کمک 2.6 میلیون پوندی «سازمان برانداز» به 7 رسانه انگلیسی
تهران - ایرنا - «بنیاد ملی دموکراسی» به عنوان یک موسسه غیرانتفاعی که بودجه آن از طرف کنگره آمریکا تامین میشود، در پنج سال گذشته بیش از 2.6 میلیون پوند به هفت گروه رسانهای مستقل در انگلیس برای براندازی حکومتهای مستقل کمک کرده است.
روزنامه «نیویورک تایمز» در سال 1997 گزارش داد «بنیاد ملی دموکراسی» (NED) برای انجام آشکار اقداماتی که سازمان سیا به طور مخفیانه برای چند دهه انجام داده، ایجاد شدهاست. این اقدامات شامل صرف میلیونها دلار برای حمایت از احزاب سیاسی، اتحادیههای کارگری، جنبشهای مخالف و رسانههای خبری در دهها کشور بود. این بنیاد از زمان پایان جنگ سرد توسعه یافت و در تلاش برای تضعیف یا حذف دولتهای مستقل از واشنگتن، از جمله دولتهای دموکراتیک در بولیوی، اکوادور و ونزوئلا مشارکت داشتهاست.
«آلن واینستین» مدیر تحقیقاتی که به ایجاد بنیاد ملی دموکراسی در دهه 1980 منجر شد، در سال 1991 درباره فعالیتهای این بنیاد توضیح داد: بسیاری از کارهایی که ما امروز انجام میدهیم، 25 سال پیش توسط سیا به صورت مخفیانه انجام شدهاست. این بنیاد در گذشته روی اروپای شرقی، آمریکای لاتین و آسیا متمرکز بوده اما نشریه تحقیقاتی «دیکلسیفاید یوکی» (Declassified UK) متوجه شده این سازمان بهتازگی به سه رسانه بریتانیایی و چهار گروه آزادی مطبوعات بریتانیا حمایت مالی کردهاست. مواردی که همگی در نهایت به عنوان طیف سیاسی ترقیخواه شناخته میشوند.
وجوه این بنیاد به گروههای تحقیقاتی همچون وبسایت روزنامه نگاری تحقیقاتی «بلینگ کت» (Bellingcat)، گروه «فاینانس آنکاورد» (Finance Uncovered) {یک پروژه آموزش روزنامهنگاری تحقیقی و گزارشگری است که از شبکه جهانی روزنامهنگاران تحقیقی استفاده میکند}، «اُپن دموکراسی» (OpenDemocracy) {یک پلتفرم رسانهای مستقل جهانی که امور جهانی را پوشش میدهد} و همچنین برای «بنیاد تامسون رویترز» پرداخت شدهاست.
این گروهها از سال 2016 مبلغی معادل 2 میلیون و 638 هزار و967 پوند از بنیاد ملی دموکراسی دریافت کردهاند؛ موضوعی که این بنیاد را در زمره بزرگترین سرمایهگذاران نهادی رسانههای جایگزین و گروههای آزادی مطبوعات در انگلیس قرار میدهد.
این گروهها از سال 2016 مبلغی معادل 2 میلیون و 638 هزار و 967 پوند از بنیاد ملی دموکراسی دریافت کردهاند؛ موضوعی که این بنیاد را در زمره بزرگترین سرمایهگذاران نهادی رسانههای جایگزین و گروههای آزادی مطبوعات در انگلیس قرار میدهد. این نهاد همچنین صدها هزار پوند به گروههای رسانهای خارجی که نقش پررنگی در این کشور ایفا میکنند از جمله وبسایت «اینترنیوز»، «کمیته بینالمللی «پن اینترنشنال» و «سازمان گزارشگران بدونمرز» اختصاص دادهاست.
بنیاد ملی دموکراسی حامی عملیاتهای آشکار بنیاد ملی دموکراسی در سال 1983 توسط «رونالد ریگان» رئیسجمهوری آمریکا ایجاد شد. او این ایده را در یک سخنرانی در شهر وست مینستر و در حضور «مارگارت تاچر» نخستوزیر انگلیس مطرح کرد. او گفت که هدف از ایجاد این بنیاد «تقویت زیرساختهای دموکراسی» است.
