هشت نکته مثبت از لایحه بودجه 99؛ از کاهش وابستگی به نفت تا افزایش وام ازدواج به 50 میلیون تومان

سرانجام پس از فراز و نشیب های فراوان لایحه بودجه سال 99، در مورخه 13 اسفندماه سال جاری پس از اتمام بررسی ها در کمیسیون تلفیق به صورت مستقیم به شورای نگهبان ارسال شد.

به گزارش تابناک اقتصادی، علیرغم تمام انتقاداتی که توسط کارشناسان و نمایندگان مجلس به لایحه بودجه سال آینده شد به هر حال نباید از نکات مثبت لایحه بودجه 1399 نیز چشم پوشی کرد. لایحه بودجه ای که در آن تلاش شده بود تا بر مبنای شرایط موجود کشور تهیه شود و بعد از آن نیز در کمیسیون تلفیق سعی شد تا موارد و بندهایی در جهت بهتر شدن آن اضافه و یا کم شود. در ادامه به بررسی هشت نکته مثبت لایحه بودجه سال آینده خواهیم پرداخت.

• *س_بودجه ای با کمترین میزان وابستگی به نفت_س*

از آبان ماه سال گذشته که رسما تحریم های نفتی علیه کشورمان آغاز گردید، دولت سعی کرد تا وابستگی خود به درآمدهای نفتی را کمتر کند. با لغو معافیت های هشت کشور از تحریم های نفتی ایران در اردیبهشت ماه سال جاری، تحریم های نفتی شدت بیشتری پیدا کرد و درخواست ها در مورد کاهش وابستگی دولت به نفت به صورت جدی تری دنبال شد.

بررسی ها نشان می دهد که در بین لوایح بودجه تنظیم شده در دهه 90 شمسی، لایحه بودجه سال 99 کمترین میزان وابستگی را به نفت داشته است. داده های نمودار زیر از گزارش های مرکز پژوهش های مجلس استخراج شده است و میزان وابستگی لوایح بودجه به نفت در سال های 1391 تا 1398 را نشان می دهد.

همان گونه که از نمودار زیر نمایان است بیشترین میزان وابستگی بودجه به نفت در سال های اخیر، مربوط به سال 1392 بوده که در این سال میزان وابستگی 48.5 درصد اعلام شده است. کمترین میزان وابستگی هم مربوط به سال 1395 بوده که در این سال میزان وابستگی 25.5 درصد اعلام شده است. در سال گذشته مرکز پژوهش ها اعلام کرد که میزان وابستگی بودجه 98 به نفت 35 درصد خواهد بود.

اما میزان وابستگی بودجه به نفت در سال آینده چقدر است؟

با توجه به اینکه برای بررسی میزان وابستگی بودجه به نفت میزان درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز را بر منابع عمومی دولت تقسیم می کنند لذا مطابق با گفته محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه، میزان وابستگی بودجه سال آینده به نفت 10 درصد (میزان درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز حدود 48.3 هزار میلیارد تومان و میزان بودجه عمومی دولت 484 هزار میلیارد تومان) خواهد بود.

• *س_اخذ مالیات از خانه های خالی از سکنه _س*

بعد از گذشت 4 سال از زمان تصویب مالیات ستانی از خانه های خالی از سکنه، سرانجام این موضوع در لایحه بودجه سال آینده گنجانده شد. در بخشی از تبصره 6 لایحه بودجه سال 99 آمده است:

"سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است با همکاری شهرداری های سراسر کشور واحدهای مسکونی خالی از سکنه واقع در شهرهای با جمعیت بیش از یکصد هزار نفر جمعیت در سال های 1397، 1398 و 1399 را شناسایی و مالیات متعلقه را از مالکان آن ها اخذ کند".

مالیات ستانی از خانه های خالی از سکنه با راه اندازی سامانه ملی املاک و اسکان امکان پذیر شده است و علاوه بر اینکه این نوع مالیات می تواند درآمدی را برای دولت در پی داشته باشد، خواهد توانست این نوع خانه ها را به چرخه بازار مسکن باز گرداند.

• *س_مالیات بر خانه هایی با ارزش بیش از 10 میلیارد تومان_س*

یکی دیگر از نکات مثبت لایحه بودجه 99، مالیات ستانی از خانه ها با ارزش بیش از ده میلیارد تومان می باشد. این نوع خانه ها به شرح زیر مشمول پرداخت مالیات شده اند:

• نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان تا 15 میلیارد تومان نرخ مالیات یک در هزار
• نسبت به مازاد 15 میلیارد تومان تا 25 میلیارد تومان نرخ مالیات دو در هزار
• نسبت به مازاد 25 میلیارد تومان تا 40 میلیارد تومان نرخ مالیات سه در هزار
• نسبت به مازاد 40 میلیارد تومان تا 60 میلیارد تومان نرخ مالیات چهار در هزار
• نسبت به مازاد 60 میلیارد تومان به بالا نرخ مالیات پنج در هزار

• *س_مالیات بر خودروهایی با ارزش بیش از 700 میلیون تومان_س*

نکته مثبت دیگر در لایحه بودجه سال 99، مالیات ستانی از خودروهای لوکس است. در این لایحه ذکر شده است، انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی، با ارزش 700 میلیون تومان و بیشتر بر اساس ارزش روز خودرو مشمول مالیات هستند که نرخ مالیات 0.2 درصد در نظر گرفته شده است.

