع کوچک
سومین رویداد ملی صنعت دانش بنیان با محوریت صنایع کوچک و زیست بوم فناوری، پنج‌شنبه، هفتم دی ماه با حضور وزیر صمت، وزیر علوم و معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری برگزار شد. برگزاری این رویداد ملی از سوی سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران با هدف جریان‌سازی در بدنه دولتی و خصوصی در خلق ایده ها، عملیاتی کردن آن و در نهایت تجاری‌سازی و صنعتی‌سازی بود. همچنین در این رویداد زیرساخت های لازم برای رسیدن شرکت‌های دانش‌بنیان به تجاری‌سازی ایده ها و تبدیل به محصولات فناورانه مورد بحث قرار گرفت.
در این همایش، تفاهم نامه‌های مختلفی برای ایجاد شهرک غیردولتی با رویکرد فناورانه امضا شد؛ ازجمله قرارداد بین شهرک صنایع کوچک و شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای استقرار طرح بهینه‌سازی و متناسب‌سازی مصرف انرژی، تفاهم نامه در راستای طراحی و پیاده‌سازی توزیع امکانات (دیسپچینگ) و مدیریت هوشمند شهرک‌های صنعتی، تفاهم نامه پروژه نمونه کشوری در بخش انقلاب صنعتی چهارم و ارتقای نرم‌افزارها با مشارکت شرکت‌های دانش‌بنیان و ایجاد مرکز تحقیق و توسعه با همکاری دانشگاه‌ها به امضا رسید.
تبدیل شهرک های صنعتی به شهرک های فناوری
وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه این مراسم با اشاره به سومین رویداد ملی صنعت دانش بنیان با محوریت صنایع کوچک و زیست بوم فناوری گفت: در یک رویداد دائمی قرار داریم که تلاش می‌شود شهرک های صنعتی را به دانش بنیان ها متصل کند و این هدف اصلی است. ازاین رو در این رویداد مسائل صنعت به شرکت‌های دانش بنیان سپرده می‌شود تا به سمت حل مسائل کشور حرکت کرده و نیازهای فناورانه را پاسخ دهند. عباس علی‌آبادی، عنوان کرد: شهرک های صنعتی را به شهرک های تخصصی تبدیل خواهیم کرد و شهرک فناوری ایجاد می‌شود تا نیازهای فناورانه را حل کند؛ شهرکی که از حیث فناوری و تجهیزات به سایر صنایع و شرکت‌ها کمک می‌کند. این شرکت‌های دانش بنیان و کارگزاران فناوری هستند که ایده ها را به محصولات فناورانه تبدیل می‌کنند.
ورود ایران به بازار 170میلیون نفری اوراسیا
علی‌آبادی با اشاره به موافقت نامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا گفت: نخستین بار است که در دولت سیزدهم توانسته ایم با پنج‌کشور بزرگ و پرجمعیت 170میلیون نفری ارتباط تجارت آزاد برقرار کنیم. وزیر صنعت، معدن و تجارت در خصوص این موافقت نامه اظهار کرد: پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیازمند توانمندی‌های کشور ما در عرصه‌های مختلف از جمله صنعتی و اقتصادی هستند. اکنون از بازار این کشورها، اقلام کشاورزی از جمله ذرت و گندم وارد می‌کنیم که با امضای این توافق‌نامه ارتباط گسترده‌تر و تجارت آزاد بین کشورمان و سایر کشورهای عضو این اتحادیه صورت می‌گیرد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اولویت‌ها در موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا گفت: قواعدی در این موافقت نامه تعریف شده که در آن تامین از تامین‌کنندگان داخلی در اولویت است، ولی به هر حال فضای رقابتی برای همه به وجود آمده است. این موافقت نامه فرصت و فضای خوبی را برای همه فعالان اقتصادی، به‌ویژه بازرگانان و تولیدکنندگان برای نفوذ در بازارهای بزرگ کشورهای عضو اتحادیه فراهم کرده است که باید بیشترین بهره را ببرند.
علی‌آبادی با بیان اینکه این موافقت نامه از جنبه‌های مختلف مهم خواهد بود، گفت: اکنون در شرایط تحریم قرار داریم و این امر فرصت خوبی برای کشورمان در راستای حضور در عرصه‌های جهانی است. در وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌زودی نشستی در خصوص بررسی ابعاد مختلف این موافقت نامه برگزار خواهیم کرد و در آن به زوایا و مزایای این موافقت نامه خواهیم پرداخت.