در این زمان رسواییهای شرمآوری از طرف سیا رخ داده بود. در همین راستا، مقالهای در واشنگتن پست منتشر شد که در آن آمدهبود: «مفهوم قدیمی اقدام مخفی، که سیا را در طول 40 سال گذشته به چنین مشکلی دچار کردهاست، احتمالا منسوخ شدهاست».
این بنیاد قرار بود با انتشار برخی برنامهها در برابر این رسواییها دفاع کند. واشنگتن پست ادامه داد: «بنیاد ملی دموکراسی حامی عملیاتهای آشکار است. این بنیاد اواخر دهه 1980، آشکارا اقداماتی را انجام داد که زمانی کاملا پنهان بود».
«فیلیپ ایجی» فردی که در دهه 1960 در سیا خدمت میکرد و سپس دست به افشاگریهایی درباره فعالیتهای این آژانس زد، در سال 1995 اظهار داشت: «امروزه، به جای اینکه فقط سیا در پشت صحنه حضور داشته و تلاش کند با ارائه پول و دستورالعملها و غیره، روند را مخفیانه دستکاری کند، اکنون یک حامی به نام بنیاد ملی دموکراسی دارد.»
امروزه، به جای اینکه فقط سیا در پشت صحنه حضور داشته و تلاش کند با ارائه پول و دستورالعملها و غیره، روند را مخفیانه دستکاری کند، اکنون یک حامی به نام بنیاد ملی دموکراسی دارد. «جان کریاکو» که در سالهای 1990 تا 2004 به عنوان افسر سیا خدمت میکرد، گفته: تغییرات اخیر در قانون، به اهداف بالقوه عملیات اطلاعاتی ایالاتمتحده وسعت بخشیدهاست. او تصریح کرد: در سال 2011، کنگره قانونی را تغییر داد که قوه مجریه را از تحت تاثیر قراردادن مردم آمریکا یا اتباع سایر کشورهای پنج چشم یعنی انگلیس، کانادا، استرالیا و نیوزلند توسط تبلیغات، منع میکرد.
او با یادآوری رادیوهای آمریکایی که به کوبا مخابره میکند، افزود: «موسسه ملی دموکراسی، رادیو اروپای آزاد / رادیو آزادی، تعداد بیشماری اتاق فکر در منطقه واشنگتن، و رادیو / تلویزیون مارتی، ابزار این تبلیغات هستند».
کریاکو که در اداره اصلی عملیات آژانس خدمت میکرد، ادامه داد: «چه راهی بهتر از انتقال پول به رسانههای «دوست» در «کشورهای دوست» برای گسترش این تبلیغات؟ تلاشهای تبلیغاتی سیا در طول تاریخ در این راستا بیشرمانه بودهاست. اما اکنون که آنها از نظر قانونی {به انتشار تبلیغات خود} فقط در روسیه و چین محدود نیستند، همه جهان برای آنان یک هدف محسوب میشود».
بنیاد ملی دموکراسی و تامین مالی «بلینگ کت» سازمان انگلیسی «بلینگ کت» که به طور عمده به دلیل تحقیقاتش در مورد عملیات سرویس مخفی روسیه مشهور است، حداقل از سال 2017 توسط بنیاد ملی دموکراسی تامین مالی میشود. بلینگ کت تنها رسانه انگلیسی است که بودجه این بنیاد را دریافت کرده اما نتایج جستوجو، میزان کمک مالی بنیاد ملی دموکراسی را نشان نمیدهد؛ بنابراین میزان حمایت دقیق این بنیاد از سازمان بلینگ کت نامشخص است.
این گروه به عنوان یک بنیاد در هلند ثبت شده و حسابهای سال 2020 آن نشان میدهد در سال یاد شده 112 هزار و 524 یورو معادل 94 هزار پوند از بنیاد ملی دموکراسی دریافت کردهاست؛ موضوعی که این آژانس ایالاتمتحده را به یکی از بزرگترین و مهمترین سرمایهگذاران بلینگ کت تبدیل میکند.
یک مخبر به شدت محافظتشده بر اساس گزارشهای کمیسیون خیریه {انگلیس و ولز}، نشریه «ایندکس آن سنسورشیپ» (Index on Censorship) {یک سازمان مبارزاتی برای آزادی بیان که فصلنامهای به همین نام در لندن منتشر میکند}، قدیمیترین گروه آزادی بیان در بریتانیا که تهدیدها علیه آزادی بیان را رصد و نوشتههای نویسندگان سانسور شده را منتشر میکند، در سالهای 2016 تا 2021 مبلغ 603 هزار و 257 پوند از بنیاد ملی دموکراسی دریافت کرد.
