چهار مقصد پول در بورس

در 40 روز گذشته خالص خرید سهامداران خرد در بورس به 55 هزار میلیارد تومان رسید؛ مقصد اصلی این نقدینگی تازه‌نفس کدام گروه‌ها بوده است؟

محاسبات نشان می‌دهد گروه فرآورده‌های نفتی با خالص خرید 14 هزار میلیارد تومان، درصدر فهرست و گروه فلزات اساسی با جذب 11 هزار میلیارد تومان در رتبه دوم جدول مقاصد پول‌ها در بورس ایستاده‌اند. «خودرو» و «بانک» هم در رتبه‌های سوم و چهارم جای گرفته‌اند.

40 روز کاری از هفت رقمی شدن شاخص کل بورس تهران می‌گذرد و حالا این نماگر فقط 5 درصد تا فتح سوپرکانال 2 میلیون واحد فاصله دارد. در این مدت، اما 100 میلیارد دلار به ارزش کل بازار سهام افزوده شده است؛ همزمان با ثبت رکورد‌های جدید برای ارزش معاملات خرد سهام، شاهد ورود 55 هزار میلیارد تومان نقدینگی به گردونه معاملات تالار شیشه‌ای بوده‌ایم.

محاسبات نشان می‌دهد: گروه‌های کامودیتی‌محور به ویژه پالایشگاه‌ها و گروه فلزات اساسی، اما میزبان بیشترین پول حقیقی بوده‌اند. با وجود این 44 درصد از سهام حاضر در بورس نیز با فرار سرمایه خرد مواجه شده‌اند. در 40 روز گذشته خالص خرید سهامداران خرد در گروه فرآورده‌های نفتی به 14 هزار میلیارد تومان رسید، گروه فلزات اساسی هم ورود 11 هزار میلیارد تومان نقدینگی خرد را شاهد بود. دو گروه خودرو و بانک هم به ترتیب با خالص خرید 9. 5 و 5. 4 هزار میلیارد تومان سهامداران حقیقی همراه شدند، اما در مقابل در این بازه زمانی شاهد فرار پول حقیقی از 6 گروه ماشین‌آلات و تجهیزات، استخراج زغال سنگ، محصولات چوبی، لاستیک و پلاستیک، انتشار و چاپ و منسوجات بودیم.

100 میلیارد دلار در 40 روز

بورس تهران پس از رشد 281 درصدی نماگر اصلی خود در سال 99 و ایستادن در ارتفاع یک میلیون و 955 هزار واحدی، هفته گذشته کج‌دار و مریز ظاهر شد و به رشد 2. 0 درصدی بسنده کرد. 40 روز کاری از پایداری نماگر اصلی سهام در ارتفاع هفت رقمی می‌گذرد و در حال حاضر نیز فاصله شاخص کل تا فتح سوپرکانال 2 میلیون واحد به 5 درصد رسیده است. در این زمان نه چندان طولانی، مجموع ارزش دلاری بازار سهام (بورس و فرابورس) به 358 میلیارد دلار رسیده است. به عبارتی در 40 روز معاملاتی گذشته 100 میلیارد دلار به ارزش بازار سهام افزوده شده است که در نوع خود بی‌نظیر است. به عبارتی میانگین روزانه 5/ 2 میلیارد دلار به ارزش بازار سهام افزوده شده است. شاید به جرات بتوان اذعان کرد که افزایش محسوس ارزش بازار ماحصل ورود پول‌های جدید به گردونه معاملات سهام است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد مجموع ارزش معاملات سهام در دو بازار بورس و فرابورس از ابتدای امسال تاکنون به 21 میلیون و 689 هزار میلیارد تومان رسیده است که بیش از یک‌سوم آن یعنی 8 میلیون و 125 هزار میلیارد تومان آن مربوط به 40 روز معاملاتی گذشته بوده است. جایی که ارزش روزانه دادوستد سهام به رکورد بی‌سابقه 30‌هزار میلیارد تومان نیز دست یافت.

ورود بی‌سابقه پول حقیقی

40 روز از یک میلیونی شدن شاخص کل بورس تهران می‌گذرد و در این مدت سهامداران خرد خالص خرید 55 هزار میلیارد تومانی را در دو بازار بورس و فرابورس رقم زده‌اند. در این مدت تنها چهار روز معاملاتی بازیگران عمده در نقش خریدار ظاهر شدند و در سایر روز‌ها شاهد جولان پول‌های حقیقی در تالار شیشه‌ای بودیم. یکی از مهم‌ترین دلایل هجوم نقدینگی بی‌سابقه به سمت تالار شیشه‌ای در یکی، دو سال اخیر تلاش صاحبان نقدینگی برای حفظ ارزش سرمایه‌هایشان است. جایی که هر روز شاهد کاهش ارزش پول ملی هستیم.

بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده از مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه‌ای در تیر ماه 1399 به 9. 26 درصد رسیده است؛ یعنی خانوار‌های ایرانی به‌طور میانگین 9. 26 درصد بیشتر از تیر 1398 برای خرید «مجموعه کالا‌ها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. نرخ تورم ماهانه تیر 1399 به 4. 6 درصد رسید که در مقایسه با خردادماه، 4. 4 واحد درصد افزایش داشت. در این بحبوحه تورمی، از بانک مرکزی نیز خبر رسید رقم کل نقدینگی در خرداد‌ماه به 2657 هزار میلیارد تومان رسیده است که 19 درصد از این رقم سهم پول از کل نقدینگی است.

آماری که زنگ هشدار تورم را به صدا درآورد و پول‌های سرگردان را بیش از گذشته روانه بازار‌های سرمایه‌گذاری کرد. از این رو به نظر می‌رسد ارتباط معناداری میان افزایش نسبت پول از حجم نقدینگی کل کشور و ورودی پول حقیقی به تالار سهام وجود دارد.

گروه‌های مقصد سرمایه خرد در 40 روز گذشته

اما مقصد اصلی این نقدینگی تازه‌نفس کدام گروه‌ها و سهام بوده است؟ بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان از توجه معامله‌گران حقیقی به سهام گروه‌های کامودیتی‌محور در 40 روز گذشته دارد. حتی در روز‌هایی که قیمت سهام زیرمجموعه این گروه‌ها با افت مواجه شد و شاهد تشکیل صفوف فروش سنگین در سهام کالایی بازار بودیم نیز سهامداران حقیقی دست از خرید برنداشتند. واقعیت این است که پشتوانه بنیادی مستحکم سهام صادرات‌محور سبب شده تا هر افت قیمتی به‌عنوان سیگنالی برای پول تازه عمل کند و باعث ثبت خالص خرید مثبت از سهامداران خرد شود.

از 13 خردادماه تاکنون خالص خرید سهامداران خرد 14 هزار و 378 میلیارد تومان در سهام زیرمجموعه گروه فرآورده‌های نفتی بوده؛ «شپنا» پرطرفداران‌ترین سهام پالایشی در این بازه زمانی بود که 6 هزار و 400 میلیارد تومان نقدینگی خرد را به خود جذب کرد. پالایش نفت اصفهان در این مدت سودی بالغ بر 270 درصد از آن سهامداران خود کرده است. «شتران» دیگر سهم پرطرفدار این گروه است که در 40 روز گذشته، 3 هزار و 400 میلیارد تومان نقدینگی خرد را جذب کرده است. «شسپا» نیز در دوره مورد بررسی شاهد ثبت خالص خرید حدود 3 هزار میلیارد تومانی بوده است. دومین گروهی که از 13 خرداد تا پایان معاملات هفته گذشته در کانون توجه پول‌های حقیقی قرار گرفت فلزات اساسی بود. این صنعت در این مدت شاهد ورود حدود 11 هزار میلیارد تومان نقدینگی خرد به سهام زیرمجموعه خود بود. شاخص گروه فلزات اساسی در این بازه 40 روزه با رشد 107 درصدی همراه شد.

پرطرفدارترین سهم این گروه و البته کل بازار در این مدت، اما «فولاد» بود که با خالص خرید 6 هزار و 415 میلیارد تومانی حقیقی‌ها همراه شد. «فملی» نیز شرایط مشابهی را تجربه کرد و شاهد ورود حدود 4 هزار میلیارد تومان پول حقیقی در بازه زمانی مورد بررسی بود. دو گروه پرحاشیه خودرو و بانک دیگر صنایع مورد توجه پول‌های تازه‌نفس بودند که به ترتیب با خالص خرید 9. 5 و 5. 4 هزار میلیارد تومان سهامداران حقیقی همراه شدند و سود مناسبی را نیز از آن معامله‌گران خود کردند.

یافته‌ها نشان می‌دهد از 39 صنعت فعال بورس در بازه زمانی 13 خرداد تا 8 مرداد 99، شاهد فرار پول حقیقی از 6 گروه بودیم.

در این میان گروه ماشین‌آلات و تجهیزات در این مدت با خالص فروش 108 میلیارد تومانی مواجه شده است. گروه‌های استخراج زغال سنگ، محصولات چوبی، لاستیک و پلاستیک، انتشار و چاپ و منسوجات دیگر صنایعی بودند که در 40 روز معاملاتی اخیر با فرار سرمایه حقیقی مواجه شدند. در میان شرکت‌ها، اما بیشترین خروج پول حقیقی به میزان 474 میلیارد تومان ماحصل معاملات نماد معاملاتی بانک پاسارگاد بود. «رانفور» نیز در این مدت با خالص فروش 381 میلیارد تومان حقیقی‌ها مواجه شد. در مجموع 148 سهم بورسی (معادل 44 درصد) در این مدت با خروج پول حقیقی مواجه شدند.