شنبه 3 آذر 1403

‌کودکانی که پدر شدند /2000کودک مادر شدند

وب‌گاه عرشه آنلاین مشاهده در مرجع
‌کودکانی که پدر شدند /2000کودک مادر شدند

‌بررسی گزارش مرکز آمار ایران درباره وضعیت اجتماعی و فرهنگی در سال گذشته نشان می‌دهد طی بازه مورد بررسی، حدود 1392 نوزاد، از مادران زیر 15 سال به دنیا آمده‌اند بررسی گزارش مرکز آمار ایران درباره وضعیت اجتماعی و فرهنگی در سال گذشته نشان می‌دهد طی بازه مورد بررسی، حدود 1392 نوزاد، از مادران زیر 15 سال به دنیا آمده‌اند ، سال گذشته حدود هزار و 392 نوزاد، از مادران زیر 15 سال به دنیا آمده‌اند؛...

بررسی گزارش مرکز آمار ایران درباره وضعیت اجتماعی و فرهنگی در سال گذشته نشان می‌دهد طی بازه مورد بررسی، حدود 1392 نوزاد، از مادران زیر 15 سال به دنیا آمده‌اند

، سال گذشته حدود هزار و 392 نوزاد، از مادران زیر 15 سال به دنیا آمده‌اند؛ آماری افزایشی نسبت به سال قبل، حدود 50 نوزاد بیشتر. این تنها بخشی از نتایج بررسی و گزارشی است که مرکز آمار ایران درباره وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران در سال 1401 منتشر کرده است. این گزارش به 9 حوزه پرداخته است؛ جمعیت، آموزش، سلامت، اشتغال و بیکاری، آسیب‌های اجتماعی، زنان و خانواده، فرهنگ، رسانه و فضای مجازی و رفاه و تامین اجتماعی.

تجارت نیوز نوشت بررسی بخش جمعیت این گزارش نشان می‌دهد بیش از 6 هزار و 200 دختر زیر 15 سال، زمستان پارسال ازدواج کرده‌اند و بیش از 300 تولد از مادران زیر 15 سال ثبت شده است. زمستان پارسال بیش از 200 دختر زیر 15 سال طلاق گرفتند. اینها تنها بخش کوچکی از گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی مرکز آمار ایران است.

براساس اطلاعات این گزارش که بخشی از آن با استناد به آمار ثبت احوال و بهزیستی به دست آمده و اتباع را لحاظ نکرده است، مشخص می‌شود که آمار ازدواج دختران زیر 15 سال که از آن به‌عنوان کودک‌همسری یاد می‌شود، در یک سال اخیر کاهش پیدا کرده، اما آمار تولدهای ثبت‌شده از مادران زیر 15 سال بیشتر شده است. در بخش دیگر این گزارش آمده که روند ازدواج ثبت‌شده در کشور، کاهش محسوسی داشته است.

کاهش تعداد مراکز درمان اعتیاد و خانه‌های امن دولتی

گزارش تازه مرکز آمار ایران از کم شدن مراکز کاهش و درمان آسیب اعتیاد و خانه‌های امن دولتی حکایت دارد. آماری از مرگ مادری در سال 1401 در دسترس نیست اما داده‌های وزارت بهداشت ایران حکایت از روند نزولی مرگ مادری جز سال 1399 در کشور می‌دهد.

گزارش جدید مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که زمستان 1401، حدود 306 تولد ثبت‌شده از مادران کمتر از 15 سال بوده است. پاییز و تابستان پارسال هم هرکدام 355 تولد از مادران زیر 15 سال را ثبت کردند. با جمع و تفریق این آمارها مشخص می‌شود که سال 1401، حدود هزار و 392 تولد از مادران زیر 15 سال بوده است. آماری که نسبت به سال 1400 افزایشی است؛ در سال 1400، هزار و 349تولد ثبت‌شده از مادران کمتر از 15‌سال بوده و سال قبل‌تر آن یعنی سال 1399، 1346متولد، مادرانی زیر 15‌سال داشتند. می‌توان گفت که آمار کودک‌مادری امسال به آمار سال 1398 نزدیک‌تر است، در آن سال حدود 1391تولد از مادران زیر 15‌سال ثبت شده بود.