«روت اسمیت» رئیس اجرایی ایندکس و نماینده سابق حزب کارگر در ژوئن 2020 و 6 ماه بعد از دست دادن کرسی خود در پارلمان به این سمت منصوب شد. یک تلگراف دیپلماتیک از ایالاتمتحده که توسط ویکی لیکس در سال 2010 منتشر شد، اسمیت را به عنوان یک مخبر «به شدت محافظتشده» توسط سفارت ایالاتمتحده در لندن معرفی کرد.
همکاریهای فرامرزی یکی دیگر از دریافتکنندگان بودجه بنیاد ملی دموکراسی در انگلیس، «بنیاد تامسون رویترز» شرکت چندملیتی رسانههای گروهی است. به این شرکت مبلغ 98 هزار و 870 دلار معادل 72 هزار و 500 پوند در سال 2020 برای افزایش ظرفیت رسانههای مستقل برای پوشش بیماری همهگیر کووید -19 اعطا شد.
بنیاد تامسون رویترز پیش از این روزنامهنگارانی از اروپای مرکزی و شرقی را در برنامهای که توسط بنیاد ملی دموکراسی تامین مالی میشد، آموزش دادهاست. تامسون رویترز اما به پرسشها درباره سطح بودجه دریافتی از بنیاد دفاع از دموکراسی پاسخ ندادهاست. حسابهای سال 2020 نشان میدهد این شرکت مشارکتهای چند سالهای را با سرمایهگذاران جدید از جمله بنیاد ملی دموکراسی و وزارت خارجه ایالاتمتحده آغاز کردهاست.
گروه تحقیقاتی «فاینانس آنکاورد» مستقر در لندن که امور مالی غیرقانونی را مورد بررسی قرار میدهد، از سال 2016 تا 2019 مبلغ 314 هزار 595 دلار معادل 231 هزار پوند از بنیاد یاد شده کمک دریافت کرد. وبسایت آن همچنین به مبلغ 230 هزار دلار یا 169 هزار پوند کمک مالی اشاره میکند که در سپتامبر 2020 توسط بنیاد ملی دموکراسی ارائه شد. بنیاد ملی دموکراسی هیچ کمک مالی در هیچیک از 6 دیکتاتوری واقع در خلیجفارس که تحت حمایت ایالاتمتحده هستند، مانند عربستانسعودی و اماراتمتحده عربی، اعطا نکردهاست.استخدام و آموزش فرهیختگان نوظهور در خاورمیانه سایر سازمانهای رسانهای که بهتازگی بودجه این بنیاد را دریافت کردهاند عبارتند از «اُپن دموکراسی»، یکی از پربازدیدترین سایتهای خبری مستقل انگلیس که از سال 2015 تا 2018 مبلغ 150 هزار دلار معادل 110 هزار پوند دریافت کردهاست. این سایت در سال 2017 کمک مالی بنیاد ملی دموکراسی را به مبلغ 50 هزار و 500 دلار معادل 37 هزار پوند دریافت کرد تا نویسندگان، متفکران و رهبران جوان نوظهور را در خاورمیانه به خدمت گرفته و آموزش دهد. آموزشی که باعث شود این نیروها مقالات اساسی مرتبط با توسعه دموکراتیک در منطقه بنویسند.
کمک مالی دیگری در سال بعد به ارزش 49 هزار و 111 دلار معادل 35 هزار و 700 پوند به این نشریه ارائه شد تا موقعیت مناسبی را برای رهبران فکری جوان در حال ظهور... برای فعالیت در مورد مسائل مهم مرتبط با توسعه دموکراتیک فراهم کند». این گروه به دکلسیفاید گفت: بقیه بودجه بنیاد ملی دموکراسی را برای تشکیل جلسههای آموزشی در کشورهایی از جمله مصر، تونس و سوریه دریافت کردهاست. اُپن دموکراسی در سالهای اخیر جریانی از تحقیقات بنیادی در مورد تخلفهای دولت انگلیس منتشر کرد که به تغییراتی در رویه پارلمانی منجر شدهاست.
