قیمت فروش هیچ توجیهی ندارد / سود سه هزار میلیاردی خرید استقلال و پرسپولیس!
مجتبی فریدونی، مدیرعامل سابق ذوبآهن، با یادداشتی صریح و نسبتا تند روند خصوصیسازی پرسپولیس و استقلال را مورد نقد جدی قرار داد.
به گزارش "ورزش سه"، سازمان خصوصیسازی 10 ماه پس از عرضه ناموفق سهام بلوکی سرخابی ها قصد دارد دوباره شانس خودش را برای فروش این "فیل های سفید" امتحان کند. هر چند با قیمت گذاری و شرایط فروش عجیبی که برای عرضه بلوکی در نظر گرفته شده بسیار بعید است بخش خصوصی واقعی رغبتی برای خرید این دو باشگاه داشته باشد مگر امثال حسین هدایتی. و به نظر میرسد اگر مشتری هم وجود داشته باشد " شبه دولتی ها" باشند. شرکت ها و نهادهایی که به نوعی یا دستشان در جیب مردم است یا دولت یا هر دو.
با این قیمت گذاری و سود فروش اقساطی که سازمان خصوصیسازی در نظر گرفته یا کلا قصد فروش ندارد یا حداقل تمایلی برای فروش به بخش خصوصی وجود ندارد. هر چند معمول است که در عرضه سهام کنترلی قیمتی بالاتر از قیمت سهام مورد معامله در بورس در نظر گرفته شود ولی 110 درصد (بیش از دو برابر) بیشتر از قیمت بازار سهم حداقل برای این دو باشگاه که در کوتاه مدت و میان مدت هیچ چشم انداز سودآوری برای آن ها متصور نیست، غیر منطقی و غیر منصفانه است.
کاهش قیمت حدود 25 درصدی سهام این دو باشگاه از عرضه قبلی تاکنون بیانگر آن است که سرمایه گذاران نظر مثبتی به این دو بنگاه غیر اقتصادی ندارند. عجیب تر از قیمت غیر منطقی سود فروش اقساطی 23 درصدی است. در حالیکه تجارب بین المللی نشان می دهد برای گذر از فوتبال دولتی به خصوصی، وام های بلند مدت کم بهره در نظر گرفته می شود تا بخش خصوصی برای مالکیت ترغیب شود در نظر گرفتن چنین سودی هیچ توجیه منطقی ندارد.
خریدار استقلال در ازای 1850 میلیارد تومان قیمت سهام باید 1486 میلیارد تومان طی 6 سال سود پرداخت کند و خریدار پرسپولیس نیز علاوه بر 2116 میلیارد تومان قیمت سهم، سود 1700 میلیارد تومانی را نیز باید بپردازد. با این اعداد قسط سالیانه خرید استقلال 525 میلیارد تومان و قسط سالیانه تصاحب پرسپولیس 601 میلیارد تومان است.
در حالیکه در شرایط فعلی حداکثر درآمد قابل تصور از محل اسپانسری روی پیراهن، تبلیغات محیطی، بلیط فروشی و.... کفاف نیمی از اقساط سالیانه را نمی دهد، خریدار بالقوه باید تقریبا معادل اقساط سالیانه هم برای تیم داری هزینه کند. یعنی مالک جدید باید هر سال حدود 1.5 برابر اقساط سالیانه هزینه کند و به همین مبلغ تراز منفی سالیانه دارد. راستی تکلیف Financial Fair Play چه می شود؟ لازم به ذکر نیست با رویه ای که توسط صدا و سیما و مجلس در پیش گرفته شده، حداقل در کوتاه مدت از محل حق پخش نمی توان درآمدی متصور شد. چون دولت نه پولی دارد که بدهد و اگر پولی هم باشد به حق پخش نمی رسد مانند آنچه در برنامه ششم اتفاق افتاد.
به نظر میرسد سازمان خصوصیسازی بیشتر از آن که دنبال تسهیل واگذاری و رها شدن از مشکلات این دو بنگاه بدون بازده و پر حاشیه باشد دنبال درآمد زایی از سرخابی است. چون در حالیکه از زمان عرضه قبلی قیمت سهام آن ها در بورس کاهش قابل ملاحظهای پیدا کرده سازمان خصوصیسازی با افزایش سود فروش اقساطی از 16 به 23 درصد این کسری درآمد را جبران کرده به گونهای که در صورت فروش، درآمد دولت از محل واگذاری این دو بنگاه حتی بیشتر از عرضه مرحله قبل است که قیمت سهام آن ها بالاتر بود.