مشارکت تعاونی‌ها در طرح نهضت ملی مسکن برای کارگران / ساخت 400 هزار خانه برای کارگران
مسکن یکی از دغدغه های روز جامعه کارگری است, که با توجه به شرایط فعلی حدود 80درصد درآمد کارگران صرف هزینه های مسکن می شود. ساخت مسکن تعاون بهترین راه برای حل مشکل مسکن کارگران است.
به گزارش خبرنگار اقصادی خبرگزاری تسنیم، اصل 31 قانون اساسی به همه مردم این حق را می دهد و بیان می کند که «دولت» موظف است تا با رعایت اولویت برای آن‌ها که نیازمندترند زمینه‌ی اجرای این اصل را فراهم کند. کارگران یکی از گروه‌هایی هستند که به صراحت در این قانون از آن‌ها نام برده شده و کمک به ایجاد مسکن کارگری یکی از وظایف اصلی دولت هاست.
علاوه بر این، ماده 149قانون کار بر نقش توأمان دولت و کارفرمایان برای رساندن کارگران بر این حق اساسی تأکید می‌کند. در این ماده آمده: «کارفرمایان مکلفند با تعاونی‌های مسکن و در صورت‌عدم وجود این تعاونی‌ها مستقیما با کارگران فاقد مسکن جهت تأمین خانه‌های شخصی مناسب همکاری کنند و همچنین کارفرمایان کارگاه‌های بزرگ مکلف به احداث خانه‌های سازمانی در جوار کارگاه و یا محل مناسب دیگر می‌باشند.» در تبصره یک این ماده نیز بر نقش دولت تأکید شده است: «دولت موظف است با استفاده از تسهیلات بانکی و امکانات وزارت مسکن و شهرسازی، شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های ذیربط همکاری لازم را بنماید.»
*خانه‌دار کردن 400هزار کارگر با مشارکت تعاونی‌ها
موسی نجفی, مدیرکل نظارت و ارزیابی بخش تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره ساخت 400 هزار خانه با مشارکت تعاونی ها می‌گوید: تعاونی‌ها در قالب مشارکت با وزارت تعاون برای کارگران در قالب طرح جهش مسکن، 400هزار واحد مسکونی ارزان‌قیمت در طی چهار سال خواهند ساخت.
وی بیان کرد: مزیتی که ساخت واحد‌های مسکونی توسط تعاونی‌ها دارد قابل مقایسه با دو بخش دیگر نیست؛ زیرا همان‌طور که با شنیدن نام تعاونی‌ها، ناخودآگاه همیاری و کمک در ذهن تداعی می‌شود، هزینه‌های ساخت واحد‌های مسکونی توسط این بخش بسیار کمتر از سایر بخش‌ها برآورد شده است.
نجفی گفت: واحد‌هایی که توسط تعاونی‌ها ساخته می‌شود براساس صورت‌های مالی تعاونی بوده و سودی از خریداران گرفته نخواهد شد، از این‌رو مسکنی ارزان‌قیمت و باکیفیت در اختیار جامعه هدف قرار می‌گیرد.
* شیوه مشارکت تعاونی‌ها در طرح نهضت ملی مسکن
وی با اشاره به جزئیات مشارکت تعاونی‌ها در طرح نهضت ملی مسکن گفت: تعاونی‌ها قرار است از دو طریق در طرح نهضت ملی مسکن مشارکت داشته باشند و برای ساخت 400هزار واحد مسکونی نیز از این دو شیوه اقدام می‌شود؛ نخست این‌که تعاونی‌ها با هلدینگ‌هایی در حوزه ساخت‌و‌ساز تفاهم‌نامه امضاء کرده و متعهد می‌شوند که همه مصالح و تأسیسات ساخت‌و‌ساز را با قیمت بسیار پایین تهیه کرده و واحد‌های مسکونی را بسازند.
نجفی درباره نحوه تأمین مصالح ساختمانی با قیمت تمام‌شده ارزان برای ساخت‌و‌ساز در قالب طرح نهضت ملی مسکن می‌گوید: در این خصوص وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در بحث تأسیسات و مصالح به تعاونی‌ها کمک می‌کند و با هلدینگ‌های مربوطه تفاهم‌نامه همکاری امضاء کرده است.
وی بیان کرد: در این طرح از توان تعاونی‌های مسکن و عمرانی به‌عنوان سازنده استفاده می‌شود و برای این موضوع به ادارات کار در استان‌ها نامه‌زده شده تا تعاونی‌هایی که آماده هستند، اعلام همکاری کنند.
بنا به گفته نجفی، واحد‌هایی که توسط تعاونی‌ها ساخته می‌شود براساس صورت‌های مالی تعاونی است و سودی از خریداران نمی‌گیرند؛ از این‌رو مسکنی ارزان‌قیمت و باکیفیت در اختیار جامعه هدف قرار می‌گیرد.
مدیرکل نظارت و ارزیابی بخش تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره شیوه دوم مشارکت تعاونی‌ها در طرح نهضت ملی مسکن این‌گونه توضیح می‌دهد: بعضی دیگر از تعاونی‌ها نیز زمین برای اختصاص به نهضت ملی مسکن دارند. بر این اساس با توجه به سیاست‌های دولت و قانون جهش مسکن با سازمان ملی زمین و مسکن یک تفاهم‌نامه همکاری امضاء شده تا از این طریق ساخت‌و‌ساز در طرح نهضت ملی مسکن تسهیل شود. موضوعی که هست، جانمایی زمین‌های واحد‌های مسکونی تعاونی‌ها مطلوب بوده و نیازی به زیرساخت‌های جدید از قبیل آبرسانی، برق یا مسائل دیگر ندارند.
