پس‌لرزه‌های حمله اسرائیل به حماس برای سوریه / معنای جنگ غزه برای دمشق

به گزارش اقتصادنیوز، ترکش های حمله های اسرائیل به غزه، به سوریه هم برخورد کرده است. اسرائیل فرودگاه‌های دمشق و حلب و همچنین پایگاه‌ها و زیرساخت های نظامی در مناطق روستایی سوریه را به بهانه بازدارندگی نیروهای حامی ایران و اعضای محور مقاومت مستقر در این کشور بمباران کرده است. از همین رو گروهی بر این باورند که اگر جنگ در غزه، تشدید شود، این احتمال وجود دارد که سوریه خسته از جنگ داخلی بار دیگر پایش به میدان باز گردد. در این میان گروهی از ناظران مدعی اند که جنگ غزه برای دولت سوریه می تواند فرصتی باشد تا این کشور با استناد به حمایت بی قید و شرط آمریکا و اسرائیل، جهان جنوب را بیش از این با خود هم صدا کند.

معنای جنگ غزه برای سوریه

جاشوا لندیس، مدیر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه اوکلاهاما، در گفتگو با ریسپانسیبل استیت کرفت مدعی شد، منافع احتمالی که سوریه احتمالاً از جنگ غزه به دست خواهد آورد، آسیبی است که به اعتبار و جایگاه آمریکا در جهان عرب وارد می شود، به ادعای این تحلیلگر، کمک‌های بی‌دریغ بایدن به اسرائیل در تلاش برای کشتن فلسطینی‌ها در غزه، توانایی واشنگتن را برای یک صدا کردن کشورهای عربی و مسلمان علیه سوریه و ایران را کاهش خواهد داد.

سوریه همچنین از اینکه می بیند گسترش دامنه توافق نامه ابراهیم با میانجیگری ایالات متحده برای عادی سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی متوقف شده، خرسند است. در دوران رئیس جمهور حافظ اسد (1970-2000)، دمشق به شدت با کشورهای عربی در باب به رسمیت شناختن رسمی اسرائیل مخالفت کرد. از همین رو، آینده قابل پیش بینی از دیدگاه دمشق مثبت است. این واقعیت که معاهده صلح بین اردن و اسرائیل امروز بیش از هر زمان دیگری از زمان امضای آن در سال 1994 آسیب پذیر شده، برای روسیه رضایت بخش است. لندیس در ادامه تاکید دارد که «جنگ غزه در حال احیای اهمیت جبهه مقاومت در جهان عرب است و پیمان ابراهیم و دیپلماسی آمریکایی بیش از حد ضد عرب و بیش از حد طرفدار اسرائیل به نظر می رسند».

فرصت ها و تهدیدها

به ادعای ناظران، بحران غزه نه تنها ائتلاف‌های چند دهه‌ای سوریه را مستحکم می‌کند، بلکه روند آشتی بین این کشور و مخالفان پیشینش در خاورمیانه مانند عربستان سعودی را نیز تسریع می‌بخشد. این موضوع با مشارکت رئیس جمهوری سوریه در نشست اضطراری مشترک سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در مورد غزه که 11 نوامبر در ریاض برگزار شد، مورد تایید قرار گرفت. کریم امیل بیطار، معلم روابط بین‌الملل در دانشگاه سنت جوزف بیروت، مدعی شد «سوریه در تلاش است تا به عنوان عضوی از باشگاه اعراب خود را تغییر دهد». بشار اسد برای دومین بار بعد از نشست اتحادیه عرب در نشست ریاض حضور داشت. او در جریان نشست اخیر هشدار داد که شکست کشورهای عربی جهت اجرایی کردن اقدامی ملموس علیه اسرائیل، چنین نشست هایی را بی معنا می کند. بشاراسد همچنین تاکید داشت که تا زمانی که اسرائیل با آتش بس در غزه موافقت نکند، هیچ کشوری در منطقه نباید تل آویو را درگیر هیچ «فرآیند سیاسی» کند.

در حالی که جنگ در غزه تلاش‌های سوریه برای احیای ساختار اقتصادی اش را تقویت خواهد کرد، اما برای این بازیگر تهدیدهایی را هم به همراه دارد. با توجه به تمرکز دمشق بر دور زدن تحریم‌های غرب و جذب سرمایه‌گذاری خارجی جهت بازسازی سوریه، بشار اسد، نگران گسترش جنگ به سایر نقاط خاورمیانه هست. به گفته لندیس، سوریه در جستجوی سرمایه گذاری خارجی و همچنین سرمایه گذاری داخلی است. سوری ها به شدت به ثبات نیاز دارند. این جنگ به همه یادآوری می کند که سرمایه گذاری در خاورمیانه خطرناک است. به باور این تحلیلگر، سوریه به میدان نبردی تبدیل شده که در آن اختلافات منطقه ای حل می شود. این جنگ اهمیت «محور مقاومت» در خاورمیانه و نقش کلیدی سوریه در آن را تقویت کرده است. به گفته جواد حیران نیا، مدیر گروه مطالعات خلیج فارس مرکز تحقیقات علمی و مطالعات راهبردی خاورمیانه، سوریه نقش لجستیکی را در این جنگ ایفا می کند.

با این حال، سوریه به عنوان کشوری جنگ زده، در برابر هرگونه حمله احتمالی آسیب پذیرتر شده است. در چنین شرایطی اگر اسرائیل عزمش را برای هدف قرار دادن حماس و حزب الله، بیش از آنچه که شاهدش هستیم جزم کند، سوریه در شرایط دشواری قرار خواهد گرفت. هرچند اسرائیل نیز در این باره نمی تواند مانور دهد و می بایست گام های محتاطانه ای بردارد.

• کشورهای عربی روی لبه تیغ / جنگ غزه، معادلات اعراب و اسرائیل را برهم زد!
• خیز ریاض برای قدرت نمایی در خاورمیانه / جنگ غزه برای عربستان فرصت ساز است؟
• چگونه جنگ غزه برای عربستان فرصت ساز شد؟/ ریاض تهران را دور می زند!
• تله خاورمیانه برای بایدن / رقص اعراب روی ویرانه های غزه!