یک نوستالژی بی خطر در چهارشنبه آخر سال + عکس
گروه زندگی زهره سعیدی: برای بعضی‌ها چهارشنبه سوری یعنی ساخت بمب‌های دست‌ساز و نارنجک‌های دست‌ساز و خطرناک که خود و اطرافیانشان را به مخاطره می‌اندزد و برای برخی همیشه چهارشنبه آخر هرسال بوی آش رشته، رشته پلوی خوشمزه به همراه فشفشه و پریدن از روی آتش را تداعی می‌کند.
همه اینها سناریوهای متفاوتی را در ذهنمان تداعی می‌کند، یک دسته بچه‌هایی که به دلائل مختلف هر ساله به کارهای خطرناک پنهانی از خانواده روی می‌آورند و کارشان به بیمارستان یا حتی بهشت زهرا می‌کشد و یک دسته دیگر که در کنار خانواده خاطرات زیبا برای خودشان خلق می‌کنند. به راستی کدام یک از این خاطرات‌شان لذت بخش‌تر است؟
به مناسبت آخرین چهارشنبه سال تصمیم گرفتیم درباره اهمیت و نقش خانواده در زمینه امنیت فرزندانشان در این روز خاص حرف بزنیم و ببینیم چطور یک خانواده می‌تواند کودک تا جوانش را در این راستا مدیریت کند؟ و در کنارش خاطرات خوبی از کودکی خلق کند، در مقابل نیز خانواده دیگری که با سهل انگاری، بی توجهی یا اعتماد زیاد باعث به مخاطره افتادن جسم و روان فرزندانش می‌شود.
همین چند ساعت پیش رییس اورژانس تهران اعلام کرد که از اول اسفند 1401 تا کنون 15 نفر در حوادث مربوط به چهارشنبه سوری جان باختند. 54 نفر قطع عضو شدند، 90 نفر آسیب چشمی دیدند و 134 نفر نیز دچار سوختگی و آسیب بدنی شدند. بیشترین مصدومن نیز برای استان تهران، سپس آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی بوده است.
پس راه دوری نمی‌رویم همین الان هم این اتفاقات در سطح کشورمان در حال رخ دادن است و کسی نمی‌تواند تکذیب کند که اینها دیگر مال قدیم بوده که مردم اطلاعاتشان کم بوده است.
*بچه‌ها چطور پنهان کار می‌شوند؟
«سمیرا ال بویه»، روانشناس عمومی می‌گوید: «یکی از معضلاتی که در آسیب‌های چهارشنبه آخر سال دیده می‌شود، پنهان کاری زیاد بچه‌ها است. یعنی بچه‌ها در سنین مختلف به دور از چشم پدر و مادرشان دست به خرید و تهیه وسایلی می‌زنند که نگهداری آنها در مکان‌های بسته باعث انفجار و تبدیل شدنشان به چاشنی و در نهایت خطرات بزرگ می‌شود. بنابراین مراقبت خانواده در این زمینه خیلی با اهمیت است که بدانند بچه‌ها چه کرده و از کجا و چه چیزهایی خرید می‌کنند.
اگر بچه‌ها پنهان کار نشوند، خیلی از این مسائل پیش نمی‌آید اما چطور می‌شود که بچه‌ها پنهان کاری نکنند؟ زمانی که پدر و مادر از آنها مطلع باشند و آنها را در جریان مسائل مختلف قرار دهند، از آسیب‌های چهارشنبه سوری و پنهان کاری برایشان بگویند و اینکه مخالف جشن و شادی آنها در این شب نباشند. اما این جشن و شادی باید چارچوب مشخص داشته باشد که با وسائل خطرناک و تهیه و پنهان کردن آن شدنی نیست.
فرزندانی که با پدر و مادرشان صمیمی باشند، آنها را در جریان اموراتشان قرار می‌دهند، هم اینکه پدر و مادر هم برای مراسم مختلف آنها را منع نکنند و اجازه دهند که شادی‌شان را در چارچوب درست و در کنار خود خانواده داشته باشند.»
*خاطرات خوشی برای بچه‌هایتان خلق کنید
روانشناسان معتقد هستند که هیچ پدر و مادری با منع کردن بچه‌ها از یک سری مناسبت‌ها و برنامه‌ها به جایی نمی‌رسد و تنها باعث پنهان کاری فرزندانش می‌شود، چرا که بچه‌ها وقتی خیلی چیزها را در مدرسه، خیابان یا هر جای دیگر می‌بینند تمایل پیدا می‌کنند که خودشان هم تجربه کنند اما اگر این تجربه در لوای یک اتفاق خوب با خانواده صورت بگیرد، قطعا خطری هم بچه‌ها را تهدید نخواهد کرد.
