چرا رئیس‌جمهور دستور به تشکیل یک کمیته درباره اغتشاشات داده است؟ / سفر به اقلیم کردستان با پول تجزیه‌طلب‌ها!

سرویس سیاست مشرق -در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.

*******

روزنامه‌های امروز دوشنبه 18 اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که بررسی سال‌مرگ برجام، دستور رئیس‌جمهور در تشکیل کمیته بررسی اغتشاشات سال 1401 و در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

در سالگرد خروج ترامپ از برجام برخی روزنامه‌ها این ماجرا را مورد ارزیابی مجدد قرار داده‌اند، بررسی رسانه های اصلاح طلب نشان می دهد که آنان در سالروز دستور خروج آمریکا از برجام از سوی ترامپ کوشیدند به بررسی این موضوع پرداخته و ضمن بررسی چرایی این موضوع تاکید کنند در شرایطی که امیدی نمی توان به احیای برجام داشت اما برای حفظ کشور می بایست به سمت مذاکره مستقیم با آمریکا رفت.

روزنامه هم‌میهن نوشته است:

ر سال 1397 ایران نمی‌توانست کاری کند که ترامپ از برجام خارج نشود. احمدی وضعیت فعلی برجام را وضعیت نامناسبی می‌بیند و حتی معتقد است که مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا هم بعید است تغییر اساسی در شرایط ایجاد کند. در آن دوره نیز ترامپ به‌طور مداوم پیشنهاد مذاکره با ایران را می‌داد. حتی گفته شد که در جریان سفر دکتر ظریف به نیویورک در مرداد 98 از طریق سناتور رند پال از او برای سفر به واشنگتن و ملاقات با ترامپ دعوت شد. همچنین در شهریور همان سال دکتر ظریف همزمان با نشست گروه 7 به بیاریتز در فرانسه دعوت شد و ترامپ علنا تایید کرد که دعوت از ایشان با موافقت او انجام شده است.

در ادامه این یادداشت به قلم کوروش احمدی، دیپلمات پیشین آمده است:

اکنون سوال این است که اگر مذاکراتی انجام می‌شد آیا امکان نجات برجام با تغییرات شکلی اندکی و احیانا تغییر نام آن امکان‌پذیر می‌بود یا خیر. همچنین می‌دانیم که افرادی مانند جان بولتون و مایک پمپئو برعکس ترامپ مواضعی ایدئولوژیک و بسیار تندتر در مورد برجام داشتند. ما حداقل اگر این احتمال را بررسی می‌کردیم، امروز دیگر برایمان هیچ اما و اگری باقی نمی‌ماند. یکی از ویژگی‌های روابط بین‌الملل تاثیرپذیری آن از تحولات درون کشورهاست، لذا برخوردی توأم با متانت و انعطاف را ایجاب می‌کند.

روزنامه شرق نیز در گزارشی با عنوان از فرصت‌سوزی تا نافرجامی برجام می‌نویسد:

در حالی که شرایط حکایت از آن دارد که مذاکرات احیای برجام دشوار شده است و بازگشت توافق هسته‌ای هم کمی دور از واقعیت جلوه می‌کند، حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق ایران، در جلسه دوره‌ای خود با وزیران و معاونان رئیس‌جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم گفت: «من امیدوار بودم که مسئله برجام در اسفند 99 یا فروردین 1400 حل شود تا دولتی که بر سر کار می‌آید، دچار این مشکل بزرگ نباشد. برای احیای برجام همه‌چیز تمام شده و آماده بود. حتی موفق شدیم از طرف‌های مذاکره امتیاز خروج سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی و لغو تحریم دفتر رهبری و نهادهای مربوط به ایشان را بگیریم. اما متأسفانه این امکان فراهم نشد». روحانی در ابتدای صحبت‌های خود تأکید داشت که «امروز شرایط اقتصادی مردم مناسب نیست و اکثریتی از جامعه، کاهش قدرت خرید خود را لمس می‌کنند. وقتی تورم بالاتر از 50 درصد است و افزایش حقوق حدود 20 درصد، معلوم است که قدرت خرید مردم پایین می‌آید و این میزان یارانه هم کفاف زندگی مردم را نمی‌دهد!

روزنامه ایران نیز درباره دوران پسابرجامی به نقل از معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه نوشته است:

هیچ‌کسی مخالف حل و فصل موضوع برجام نیست. اما وقتی طرف عقب می‌نشیند شما که نمی‌توانید متوقف شوید. بلکه باید راه‌حل‌های خودتان را پیدا کنید؛ مثلاً عضویت ما در شانگهای یک پیروزی بزرگ برای جمهوری اسلامی است. درباره همین «شانگهای» بفرمایید. دستاوردهای عضویت در آن چه اثرات ملموسی برای اقتصاد کشور به دنبال داشته است؟ برخی معتقدند تحریم‌ها و عدم پیوستن به «اف ای تی اف» مانع از تحقق اهداف اقتصادی کشور در چهارچوب این سازمان منطقه‌ای شده است. «اف ای تی اف» برای ما چه مشکلی ایجاد کرده است؟ من نمی‌توانم این مسأله را باز کنم. ما الان داریم با بسیاری از کشورها از جمله بعضی از کشورهای اروپایی کار می‌کنیم اما نمی‌توانیم جزئیات آن را مطرح کنیم؛ زیرا امریکایی‌ها ورود کرده و این روند را تخریب می‌کنند. کار دارد انجام می‌شود. چرا الان مسأله برجام حل نشده است؟ خب امریکایی‌ها جلو نیامدند. می‌گویند مشتاقیم ولی جلو نمی‌آیند.

