نقش آفرینی تازه روسیه در منطقه / چین پای مسکو ایستاد؛ اتحاد مهم شکل گرفت

به گزارش اقتصادنیوز، برخلاف تصور رایج، اتحاد جماهیر شوروی زمینه را برای حضور چین در خاورمیانه هموار نکرد بلکه در میانه کنفرانس باندونگ در سال 1955، جمال عبدالناصر، رئیس جمهور مصر، از چین خواست تا برای مقابله با حملات اسرائیل به غزه تجهیزات نظامی را در اختیار قاهره قرار دهد. ژیائودونگ ژانگ، دبیر کل انجمن چین فعال در حوزه مطالعات خاورمیانه در این باره گفت: "چین علاقه چندانی به خاورمیانه نداشت و از همین رو تا سال 1985، حجم تجارت بین چین و کشورهای خاورمیانه 1.7 میلیارد دلار بود. بنابراین، چین و روسیه علیرغم رقابت در مرزهای مشترک شان در آسیا، در خاورمیانه رویاروی هم قرار نداشتند. زمانی که پکن کنار واشنگتن ایستاد، افغانستان به میدانی رویارویی ضمنی شوروی و چین تبدیل شد. پس از ژوئن 1967، روسیه به دلیل پیروزی اسرائیل بر مصر و سوریه، نفوذش در خاورمیانه را از دست داد. این ضربه مهمی بود، زیرا انور سادات، رئیس جمهور سابق مصر، روابط خود با مسکو را قطع کرد و در سال 1979 با میانجیگری ایالات متحده، پیمان صلح با اسرائیل را به امضا رساند. بعد از پایان اتحاد جماهیر شوروی، نفوذ روسیه در منطقه به پایان رسید.

آنگونه که مرکز مطالعات ویلسون نوشته، در حال حاضر مسکو موقعیت و حضور خود در منطقه را کم رنگ می داند. با این حال، مسکو از طریق چندین پایگاه دریایی و هوایی و دخالت مستقیم در جنگ سوریه تلاش داشته تا نفوذ خود را در منطقه پر رنگ کند. مسکو برای اولین بار برای کنترل بازارهای نفت و در چارچوب سازوکار اوپک پلاس، روابط نزدیکی با کشورهای حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی برقرار کرد؛ ارتباطی که با به واسطه چندین توافق موفقیت آمیز مستحکم شد. روابط این کشور با امارات در حوزه های تجارت و سرمایه‌گذاری برجسته بود. مسکو با قطر سطح بالایی از هماهنگی را تعریف کرده تا بدین طریق هیچ یک از طرفین به سهم طرف مقابل در بازارهای سنتی صادرات گاز دست درازی نکنند. این مواضع نشان دهنده بازگشت مسکو به خاورمیانه است. به نوبه خود، چین نیز به شریک تجاری بزرگ برای همه کشورهای عربی تبدیل شده و از نظر اقتصادی در حوزه نفوذ سنتی خود در منطقه خلیج فارس از ایالات متحده پیشی گرفته است. این کشور به بزرگترین خریدار نفت اعراب تبدیل گشته و روابط خوبی با همه طرف های درگیر مانند فلسطینی ها و اسرائیلی ها، عربستان سعودی و ایران برقرار کرده است. با میانجیگری چین روابط تهران و ریاض که از سال 2016 قطع شده بود، احیا شد.

مشروح این گزارش را در اقتصادنیوز با تیتر «اتحاد پنهان چین و روسیه در خلیج فارس» بخوانید.

• خیز معنادار رقبای واشنگتن برای نفوذ به قلب یمن / پشت پرده سکوت چین و روسیه در برابر بمباران دریای سرخ
• شکاف حاکم و مردم در منطقه
• چالشی برای دکترین بایدن
• بورل خواستار کاهش تنش منطقه‌ای و فاجعه بشری در غزه شد
• پارادوکس آمریکایی در خاورمیانه

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.