پایان تلخ تحقیق و تفحص‌های سریالی؛ مجلس یازدهم راه را بر روی هزینه‌های بی‌حاصل می‌بندد؟
عموما تحقیق و تفحص‌ها تا روز‌های پایانی مجلس به طول می‌انجامد و در نهایت به فراموشی سپرده می‌شوند.
به گزارش خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، بیش از سه ماه است که پرونده مجلس دهم بسته شده، اما نتیجه بسیاری از تحقیق و تفحص‌های آن هیچ وقت در صحن علنی قرائت نشد، در حالی که چهار سال زمان زیادی بود تا به این مسأله مهم رسیدگی شود. تجربه استفاده از این ابزار نظارتی در مجالس گذشته حاکی از آن است که معمولا تفحص‌ها تا روز‌های پایانی مجلس به طول می‌انجامد و در نهایت به قرائت عجولانه در صحن علنی مجلس ختم شده و یا به فراموشی سپرده می‌شود.
*س_تحقیق و تفحص چگونه کلید می‌خورد؟_س*طبق آیین‌نامه داخلی مجلس هرگاه نماینده‌ای، تحقیق و تفحص در هر یک از امور کشور را لازم بداند تقاضای خود را به‌صورت کتبی به هیئت رئیسه مجلس تقدیم می‌کند و هیئت رئیسه قوه مقننه ظرف 48 ساعت آن را به کمیسیون تخصصی ذیربط برای رسیدگی ارجاع می‌دهد. کمیسیون مربوط موظف است حداکثر ظرف دو هفته از تاریخ وصول، اطلاعاتی را که در این زمینه کسب کرده است در اختیار متقاضی یا متقاضیان قرار دهد.
در صورتی که متقاضی یا متقاضیان، اطلاعات کمیسیون را کافی تشخیص ندهند، کمیسیون موظف است ظرف یک هفته از متقاضی یا متقاضیان و بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذیربط دعوت کرده و دلایل ضرورت تحقیق و تفحص و نظرات مقام فوق‌الذکر را استماع کند و تا مدت 10 روز گزارش خود را مبنی بر تصویب یا رد تقاضای تحقیق و تفحص به هیئت رئیسه مجلس ارائه دهد.
این گزارش خارج از نوبت در دستور هفته بعد مجلس قرار می‌گیرد و در صورت تصویب تحقیق و تفحص، موضوع به همان کمیسیون تخصصی ذیربط ارجاع می‌شود.
کمیسیون موظف است در مدت بیست روز اعضای هیئت تحقیق و تفحص را که حداقل 11 و حداکثر 15 نفر خواهند بود از بین نمایندگان تعیین و به رئیس مجلس برای صدور و ابلاغ معرفی کند. چنانچه متقاضیان تحقیق و تفحص کمتر از پنج نفر باشند تمام آنان عضو هیئت خواهند بود، اعضای هیئت پس از مشخص شدن این روند از میان خود یک رئیس، دو نایب رئیس و یک دبیر انتخاب می‌کنند.
هیئت تحقیق و تفحص طبق آیین‌نامه داخلی مجلس 6 ماه فرصت دارد تا گزارش نهایی خود را برای قرائت در صحن علنی پارلمان به کمیسیون مربوط ارائه کند تا پس از تصویب در آن کمیسیون برای قرائت در صحن علنی پارلمان تقدیم هیئت‌رئیسه پارلمان شود. البته در صورت ضرورت با درخواست هیئت و تصویب هیئت رئیسه مجلس زمان تحقیق و تفحص تا 6 ماه دیگر قابل تمدید است.
