نیازهای ساده عشایر از چشم مسئولان دور ماند / عشایر استان یزد در آستانه حذف از چرخه تولید

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از یزدرسا، عشایر در کوران تحولات تاریخی ایران همیشه نقش آفرین بوده اند، آن زمان که باید در دفاع از وطن اسلحه به دست گرفته و به جنگ با دشمن رفتند و امروز نیز نقش آفرینی موثر خود را در عرصه اقتصاد و تولید به نمایش گذاشته اند.

شناخت کارکرد عشایر و نقش آنان در عرصه اقتصادی، سیاسی و امنیتی با وجود سابقه تاریخی روشن در این زمینه هنوز هم جای کار فراوان دارد. عشایری سختکوش که این روزها به با وجود تحلیل رفت جمعیتشان در عرصه اقتصاد مقاومتی حضوری پرقدرت دارند.

گرچه هم اینک 1.5 درصد از کل جمعیت ایران را عشایر تشکیل می دهند اما همین قشر تولید 25 درصد مواد پروتئینی به ویژه گوشت قرمز و محصولات لبنی، حدود 40 درصد صنایع دستی و 28 درصد دام سبک کشور را در اختیار دارند.

اما مدتی است این عشایر دچار مشکلات فراوانی هستند و همین موضع باعث شده هر روز جمعیت این خانوارهای زحمت کش کاسته و به دنبال آن امنیت غذایی استان یزد و به دنبال آن کشور در خطر قرار بگیرد و به همین دلیل میزگردی در زمینه ظرفیت ها و توانایی های عشایر استان یزد، با حضور جواد شمس رئیس اداره امور عشایری استان یزد، احمد کرم نژاد نماینده عشایر ابرکوه، ناصر سلیم مدیرامور پشتیبانی امور دام سازمان جهاد کشاورزی یزد برگزار کرده است.

*تعداد خانوارهای عشایری استان یزد چه تعداد است و این افراد چه ظرفیت ها و پتانسیل هایی دارند؟

جواد شمس در پاسخ به این سوال با بیان اینکه برخلاف تصور عده ای استان یزد دارای قابل توجهی از عشایر است اظهار داشت: در استان کویری یزد بیش از 1423 خانوار عشایری ساکن هستند که در سه شهرستان ابرکوه، خاتم و مروست ساکن هستند.

وی ادامه داد: شهرستان خاتم دارای 453 خانوار و جمعیتی در حدود1690نفر، شهرستان مروست دارای 358خانوار و جمعیتی در حدود 1209 نفر و شهرستان ابرکوه با 611 خانوار و جمعیتی در حدود 1947 نفر است.

ناصر سلیم مدیر پشتیبانی امور دام سازمان جهاد کشاورزی یزد که متولی اصلی اموراستان است در رابطه با ظرفیت های عشایر استان یزد اظهار داشت: عشایر یزد توان تولید حدود 20درصد گوشت قرمز استان یزد را دارند.

وی ادامه داد: عشایر استان دارای ظرفیت پرورش 250 هزار راس دام سبک هستند که سهم عشایر ابرکوه 100 هزار راس و هر کدام از شهرستان های خاتم و مروست نیز 75 هزار راس است.

مدیر پشتیبانی امور دام سازمان جهاد کشاورزی یزد با بیان اینکه عشایر استان در کنار تولید دام سبک در زمینه پرورش شتر نیز فعال هستند تصریح کرد: عشایر استان حدود 400 راس شتر ظرفیت تولید دارند.

سلیم با تاکید بر اینکه سازمان جهاد کشاورزی استان یزد با توجه به اینکه عشایر جز منابع تولید مطمئن و امن محسوب می شوند همیشه حمایت و پشتیبانی از آنها را با جدیت پیگیری می کند خاطرنشان کرد: مراتع این خانوارها در سال های اخیر به علت خشکسالی و هچنین رشد قارچ گونه معادن و... به شدت کاهش یافته است.

*مهمترین مشکلاتی که عشایر استان یزد با آنها درگیر هستند چه مسائلی است؟

کریم نژاد نماینده عشایر ابرکوه در این رابطه با اشاره به اینکه به دلیل سیاست ها و منافع افرادی، عشایر استان در آستانه حذف هستند ابراز داشت: رشد قارچ گونه معادن که هیچ مانعی را به اسم توسعه در برابر خود نمی بینند باعث شده مراتع عشایر به شدت آسیب ببینند و در کنار آن آسیب شدیدی که به راه های عشایری وارد شده و پائین بودن قیمت دام سبک باعث شده عشایر به فکر رها کردن زندگی عشایری خود باشند.