کمکهای مالی انتخاباتی بنیاد ملی دموکراسی اعلام کرده که هدف آن تقویت نهادها برای تضمین برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه و تشویق لیبرال دموکراسی است. به عنوان بخشی از این هدف، این بنیاد از گروههایی در خارج از کشور که برای حقوق بشر فعالیت دارند، رسانههای مستقل و طیف وسیعی از گروههای حامی جامعه مدنی، حمایت مستقیم میکند».
این نهاد سالانه 2 هزار مورد کمک هزینه در سراسر جهان با میانگین 50 هزار دلار ارائه میدهد. اما به نظر میرسد کمکهای مالی سازمان یاد شده در کشورهایی متمرکز شده است که دولتهایی مستقل از واشنگتن داشته یا پتانسیل مستقل شدن را دارند.
بنیاد ملی دموکراسی سالانه 2000 مورد کمک هزینه در سراسر جهان با میانگین 50 هزار دلار ارائه میدهد. اما به نظر میرسد که کمکهای مالی سازمان یاد شده در کشورهایی متمرکز شده است که دولتهایی مستقل از واشنگتن داشته یا پتانسیل مستقل شدن را دارند.
بنیاد ملی دموکراسی هیچ کمک مالی در هیچیک از 6 دیکتاتوری واقع در خلیجفارس که تحت حمایت ایالاتمتحده هستند، مانند عربستانسعودی و اماراتمتحده عربی، اعطا نکردهاست. در مقابل، این نهاد فقط در سالهای 2016 تا 2019 میزان 162 مورد کمک هزینه به مبلغ 9.4 میلیون دلار در ونزوئلا، جایی که ایالاتمتحده به دنبال برکناری دولت «نیکلاس مادورو» است، هزینه کرد.
این بنیاد در سال 2011 به 10 گروه راک در ونزوئلا کمک مالی کرد تا آهنگهای جدیدی برای ترویج آزادی بیان تولید کنند. هدف این اقدامات تضعیف حکومت «هوگو چاوز» بود که در آن زمان به صورت دموکراتیک برای رهبری این کشور انتخاب شدهبود.
چاوز پس از پیروزی در انتخابات سال 1998، ونزوئلا را از واشنگتن مستقل کردهبود؛ موضوعی که ایالاتمتحده را در سال 2002 به سمت حمایت از یک کودتای نظامی علیه وی سوق داد. یکی دیگر از پروژههای بنیاد ملی دموکراسی در ونزوئلا، در سال 2017 و به ارزش 55 هزار دلار بود؛ کمکی که با هدف درگیر کردن روزنامهنگاران و رسانهها برای دفاع از آزادی بیان و دموکراسی انجام شد.
هیات مدیره 22 نفره بنیاد ملی دموکراسی شامل پنج سفیر سابق ایالاتمتحده است. همچنین نقش «الیت ایبرامز» یکی از مقامهای ارشد دولت ریگان در دهه 1980 که به سازماندهی تامین مالی مخفیانه شورشیانی به نام «کنترا» در نیکاراگوئه کمک کرد، برجسته است.
ایبرامز برخلاف اقدامات کنگره که بودجه را قطع کردهبود فعالیت میکرد و در سال 1991 به دو فقره پنهان کردن اطلاعات از قانونگذاران اعتراف کرد. او در نهایت توسط رئیسجمهوری «جورج اچ دبلیو بوش» بخشیدهشد.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا در ژانویه (دیماه) 2019، ایبرامز را به عنوان سرپرست تلاشهای ایالاتمتحده برای برکناری دولت مادورو در ونزوئلا منصوب کرد. سه ماه بعد، «خوان گوایدو و لئوپولدو لوپز» از چهرههای اپوزیسیون مورد حمایت ایالات متحده در کنار سربازان مسلح در خیابانهای کاراکاس، پایتخت این کشور، اقدام به قیام مسلحانه کردند.
«فرانسیس استونر ساندرز» عضو انجمن پادشاهی ادبیات انگلستان به دکلسیفاید گفت: «بنیاد ملی دموکراسی، بند ناف طلایی است که مستقیم با واشنگتن مرتبط است. با این سخنان، فقط به برنامههای رسمی دولت ایالاتمتحده اشاره نمیکنم، بلکه به شبکه گستردهای از بازیگران پنهان که عملیات جنگ اطلاعاتی آن را برنامهریزی و اجرا میکنند، نیز اشاره میکنم. او ادامه داد: «جنگ سرد فرهنگی هرگز از بین نرفته، فقط از هدفی به هدف دیگر منتقل شدهاست».