آمار ولادت‌های ثبت‌شده از مادران بین 15 تا 19 سال، اما سال گذشته کاهش داشت. زمستان پارسال حدود 16 هزار و 191 تولد از مادران بین 15 تا 19 ساله ثبت شده است که نسبت به پاییز سال قبل کمتر بوده. پاییز پارسال، 16 هزار و 664 تولد از مادران بین 15 تا 19 ساله ثبت شده است. آمارها نشان می‌دهد که تعداد ولادت‌های ثبت‌شده از مادران بین 15 تا 19ساله در یک‌سال اخیر حدود 64 هزار و 632 مورد بوده است درحالی‌که سال 1400 حدود 66 هزار و 196تولد از مادران بین 15 تا 19سال ثبت شده است.

کودکانی که پدر شدند

وضعیت ولادت برای پدران زیر 15 سال و بین 15 تا 19 سال، کمی متفاوت است. بررسی‌ها از داده‌های خام مرکز آمار ایران نشان می‌دهد، پارسال فقط 6 تولد از پدران زیر 15‌سال ثبت شده است. البته سال 1400 تعداد تولدهای ثبت‌شده از این گروه سنی سه تولد بود که این خود نشان‌دهنده، دو برابر شدن این آمار است. سال 1400 حدود سه هزار و 207 تولد از پدران بین 15 تا 19 سال ثبت شد که نسبت به آمار سال 1399 روندی افزایشی بود، از بهار تا زمستان سال 1401، سه هزار و 282 تولد از پدران بین 15 تا 19 سال ثبت شده که نسبت به آمار سال 1400 و سال قبل‌تر آن، روندی افزایشی است. اما به طورکلی نرخ تولدهای ثبت‌شده از حدود یک میلیون و 400 هزار نفر در سال 96 به یک میلیون نفر در سال 1401 رسیده که نشان‌دهنده روندی نزولی است.

الگوی کاهش فرزندآوری در هر دو منطقه شهری و روستایی، تکرار شده است. نکته دیگر اینکه در فصل بهار 1402 تعداد تولدهای ثبت‌شده در مقایسه با فصل قبل و فصل قبل‌تر و مشابه آن در سال قبل، کاهشی بوده است. زنگ خطر کاهش جمعیت کشور از مدت‌ها پیش به صدا درآمده است و این روزها کمتر کارشناسی است که درباره آن اظهارنظر نکرده باشد.

علی گودرزی، دبیر جایزه ملی جوانی جمعیت، فروردین‌ماه امسال به ایرنا گفت که وضعیت جمعیت ایران اکنون در منطقه و کشورهای اسلامی در دنیا بحرانی است. او تاکید کرده بود: «تفاوت جدی در زمینه پیری جمعیت ایران با کشورهای اروپایی این است که پیری جمعیت در برخی از این کشورها 300سال طول کشیده است اما ایران در طول 30سال گذشته به سمت پیری جمعیت رفته است.»

آخرین وضعیت ازدواج و طلاق

مرکز آمار ایران در بخش دیگری از این گزارش، وضعیت طلاق و ازدواج در ایران را توصیف کرده است. آمارها نشان می‌دهد که بیش از 524 هزار ازدواج در سال 1401 در ایران ثبت شده که نسبت به سال 1400 کمتر است. دو سال پیش، بیش از 572 هزار ازدواج در کشور ثبت شده بود. طلاق در سال 1401 نسبت به سال 1400 کمتر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که میانگین سن ازدواج در ایران در سال 1401 برای پسران به‌طور میانگین 28 سال و برای دختران 23/8 بوده است. سال 1400 اما میانگین سن ازدواج دختران و پسران قدری کمتر بود و در دختران و پسران به‌ترتیب 23/6 و 27/8 بود.

