چرا وزارت میراث فرهنگی در مقابله با "ایران‌هراسی" برای جذب گردشگر خارجی ناموفق نبوده است؟

ابراهیم پورفرج در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم با اشاره به عدم درک صحیح دولت‌مردان از مزایای متعدد اقتصادی توسعه صنعت گردشگری اظهار کرد: عدم توجه کافی به این حوزه مانع اصلی بر سر راه جذب گردشگران خارجی و مقابله با "پروژه ایران‌هراسی" کشورهای غربی است.

وی با انتقاد از عدم تخصیص منابع مالی لازم دولتی برای مقابله با پروژه ایران هراسی از طریق ترویج و توسعه تبلیغ ایران در فضای رسانه‌ای، خواستار حمایت بیشتر دولت از بخش خصوصی گردشگری با هدف رشد این صنعت شد.

پورفرج تصریح کرد: پس از دو سال و اندی از پیدایش ویروس کرونا هم‌اکنون با توجه به فروکش کردن همه‌گیری و کاهش آمار مرگ و میر و نرخ ابتلای روزانه در سراسر جهان، صنعت گردشگری که در تمام این مدت در رکود به سر می‌برد، مجدداً نه تنها در کشورهای پیش‌رو که تقریباً در تمامی کشورها از جمله کشورهای منطقه شاهد رونق نسبی است.

رئیس جامعه تورگردانان ایران با بیان اینکه ایران نیز از این موضوع مستثنی نبوده و صنعت گردشگری در کشورمان در طول حدود 3 سال گذشته روزهای به‌شدت سخت و تاریکی را پشت سر گذاشت، متذکر شد: با این وجود و علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته در طول دوران کرونا برای جلوگیری از ریزش فعالان و نیروهای شاغل در این صنعت، با وجود کاهش چشم‌گیر تعداد مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران همچنان باید گفت گردشگری به مسیر پیش از آغاز کرونا بازنگشته و کسب و کارهای فعال در این صنعت کماکان با کسادی و رکود دست و پنجه نرم می‌کنند.

بیشترین گردشگران ورودی به ایران گردشگران زیارتی هستند که نیاز به بازاریابی ندارند

پورفرج با اشاره به گفته‌های وزیر میراث فرهنگی مبنی بر ورود بیش از 3 میلیون گردشگر خارجی به ایران از آبان ماه سال گذشته تاکنون و همزمان با فروکش کردن موج کرونا در ایران تصریح کرد: این آمار قابل استناد و لزوماً دقیقی نیست؛ چرا که فارغ از نحوه احصاء و استخراج این آمار معمولاً با توجه به اینکه ایران از نظر جغرافیایی کشوری مهم و ترانزیتی محسوب شده که در مسیر عبور و مرور گردشگران مختلف قرار دارد، قاعدتاً بخش اعظمی از این گردشگران در حقیقت گردشگران عبوری بوده‌اند که ایران، مقصد نهایی سفر آنها نبوده و تنها از کشور ما عبور کرده‌اند!

این فعال بخش خصوصی گردشگری ادامه داد: علاوه بر این، بخش عمده‌ای دیگر از این آمار نیز اصولاً مربوط به گردشگران کشورهای اطراف و همسایه نظیر عراق و سایر کشورهای عربی است که منحصراً با هدف زیارت و بازدید از اماکن مذهبی وارد کشورمان شده‌اند.

وی با بیان اینکه مانع اساسی در مسیر جذب حداکثری گردشگران خارجی به ویژه از مبدأ کشورهای اروپایی، موضوع ایران‌هراسی و پروپاگاندای رسانه‌ای غربی است، اظهار کرد: تبلیغات سوء مکرر رسانه‌های غربی و معاند و تصویر چهره ایران به عنوان یک کشور نامناسب و پرخطر برای سفر و اصطلاحاً تحت عنوان "مقصد قرمز" باعث شده تا بخش بزرگی از بازار مشتریان گردشگری ایران عملاً از دست رفته و ریزش کند.

رئیس جامعه تورگردانان ایران با تأکید بر اینکه منابع مالی بزرگی از سوی رسانه‌های غربی به‌صورت سالیانه صرف تکمیل و اجرای پروژه ایران‌هراسی می‌شود، یادآور شد: برای مقابله با این پروژه نیز باید به همان میزان منابع مالی اختصاص داد و پول بزرگی خرج مقابله با این تبلیغات شود تا بتوان تأثیر تبلیغات صورت گرفته را تا حدودی خنثی کرد.

