پزشک پرحاشیه کابینه / حواشی معاون پارلمانی دست از سر دولت برمی‌دارد؟/ پاس‌های گل دبیری برای تندروها

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، شرق در مطلبی نوشت: شهرام دبیری به چهره‌ای پر حاشیه کابینه تبدیل شده است؛ پزشکی که علیرغم پیشنه اجرایی چون مدیریت شورای شهر و بیمارستان و دانشگاه؛ نتوانسته ارتباطی با پست جدیدش که بسیار مهم و استراتژیک است برقرار کند. روزی انتصاب نزدیکانش دولت چهاردهم را به حاشیه میبرد و روزی دیگر سفرهای تفریحی‌اش.

او همچنان به سبک زندگی در تبریز پایبند است و روش و منش مدیریتی‌اش تا کنون به حذف یک وزیر و یک معاون رییس جمهور و طومار نویسی بهارستان نشینان و خط و نشان های پیاپی جریان رادیکال در مجلس برای سایر معاونان پزشکیان، منجر شده است.

این دستاوردهای نه چندان خوشایند برای دولت چهاردهم توسط معاونت پارلمانی در حالی رخ داده که نقش معاون پارلمانی رئیس‌جمهور یکی از مهم‌ترین جایگاه‌های استراتژیک در دولت به شمار می‌رود، زیرا او پل ارتباطی اصلی میان دولت و مجلس شورای اسلامی است. این نقش، نه تنها برای پیشبرد اهداف دولت در تصویب لوایح و سیاست‌ها اهمیت دارد، بلکه در کاهش تنش‌ها و ایجاد تعامل سازنده میان دو قوه نیز تأثیرگذار است. برای موفقیت در این مسئولیت، داشتن دانش حقوقی؛ اشنایی با جریانهای سیاسی؛ آشنایی با فضای مجلس و تجربه کار با بهارستان نشینان از ملزومات اساسی است.

کافیست عملکرد دبیری را با سایر معاونان پارلمانی دولتهای قبل مقایسه کنیم تا متوجه میزان ضعف عملکردی او شویم که مطمئنا بخش مهمی از عدم موفقیت او باز میگردد به نااشنایی او با چهره های بهارستان‌نشین و ندانستن چگونگی رتق و فتق امور در مواجهه دولت و مجلس؛ که نداشتن حداقل دانش حقوقی هم مزید بر علت است. بماند که کار اجرایی حتی در یک شهر بزرگ مانند تبریز با حضور در دولت و انجام امور در سطح کشور هم تفاوت‌های فاحشی دارد و دبیری در حقیقت با همه توانایی ها وتجاربی که داشته در این منصب فردی بی‌تجربه است که حتی هنوز به چشم یک پزشک موفق به تعطیلات و کنار خانواده بودن و سفر اروپایی و... می اندیشد.

هرچند او در قامت دفاع از خود در برابر نقدهایی که زمان استیضاح همتی از عملکرد او اوج گرفت؛ گفته است:«ما کاری که لازم بود را انجام دادیم و جلسات متعددی با وزیر و معاونان پارلمانی تمامی وزارتخانه‌ها برگزار کردیم. شفاف‌سازی‌های لازم را انجام دادیم، جلسات متعددی با نماینگان داشتیم و موضوعات به نمایندگان توضیح داده شده است.» اما اینکه مجلس بعد از شش ماه یکی از کلیدی‌ترین عضو کابینه اقتصادی دولت را در روزهای پایانی سال حذف کند؛ سبب حذف تاثیرگذارترین چهره در موفقیت پزشمیان در انتخابات یعنی محمدجواد ظریف از معاونت راهبردی شود؛ لشکر کشی خیابانی و تحصن مقابل مجلس برای ابلاغ قانون حجاب که با دستور نهاد بالادستی و حمایت سران قوا تعلیق شده را حمایت کند و لیستی از استیضاح در سال جدید ارائه کند نمیتواند نشان از جلسات مثمر ثمر معاون پارلمانی با نمایندگان باشد.

