چه کسی برنده اولین جایزه ترویج علم شد؟
دکتر محمد فرهاد رحیمی به دلیل ایجاد فیزیک سراها در کشور برنده اولین جایزه ترویج علم شد.
دکتر محمد فرهاد رحیمی، اول فروردین سال 1324 در مشهد چشم به جهان گشود. پدرش مدتی رئیس کارگزینی فرهنگ اداره آموزش و پرورش فعلی بود. ایشان کتابخانه فرهنگ معروف به شریعتی را تاسیس کرد. مادرش نیز دبیر دبیرستان‌های مشهد مشغول کار بود و دروس فقه و ادبیات فارسی را تدریس می‌کرد و مدتی نیز ریاست دبیرستان ایران دخت را عهده دار شد. همچنین وی پرورشگاه حمید صفوی را نیز تاسیس کرد.
دکتر رحیمی یک برادر و دو خواهر دارد که با یکی از این خواهران دو قلو است. همسر وی خانه‌دار بوده و ثمره ازدواج‌شان یک دختر و یک پسر است. ایشان دوران ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود سپری کرد و در سال 1342 در رشته ریاضی فیزیک دانشگاه فردوسی به تحصیل پرداخت و پس از دو سال کار در آزمایشگاه دانشگاه، در سال 1346 جهت ادامه تحصیل در مقاطع عالیه به فرانسه مهاجرت کرد.
مقطع فوق لیسانس را در زمینه حفاظت در مقابل اشعه در معادن عمیق اورانیوم و دکتری را در زمینه شکافت هسته اتم در انرژی‌های بالا به تحقیق پرداخت و در سال 1352 پس از کسب مدرک دکتری فیزیک هسته‌ای از استراسبورگ فرانسه، به ایران بازگشت. پس از دو سال تدریس در دانشگاه اهواز به دلیل فوت مادرشان و تنها بودن پدر و خواهرشان به دانشگاه فردوسی منتقل شد.
او مجدد جهت کسب مدرک دکتری علوم در رشته فیزیک ذرات بنیادی به فرانسه رفت. پس از اخذ دکتری در این رشته در سال 1362 به ایران بازگشت و از آن پس به تدریس در دانشگاه فردوسی مشغول شد. دکتر رحیمی دوران دبستان را در مدارس دیانت و ظاهر مشهد سپری کرد و متوسطه را در دبیرستان‌های ابومسلم و ابن یمین به تحصیل پرداخت.
وی در سال 1342 موفق به اخذ دیپلم ریاضی شد و در کنکور سراسری موفق به پذیرش در رشته ریاضی فیزیک دانشکده علوم دانشگاه فردوسی شد. وی پس از اتمام تحصیلات مقطع لیسانس در سال 1346 مدتی را به کار پرداخت و سرانجام جهت ادامه تحصیل در سال 1348 به فرانسه مهاجرت کرد. فوق لیسانس خود را در شهر توروز فرانسه در زمینه حفاظت در مقابل اشعه در معادن عمیق اورانیوم دریافت کرد.
دکتر رحیمی از خاطرات این پژوهش اینگونه شرح می‌دهد؛ «برای انجام تحقیقات باید به درون معدن در عمق 360 متری زمین می‌رفتیم که تاریک و سرد بود. هوای کوه نیز در معدن دمیده می‌شد و آب از بالای سر و زیر پایمان روان بود. باطری لامپ ایمنی ام دشارژ شد و لامپ خاموش گردید و مسیر را گم کردم. نهایتا با ایجاد انفجار و سروصدا، کاری کردم تا پیدایم کنند».
ایشان در سال 1349 موفق به اخذ مدرک فوق لیسانس و در سال 1352 پس از دفاع از رساله خود با موضوع شکافت هسته اتم در انرژی‌های بالا، دکتری فیزیک هسته‌ای خود را از استراسبورگ فرانسه دریافت کرد و بلافاصله به ایران بازگشت. طی سفری که مجدد به فرانسه داشت، اقدام به اخذ مدرک دکتری علوم در رشته فیزیک بنیادی کرد. وی نهایتا در سال 1362 موفق به اخذ مدرک شد و به ایران بازگشت.
ایشان پس از کسب مدرک لیسانس دو سال به عنوان کارشناس آزمایشگاه‌های دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشغول به کار شد. پس از کسب مدرک دکتری به عنوان استادیار در دانشگاه اهواز استخدام شد و دو سال در آنجا به تدریس پرداخت و سرانجام به دانشگاه مشهد منتقل شد.
دکتر محمد فرهاد رحیمی به دانشجویان توصیه می‌کند «اگر می‌خواهید به معنای واقعی کلمه دانشجو باشید باید عاشق باشید، تا عاشق نباشید به هدفتان نمی‌رسید. درست است که عشاق همچون دیوانگان هستند اما دنیا را می‌سازند و عاقلان از آن استفاده می‌کنند. اگر دنبال چیزی هستید، خیلی باید به آن علاقه‌مند باشید تا بتوانید پیشرفت کنید اما اگر به خاطر مادیات در رشته‌ای وارد می‌شوید، می‌توانید به عنوان یک بهانه مدرکتان را بگیرید و بعد به دنبال علاقه خودتان بروید».
این استاد به اساتید جوان نیز توصیه می‌کند «خود را نسبت به اساتید سابقتان در نظر بگیرید و بعد همان را نسبت به دانشجویانتان که ممکن است بعدها استاد شوند اعمال کنید؛ یعنی بفهمید ما چه انتظاراتی از دانشجویان‌مان داشتیم. به هر حال امروز علی رغم اینکه استاد و بعد همکار شدید، بدانید توقعاتی وجود دارد و باید سعی کنید مقام استاد دانشجویی رعایت شود».
این استاد برجسته و بنیان‌گذار فیزیک‌سراها در تاریخ 1397/09/08 دار فانی را وداع گفت.
انتهای پیام