شهلا کاظمی‌، جمعیت‌شناس در دهه 80 در پژوهشی با عنوان «تحول سن ازدواج زنان در ایران و عوامل جمعیتی موثر بر آن» که در نشریه پژوهش زنان منتشر شده بود، نتیجه گرفته بود که از سال 1345 به‌بعد و به‌تدریج، متوسط سن ازدواج زنان در ایران افزایش پیدا کرده است. او در این پژوهش نوشته بود: «سن ازدواج زنان در ایران از 18/4 سال به 23/2 سال در سال 1381 رسید. الگوی سنی ازدواج در ایران براساس باور مردم به این گونه است که شوهر باید از زن بزرگتر باشد و میزان تفاوت سن از 5 تا 10سال را لازم می‌دانند.»

او در بخش دیگری از این پژوهش تاکید کرده بود: «آمارهای موجود نشان می‌دهد که بین سن ازدواج زوجین در سال 1345، 6/6 سال و در سال 1381، 2/7 سال اختلاف وجود داشته است. افزایش سن زنان در ازدواج و عدم تغییر در سن ازدواج مردان، از اختلاف سنی زوجین کاسته است. در ضمن با افزایش میانگین سنی ازدواج زنان، فاصله اختلاف سنی زوجین با کاهش بیشتر همراه است. بین سن ازدواج، سواد، تحصیلات، قومیت، محل سکونت در شهر و روستا و به‌طور کلی پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد، ارتباط وجود دارد.» این جمعیت شناس همچنین تاکید کرده بود، ساختمان سنی جمعیت (عدم تناسب بین زنان و مردان ازدواج‌نکرده)، از عوامل تاثیرگذار بر تغییرات سن ازدواج در ایران است.

گزارش تازه مرکز آمار ایران نشان می‌دهد، میزان طلاق ثبت‌شده در سال 1401 نسبت به سال 1400، تغییر محسوسی ندارد و تنها حدود 100مورد کمتر است.

روند کاهشی کودک‌همسری

در سالی که پشت سر گذاشتیم 15 پسر زیر 15 سال ازدواج کردند و در مقابل، 25 هزار و 900دختربچه هم عروس شدند. کودک‌همسری با وجودی که برخی از مراجع تقلید با آن موافقت ندارند، هنوز هم در کشور اجرا می‌شود. سال 98، خبرگزاری ایرنا متن پرسش و پاسخ از آیت‌الله مکارم شیرازی درباره ازدواج زیر 13 سال را منتشر کرد. در پاسخ به این پرسش که آیا ازدواج زیر 13 سال مجاز است، آمده بود که در گذشته این اجازه به اولیا داده می‌شد: «حتی برای صغیر همسری انتخاب کنند و معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌شد ولی در عصر و زمان ما عملاً ثابت شده است که این ازدواج‌ها به مصلحت دخترها و پسرها نیست و دارای مفاسدی است و با توجه به اینکه غبطه و مصلحت باید رعایت شود، این‌گونه ازدواج‌ها باطل است و اعتباری ندارد.»

گزارش مرکز آمار ایران هرچند تایید می‌کند، هنوز هم کودک‌همسری در ایران وجود دارد اما آمارها روندی کاهشی را نمایان می کند. در سال 1400، ازدواج پسران کمتر از 15 سال، 29مورد بوده و از دختران زیر 15 سال هم بیش از 32 هزار مورد ازدواج ثبت شده است. وضعیت برای دختران و پسران بین 15 تا 19 سال هم مانند ازدواج دختران و پسران زیر 15 سال، روندی کاهشی است.

در سال 1401، 23 هزار و 138 رویداد ازدواج برای پسران بین 15 تا 19 سال ثبت‌شده درحالی‌که در مدت مشابه سال قبل یعنی سال 1400، این رقم به 23 هزار و 618 مورد می‌رسید. رقم ازدواج دختران بین 15 تا 19ساله از 156هزار مورد در سال 1400 به 138هزار مورد در سال 1401 رسیده است. همانطور که در میان دختربچه‌ها و پسربچه‌ها ازدواج و ولادت وجود داشت، طلاق هم وجود دارد؛ آمارها نشان می‌دهد، در سال 1401، 779مورد طلاق برای دختران زیر 15‌سال ثبت شده است که نسبت به سال 1400 روندی کاهشی دارد. طلاق در میان دختران بین 15 تا 19سال هم از 15هزار و 112نفر در سال 1400، به 15هزار و 71نفر در سال 1401 رسیده است. سال 1401 هیچ طلاقی برای پسران زیر 15‌سال ثبت نشده اما تعداد طلاق‌های ثبت‌شده برای پسران بین 15 تا 19ساله در سال 1401، نسبت به سال 1400 بیشتر شده است. در سال 1400 برای این گروه 884 طلاق ثبت شده است درحالی‌که در سال 1400 تعداد طلاق ثبت‌شده برای پسران بین 15 تا 19سال 792 مورد بود.