آیا مشکل مجلس غیر همسو است؛ یا ناتوانی جناب معاون!؟

اینکه مجلس در دست اصولگرایان است و نمی تواند کار با این مجلس برای پزشکیان اسان باشد؛ یک حقیقت است اما برای موفقیت در پیشبرد برنامه‌های دولت رابطه سازنده؛ پویا و هماهنگ با مجلس اجتناب ناپذیر است که غیر ممکن هم نیست زیرا این اولین مجلس غیر همسو با دولت در تاریخ جمهوری اسلامی ایران نیست و گذشته نشان داده فردی با تجربه و توانا در این حیطه میتواند گره‌های بزرگی را باز کند مانند نقشی که مجید انصاری در سه سال نخست دولت روحانی برعهده داشت و حتی در مجلس اصولگرای همان‌زمان برجام تصویب شد.

همان روزها؛ انصاری توانست با ایجاد ارتباطات مؤثر میان دولت و مجلس، حمایت لازم برای این توافق را جلب کند و نقش کلیدی در پیشبرد این فرآیند ایفا کند. این درحالی بود که مجلس اصولگرا در زاویه تندی با دولت یازدهم قرار داشت و یک چهره منفعل و نا اشنا به فضای مجلس نمیتوانست نقشی فعال در رایزنی با نمایندگان ایفا کند. هرچند او در سال پایانی با رفتن به معاونت حقوقی ریاست جمهوری جایش را به حسینعلی امیری داد. او هم در دوران معاونت پارلمانی دولت حسن روحانی، از سال 1395 تا 1400، نقش مهمی در تعامل دولت با مجلس شورای اسلامی ایفا کرد.

او در کنار تلاش برای تصویب لوایح دولت از جمله پالرمو و cft، و ارتباطات سازنده‌ای میان دولت و نمایندگان مجلس برقرار کرد و حای سوال از ریس جمهور روحانی وقتی کلید خورد او در مقام معلون پارلمانی توانست فضای مجلس را در روز سوال از رییس جمهور به خوبی مدیریت کند بنابراین، امیری به دلیل تجربه و دانش حقوقی خود توانست در کاهش تنش‌ها و حل اختلافات میان دولت و مجلس مؤثر باشد.

یا حتی معاون پارلمانی دولت رییسی هم با اینکه مجلس با او هماهنگ بود اما با نمایان شدن عملکرد ضعیف تیم اقتصادی کابینه سیزدهو کار دشواری درایجاد هماهنگی بین دو قوه بر عهده داشت و سید محمد حسینی در طول دوره خود تلاش کرد تا سیاست‌های پارلمانی دولت را با کمترین تنش پیش ببرد. او توانست با نمایندگان مجلس همکاری کند تا لوایح دولت به تصویب برسند و از 6000 سؤال ثبت‌شده در مجلس، تنها 9 مورد به قانع نشدن نمایندگان منجر شود. حتی سید محمود حسینی‌پور که جایگزین حسینی شد هم نیز در مدت کوتاه مسئولیت خود، بر تقویت ارتباطات میان دولت و مجلس تأکید داشت.

هرچند اردیبهشت 402 فاطمی امین استیضاح شد و هر استیضاحی نکته منفی در کارنامه معاون پارلمانی است اما با فاصله نزدیک به دوسال اولین وزیر دولت سیزدهم استیضاح شد در حالیکه عمر مسولیت همتی کمتر از 7 ماه بود و بعد از سه ماه از فعالیتش سیبل حملات مجلس شد. حتی حذف او موجب آرامش مجلس نشد و حذف ظریف هم چاشنی موفقیت تندروهای مجلس شد تا از فردای ان روز جانی تازه برای حملات بیشتر به دولت بگیرند و همچنان در طبل اختلاف با دولت بکوبند.

این درحالی است که روابط خوب معاون پارلمانی رئیس‌جمهور با نمایندگان مجلس از عوامل کلیدی موفقیت در پیشبرد اهداف دولت و تقویت هماهنگی میان قوه مجریه و مقننه است. تعامل سازنده و مثبت با نمایندگان مجلس، می‌تواند زمینه تصویب لوایح مهم، پیشبرد برنامه‌های اجرایی و همچنین کاهش تنش‌ها را فراهم کند. اما در هفته های گذشته شاهد تشدید تنش دولت و بخشی از مجلس هستیم و نفوذ دولت در مجلس در حال تضعیف است.

