گفت‌وشنودهای مجازی درباره برگزاری عزاداری محرم طی ایام کرونایی
تهران - ایرنا - روزهای نخست که کرونا وارد ایران شد کمتر کسی تصور می‌کرد این ویروس ماندگار شود و حتی برگزاری مراسم محرم را از خود متاثر سازد. در فاصله چند هفته تا آغاز ماه محرم بحث پیرامون جزئیات برگزاری مجالس عزاداری با پروتکل‌های بهداشتی توجه بسیاری را در فضای مجازی به خود جلب کرده‌است.
به گزارش بخش داده‌کاوی ایرنا، موضع گیری اخیر رئیس جمهوری مبنی بر لزوم برگزاری مراسم عزاداری با حفظ پروتکل‌های بهداشتی از یک سو و اظهارات بحث برانگیز «سعید حدادیان» مداح معروف درباره راه اندازی دسته عزاداری از میدان آزادی تا میدان انقلاب واکنش گسترده‌ای در بین کاربران فضای مجازی ایجاد کرد. در فضای توئیتر در بین نظرات متنوعی که میان طیف‌های سیاسی مختلف وجود دارد تعداد قابل توجهی از کاربران نسبت به اجرایی شدن تمام و کمال پروتکل‌های بهداشتی در مجالس عزاداری تردید دارند. کاربری در توییتی نوشته است: «آقای روحانی گفته مراسم عزاداری ماه محرم باید با رعایت نکات بهداشتی انجام بشه. اما آخه چطوری باید انجام بشه؟» کاربر دیگری نوشته است: «با توجه به اینکه فاصله اجتماعی در اکثر هیات ها رعایت نمی شود و اگر بشه هم مکانی که فرد می نشیند احتمال دارد ویروسی باشه و از طرفی رفت و آمدها باعث ازدحام مردم و انتقال کرونا میشه به نظرتون با این شرایط عزاداری محرم خارج از خانه واجبه؟ بهتر نیست فقط از طریق تلویزیون عزاداری کنیم؟» در این میان، وزیر کشور در حاشیه نشست کمیته اجتماعی ستاد ملی کرونا از آماده شدن دستورالعمل برگزاری مراسم عزاداری محرم خبر داده و گفته این دستور العمل‌ها قرار است تا دو روز آینده ابلاغ شود. دستورالعمل‌هایی که به طور قطع با موضع گیری سعید حدادیان در تناقض است. حدادیان گفته است «حتی اگر قرار باشد کسی بمیرد کسانی هستند که بخواهند جانشان را برای این مراسم بدهند. اجازه جان ما که دست خودمان است.» این در حالی است که کاربران فضای مجازی معتقدند عدم رعایت نکات بهداشتی در مراسم عزاداری دامن همه جامعه را می گیرد و مردم را نسبت به دین بدبین می‌کند. «محمدعلی ابطحی» فعال سیاسی اصلاح‌طلب در صفحه شخصی خود در این باره اظهار کرده است: «آقای حدادیان مداح فرمایش کرده اند که اگر بمیریم هم دسته عزاداری از میدان آزادی تا انقلاب راه می اندازند. چنین کاری نمی کند. بازار گرمی است اما با این افکار بچه های مردمی که فکر می کنند این کار عشق به امام حسین است هم می میرند و هم اعتقاد مردم به دین را می میرانند. #کرونا» دکتر «حسن روحانی» هم در همین راستا پاسخ انتقادات مطرح شده را این طور توضیح داده است: «همه چیز روشن است وقتی پروتکل بهداشتی می‌گوید اجتماع نباشد مسلم است که نباید اجتماع باشد؛ اگر بر فاصله تاکید دارد باید فاصله گذاری‌ها رعایت شود اگر بر زدن ماسک تاکید دارد با این موضوع رعایت شود یا اگر در این پروتکل گفته شده است به جای 20 روز مراسم عزاداری 3 روز مراسم برگزار شود باید آن را رعایت کنیم اگر گفته می‌شود به جای 7 ساعت عزاداری باید 2 ساعت مراسم عزاداری باشد باید همانگونه رفتار شود.»