وی با تاکید بر اینکه دام سبک عشایر استان یزد در حال حاضر خریداری ندارد اظهار داشت: افرادی خاص به علت منافع خود کمر به نابودی و حذف کامل عشایر و دامداران روستایی بسته اند تا با این روش پرورش دام سبک به صورت کامل در کشور محو شود و متاسفانه در این زمینه مسئولان نیز سکوت کرده اند.

وی ادامه داد: روش این گروه خاص به این شکل است که با پائین نگه داشتن قیمت گوشت سعی در نا امیدی و تحمیل ضرر به دامداران روستایی و عشایر دارند تا بدین طریق دیگر هیچ فردی به سراغ پرورش دام سبک نرود.

نماینده عشایر شهرستان ابرکوه با اشاره به اینکه اگر سیاست ها و روش های فعلی در زمینه دام سبک ادامه پیدا کند به طور قطع در آینده ای نه چندان دور کشور در زمینه تامین گوشت قرمز به صورت کامل وابسته به خارج از کشور خواهد شد ابراز داشت: زمانی که پرورش دام سبک برای پرورش دهنده مقرون به صرفه نباشد اقدام به فروش یا کشتار دام مولد خود کرده و این شغل را رها خواهد کرد به این شکل تعداد دام های سبک کشور روبه کاهش خواهد رفت که این موضوع امنیت غذایی کشور را دچار مشکلاتی خواهد کرد.

شمس مدیر امور عشایر استان یزد نیز با بیان اینکه عشایر استان با مشکلات متعددی درگیر هستند تصریح کرد: کمبود اعتبارات لازم جهت مرمت هرساله ایلراه های عشایری، کمبود تسهیلات ویژه عشایر جهت تامین علوفه و پرواربندی دام های مازار عشایر، مشکل بیمه عشایر از جمله مشکلات عشایر است.

وی ادامه داد: نبود بازار فروش محصولات دامی عشایر، نبود کلینینک های سیار و ثابت دامپزشکی در مناطق عشایری، استخراج معادن و تخریب مراتع عشایری و خشکسالی های اخیر و کمبود آب از دیگر مشکلاتی است که عشایر با ان درگیر هستند.

نادر سلیم، نیز در رابطه با مشکل عدم خرید دام عشایر با اشاره به نابودی مراتع عشایر به علت ایجاد معادن، شهرک ها، جاده ها، راه ها و... اظهار داشت: صنعت دام سبک استان یزد هم راستا با کشور در وضعیت بدی قرار دارد که در این میان عشایر به علت نابودی مراتع شرایط سخت تری دارند.

وی ادامه داد: سال گذشته با همراهی سازمان جهاد کشاورزی برای دو ماه نهاده دولتی ارزان قیمت به مقدار زیاد برای عشایر استان تامین تا مجبور به فروش دام خود نشوند و خوشبختانه این موضوع باعث شد عشایر استان دوران سخت تابستان سال گذشته را پشت سر بگذارند و دام های آنها پرواری شده و خود قادر به فروش آن باشند.

مدیرکل پشتیبانی امور دام استان یزد در مورد برنامه این شرکت برای حمایت از عشایر استان در سال جاری نیز تصریح کرد: در سال جاری نیز برنامه خرید دام سبک عشایر با شرایط خاص مد نظر دولت بوده و در این زمینه تا کنون اقدامات خوبی انجام شده است.

وی عنوان داشت: عشایر به این علت که قادر به استفاده از کنسانتره در نهاده های خود نیستند فشار بیشتری را تحمل می کنند که لازم است در این زمینه دولت به کمک سازمان امور عشایر آمده و حمایت های خود را از عشایر بیشتر کند.

*بعد از حذف ارز ترجیحی آیا عشایر در زمینه آرد دچار مشکل نبوده اند؟

کریم نژاد در پاسخ به این سوال با بیان اینکه به علت عدم وجود امکانات و عدم تامین ارد کافی، برای تامین مجبور هستیم مسافت طولانی را طی کنیم اظهار داشت: عشایر مجبور هستند راه های خطرناک و پر پیچ و خام را تا شهر بپیمایند تا بتوانند نان مورد نیاز خود را تامین کنند که همین موضوع خطراتی را برای اعضای خانواده ها ایجاد می کند.

وی ادامه داد: به ویژه بعد از سیل سال گذشته که بسیاری از ایل راه های استان دچار مشکل شد و بعد از آن نیز ترمیم نشد این مشکل دو چندان شده است.

شمس نیز در همین رابطه اظهار داشت: بعد از حذف ارز ترجیحی و به علت نبود سامانه مشخص هیچ گونه سهمیه آردی برای عشایر استان تعلق نگرفت که این موضوع مشکلات بسیار زیادی را برای عشایر به وجود آورد به نحوی که آنها برای تامین نان خود مجبور به پیمودن مسافتی طولانی در راه های بسیار خراب بودند تا بتوانند نان خود را تامین کنند.

