مالیاتی که می‌دهیم کجا خرج می‌شود؟
مالیات بر ارزش‌افزوده یکی از جدیدترین انواع پایه‌های مالیاتی است که به‌عنوان مالیاتی غیرمستقیم بر مصرف کالاها و خدمات اعمال می‌شود.
به گزارش مشرق، مالیات بر ارزش‌افزوده یکی از جدیدترین انواع پایه‌های مالیاتی است که به‌عنوان مالیاتی غیرمستقیم بر مصرف کالاها و خدمات اعمال می‌شود. این نوع مالیات با کمترین میزان آسیب و تبعات اقتصادی، ابزاری مؤثر در جهت تصحیح الگوی مصرف در جامعه و تنظیم قیمت‌ها شناخته می‌شود. مالیات بر ارزش‌افزوده یا مالیات بر مصرف، در دنیا از مقبولیت خاصی برخوردار است و در بیش از 200 کشور جهان، وضع و اجرا می‌شود.
دانستن نحوه مصرف و هزینه کرد درآمدهای حاصل از وصول مالیات بر ارزش‌افزوده می‌تواند بهترین انگیزه برای پرداخت آن محسوب شود. به‌عبارت‌دیگر، آگاهی از نحوه هزینه‌کرد این‌گونه درآمدها، افزایش اعتماد مردم به دولت‌ها و همراهی بیشتر آنان در توسعه و آبادانی کشور را در پی داشته و در نهایت، مشارکت بیشتر مردم در امر سازندگی را به دنبال دارد. از این رو، مسئولان مالیاتی هم تلاش می‌کنند تا درباره این مسئله که مالیات‌های اخذشده در چه بخش‌هایی هزینه می‌شود شفاف‌سازی کاملی انجام دهند تا مردم با آگاهی و شناخت از وضعیت اقتصادی کشور و با تعهد بیشتر با دولت تعامل و همکاری نموده و به وظایف و تکالیف اقتصادی خود عمل نمایند.
نحوه مصرف درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده
براساس ماده 38 قانون مالیات بر ارزش‌افزوده، یک نهم از مالیات‌ها و عوارض وصولی به عنوان مالیات سلامت به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و باقیمانده، به نسبت مساوی به درآمد عمومی کشور و شهرداری‌ها و دهیاری‌ها تخصیص می‌یابد. بدین صورت که سهم درآمد عمومی به عنوان مالیات به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود و سهم شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به عنوان عوارض به حساب تمرکز وجوه اداره کل امور مالیاتی استان و حساب تمرکز وجوه وزارت کشور واریز می‌شوند.
درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده در شهرها و روستاها به شهرداری‌ها و دهیاری‌های همان مناطق تعلق‌گرفته و صرف آبادانی و توسعه آنها می‌شود و در حوزه‌هایی همچون بهبود کیفیت حمل‌ونقل عمومی، راه‌سازی، جاده‌سازی و تعمیر معابر، ایجاد فضای سبز، ایجاد اماکن تفریحی ازجمله پارک‌ها و حفظ و نگهداری آنها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
یک درصد از 9 درصد درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده به حوزه سلامت و ارائه خدمات درمانی به شهروندان اختصاص دارد و این امر تحول در نظام سلامت را سرعت بیشتری بخشیده است که با کاهش بسیاری از هزینه‌های درمانی، یاری بخش بیماران و مددجویان شده است. دولت با بهره‌گیری از درآمدهای مالیاتی به ارائه خدمات وسیعی در حوزه سلامت، بهداشت و درمان از جمله ساخت و بازسازی و تجهیز بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و بسیاری پروژه‌های دیگر جهت تأمین رفاه و آسایش شهروندان مبادرت می‌ورزد.
همچنین 27 صدم درصد از کل 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به توسعه ورزش مدارس، ورزش همگانی، ورزش روستایی و عشایری، ورزش بانوان و ایجاد، تکمیل و بازسازی زیرساخت‌های ورزشی به ویژه در حوزه معلولان و جانبازان اختصاص دارد.