معرفی 2188 نیاز فناورانه به دانش‌بنیان ها
مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی در این رویداد گفت: در قالب برگزاری سلسله رویدادهای دانش بنیان ارتباط بین شهرک های صنعتی و دانش بنیان ها برقرار شده است که انتظار داریم نیازهای شهرک های صنعتی رفع شود. شناسایی و معرفی 2هزار و 188نیاز فناورانه شهرک های صنعتی به شرکت‌های دانش‌بنیان در قالب فعالیت های فن‌بازارانه منطقه اعلام شده است. سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی به عنوان یکی از سازمان‌های توسعه ای وزارت صمت ایجاد شده و توسعه شهرک های فناوری و مراکز خدمات فناوری کسب‌وکارها را در دستور کار دارد تا وارد بازارهای منطقه ای شوند. فرشاد مقیمی، عنوان کرد: ایجاد و توسعه مراکز نوآوری خوشه ها و رشته‌صنعت ها و آماده سازی بنگاه ها برای ورود به صنعت صورت گرفته و قرار است 260هکتار به زیست بوم علم و فناوری کشور در شهرک ها و نواحی صنعتی 17استان اضافه شود که این امر در راستای امضای تفاهم نامه با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انجام می‌شود. او با اشاره به صدور مجوز اولین شهرک غیردولتی فناوری گفت: این شهرک به میزان 200هکتار با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و وزارت صمت در دستور کار است. در این همایش 17قرارداد و تفاهم نامه امضا شد. ضمن اینکه 270شرکت دانش بنیان و فناور و کلینیک های کسب‌وکار حضور دارند. لازم به ذکر است 40شهرک فناوری جدید در دست مطالعه است و اکنون 6شهرک فناوری به بهره برداری رسیده و دو شهرک دیگر نیز در دست ساخت است. همچنین اکنون 168واحد فناور دانش بنیان و 239مشاور ارائه دهنده خدمات مهندسی در شهرک های فناوری تخصصی مستقر هستند.
مقیمی با اشاره به اینکه 31کلینیک کسب‌وکار در کشور فعال هستند، افزود: 170مشاور عضو این کلینیک ها هستند که خدمات ارائه می‌کنند. همچنین 570مشاور در کسب‌وکارها با اشتغال یک‌هزار و 300نفری مشغول فعالیتند. همچنین 577واحد کارگاهی در شهرک ها و نواحی صنعتی ایجاد می‌شود که از این تعداد 205مورد جهت واگذاری به شرکت‌های دانش بنیان تکمیل شده و 273واحد کارگاهی دیگر تا پایان امسال ایجاد می‌شود.
اختصاص 720 میلیارد تومان برای فناوری های نوظهور
مدیرکل دفتر نوآوری و فناوری وزارت صمت از اختصاص 720میلیارد تومان به فناوری های نوظهور و پیشرفته فناورانه در سال‌جاری خبر داد. علی بابایی، در همین زمینه گفت: این امر به تولید محصولات، ایجاد بازار برای شرکت‌های دانش بنیان و تسهیل صادرات کمک می‌کند. از فهرست یک‌هزار محصول فناورانه حدود 161محصول فناورانه استراتژیک (راهبردی) نهایی سازی شده است که این امر یکی از بزرگ‌ترین اقدامات در حوزه دانش‌بنیان و فناورانه خواهد بود. وی بر پیوند بنگاه های بزرگ و شهرک های دانش‌بنیان تاکید کرد و گفت: کار فناوری و دانش‌بنیان در ایران کار سختی است، چرا که ما مشوق هایی نداریم. بسته سیاست در محصولات فناورانه به‌زودی از سوی وزارت صمت ابلاغ می‌شود که این امر به کیفیت و رقابت محصولات استراتژیک و سایر موارد کمک می‌کند.