رئیس اداره امور عشایر استان یزد گفت: رفت و آمد های متعدد در راه های دسترسی دارای مشکل احتمال وقوع حادثه را برای آنها افزایش داده است.

وی ادامه داد: طبق هماهنگی های انجام شده با شرکت غله استان سهمیه کافی آرد برای عشایر استان مشخص و در بین آنها توزیع شد اما امیدواریم این مشکل به صورت اساسی حل شود.

*چرا علیرغم گذشته حدود6 ماه از سیل استان همچنان ایلراه های استان ترمیم نشده است؟

شمس با اشاره به اینکه وظیفه تیغ زنی راه های دسترسی عشایر استان سالی دوبار بر عهده اداره امور عشایر است ابراز داشت: در سطح استان حدود 1500 کیلومتر راه عشایری وجود دارد که متاسفانه در سیل اخیر دچار خسارت های فراوانی شد و علیرغم گذشت حدود6 ماه از وقوع سیل این راه ها به علت عدم تامین اعتبار ترمیم و بهسازی نشده است.

وی ادامه داد: آسیب وارده به راه های عشایری استان بسیار زیاد است و این موضوع باعث ایجاد مشکلات فراوان برای تردد عشایر شده است.

مدیر اداره امور عشایر استان با تاکید بر اینکه اعتبار لازم برای ترمیم ایل راه ها در سال جاری تامین نشده است خاطرنشان کرد: امیدواریم با مساعدت و همراهی مسئولان هرچه سریعتر و قبل از پایان سال ایلراه های آنها دیده را ترمیم کنیم.

کریم نژاد نیز در همین رابطه با اشاره به سختی های عدم ترمیم راه ها گفت: عشایر برای خرید و فروش محصولات نیازمند عبور از مسیرها و ایل راه ها هستند حتی برای کوچه خود نیز این نیاز محسوس است.

وی ادامه داد: عدم ترمیم این راه ها باعث کند شدن حرکت و همچنین عدم دسترسی سریع به برخی امکانات مانند خدمات پزشکی شده است که امیدواریم مسئولان اهمیت موضوع را درک کرده و به مانند اهمیتی برای خیابان های شهرهای محل زندگی خود قائل هستند برای ایل راه های عشایر نیز ارزش قائل بوده و ترمیم انها را در اولویت خود قرار دهند.

*نقش و تاثیر معادن بر زندگی عشایر چیست؟

کریم نژاد در این رابطه صحبت های جالبی مطرح و گفت: این مراتع از سالیان گذشته در اختیار اجداد ما بوده که در آن به شغل دامداری مشغول بوده‌اند ولی امروزه در حال نابودی است و متولیان امر می توانند جواب نسل های آینده را بابت نابودی این مراتع بدهند.

وی افزود: این منطقه گیاهان با ارزش زیادی دارد و حیات عشایر این منطقه و بسیاری از مردم که از محصولات و خدمات عشایر استفاده می کنند وابسته به این مراتع است.

نماینده عشایر ابرکوه اظهار داشت: امروز در هر نقطه بیابان که نگاه می کنیم با معدنی روبه رو می شویم که ماشین های حمل بار و دودهای ناشی از آن معادن عامل نابودی شده است آیا واقعا هیچ نهادی نیست که بر توسعه قارچ گونه این معادن نظارت کند و چاره اندیشی برای آن کند.

شمس مدیر امور عشایر استان یزد نیز با تائید صحبت های کریم نژاد و مشکلتی که به واسطه معادن برای عشایر ایجاد شده است خاطرنشان کرد: حفاری و فعالیت معادن تنها منحصر به محدوده مشخصی نشده و معدن‌کاران بیش از عرصه موردنیاز مراتع ومنابع طبیعی را تخریب میکنند که این مسئله بنا برگفته مسئولان یزد بیشترین تخریب را به مراتع یزد وارد میکند.

وی ادامه داد: اولین اتفاق بعد از راه اندازی معادن از بین رفتن مراتع و آلایندگی آن منطقه بیش از شعاع 40 کیلومتری است که باید این موضوع مد نظر مسئولان قرار گیرد و در واگذاری امتیاز این موضوع مد نظر قرار گیرد.

یزدرسا: شاید برخی در دوران کنونی اقتصاد عشایر را اقتصادی کمرنگ بپندارند که اینها نمیتوانند نقشی در اقتصاد ملی به عهده گیرند اما با توجه به رویکرد محصولات طبیعی که اکنون در اروپا و کشورهای ثروت مند در رجوع به تولیدات طبیعی از دو ده گذشته آغاز شده است عشایر میتوانند نقش مهم و اثر گذاری داشته باشند که می طلبد مشکلات کوچک و قابل حل آنها باجدیت پیگیری و مرتفع شود تا بتوان در آینده نیز از برکات حضور آنها در اقتصاد کشور استفاده کرد.

انتهای پیام / ک