کتاب دیپلماسی سازندگی منتشر شد

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، کتاب "دیپلماسی سازندگی" با موضوع صادرات خدمات فنی و مهندسی جمهوری اسلامی ایران توسط اندیشکده روابط بین الملل و تالیف هادی حق‌پرست منتشر شده است. این کتاب تلاش می‌کند تا صدور خدمات فنی و مهندسی را در ایران با محوریت قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) و سایر نهاد‌های دولتی و خصوصی در حوزه نظری و عملی تنظیم کند. در ادامه مقدمه کتاب را مرور می‌کنیم: اهمیت ورود به اقتصاد بین الملل برای کشور‌های جهان پیگیری ردپای قدرت در خارج از مرزهاست. دیگر نمی‌توان صرفا با قدرت سیاسی و نظامی در جهان امروز کشوری را قدرتمند خواند و توان اقتصادی و سطح تجاری کشور‌ها نیز یکی از مولفه‌های قدرت برای دولت‌هاست. ضمن آن ورود به اقتصاد بین المللی باعث ایجاد رقابت در داخل و آمادگی حضور در خارج را فراهم می‌آورد. یک کشور تا وارد فضای بین الملل نشود، نمی‌تواند خود را محک بزند یا در نسبت با دیگر کشور‌ها خود را قیاس کند. اما با ورود به بازار جهانی، رقابت در داخل و خارج ایجاد، و نهایتا نتیجه بالا رفتن کیفیت خواهد بود.

امروز چرا صنعت خودرو سازی ایران با توجه به مدت زمان کافی برای رشد، آنچنان توسعه پیدا نکرده است که بتواند رضایت مشتری داخل را کسب یا در بازار خارج با صنایع خودروسازی متوسط رقابت کند؟ چون که مرز‌های کشور برای ورود محصولات خارجی بسته و این صنعت در ایران انحصاری فعالیت می‌کند؛ لذا رقابت وجود نداشته و کیفیت نیز در سطح غیرقابل قبول باقی مانده است.

تاچندی پیش در محافل علمی استدلال می‌شد که جهان امروز، جهان ارتباطات است، یعنی فردی در این شهر با فردی دیگر در آن شهر، استان یا کشور دارای ارتباط بود و این ارتباط باعث رشد افراد و مجموعه‌های می‌شد. اما امروز دیگر جهان به مرحله اتصال رسیده است و این مفهوم، یکی از مفاهیم اساسی و مهم در اقتصاد، تجارت و سیاست کشورهاست.

امروز کشور‌های جهان بی‌وقفه درحال پیشرفت و روبه جلو هستند و برای پیشرفت ابتدا صرفا یک تصمیم لازم است. به زودی هوش مصنوعی بسیاری از مشاغل را از بین خواهد برد و ما نمی‌توانیم در این شرایط همچنان بحث کنیم که آیا باید در کشور هدف وارد بشویم یا خیر؟ یا اینکه در فرایند تصمیم‌ها در سطح تصمیم سازی متوقف شویم.

امروز بر اساس ذات زندگی بشر نمی‌توان بدون تعامل و اتصال پیشرفت داشت و روبه جلو حرکت کرد. کشور‌های منابع، ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها و محصوالت و جمعیت خود را به یکدیگر اشتراک می‌گذارند و از مزیت‌های خود و دیگری در جهت توسعه استفاده می‌کنند. اگر در فرایند تولید و تجارت چین اختلالی به وجود بیاید همه کشور‌های جهان در بخشی از تجارت و اقتصاد خود دچار چالش خواهند شد یا اگر بخشی از کشور‌های جهان تصمیم بگیرند که از چین کالا و خدمات دریافت نکنند، نظام اقتصادی چین نیز دچار مشکل جدی خواهد شد.

آلمان تا پایان امسال، یعن سال 2023 چهارصد میلیون یورو در انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه گذاری می‌کند، چین تا سال 2040 بیش از 500 میلیارد دلار در تحقیق و توسعه هزینه خواهد کرد، فرودگاه استانبول پرتردد‌ترین فرودگاه جهان در سال 2022 شده است، عربستان در سال 2022 بیش از یک میلیون هکتار کشت فراسرزمینی داشته، بانک سرمایه گذاری عمرانی آسیا که عمده سهام آن را چین دارد، نزدیک به هزار پروژه در آسیا فعال کرده است، آمریکا و چین با وجود اختلافات جدی، در سال حدود 700 میلیارد دلار تبادل تجاری دارند، قطر سومین کشور امن دنیاست و سرمایه گذاران آن بیش از 200 میلیارد دلار در آمریکا سرمایه گذاری کرده اند، درآمد گردشگری ترکیه در سال 2022 برابر بوده با کل فروش نفت در یک سال ایران، قطر در سال 2023 حدود 10 میلیارد دلار در عراق سرمایه گذاری کرده است، عربستان با نرخ رشد اقتصادی 7 /8 درصد رتبه اول جهان را دارد و تا پایان 2030 معادل 2 تریلیون دلار در صندوق ملی خود دارایی خواهد داشت.

سنگاپور بیش از 100 سال مستعمره بریتانیا بود، اما امروز با نیروی انسانی 3 میلیون نفری خود توانسته است به تولید ناخالص ملی بیش از 360 میلیارد دلار برسد. این آمار و ارقام در اقتصاد کشور‌ها که هم پوشانی با اقتصاد بین الملل دارد نشان از همان ضرورت ورود به اقتصاد و اتصال بین المللی است.

به این ترتیب در این پژوهش سعی شده است تا مقدمات، الزامات و زمینه‌های لازم برای توسعه صادرات خدمات سازندگی به صورت علمی و تا حد امکان اجرایی تبیین شود. به نظر مولف صادرات خدمات فنی و مهندسی با توجه به ظرفیت‌ها و توان نیروی انسانی در ایران، می‌تواند پیشانی روابط اقتصاد بین المللی ایران اشد. ضرورت و هدف از صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز بدیهی به نظر می‌آید اما به دلیل رسالت این اثر آن را بازخوانی می‌کنیم: 1. درآمدزایی و ارزآوری برای کشور 2. صادرات نیروی کار 3. برندسازی 4. کمک به توسعه کشور‌های دوست و همسایه 5. بالا رفتن کیفیت خدمات و محصوالت داخلی در اثر رقابت بین‌المللی 6. تقویت جایگاه بین الملل کشور و تاثیرگذاری آن 7. کمک به تامین امنیت کشور با مشارکت‌های اقتصادی و سازندگی 8. الگوسازی برای کشور‌های دوست و همسایه 9. ایجاد بازار بین المللی برای سایر خدمات و کاال‌های ایرانی 10. صادرات مصالح و تجهیزات صنعتی ایرانی