• *س_حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه بگیران_س*

طبق تبصره 14 لایحه بودجه سال آینده، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است با استفاده از کلیه بانک های اطلاعاتی در اختیار و بر اساس معیارها و ضوابطی که توسط این وزارتخانه تعیین می گردد نسبت به شناسایی و حذف سه دهک بالای درآمدی از فهرست یارانه بگیران، با ارائه دلیل و مدرک به افراد، اقدام نماید.

هر چند این موضوع در لایحه های بودجه سال های گذشته نیز گنجانده شده بود اما در سال آینده شرایط کشور شرایط خاصی خواهد بود و دولت باید هزینه های خود را کاهش دهد. به همین منظور به احتمال فراوان سال آینده با توجه به اطلاعات خوبی که دولت در اختیار دارد، سرانجام اقدام به حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی جامعه خواهد کرد.

• *س_وام ازدواج 50 میلیون تومان شد_س*

در لایحه بودجه ای که دولت تقدیم مجلس کرد، وام ازدواج در سال آینده بدون تغییر نسبت به سال جاری همان 30 میلیون تومان درج شده بود. با توجه به افزایش قیمت لوازم و مایحتاج زندگی این رقم کافی نبود و کمیسیون اقتصادی مجلس رقم وام ازدواج سال آینده را به 50 میلیون تومان افزایش داد که این موضوع مورد تایید کمیسیون تلفیق نیز قرار گرفت و حالا برای تایید نهایی باید منتظر نظر شورای نگهبان ماند.

در تبصره 16 بند الف لایحه بودجه سال 99 آمده است:

"به منظور حمایت از ازدواج جوانان، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از محل پس انداز و جاری قرض الحسنه نظام بانکی، تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به زوجهایی که تاریخ عقد ازدواج آن ها از مورخ 1 فروردین ماه 1396 می باشد و تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده اند با اولویت نخست پرداخت کند. تسهیلات قرض الحسنه ازدواج برای هر یک از زوج ها در سال 1399 پانصد میلیون (50000000) ریال با دوره بازپرداخت هفت ساله با اخذ یک ضامن معتبر و سفته است".

• *س_افزایش عوارض گمرکی بر واردات وسایل آرایشی و سیگار_س*

یکی دیگر از نکات مثبت لایحه بودجه 99 افزایش عوارض گمرکی بر واردات وسایل آرایشی و سیگار و تخصیص درآمدهای حاصل از آن به هیأت امنای صرفه جویی ارزی برای معالجه بیماران بوده است. در تبصره 10 بند ج لایحه بودجه سال آینده آمده است:

در سال 1399 به عوارض گمرکی و سود بازرگانی واردات لوازم آرایشی مجموعا پانزده (15) درصد اضافه و به ازای هر نخ سیگار وارداتی ده (10) ریال اخذ و منابع حاصله به صورت 100 درصد به هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران اختصاص می یابد تا جهت خرید عضو مصنوعی (پروتز) کاشت حلزون شنوایی و نیز جهت درمان و هزینه های دارویی بیماران اوتیسم، گوشه، سلیاک، متابولیک و بال پروانه (ای بی)، سیستیک فیبروزیس و بیماری نقص ایمنی مادرزادی در تولید آنتی بادی و بیماری تحلیل عضلانی نخاعی مادرزادی هزینه شود.

• *س_افزایش 2 درصدی جرائم رانندگی_س*

شاید افزایش جرائم رانندگی را بتوان به عنوان یکی از راهکارهای کاهش تخلفات رانندگی دانست. همچنین افزایش جرائم رانندگی می تواند در افزایش درآمدهای دولت نقش داشته باشد.

در لایحه بودجه سال آینده میزان جرائم رانندگی 2 درصد افزایش یافته و قرار است درآمد حاصل از آن صرف معلولان شدید و خیلی شدید و ضایعه نخاعی ناشی از تصادفات رانندگی و پیشگیری از معلولیت شود. در تبصره 10 بند ج آمده است:

درسال 1399 تعرفه جرائم رانندگی 2 درصد افزایش می یابدو مبالغ حاصله به حساب خزانه داری کل کشور واریز می شود. معادل مبلغ واریزی تا سقف دو هزار میلیارد ریال جهت هزینه های معلولان شدید و خیلی شدید و ضایعه نخاعی ناشی از تصادفات رانندگی و پیشگیری از معلولیت در اختیار سازمان بهزیستی قرار می گیرد.