همچنان پایند به زندگی تجملی

در میان اخبار روزهای اخر سال و شمشیر از رو بسته شده بهارستان برای پاستور؛ سفرهای اقای معاون نیز چاشنی حملات نه فقط منتقدان که حتی حامیان دولت شده، هرچند سفر به قطب جنوب یا آرژانتین تکذیب شده اما فارس مدعی شده دبیری در سفری تفریحی خارج از کشور است انهم در روزهای ملتهب کشور؛ سفر و تعطیلات لازمه زندگی همه افراد جامعه است و سفر مدیران ممنوع نیست اما مسوولیت معاون رییس‌جمهور اقتضا می‌کند برای کاری 24 ساعته اماده باشد نه اینکه به دنبال سبک زندگی رویایی که قبل از مسولیت داشته؛ باشد و هر زمان مصلحت دانست سفری تفریحی برود و در بزنگاه‌های مهم تصمیم گیری و تصمیم سازی او در کنار خانواده و سفر باشد.

این درحالیست که از روز گذشته لیست جدیدی از استیضاح‌های احتمالی وزرا در حال انتشار است و محبی نماینده سبزوار در مجلس؛ در پاسخ به اینکه کدام از وزرای دولت چهاردهم در خطر استیضاح هستند؟ گفته است:«به نظرم وزیر کشور و وزیر آموزش و پرورش شرایط‌شان به گونه‌ای است که شاید در سال 1404، استیضاح شوند، زیرا نقدهای جدی به این دو وزیر در سطوح پایین وجود دارد.» به هرحال زمان به نفع معاون پارلمانی نیست و شاید فرصتی برای یادگیری هم نمانده.

فامیل بازی جناب معاون

در میان اخباری که به دبیری مربوط هستند مطمنا دخالت در انتصاب‌ها از همه اخبار چالش برانگیز تر بوده اند. به گزارش انتخاب؛ علیرضا رحیمی» متخصص توانبخشی، دامادِ برادر دبیری است که در ماه‌های گذشته، معاون جوانان وزیر ورزش شده و همچنین «مهرداد رحیمی»، «برادرِ ِ دامادِ برادرِ دبیری» نیز، به عنوان معاون دبیری در معاونت پارلمانی ریاست‌جمهوری منصوب شده است.

یک‌ماه پیش نیز، «فرزین دبیری» برادر «شهرام دبیری» به عنوان «عضو هیات رییسه‌ی فدراسیون فوتبال» انتخاب شد.

این انتصاب های فامیلی در حالی انجام شده که پزشکیان شخصا مخالف اینگونه رفتارها چه در دوره نمایندگی مجلس و چه اکنون که رییس جمهور است بوده است اما اینکه برخوردی با معاون خود نمیکند شاید به همشهری بودن و رفاقت قدیمی بازگردد که به هرحال برای رییس جمهوری مماشات از این دست گران تمام خواهد شد و بخشی از طرفداران خود را ازدست خواهد داد.

پزشکی که نه قانون میداند نه مجلس را می‌شناسد!

باید تاکید داشت که انتخاب اصلح حداقل خواست رای دهندگان به پزشکیان بود؛ شاید روی کاغذ یک پزشک به عنوان معاون پارلمانی می‌توانست مفید باشد، اما به شرطی که فرد مورد نظر علاوه بر دانش پزشکی، مهارت‌های لازم برای این نقش را داشته باشد. همان‌طور که اشاره شد، معاون پارلمانی نیازمند دانش حقوقی، آشنایی با فضای مجلس و توانایی برقراری ارتباط مؤثر با نمایندگان است.

اگر پزشک مورد نظر تجربه‌ای در زمینه‌های حقوقی، مدیریتی یا تعاملات سیاسی داشته باشد، می‌تواند این نقش را به خوبی ایفا کند. مانند خود پزشکیان که سالها حضور در مجلس او را با روند قانونگذاری؛ بودجه نویسی و تصمیم سازی‌های کلان و... اشنا کرده بود. بنابراین هرچند جناب رییس جمهور معتقد است پزشکان معمولاً درک عمیقی از مسائل اجتماعی و سلامت عمومی دارند که می‌تواند در تعامل با نمایندگان و دفاع از لوایح مرتبط با سلامت و رفاه عمومی مفید باشند اما در عمل شاهد هستیم اگر این فرد فاقد تجربه در زمینه‌های حقوقی و پارلمانی باشد، ممکن است با چالش‌هایی در مدیریت این مسئولیت مواجه شود.