به هیچ عنوان نتوانسته‌ایم در زمینه تعداد گردشگران ورودی به دوران قبل از کرونا بازگردیم!

مطابق صحبت‌های پورفرج، علی‌رغم وجود این مسئله اساساً هیچ‌گونه مبلغ یا منبع مالی در ایران برای مقابله با ایران‌هراسی در نظر گرفته و تصویب نمی‌شود، در حالی که قاعدتاً تنها راه جذب گردشگران خارجی انجام تبلیغات گسترده رسانه‌ای و معرفی صحیح و شایسته فرهنگ، تمدن و مردمان مهمان‌نواز ایران در اذهان جهانیان است.

این فعال بخش خصوصی گردشگری با بیان اینکه در سایه همین موضوع شاهد عدم توسعه و رونق گردشگری در کشور هستیم، اذعان کرد: متأسفانه اگر نگاه واقع‌بینانه‌ای داشته باشیم متوجه می‌شویم که در مدت زمان سپری شده از پساکرونا به هیچ عنوان نتوانسته‌ایم در زمینه تعداد گردشگران ورودی به دوران قبل از کرونا بازگردیم؛ در حالی که اوضاع در کشورهای دیگر و به‌ویژه کشورهای اروپایی کاملاً معکوس است و به دلیل تقاضای بالای سفر در طول دوران کرونا شاهد اجتماعات عظیم گردشگری شبیه راه‌پیمایی هستیم!

وی با بیان اینکه برای جذب بخش عمده‌ای از گردشگران ورودی فعلی به ایران که عمدتاً از کشورهای همسایه هستند، اساساً هیچگونه کار ویژه‌، تبلیغات و بازاریابی خاصی انجام نشده است، متذکر شد: غالب گردشگران خارجی که هم اکنون وارد ایران می‌شوند به دلایل معنوی و مذهبی به ایران سفر می‌کنند و در واقع برای جذب این گردشگران هیچ‌گونه کار اضافه‌ای مبنی بر معرفی ایران و جاذبه‌های آن انجام نشده است چراکه به عنوان مثال همانگونه که یک ایرانی صرفاً به دلیل علاقه و ارادت به ساحت امام حسین به عراق سفر می‌کند، متقابلاً گردشگران زیارتی نیز صرفاً به اتکا اعتقادات و باورهای قبلی و دینی خود اقدام به سفر به ایران می‌کنند.

سابقه رسانه‌ای ضرغامی هم به داد گردشگری نرسید!

رئیس جامعه تورگردانان ایران توضیح داد: در بدو انتخاب آقای ضرغامی به‌عنوان وزیر میراث فرهنگی، قاطبه فعالان حوزه گردشگری امیدوار بودند که با توجه به سوابق ارزنده وی در حوزه رسانه شاهد انجام اقداماتی مناسب و گسترده در زمینه مقابله با ایران‌هراسی از طریق تبلیغ و ترویج جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی ایران در شبکه‌های تلویزیونی، رادیویی و مجازی بین‌المللی باشند اما عملاً اقدام خاصی در طول یک سال گذشته در زمینه معرفی تاریخ و فرهنگ ممتاز ایران‌زمین به جهانیان از سوی این وزارتخانه کلیدی مشاهده نشد و کماکان به مانند دوره‌های قبلی شاهد بی‌توجهی به این اقدام مهم و محوری هستیم.

وی ادامه داد: علی‌رغم اینکه مهندس ضرغامی فردی توانمند و صاحب قدرت نفوذ بالایی است اما سؤال وجود دارد که وزیر میراث فرهنگی از این امتیازات برجسته خود در راستای رشد و رونق صنعت گردشگری و علی‌الخصوص زودن چهره ایران از غبار ایران‌هراسی چه اقدام سازنده و مطلوبی نسبت به وزرای پیشین این وزارتخانه انجام داده است.

پورفرج با اشاره به برگزاری مجدد نمایشگاه‌های گردشگری در اقصی نقاط دنیا با توجه به فروکش کردن کرونا افزود: ما به‌عنوان جزئی از بخش خصوصی با هدف توسعه گردشگری و انجام بازاریابی در حد بضاعت در این نمایشگاه‌ها شرکت می‌کنیم اما با توجه به محدودیت شدید منابع مالی بخش خصوصی گردشگری، نخواهیم توانست آن طور که باید و شاید و در واقع در شأن فرهنگ ایران و ایرانی است، در این نمایشگاه‌ها حاضر و به معرفی و ترویج ایران بپردازیم.

