آتش در «نیمروز»
این روزها بار دیگر تنش ها بین ایران و همسایه شرقی اش شدت گرفته و روز گذشته این تنش ها منجر به درگیری های مرزی در استان نیمروز شد. ماجرا از این قرار بود که صبح روز گذشته حوالی پاسگاه ساسولی میان نیروهای طالبان و مرزبانان جمهوری اسلامی ایران تنش هایی رخ داد که منجر به تبادل آتش شد. خبرگزاری فارس در ابتدا نوشت که «علت درگیری مشخص نیست.»
اما سردار قاسم رضایی، جانشین فرمانده کل انتظامی کشور درباره دلیل و چگونگی این رخداد گفت که نیروهای طالبان حوالی ساعت 10 صبح روز شنبه 6 خرداد ماه از سمت افغانستان بدون در نظر گرفتن و رعایت قوانین بین‌المللی و حسن همجواری با انواع سلاح مبادرت به تیراندازی به پاسگاه ساسولی واقع در حوزه هنگ مرزی زابل کردند. به گزارش خبرگزاری تسنیم از زابل سردار رضایی تاکید کرد که این اقدام طالبان با واکنش قاطعانه مرزبانان دلیر و شجاع فراجا مواجه شد. وی ادامه داد: «بعد از تیراندازی های طرف طالبان، بر اساس پروتکل های مرزی از سوی مرزبان درجه یک تذکرات لازم به نیروهای مهاجم داده شده است.» خبرگزاری تسنیم در عین حال جزئیاتی درمورد این اتفاق منتشر کرد و نوشت: «این درگیری ظهر روز شنبه در مرز سیستان و بلوچستان ایران و ولایت نیمروز افغانستان و در مناطقی مانند اطراف روستاهای ساسولی، حاتم و ماککی رخ داده است.»
همچنین در این درگیری از سلاح های سبک و نیمه سبک و توپخانه استفاده شده است با این حال اخبار مبنی بر بهره گیری نیروهای ایرانی از موشک کاملا کذب است. همچنین به گزارش این خبرگزاری، اخبار مبنی بر هدف قرار داده شدن فرودگاه زرنج در افغانستان توسط نیروهای ایرانی غیرواقعی و کذب است و درگیری ها در همان اطراف مناطقی که در بند یک آمد، به وقوع پیوسته است. به گفته جانشین فرمانده کل انتظامی کشور نیز این درگیری ها ظهر روز گذشته بار دیگر شروع شد و تا لحظه تنظیم این گزارش در عصر روز شنبه هنوز درگیری ها ادامه داشت. در همین راستا عصر روز گذشته انتخاب به نقل از خبرگزاری دولت(ایرنا) خبر داد که در درگیری روز گذشته 2 نیروی مرزبان شهید و 2 شهروند دیگر زخمی شدند. بنا بر این گزارش، هفته قبل نیز فرمانده پاسگاه مرزی ساسولی توسط عناصر طالبان به شهادت رسیده بود.
همچنین حسن همتی، رئیس کمیته امنیت کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با خانه‌ملت، در خصوص درگیری امروز مرزی دیروز در استان سیستان و بلوچستان اظهار کرد: در این حادثه سه پایگاه مرزی ما با طرف افغانستانی درگیر شدند که تعدادی از مرزبانان ما نیز مجروح شده‌اند. وی افزود: بر اساس آنچه گزارش شده است درگیری از سوی نیروهای مرزی طالبان آغاز شده و در ادامه توپخانه ارتش جمهوری اسلامی نیز فعال شده است. درهمین حال در اظهارنظری دیگر عبدالنافع تکور، سخنگوی وزارت کشور طالبان در توییتی مدعی شد در جریان نبرد روز گذشته از هردو طرف یک فرد کشته و تعدادی زخمی شدند. موضوع به بزرگان هردو طرف رسیده و اکنون وضعیت تحت کنترل است.
دستور به مرزبانان: پاسخ قاطعانه بدهید
همچنین سردار رضایی گفت: «در پی شروع درگیری های مرزی از سوی طالبان، سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور، دستورات قاطعانه لازم را به مرزبانان ابلاغ و تاکید کرد شجاعانه و قاطعانه از مرزها دفاع کنند و به هیچ احدی اجازه تعدی و نزدیک شدن به مرزها را ندهند.» گفتنی است، در این دستور به نقل از سردار رادان تاکید شده است که نیروهای مرزی جمهوری اسلامی ایران به هرگونه تعدی و تعرض مرزی قاطعانه پاسخ خواهند داد و حاکمان فعلی افغانستان باید در قبال عمل نسنجیده و مغایر با اصول بین‌المللی خود پاسخگو باشند.