آل بویه در این زمینه می‌گوید: «اگر پدر و مادر خودشان بساط شادی بچه‌ها را در این ایام فراهم کنند، مثل تهیه وسایلی که خطرناک نیستند، روشن کردن یک آتش با هماهنگی اعضای ساختمان در حیاط منزل یا محیطی خالی از سکنه در اطراف خانه به همراه یک غذای خوشمزه نوستالژیک و حتی حضور همه اعضای خانواده با پدر بزرگ و مادربزرگ جو شادی را برای کودکان و نوجوانان فراهم می‌کند.
ممکن است یک عده بگویند که نوجوانان و جوانان سرکش هستند و همراه خانواده نمی‌شوند اما پاسخ این عده را باید اینطور داد که از دوران کودکی با خاطرات خوش به همراه خانواده با بچه‌ها ساخت تا به قولی آنها جلد خانه و خانواده باشند و هر زمان که چهارشنبه سوری یا هر مناسبت دیگری می‌شود، آنها تمایل داشته باشند که وقتشان را تنها با خانواده بگذرانند یا اینکه کارهای بی خطر انجام دهند.
خاطرات خوش دوران کودکی همیشه در ذهن بچه‌ها تا بزرگسالی باقی می‌ماند و اینطور بچه‌ها عموما هم دست به کارهای پرخطر نمی‌زنند، وقتی نوستالژی خوبی دارند، قطعا یک حضوری جمعی بی خطر و البته شاد را به یک کار پرخطر آسیب زا ترجیح می‌دهند».
*آموزش‌های مناسب را به فرزندانتان بدهید
طبق گفته کارشناسان اورژانس و با نگاهی با آمار آسیب‌های چهارشنبه‌های آخر هر سال، خیلی از اتفاقات تلخ ناشی از ناآگاهی آنها است، یعنی اگر بدانند که مثلا فلان وسیله یا ماده محترقه را کنار هم نگه دارند، این اتفاق ناگوار برایشان می‌افتد، چنین‌کاری را انجام نمی‌دهند. اینجاست که بحث آگاهی رسانی خانواده در اوج قرار می‌گیرد.
آل بویه در این زمینه می‌گوید: «بچه‌ها عموما بی تجربه هستند و کسی که بی تجربه است، نمی‌داند چه تفاوتی بین انفجار یک ترقه بی خطر و یک کپسول گاز پیک نیک وجود دارد. یا اینکه اگر مواد دست ساز را در جایی پنهان کند، به دلیل تولید گرمایش منفجر می‌شود و به دیگران آسیب می‌رساند، پس پدر و مادر اینجا نقشی پیدا می‌کنند که آگاهی بدهند. امروزه با افزایش منابع اطلاعاتی درست و نادرست، پدر و مادر خود نیز باید اطلاعاتشان را به روز کنند و برای هر وسیله محترقه‌ای اطلاعات به بچه‌ها بدهند و او را در هر زمینه ایمن و آگاه کنند. از نحوه استفاده گرفته تا مسائل دیگر که ممکن است این وسایل برایشان پیش بیاورد، کودک تا جوان باید اطلاعات درست پیدا کند.
زندگی‌های آپارتمانی این روزها در اکثر نقاط کشور خیلی از تجربیات را از بچه‌ها سلب می‌کند، خانواده می‌بایست در این زمینه درست عمل کند و باعث شود که بچه‌ها تجربیات صحیح کسب کنند، به خصوص در زمان‌هایی مثل همین چهارشنبه‌های آخر سال.»
*یک نوستالژی بی خطر
براساس آخرین اطلاعات سازمان اورژانس تهران، بسیاری از آسیب‌ها و آتش سوزی‌های چهارشنبه آخر هر سال ناشی از بالن‌های خاطره‌ای است که خیلی‌ها در این ایام روشن کرده و به هوا می‌فرستند. زمانی که این بالن‌ها به مکان‌های مختلف می‌روند، روی درخت‌ها یا دکل‌های برق و جاهای پرخطر باعث آتش می‌شوند. شاید این را خود خانواده‌ها نیز ندانند و حتی خودشان برای بچه‌ها این بالن‌ها را که به ظاهر بی خطر هستند، تهیه کنند.
در نهایت اینکه تخلیه هیجانات بچه‌ها و خانواده‌ها در مناسبت‌های مختلف لازم است و کسی نمی‌تواند منکر آن باشد و حذفش کند اما واقعیت این است که اگر این امر با خاطره سازی درست و ایمن صورت بگیرد و در کنارش آگاهی باشد، این ایام به بهترین نوستالژی‌های زندگی افراد تبدیل می‌شود. به امید سالی که در آن هیچ فوتی و هیچ آسیبی از چهارشنبه آخر سال نداشته باشیم و تنها خانواده‌ها باشند و بچه‌ها و خنده، رشته پلو و عکس یادگاری!
