20 درصد "قانون جوانی جمعیت" تاکنون اجرا شده است / ماجرای تجارت کثیف چندهزار میلیاردی غربالگری در کشور!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ سالمندی جمعیت برای کشورها چالش‌های اجتماعی و بهداشتی فراوانی ایجاد می‌کند و جوانی جمعیت برای هر کشوری از اهمیت بالایی برخوردار است.

اخیراً با تصویب قانون جوانی جمعیت و راه‌اندازی ستاد ملی جمعیت، سیاست‌هایی برای افزایش جمعیت در نظر گرفته شده است. در همین راستا با امیرحسین بانکی پور، نماینده مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون مشترک جوانی جمعیت و حمایت از خانواده درباره میزان اجرای قانون و موارد قانونی مربوط به وزارت بهداشت گفت‌وگو کردیم‌.

تسنیم: چرا باید جمعیت جوان داشته باشیم؟

هرم سنی کشور ما الان در وضعیت مطلوبی قرار دارد اما در سال‌های بسیار نزدیکی، این هرم به هم می‌ریزد و به سمت پیری خواهیم کرد و دچار "اَبَربحران پیری جمعیت" خواهیم شد که بسیار خطرناک و منشا بحران‌های امنیتی، اقتصادی، معیشتی و بهداشتی و درمانی و... است.

اگر امروز از وقوع این بحران پیشگیری نشود، دیگر راه علاجی وجود ندارد؛ اگر به سیاه‌چاله پیری جمعیت بیفتیم، تا 150 سال امکان نجات جامعه وجود نخواهد داشت.

تسنیم: برای پیشگیری از پیر شدن جمعیت چه‌قدر فرصت داریم؟

فرصت زیادی برای افزایش جمعیت نداریم و باید طی 5 تا 6 سال آینده، جمعیت به نقطه مطلوبی برسد. به عبارت دیگر تا زمانی که دهه شصتی‌ها امکان باروری دارند باید این افزایش جمعیت به خوبی رخ داد زیرا دهه هفتادی‌ها نصف دهه شصتی‌ها جمعیت دارند و بنابراین جمعیت بارور کمتری خواهند داشت. در این فرصت 5، 6 ساله با تغییر سیاست‌ها و سنجیدن تمام ابعاد، باید جلوی این فاجعه را بگیریم.

تسنیم: در این راستا تصویب قانون جوانی جمعیت چه کمکی می‌کند؟

ما 21 مانع را برای افزایش جمعیت شناسایی کردیم و به دنبال این بودیم که با انجام کار کارشناسی ببینیم چه راهکارهایی می‌تواند این موانع را برطرف کند؛ مجموع این راهکارها تبدیل به "قانون جوانی جمعیت" شد که 73 ماده دارد و پیگیر هستیم تا همه موارد آن اجرایی شود.

تسنیم: چند درصد از قانون جوانی جمعیت تا امروز اجرا شده؟

باتوجه به این‌که این قانون به تازگی به تصویب رسیده 20 درصد مواد این قانون اجرا شده و نخستین جلسه ستاد ملی جمعیت نیز با حضور ریاست جمهوری تشکیل شده و قرار شد همه موارد با همکاری وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها اجرایی شوند.

تسنیم: چند درصد قانون جوانی جمعیت مربوط به وزارت بهداشت است و عملکرد این وزارتخانه در اجرای قانون جوانی جمعیت را تا به امروز چطور ارزیابی می‌کنید؟

از 205 حکم قانونی حدود 105 حکم به وزارت بهداشت مرتبط است که از این تعداد، 43 حکم اختصاصی وزارت بهداشت است که شامل 20 ماده قانونی می‌شود و 62 حکم بین وزارت بهداشت و سایر وزارتخانه‌ها مشترک است.

تسنیم: اخیراً انتشار اخباری مبنی بر ادعای حذف غربالگری جنین و فضاسازی دروغ و مسموم در این باره، اذهان مردم را درگیر خود کرد و جنجال‌های زیادی به پا کرد؛ قانون جوانی جمعیت درباره غربالگری چه می‌گوید؟

وزارت بهداشت با قانون همراهی خوبی داشته در عین حال کارشناسانی در این وزارتخانه یا خارج از وزارت وجود دارند که به‌دلیل "تعارض منافع" یا طرز تفکر متفاوت، همراهی و همدلی با اجرای قانون ندارند و برخی اخبار را جوری طرح می‌کنند که در جامعه نسبت به آن حساسیت ایجاد می‌شود.