افراد مسلح قصد ورود به خاک ایران را داشتند
در اطلاعیه مرکز اطلاع‌رسانی مرزبانی سیستان و بلوچستان نیز در این خصوص آمده بود: «پیش از ظهر روز شنبه مرزبانان جان برکف هنگ مرزی زابل با افراد مسلح ناشناس که قصد ورود به خاک جمهوری اسلامی ایران را داشتند، در نقطه صفر مرزی درگیر شدند که منجر به تبادل آتش و درگیری مسلحانه شد.» این اطلاعیه می افزاید: «در این درگیری، مرزبانان با برتری آتش سنگین و تحمیل تلفات، خسارات جدی را به آنان وارد کردند.» در این اطلاعیه تاکید شد: «مرزداران غیور مرزبانی استان سیستان و بلوچستان با اقدامات عملیاتی و تشدید پوشش منطقه به حراست از مرزها پرداختند.» خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز درگیری های مرزی روز گذشته را تحت عنوان تبادل آتش سنگین میان ایران و طالبان توصیف کرده که می‌تواند تنش ها را در زمینه حقآبه هیرمند افزایش دهد. خبرگزاری فارس نیز عصر روز گذشته به نقل از مدیرکل حمل‌ونقل و راهداری سیستان و بلوچستان نوشت: «به دلیل درگیری‌ها در مرز ایران و افغانستان، هرگونه مبادلات اقتصادی در مرز میلک با افغانستان تا اطلاع ثانوی تعطیل است.»
اقدامات ایذایی طالبان
همزمان جلیل رحیمی جهان آبادی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درباره این درگیری با اشاره به اینکه تنش ایجاد شده عمدتا از سمت طالبان بود، گفت: «نیروهای ما به رفتار متقابل پرداختند.» رحیمی جهان آبادی در گفت‌وگو با «ایلنا» عنوان کرد: «اخیرا در مناطق مرزی شرقی خودمان به خاطر امنیت خودمان و برای اینکه بتوانیم کنترل بیشتری داشته باشیم در بعضی از مناطق احداث دیوارهای مرزی، سیم خاردار و ایجاد موانع در دستور کار ارتش ما قرار گرفته است. درواقع برای اینکه استحکامات مرزی داشته باشیم. طالبان در این خصوص به‌رغم اینکه هفته پیش هیات هایی از ما در کابل حضور داشتند (چه هیات های دیپلماتیک، چه هیات های نظامی، مرزبانی و ستاد کل نیروهای مسلح) و به‌رغم قول مساعد و توافقات فی مابین بازهم رفتارهای ایذائی و چالشی انجام می‌دهد.» وی تاکید کرد: «مرزبانی ما این رفتارها را با صبر و متانت پاسخ می‌دهد اما گاهی اوقات چاره ای جز پاسخ مرزی به ایجاد تنش نیست. اگر حمله ای به مرزبانی ما شود، نیروهای ما پاسخ می‌دهند»
روایت متفاوت
البته یک روایت دیگر هم از دلیل شروع این درگیری روز گذشته منتشر شد و آن صحبت های محمد سرگزی، نماینده مردم زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون بود که گفت: «صبح روز شنبه گروهی حامل مواد مخدر به سمت مرزهای ایران در حال حرکت بودند که مرزبانی با این گروه درگیر شده و نیروهای افغانستانی به حمایت از آنها به سمت مرزبانان کشورمان آتش گشودند.» سرگزی در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت در خصوص تبادل آتش در منطقه میان نیروهای طالبان و مرزبانان جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: «این گونه درگیری ها سابقه هایی در مدت اخیر و پس از استقرار حکومت طالبان داشته است.» ظاهرا ظهر روز گذشته مسوولان مرزبانی ایران و طالبان افغانستان جلسه ای تشکیل دادند تا دلایل تنش به وجود آمده را بررسی کنند. همچنین روز شنبه حافظ ضیا احمد، معاون سخنگوی وزارت خارجه دولت طالبان در پیامی در صفحه توییترش از دیدار امیر خان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان و محمد حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور ایران در امور افغانستان، در وزارت امور خارجه طالبان در کابل خبر داد. در این دیدار امیرخان متقی، بر حل اختلاف‌نظرها میان این گروه و دولت ایران از راه گفت وگو تاکید کرده است.
پل ابریشم مسدود شد
همزمان با این درگیری‌ها «ایسنا» نیز خبر داد که از حوالی ساعت 12:30روز گذشته، پل ابریشم توسط نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی ایران با توقف یک دستگاه کامیون روی این پل مسدود شد؛ پل ابریشم پرترددترین پایانه مرزی ایران و افغانستان در ایالت نیمروز است. البته تنش ها بین ایران و افغانستان فقط به این تنش های مرزی که مسبوق به سابقه است و پیش‌تر نیز چند بار مرزهای شرقی کشور را درگیر کرده خلاصه نمی‌شود و طی 10 روز گذشته اختلافات بر سر حقآبه هیرمند بین دو کشور شدت گرفته است؛ تا جایی که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در سخنرانی روز پنج‌شنبه 28 اردیبهشت در حاشیه مراسم آغاز لوله گذاری انتقال آب از دریا به استان های نوار شرقی کشور با اشاره به سابقه تاریخی و توافقات و معاهدات ایران و افغانستان درباره حقآبه هیرمند تاکید کرد: «می خواهم به حاکمان افغانستان عرض کنم که این سخن بنده را مطلب عادی تلقی نکنند، بسیار جدی بگیرند؛ به مسوولان و حاکمان افغانستان اخطار می کنم که حق مردم و منطقه سیستان و بلوچستان را سریعا بدهند.» شاید این سخنان رئیسی را بتوان صریح ترین هشدار ایران به حکومت طالبان در یک سال گذشته که بحث حقآبه هیرمند به صورت جدی مطرح است، تلقی کرد.
--> اخبار مرتبط