بررسی روزنامه‌های اصلاح‌طلب نشان می‌دهد که در حال حاضر برجامی وجود ندارد که بخواهیم به سمتش برویم. باید مذاکره مستقیم با آمریکا را شروع کنیم. اگر مسئولان می‌خواهند توافق کنند باید مذاکرات را از سر بگیرند و به توافق جدیدی دست پیدا کنیم!.

پشت‌پرده تشکیل کمیته بررسی آشوب‌های سال گذشته چیست؟

به رغم اینکه ماه‌ها از پایان اغتشاشات زن، زندگی، آزادی می‌گذرد، حاکمیت همچنان پیگیر شکایات آسیب‌دیدگان، بازماندگان شهدا و جان‌باختگان و ابعاد مختلف موضوع است، روز گذشته رئیس جمهور با صدور حکمی کمیته جدیدی برای بررسی حوادث سال گذشته کشور تشکیل داد.

روزنامه اعتماد در تحلیل دستور رئیس‌جمهور نوشته است:

دلیل شکل‌گیری این کمیته تحقیق، گزارشی است که وزیر کشور از عملکرد کارگروه پیگیری اعتراضات سال گذشته ارایه کرده است. پس از این گزارش، رییس‌جمهور با صدور حکمی هیاتی را مسوول بررسی ابعاد این حوادث و ناآرامی‌ها و بررسی‌های فنی و کارشناسی توسط سایر دستگاه‌ها و جهات ذی‌ربط و تکمیل تحقیقات به عمل آمده کرد. بررسی جامع و متقن ابعاد مختلف ناآرامی‌های پاییز سال 1401 از طریق دریافت گزارش‌های دستگاه‌های مسوول و گزارش‌های مردمی و اصحاب رسانه، بررسی شکایات آسیب‌دیدگان و مصدومان حوادث یا خانواده‌های آنان و پیگیری جبران خسارت شهروندانی که در جریان این حوادث و ناآرامی‌ها دچار خسارت‌های مادی یا آسیب‌های معنوی شده‌اند.

روزنامه وطن امروز نیز از بررسی ابعاد آشوب زیر ذره‌بین دولت خبر داده و می‌نویسد:

غتشاشاتی که سال گذشته با شعار زن، زندگی، آزادی با خشونت حداکثری و تولید نفرت، اهدافی مثل براندازی جمهوری اسلامی و تجزیه ایران را دنبال می‌کرد، در نهایت با حضور مردم در صحنه دفاع از انقلاب اسلامی، با شکست مواجه شد. شهادت ده‌ها نفر از نیروهای مدافع امنیت از قبیل ماموران پلیس، اعضای بسیج و سپاه، همچنین آسیب رسیدن به اموال عمومی، از نتایج این آشوب‌ها بود. البته مردم عادی نیز از مشی ترور و خشونت‌طلبی جریان زن، زندگی، آزادی بی‌نصیب نماندند.

در ادامه این خبر آمده است:

حمله تروریستی داعش به حرم مطهر شاهچراغ (ع)، همچنین حمله مسلحانه اوباش به مردم ایذه از جمله این موارد بود. فعالیت گسترده گروهک‌های تروریستی و تجزیه‌طلب برای پیشبرد پروژه تجزیه ایران نیز از دیگر مواردی بود که در جریان آشوب‌هایی که پاییز سال گذشته به بهانه فوت مهسا امینی آغاز شد، شاهدش بودیم. بنا بر این موارد، جمهوری اسلامی 2 کارویژه را در دستور کار خود قرار داد؛ برخورد و مقابله با هسته‌های ضدانقلاب از یک سو و پیگیری ابعاد حوادث از سوی دیگر.

ماجرای یک پرواز چارتر به سوی اقلیم کردستان چیست؟

شنیده‌ها حاکی از این است که یک کاروان از فعالان رسانه‌ای و سیاسی و فرهنگی ایرانی، پس فردا با هواپیمای چارتر اختصاصی عازم اربیل برای تجدید دیدار با مسعود بارزانی به بهانه افتتاح موزه کردستان‌شناسی است.

روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود نوشته است:

رسمیت بخشی به اقلیم کردستان عراق و نادیده گرفتن کارشکنی‌ها و اقدامات ضدایرانی مقامات آن علیه ایران اولین پیام چنین حضور و چنین سفری است. اقلیم کردستان عراق مأمن تروریست‌هایی است که بارها مردم ایران را هدف اقدامات تروریستی خود قرار داده‌اند و هدف اصلی‌شان هم تجزیه ایران است. از همین رو، نوع تعامل با آن‌ها از سوی ایرانی‌ها نمی‌تواند کاملاً همدلانه باشد. از سویی آن‌ها نسبت به عراق و ایران نگاه تجزیه‌طلبانه دارند، لذا هر نوع تعاملی که تلاش شکست خورده برای استقلال کردستان را بخواهد احیا کند، علیه تمامیت ارضی کشور و محکوم است.