غربالگری تاکنون در کشور ما قانونمند و علمی نبوده و بر اجرای آن نظارت خوبی صورت نمی‌گرفت و مثبت‌های کاذب زیادی وجود داشته و طبق گزارشاتی که وزارت بهداشت در سال‌های گذشته منتشر کرد، شیوه اجرای غربالگری نامناسب بود و علت آن نیز تعارض منافع و چرخه کثیف تجاری بود که پشت پرده این قضیه وجود داشت.

تسنیم: منظورتان از این تجارت کثیف چیست؟

با استفاده از یک تست، خطر سندروم داون در جنین محاسبه می‌شود‌؛ از حدود یک میلیون و 200 هزار نفری که سالانه وارد مرحله اول غربالگری می‌شدند، 10 درصد به مرحله دوم غربالگری وارد می‌شوند که شامل 120 هزار نفر می‌شود. هزینه انجام مرحله دوم غربالگری حدود 4 میلیون تومان است که این هزینه، گردش مالی زیادی برای افراد ذی‌نفع در انجام آزمایشات غربالگری داشت که از این مبالغ بهره می‌بردند!

در نتیجه‌ی این تعداد زیاد غربالگری، در نهایت قرار است که صرفاً حدود 1500 سندورم داون شناسایی شود در حالی که یکسری از تست‌ها مثبت کاذب هستند و به اشتباه، نوزاد را سندروم داون تشخیص می‌دهند؛ چند هزار میلیارد تومان پشت پرده قضیه غربالگری وجود دارد و وقتی یک میلیون نفر از مردم را مجبور می‌کردند که وارد غربالگری شوند و هزینه‌های هنگفتی از آنها گرفته می‌شد، سودش به جیب کسانی می‌رفت که در پی اجرای غربالگری بودند!

همچنین در مطالعات انجام شده، مشخص شد که تعداد زیادی از جنین‌های سالم، به دلیل تهاجمی بودن مراحل بعدی غربالگری، سقط شده‌اند.

تسنیم: الان غربالگری در قانون چه تغییری کرده؟

پزشکان متخصص در قانون جوانی جمعیت با ما همراهی کردند و قرار شد غربالگری قانونمند شود و به درخواست خود والدین فرزند باشد؛ توسط پزشک متخصص تایید شود و همه مراحل غربالگری نیز در سامانه ثبت شود تا کمترین خطا رخ دهد و امکان نظارت بر فرآیند غربالگری ایجاد شود همچنین آزمایشگاه‌های انجام غربالگری باید تحت نظارت باشند؛ بنابراین غربالگری جنین حذف نشده و تنها باید با نظر متخصص انجام شود برای مثال پزشک تشخیص می‌دهد که افرادی که در خانواده‌های خود، سابقه ژنتیکی سندروم داون دارند، یا مادرانی که هنگام بارداری سن بالایی دارند، ریسک بیشتری از نظر تولد نوزاد سندورم داون دارند و باید غربالگری شوند.

عمده مادران بارداری که وارد مطب پزشک می‌شود به احتمال 99.93 درصد فرزند سالمی از نظر سندروم داون دارد در حالی که مادران دچار این استرس می‌شوند و فکر می‌کنند فرزندشان به احتمال بسیار بالایی سندورم داون دارد و باید حتما غربالگری انجام دهند!

تسنیم: مسئله‌ای که وجود دارد این است که در بسیاری از مناطق کشور به خصوص در مناطق محروم، دسترسی افراد به پزشک متخصص کافی نیست و این قانون ممکن است باعث شود زنان باردار در این مناطق به دلیل عدم دسترسی به پزشک متخصص نتوانند غربالگری انجام دهند، نظر شما چیست؟

در بسیاری از تخصص‌های دیگر نیز مردم دسترسی به پزشک متخصص ندارند و به شهرهای دیگر مراجعه می‌کنند و اجازه مداخله پزشک عمومی در درمان بیماری‌ها داده نمی‌شود بنابراین چطور برخی می‌گویند غربالگری را باید پزشک عمومی انجام دهد و آن را یک تخصص نمی‌دانند؟!