ضرورت دانش حقوقی و آگاهی از تعاملات سیاسی

زیرا داشتن حداقل دانش و تجربه حقوقی به معاون پارلمانی این امکان را می‌دهد که قوانین و مقررات کشور را به خوبی بشناسد و از آن‌ها برای دفاع از لوایح و طرح‌های پیشنهادی دولت استفاده کند. او باید بتواند نقاط ضعف یا ابهامات قانونی را شناسایی کرده و استدلال‌هایی قوی برای قانع کردن نمایندگان مجلس ارائه دهد. این مهارت به خصوص در شرایط حساس سیاسی، مانند استیضاح وزرا یا دفاع از بودجه سالانه، اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند.

یک معاون پارلمانی موفق باید با تعاملات سیاسی، گرایش‌های فراکسیون‌ها و فرآیندهای تصمیم‌گیری در کمیسیون‌ها، اشنایی دقیقی داشته باشد تا راهبردهای بهتری برای پیشبرد اهداف دولت طراحی کند. او باید توانایی برقراری ارتباط مؤثر با نمایندگان و گروه‌های مختلف سیاسی را داشته باشد تا بتواند حمایت آن‌ها را جلب کند. این آگاهی و ارتباطات می‌تواند نقش کلیدی در تسریع تصویب لوایح و مدیریت اختلافات ایفا کند.

در مجموع، معاون پارلمانی با بهره‌گیری از دانش حقوقی و شناخت دقیق از سازوکارهای مجلس، می‌تواند به عنوان عاملی مؤثر در هماهنگی میان دولت و مجلس عمل کند و در تحقق اهداف کلان کشور سهم بزرگی داشته باشد.

معاون پارلمانی با ایجاد فضایی مبتنی بر احترام و تعامل حرفه‌ای، می‌تواند اعتماد نمایندگان مجلس را به دست آورد. این اعتماد به او کمک می‌کند تا حمایت آن‌ها را برای لوایح و برنامه‌های دولت جلب کند.‌همچنین آشنایی با دغدغه‌ها و اولویت‌های نمایندگان به معاون پارلمانی این امکان را می‌دهد، تااختلاف‌نظرها را به طور مؤثر مدیریت کند و از ایجاد تنش‌های غیرضروری جلوگیری کند.

با شناخت فرآیندهای پارلمانی، معاون پارلمانی باید آگاهی کاملی از نحوه کار کمیسیون‌ها، فرآیند تصویب قوانین و آیین‌نامه داخلی مجلس داشته باشد.

حتی شناخت فراکسیون‌ها و گرایش‌های سیاسی یک ضرورت است و آگاهی از ترکیب و نگرش‌های سیاسی نمایندگان مجلس به معاون پارلمانی کمک می‌کند تا رویکردهای مناسب‌تری برای ارتباط با هر گروه اتخاذ کند. در این بیت مهارت ارتباطی و توانایی برقراری ارتباط شفاف و مؤثر با نمایندگان، از ضروری‌ترین مهارت‌ها برای موفقیت در این نقش است.

حال سوال مهم این است آیا شهرام دبیری، با توجه به سوابق علمی و اجرایی خود، از جمله فعالیت‌های دانشگاهی و مدیریتی، توانایی‌هایی لازم را داشته تا در نقش معاون پارلمانی رئیس‌جمهور مؤثر باشد. او به عنوان یک پزشک و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تجربه‌های مدیریتی و علمی گسترده‌ای دارد که توانسته در جایگاه‌های سابق اورا کمک کند اما در در تعامل با نمایندگان مجلس و دفاع از لوایح دولت توانسته مفید باشد؟!

موفقیت در این نقش نیازمند مهارت‌های خاصی است، از جمله دانش حقوقی، آشنایی با فضای مجلس و توانایی برقراری ارتباط مؤثر با نمایندگان. اگرچه دبیری در حوزه پزشکی و مدیریت شهری تجربه دارد، اما چالش‌هایی مانند انتقادات عمومی و شایعات پیرامون او ممکن است بر عملکردش تأثیر بگذارد. در نهایت، توانایی او در این مسئولیت به میزان تطبیق‌پذیری و توانایی‌اش در یادگیری و مدیریت چالش‌های سیاسی بستگی دارد هرچند زمان به نفع او و دولت نیست.

27218