در این بین شمار زیادی از کاربران فضای مجازی که غالب آن‌ها را کاربران اصولگرا تشکیل می‌دهد بر لزوم برگزاری مراسم پرشور محرم پافشاری کرده‌اند. کاربری در این باره نوشته است: «مترو باز... اتوبوس‌ها فعال... پروازها تمام صندلی‌هایش پر میشه... کنکور برقرار... ادارات برقرار... تمام نگرانی‌ها و عامل اصلی انتقال کرونا عزاداری امام حسین است؟ بعضی‌ها خیلی بی معرفتن»
کاربر دیگری نوشته است: «عزاداری محرم نباید تعطیل شود اما لزومی به برگزاری جلسات چند هزار نفری نیست»
برخی کاربران هم با اشاره به تجربه موفق برگزاری مراسمات آنلاین در ماه رمضان و شب‌های قدر ابراز امیدواری کرده‌اند که بتوان مراسم عزاداری را با همان کیفیت سال‌های گذشته از طریق بسترهای مجازی برپا کرد. کاربری در این رابطه نوشته است: «هیئت سبز قبای دزفول اعلام کرده، حتی اگر همه هیئت ها مراسم داشته باشند محرم امسال هیچ برنامه ای ندارد. فقط دهه اول محرم با حضور مداح مراسم از اینستاگرام پخش زنده می شود. درهای حسینیه بسته است. نذورات هم به صورت بسته های مواد غذایی خام بین مستمندان تقسیم می‌شود.»
در میان مطالب منتشر شده در تلگرام نیز خبر اظهارات رئیس جمهور کشورمان و آیت الله مکارم شیرازی درباره برگزاری مراسم محرم بیشترین بازتاب را داشته است. در این میان کانال‌های خبر فوری، خبر فوری / مهم، آخرین خبر و... در این باره مطالبی منتشر کرده‌اند. این در حالی است که از میان کانال‌های خبری فارسی زبان خارجی، بی بی سی بیشترین نشر مطلب را داشته است.
یکی از پرتکرارترین محتواهای تبادل شده بین کاربران فضای مجازی در تلگرام یادداشت اخیر «مسیح مهاجری» مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی است. در بخشی از این یادداشت آمده است: «این روزها از یک طرف مسئولین وزارت بهداشت از مردم می خواهند به شهرهای زیارتی سفر نکنند، در تجمعات حاضر نشوند، مراسم عروسی برگزار نکنند، برای افراد فوت شده مراسم تشییع و تدفین برگزار نکنند و از طرف دیگر ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم می گیرد مراسم عرفه هرچه با شکوه تر برگزار شود و در محرم و سفر هم عزاداری های پرشور داشته باشد.» دیگر مطلبی که کاربران تلگرام نسبت به آن واکنش زیادی داشته اند، اظهارات «مینو محرز» متخصص بیماری‌های عفونی و عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا است. او در اظهاراتی برگزاری تجمعات محرم را فاجعه آمیز خوانده و با اشاره به قرمز بودن وضعیت بسیاری از شهرها از شیب وحشتناک ابتلا به کرونا و احتمال تشدید آن پس از مراسم‌های عزاداری ابراز نگرانی کرده است.
در فضای اینستاگرام نیز کاربران متفاوتی به انتشار مطلب درباره برگزاری مراسم محرم اقدام کرده‌اند. در این میان رسانه‌های بیگانه مانند بی بی سی، منو تو، ایران اینترنشنال خبرهایی را درباره اظهارات رئیس جمهور کشورمان، آیت الله مکارم شیرازی، مینو محرز و مسیح مهاجری در این فضا منتشر کرده‌اند. همچنین برخی صفحه‌های کاربران عادی در اینستاگرام به انتشار مطالبی در حمایت از مراسم محرم دست زده‌اند. آنچه مسلم است چراغ مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) حتی با وجود شیوع ویروس منحوس کرونا هم خاموش نخواهد شد. با این حال جزئیات نحوه برگزاری این مراسم همچنان موافقان و مخالفان زیادی دارد؛ موافقان و مخالفانی که به خاطر تنوع نظراتشان قابلیت دسته بندی در یک طیف سیاسی را ندارند. بنابراین باید منتظر بود و دید دستورالعمل‌هایی که وزیر کشور قول ابلاغ آن را در روزهای آینده داده چقدر می‌تواند جلوی نگرانی‌های موجود درباره تجمعات محرم را بگیرد.
*س_برچسب‌ها_س* *س_پرونده خبری_س*