وی اضافه کرد: برخی از تعاونی‌ها زمین دارند که می‌توانند این زمین‌ها را برای ساخت مسکن در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دهند و از این طریق در ساخت مسکن سهیم شوند. اکنون به تعاونی‌ها اعلام کرده‌ایم و در حال شناسایی زمین هستیم تا میزان زمین و محدوده آن را مورد بررسی قرار دهیم.
براین اساس، بنا به گفته نجفی، وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و راه و شهرسازی با هم تفاهم کرده‌اند که به این دو شیوه تعاونی‌ها برای آغاز به کار ساخت 400هزار واحد مسکونی برای کارگران در قالب طرح جهش نهضت ملی مسکن اقدام کنند. لیست تعاونی‌هایی که آمادگی مشارکت در ساخت نهضت ملی مسکن دارند به وزارت راه و شهرسازی اعلام می‌شود.
*پیشرفت فیزیکی 25هزار واحد مسکونی در دست ساخت
نجفی بیان می‌کند: بر این اساس 200هزار واحد توسط اتاق تعاون ایران و 200هزار واحد توسط تعاونی‌ها ساخته می‌شود.
مدیرکل نظارت و ارزیابی بخش تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، از ساخت 25هزار واحد با فعالیت 172تعاونی خبر داده و می‌گوید: در حال حاضر برای 25هزار نفر این تعداد واحد ساخته می‌شود که این واحد‌ها پیشرفت فیزیکی بین 10تا 90درصد دارد.
وی اضافه می‌کند: تا پایان سال در سیستان و بلوچستان، یک‌هزار و 300واحد آماده شده و به مرحله بهره‌برداری می‌رسد و تعدادی مسکن نیز در استان‌های کرمان و خراسان‌جنوبی با درصد پیشرفت فیزیکی بالا به بهره‌برداری خواهد رسید.
* مسکن ارزان‌قیمت برای تعاونی‌ها
نجفی، به مزیت‌های ساخت مسکن کارگری توسط تعاونی‌ها اشاره کرده و می‌گوید: واحد‌هایی که توسط تعاونی‌ها ساخته می‌شود براساس صورت‌های مالی تعاونی است و سودی از خریداران نمی‌گیرند؛ از این رو مسکنی ارزان‌قیمت و باکیفیت در اختیار جامعه هدف قرار می‌گیرد. مدیرکل نظارت و ارزیابی بخش تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید می‌کند در صورتی که از تمام ظرفیت تعاونی‌ها برای ساخت‌و‌ساز مسکن استفاده شود، ضمن سرعت‌بخشی به بحث ساخت‌و‌ساز، واحد‌ها با قیمت مناسب‌تر در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
* تکمیل زیرساخت‌های مسکن مهر
وی با اشاره به نقش تعاونی‌ها در مسکن مهر ادامه می‌دهد: 2میلیون و 240هزار واحد در مسکن مهر ساخته شد که از این تعداد ساخت 840هزار واحد را تعاونی‌ها برعهده گرفتند که از این تعداد 802هزار واحد تحویل شد و 38هزار واحد ماند که در زیرساخت‌ها دچار مشکل بود. مدیرکل نظارت و ارزیابی بخش تعاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه می‌دهد: با همکاری سازمان ملی زمین و مسکن و آمادگی وزارت نیرو قرار است این تعداد واحد با اختصاص تسهیلات، تکمیل زیرساخت‌ها و نظارت تعاونی‌های زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به بهره‌برداری برسد.
*دولت سیزدهم به‌دندبال آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای صاحبخانه‌شدن کارگران است
ساخت مسکن برای کارگران و اقشار ضعیف جامعه از جمله مددجویان بهزیستی و بازنشستگان صندوق‌ها یکی از مهم‌ترین مطالبات جامعه است، دولت سیزدهم با رویکرد عدالت‌محوری به دنبال آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای صاحبخانه شدن کارگران زحمتکش است. کارگران و خانواده‌های آن‌ها بیش از 50درصد جامعه را به خود اختصاص داده‌اند، از این‌رو رسیدگی به مهم‌ترین دغدغه کارگران یکی از وظایف مهم دولت در این عرصه است. کارگران، سرمایه‌های اجتماعی و ستون تولید کشور هستند، از این‌رو برای ارتقای توان تولید باید با انگیزه و‌امید به زندگی بتوانند فعالیت کنند. یکی از مهم‌ترین نیاز‌های جامعه کارگر داشتن مسکن و معیشت مناسب است.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان متولی جامعه کارگری در دولت سیزدهم آستین همت را بالا‌زده است و با تأمین زیرساخت‌ها و با مشارکت تعاونی‌ها به دنبال ساخت مسکن برای کارگران به عنوان قشر بی‌ادعای جامعه است.
حقوق کارگری و نوسان‌های قیمت مسکن، کفاف خرید مسکن را برای کارگران نمی‌دهد، از این‌رو داشتن خانه برای کارگران آرزو شده بود تا این‌که دولت سیزدهم با سیاست‌های حمایتی از کارگران و با بهره‌مندی از مشارکت تعاونی‌ها به‌دنبال خانه‌دار کردن کارگران است.
طبق بررسی‌های بازار کار، تعاونی‌ها، واحد‌های مسکونی را در قالب طرح نهضت ملی مسکن با قیمت تمام‌شده ارزان به جامعه کارگری ارائه خواهد کرد؛ موضوعی که نشان‌دهنده تأثیر تعاونی‌ها بر کاهش قیمت‌های مسکن است.