این فعال بخش خصوصی گردشگری توضیح داد: با توجه به گستردگی منابع مالی دولتی در تمام دنیا، دولت از طرق مختلف نظیر تهیه زمین برگزاری نمایشگاه یا آماده‌سازی غرفه‌ها به‌صورت رایگان از لحاظ مالی به بخش خصوصی گردشگری برای بهره‌برداری مناسب از فرصت نمایشگاه‌ها کمک می‌کنند اما در ایران شاهد انجام هیچ‌گونه اقدامی از این دست و در این زمینه نیستیم.

وی با تأکید بر اینکه اصولاً دولت‌ها همزمان با برگزاری نمایشگاه‌های گردشگری ضمن تأمین منابع مالی لازم در سطح وسیع، در شبکه‌های رسانه‌ای کشور میزبان نمایشگاه، اقدام به انجام تبلیغات و معرفی جاذبه‌های کشور خود با هدف جذب گردشگر می‌کنند تا حضور بخش خصوصی در آن نمایشگاه به عنوان توضیح دهنده و مکمل این تبلیغات مؤثر باشد، تصریح کرد: با وجود این در کشور ما علی‌رغم نبود چنین حمایت‌ها، کوچکترین کمک مالی نیز از بخش خصوصی نمی‌شود؛ به گونه‌ای که هم اکنون و بعد از فروکش کردن کرونا با توجه به افزایش شدید هزینه‌ها فرضاً از 200 میلیون تومان به 500 میلیون تومان برای اجازه غرفه‌های نمایشگاه از هر طیف شرکت‌کننده از بخش خصوصی گردشگری، ناگزیر به اجاره غرفه‌هایی کوچک‌تر هستند که قاعدتاً تاثیرگذاری لازم را نخواهد داشت.

رئیس جامعه تورگردانان ایران اظهار کرد: هم‌اکنون بخش خصوص تمام توان خود را در این راستا به کار بسته اما با توجه به بضاعت مالی اندک یقیناً به هیچ عنوان کافی نیست و الزاماً برای ترویج و تبلیغ فرهنگ و تمدن ایران نیازمند کمک‌های همه جانبه دولتی هستیم؛ چراکه بخش خصوصی توان مالی و مادی خود را تا حد زیادی از رهگذر ورود کرونا و تحمیل خسارات جبران‌ناپذیر آن از دست داده است و اصولاً تا زمانی که وزارت متولی این صنعت همراه و هم‌پای بخش خصوص در راستای بازایابی و تبلیغات گسترده ایران در سطح جهان نشود، این صنعت هیچگونه توفیقی به منظور تقویت جذب گردشگران به دست نخواهد آورد.

اهمال‌کاری در مسیر فرآیند صدور ویزا ایران، قفلی بر پای گردشگری ایران

پورفرج یکی دیگر از موانع اصلی جذب گردشگران خارجی را فرآیند پیچیده، سخت و زمان‌بر صدور روادید برای اتباع خارجی و به‌ویژه گردشگران کشورهای کانادا، انگلیس و آمریکا دانست و افزود: علی‌رغم پیگیری‌های صورت گرفته و رایزنی با وزارت امور خارجه با هدف رفع برخی اهمال‌کاری‌ها در این زمینه، نتایج مطلوب چندانی حاصل نشده و عمدتاً بهانه‌هایی نظیر عدم وجود نیروهای مکفی و متخصص یا بعضاً فضای کافی فیزیکی و مناسب به عنوان عوامل این فرآیند سخت و پیچیده مطرح می‌شود که چندان قابل پذیرش به نظر نمی‌رسد‌.

این فعال بخش خصوصی گردشگری در انتها با تأکید بر اینکه علت عمده این مشکلات عدم درک صحیح دولت‌مردان از مزایای متعدد توسعه صنعت گردشگری است، خاطر‌نشان کرد: عملکرد فعلی مسئولان دولتی با شعار لزوم توسعه اقتصادی، بهبود معیشت مردم و افزایش صادرات غیرنفتی کاملاً در تضاد و تناقض است چرا که هر نوع اقدامی که منجر به ایجاد محدودیت در صنعت گردشگری شود به نوعی قفلی بر پای اقتصاد کشور می‌زند و این موضوع جای بسی تأسف و تعجب دارد که کشورهای منطقه نظیر ترکیه، عمان، دبی و آذربایجان با درک درستی از اهمیت بسیار بالای این صنعت در توسعه اقتصاد توانسته‌اند از مزایایی رونق گردشگری به خوبی استفاده کنند؛ در حالی که ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های گردشگری این کشورها در قیاس با ایران بسیار ناچیز و اصولاً غیر‌قابل مقایسه است.