*س_هر تحقیق و تفحص 200 تا 400 میلیون تومان هزینه دارد_س*سال گذشته عبدالکریم حسین زاده، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس در گفت‌وگویی اعلام کرده بود که هر تحقیق و تفحص 200 تا 400 میلیون تومان خرج روی دست مجلس می‌گذارد و اکنون به نظر می‌رسد که سرنوشت حدود 200 تحقیق و تفحص با به صدا درآمدن سوت پایان مجلس دهم به دست فراموشی سپرده شده است که مهم‌ترین آنها عبارتند از تفحص از ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، بررسی، عملکرد جمعیت هلال احمر، نحوه عملکرد سازمان خصوصی سازی و غیره که بنا بر اظهارات نمایندگان، مجلس یازدهم هیچ مسئولیتی در قبال قرائت و پیگیری نتیجه این تحقیق و تفحص‌ها ندارد. در حالی که پیشتر جبار کوچکی نژاد نماینده مردم رشت گفته بود که در مجلس یازدهم با ارسال نامه به هیئت رئیسه مبنی بر نیمه کاره ماندن طرح‌های تحقیق و تفحص هیئت‌های تفحص به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
*س_تحقیق و تفحص‌های مجلس دهم قابل پیگیری نیست_س*حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره سرانجام تحقیق و تفحص‌های مجلس دهم گفت: تحقیق و تفحص‌های مجلس پیشین قابلیت قرائت و پیگیری ندارند و نمایندگان فعلی اگر موردی را ضروری تلقی کنند برای آن تقاضای تحقیق و تفحص می‌دهند.
وی بر این باور است که در قرارگاه تحول مجلس، تحقیق و تفحص‌ها در مجلس نظام‌مند خواهند شد.
محمدحسین فرهنگی سخنگوی، هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره گفت: پرونده تحقیق و تفحص‌های ناتمام مجلس پیشین با اتمام دوره بسته شده است، اما اگر گروهی از نمایندگان متقاضی باشند، می‌توانند از تجربه‌های مجلس گذشته در این زمینه استفاده کنند.
*س_کنتور‌ها صفر شده / نمی‌توان تحقیق و تفحص‌های ناتمام را پیگیری کرد_س*حسینعلی حاجی دلیگانی دیگر عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره اظهار کرد: تحقیق و تفحص‌هایی که انجام شده قابلیت قرائت و پیگری دارد، اما آنهایی که نیمه کاره مانده را نمی‌توان پیگیری کرد، چرا که عمر مجلس دهم به سر آمده و کنتور‌ها صفر شده‌اند و نمایندگان فعلی باید بر اساس ضرورت، تقاضای تحقیق و تفحص بدهند.
*س_ادامه راهی اشتباه یا..._س*تجربه مجالس گذشته و به ویژه مجلس دهم نشان می‌دهد که تحقیق و تفحص‌ها معمولا زمان و هزینه زیادی برده و اکثرا به نتیجه نمی‌رسند در حالی که نمایندگان می‌توانند با استفاده از ماده 234 آیین نامه داخلی مجلس بعد نظارتی خود را به شیوه‌ای صحیح، کم هزینه و سریع ایفا کنند.
طبق ماده 234 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، «هرگاه حداقل 10 نفر از نمایندگان و یا هر کدام از کمیسیون‌ها، عدم رعایت شئونات و نقض یا استنکاف از اجرای قانون یا اجرای ناقص قانون توسط رئیس‌جمهور و یا وزیر و یا مسئولین دستگاه‌های زیرمجموعه آنان را اعلام نمایند، موضوع بلافاصله از طریق هیأت رئیسه جهت رسیدگی به کمیسیون ذیربط ارجاع می‌گردد، کمیسیون مربوطه نیز حداکثر ظرف مدت 10 روز موضوع را رسیدگی و در صورت وارد بودن با اظهارنظر صریح، گزارش خود را از طریق هیأت رئیسه به مجلس ارائه می‌دهد.»
به گفته حسینعلی حاجی دلیگانی؛ مجلس برای نظارت ویژه بر تحقیق و تفحص‌ها برنامه‌های جدیدی دارد که در این هفته از آن رونمایی خواهد شد. حالا باید منتظر ماند و دید که مجلس یازدهم در آغاز راه خود چه تدبیری خواهد اندیشید تا از به راه افتادن تحقیق و تفحص‌های سریالی و بی‌سرانجام جلوگیری کند.
انتهای پیام /