آخرین وضعیت آسیب‌های اجتماعی در کشور

در فصل دیگر این گزارش، وضعیت آسیب‌های اجتماعی در کشور بررسی شده است. این گزارش نشان می‌دهد تعداد مراکز درمان اعتیاد تحت پوشش بهزیستی در سال 1401 نسبت به سال 1400 کمتر شدند. در سال 1401 در کشور حدود 2245مرکز درمان اعتیاد وجود داشته درحالیکه این مراکز در سال 1400، 2288 مورد بودند. البته میزان نفرات خدمات‌گیر برای درمان اعتیاد در کشور در سال 1401 بیشتر شده است و به بیش از 659 هزار نفر رسیده است.

مراکز کاهش آسیب اعتیاد هم شرایطی مشابه دارند و تعدادشان از 432 مورد در سال 1400 به 422 مورد در سال 1401 رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد، تعداد مراکز حمایت و بازپروری زنان و دختران آسیب‌دیده اجتماعی به طرز محسوسی کاهش پیدا کرده است، تعداد این مراکز از 975 مورد در سال 1400 به 633 مورد در سال 1401 رسیده است. آمارهای بهزیستی نشان می‌دهد که آمار تعداد خانه‌های امن دولتی هم از 957مورد در سال 1400، به 946 مورد در سال 1401 رسیده است.

همسرآزاری کم شده است؟

در سال 1401 به‌طورکلی بیش از 71 هزار معاینه مربوط به همسرآزاری ثبت شده که از این تعداد بیشترین تعداد متعلق به زنان است. مرکز آمار ایران البته می‌گوید تعداد معاینه‌های مربوط به مدعیان همسرآزاری نسبت به سال 1400 که بیش از 77 هزار مورد بوده، کاهش پیدا کرده است. منیژه جابری، مدیر سامانه خط 123 استان تهران اما پارسال گفته بود که اغلب موارد همسرآزاری که به خط 123 گزارش می‌شود، ناشی از اعتیاد شوهر است.

آماری از مرگ‌مادری در سال 1401 نیست

مرکز آمار ایران، آماری از مرگ‌ومیر مادران هنگام زایمان در سال 1401 را منتشر نکرده است. مرگ‌مادری عنوانی است که به مرگ زنان باردار هنگام تولد کودک تا چند روز بعد از زایمان اطلاق می‌شود. نرخ مرگ‌ومیر مادران در هنگام زایمان در هر 100هزار تولد زنده در سال 1400، 22مورد بوده که نسبت به سال 1399 دو مورد کمتر شده است. گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که روند مرگ‌مادری به جز سال 1399 روندی کاهشی است.

این گزارش تاکید کرده است که آمار مرگ‌ومیر مادران بدون در نظر گرفتن بیماری کووید 19 است. در بخش دیگری از این گزارش آمارهایی از سقط جنین نیز آمده است. در سال 1401، بیش از 10 هزار و 900 پرونده سقط جنین در کشور تشکیل شده که حدود 8 هزار و 800 مجوز برای سقط هم صادر شده است. در سال 1400 اما بیش از 11 هزار و 400 پرونده برای سقط جنین تشکیل شده بود که از این تعداد حدود 8هزار و 700مجوز برای سقط صادر شد.

منبع: هم‌میهن

هم اکنون دیگران می خوانند -->

بیشتر بخوانید

‌کودکانی که پدر شدند /2000کودک مادر شدند 2