در این خصوص محمدهادی سبحانیان، رئیس‌کل سازمان امور مالیاتی کشور با یادآوری نقش عوارض مالیات بر ارزش افزوده پرداختی به شهرداری‌ها و دهیاری‌های سراسر کشور در عمران و آبادانی شهرها و روستاهای سراسر کشور می‌گوید: باید به مردم بگوییم که مالیات پرداختی آنها مستقیم به زندگی و شهرها و روستاهای محل زندگی آنها برمی‌گردد و موجب رونق عمران و آبادانی، بهبود بهداشت، امنیت و رفاه جامعه می‌شود تا مردم با فراغ بال و اطمینان خاطر بیشتر نسبت به پرداخت مالیات خود اقدام کنند.
آمار تخصیص درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده
براساس جدیدترین آمار سازمان امور مالیاتی کشور از ابتدای فروردین تا بهمن 1402 جمعاً به مبلغ 2 میلیون و 866 هزار میلیارد ریال مالیات بر ارزش افزوده وصول شده است که از این میزان بیش از یک میلیون و 206 هزار میلیارد ریال به حساب شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل امور عشایر سراسر کشور واریز شده است که نسبت به دوره مشابه در سال گذشته 24 درصد رشد داشته است.
همچنین درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش‌افزوده واریزشده به حساب شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل امور عشایر از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش‌افزوده تا آبان ماه 1402 بیش از 3 میلیون و 184 هزار میلیارد ریال برآورد شده است که از این میزان حدود 896 هزار میلیارد ریال آن مربوط به سال 1401 است.
سهم شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، فرمانداری‌ها و ادارات کل امور عشایر
از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش‌افزوده لغایت آبان ماه 1402
3,184,568,566,459
هزار ریال
سال 1401
896,273,741,952
هزار ریال
از ابتدای فروردین تا بهمن 1402
1,206,760,315,000
هزار ریال
همچنین در یازده‌ماهه سال جاری جمعاً به مبلغ 345 هزار میلیارد ریال به حساب بخش سلامت و درمان واریز شده است که نسبت به دوره مشابه در سال گذشته 31 درصد رشد داشته است. مالیات قابل تخصیص به بخش سلامت (وزارت بهداشت و درمان) نیز از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده (از سال 1396) تا آبان ماه 1402 بیش از یک میلیون و 138 هزار میلیارد ریال برآورد شده است که از این میزان حدود 289 هزار میلیارد ریال آن مربوط به سال 1401 است.
سهم سلامت
از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش‌افزوده (از سال 1396) لغایت آبان 1402
1,138,203,611,432
هزار ریال
سال 1401
289,905,848,882
هزار ریال
11 ماهه 1402
345,213,015,585
هزار ریال
در راستای قانون برنامه ششم توسعه، میزان مالیات سهم توسعه ورزش‌های همگانی بابت سهم 27 صدم درصدی ورزش همگانی منظور شده است که این میزان از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش‌افزوده (از سال 1396) لغایت خردادماه 1402 حدود 247 هزار میلیارد ریال برآورد شده که از این میزان حدود 70 هزار میلیارد ریال آن مربوط به سال 1401 و حدود 41 هزار میلیارد ریال آن مربوط به هشت‌ماهه ابتدایی سال 1402 است.
سهم بخش توسعه ورزش‌های همگانی
از ابتدای اجرای قانون مالیات بر ارزش‌افزوده (از سال 1396) لغایت آبان 1402
247,141,909,940
هزار ریال
سال 1401
70,054,719,047
هزار ریال
8 ماهه 1402
41,940,138,000
هزار ریال
برقراری عدالت اجتماعی، دستیابی به رفاه و امنیتی پایدار و توسعه اقتصادی کشور در پیوند تنگاتنگ با همیاری و مشارکت مردم به‌ویژه فعالان اقتصادی است، چرا که درآمدهای حاصل از مالیات‌های پرداختی در قالب ارائه خدمات اجتماعی و رفاهی در اشکال مختلف مجدداً به مردم بازمی‌گردد. به همین جهت، آگاهی اقشار مختلف جامعه از نحوه مصرف درآمدهای حاصل از مالیات می‌تواند عاملی جهت تشویق آنان به‌منظور ادای تکالیف مالیاتی خود باشد.