90 درصد شهرک های صنعتی، شامل بنگاه های کوچک و متوسط است
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در این مراسم اظهار کرد: نیاز است شهرک های صنعتی ماموریت محور ایجاد کنیم تا با همکاری شهرک های دانش بنیان، زنجیره ای از تامین مواد اولیه تا فروش داشته باشند. این شهرک ها با تفکیک عملکرد در حوزه مواد اولیه، حمل ونقل، بسته بندی و عرضه کمک می‌کنند تا شرکت‌های دانش بنیان با زنجیره تولید، محصولات فناورانه تولید کنند.
روح الله دهقانی فیروزآبادی با اشاره به اینکه پارک های فناوری دنیا دارای شهرک های صنعتی خوبی است، گفت: ما در کشورمان دچار تعدد عناوین و تیترها شدیم که شامل پارک ها، کلینیک ها و شهرک های صنعتی است، در حالی که در دنیا به سمت توسعه کیفیت ها حرکت می‌کنند. باید در کنار توسعه شهرک های صنعتی به کیفیت نیز بپردازیم.
معاون ریاست‌جمهوری افزود: 90درصد شهرک های صنعتی، شامل بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط است و این بنگاه ها نمی توانند بزرگ شوند و به بهره وری برسند، مگر اینکه به شهرک ها و شرکت‌های بزرگ متصل شوند. ازاین رو باید از ایجاد شرکت‌های کشف و فرصت های اقتصادی استفاده کنیم. باید دانست که موفقیت کشورها در حوزه صنعتی به خاطر اتصال شرکت‌ها و شهرک های کوچک به یک ابرشرکت است.
لزوم تشکیل پردیس های فناورانه با همکاری صنایع
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با تاکید بر شکل گیری پردیس های علم و فناوری با همکاری صنایع مختلف گفت: این امر با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت به توانمندی دانشگاه ها در کنار صنایع و ایجاد فرهنگ سالم منجر می‌شود.
محمدعلی زلفی گل با تاکید بر شکل گیری پردیس های علم و فناوری با همکاری صنایع مختلف تصریح کرد: وقتی دانشگاه ها به صنایع متصل شوند و هر دانشگاه به عنوان مرجع توسعه یک صنعت انتخاب شود، این موضوع نه تنها موجب توسعه فناوری می‌شود؛ بلکه فرهنگ کار تیمی و گروهی را فراهم می‌کند. بیش از 7هزار و 150انجمن علمی در دانشگاه ها داریم که اگر با صنایع ارتباط برقرار کنند شاهد پویایی صنعت خواهیم بود. دانشجویان درصورتی که جذب صنعت شوند مشکل بیکاری آنان حل خواهد شد.
آمادگی دانشگاه ها برای همکاری با شهرک های صنعتی
علیرضا رهایی، رئیس دانشگاه امیرکبیر هم در این رویداد اظهار کرد: دانشگاه ها آماده توسعه همکاری های بین‌المللی در حوزه دانش‌بنیان ها و شهرک های صنعتی هستند. اکنون دانشگاه ها در همکاری های بین‌المللی با کشورهای همسایه و کشورهای اروپایی محصولات خوبی دارند که می توانند با استفاده از ظرفیت شهرک های صنعتی آن را توسعه دهند. در این زمینه نیاز است مدیران ارشد کشور در بخش وزارت صنعت این بستر را فراهم کنند تا از ظرفیت دانشگاها استفاده شود.
امیررضا شاهانی، رئیس دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، هم عنوان کرد: صادرات محصولات «های‌تک» (فناورانه پیشرفته) کم است و برای توسعه صادرات محصولات فناورانه باید به سراغ دانش بنیان ها رفت. دولت باید در تنظیم گری ورود کند تا چرخه زنجیره تولید تکمیل شود. سرمایه در ادامه حیات بنگاه ها نقش مهمی دارد. برای تامین سرمایه اقدامات حمایتی از سوی بدنه های اقتصادی کشور نیاز است. اکنون سرمایه ها به بخش دلالی می‌رود که زودبازده و خطرپذیری آن کمتر است. وی با اشاره به اینکه بانک‌ها بنگاه داری و خرید و فروش می‌کنند، گفت: باید مالیات از سود خرید خانه هایی که با هدف دلالی است، گرفته شود تا سرمایه ها به سمت تولید حرکت کنند. دریافت مالیات یکی از مهم‌ترین راهکارها در مقابل دلالان و کاهش فشار به بخش تولید است.
--> اخبار مرتبط