چگونه پپسی بازار خاورمیانه را از کوکاکولا برد؟

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد، برند نوشابه پپسی در خاورمیانه و به‌ویژه در کشورهایی نظیر عراق، لبنان و عربستان سعودی، محبوبیت بیشتری نسبت به کوکاکولا دارد.

نشریه اکونومیست در گزارشی به جنگ نوشابه‌ها پرداخته و توضیح داده که چگونه پپسی در خاورمیانه از کوکاکولا پیشی گرفته است.

بایکوتی که به نفع پپسی شد

این روزها اگر به کشورهای عربی سفر کنید و در رستوران‌ها درخواست نوشابه بدهید به احتمال زیاد یک قوطی پپسی جلوی روی شما قرار می‌گیرد.

این در حالی است که در اکثر نقاط دنیا، کوکاکولا از محبوبیت بیشتری برخوردار است. دلیل اینکه پپسی در خاورمیانه از کوکاکولا پیشی گرفته، چیست؟

در دهه 60 میلادی، دولت‌های عربی تصمیم گرفتند کوکاکولا را بایکوت کنند. دلیلش این بود که این شرکت اعلام کرد قصد دارد یک کارخانه در اسرائیل افتتاح کند. همین امر با واکنش کشورهای عربی مواجه شد.

کوکاکولا برای سال‌ها نتوانست نوشابه‌های خود را در کشورهای عربی به فروش برساند. پپسی از فرصت استفاده کرد و توانست در این فاصله، شرکای تجاری خودش را در خاورمیانه مهیا کند. این شرکت، کارخانه‌هایی را در کشورهای عربی به راه انداخت و شبکه توزیع خود را گسترش داد.

در دهه 80 میلادی، بایکوت پایان یافت و کوکاکولا دوباره می‌توانست در کشورهای عربی، محصولاتش را بفروشد اما پپسی در این فاصله، حضوری عمیق و پر قدرت در بازار پیدا کرده بود و کوکاکولا نمی‌توانست با آن رقابت کند.

سیاست‌های هوشمندانه پپسی

بایکوت به کوکاکولا آسیب زد اما پپسی هم سیاستی هوشمندانه در پیش گرفت و توانست از این موقعیت، نهایت بهره را ببرد. این شرکت خیلی زود با کسب‌وکارهای خانوادگی و گروه‌های سیاسی ارتباط گرفت.

برای مثال پپسی در عراق با جامعه عرب ارتباطی قوی شکل داد و کوکاکولا فقط توانست با کردستان عراق رابطه ایجاد کند که آن هم تحت تاثیر ترکیه بود.

پپسی در لبنان هم توانست از طریق ایجاد روابط، کارخانه‌هایی برای پر کردن قوطی‌های نوشابه تأسیس کند.

عربستان سعودی که بایکوت قدیمی را مدیریت می‌کرد، هم همچنان زیر سلطه پپسی باقی ماند و اکنون طبق گزارش اکونومیست، پپسی 70 درصد از بازار نوشابه‌های این کشور را در اختیار دارد.

به این ترتیب، پپسی توانست به درک درستی از ساختار قدرت محلی دست پیدا کند در حالی‌که کوکاکولا در این بازی، عقب ماند.

مورد عجیب فلسطین

یکی از نکات عجیب، این بود که بایکوت به بهانه رابطه پرتنش اسرائیل و فلسطین صورت گرفت اما کوکاکولا به شکلی ناباورانه محبوبیت و فروش بالایی در کرانه باختری و نوار غزه داشت. کوکاکولا 90 درصد از بازار نوشابه کرانه باختری را در اختیار گرفت.

در سال 2022، کوکاکولا کارخانه‌ای هم در غزه راه‌اندازی کرد اما جنگ اسرائیل در غزه، تا حدودی معادلات را عوض کرد. آن کارخانه هم در جنگ با خاک یکسان شد. به هر حال همچنان غزه و کرانه باختری بیشتر در چنبره کوکاکولاست تا پپسی.

بعد از جنگ غزه، بسیاری از مردم در خاورمیانه تصمیم گرفتند به برندهای داخلی و عربی روی بیاورند. برای مثال «ماتریکس» اردن و «زی‌کولا» از لبنان به نوشابه‌های محبوب تبدیل شدند.

با این حال، اکونومیست می‌گوید کیفیت این برندهای داخلی به پای پپسی و کوکاکولا نمی‌رسد و همچنان این دو برند در تلاش هستند تا سهم خود را در بازار حفظ کنند.

به صورت کلی می‌توان گفت که پپسی در منطقه خاورمیانه از محبوبیت بالایی برخوردار است در حالی‌که در مناطق فلسطینی و اقلیم کردستان، کوکاکولا محبوبیت بیشتری دارد.

در این ویدیو به توضیحاتی درباره جنگ نوشابه‌ها و گزارش اکونومیست در این زمینه پرداخته شده است.