آثار تلخ و شیرین کرونا در تغییر سبک زندگی!

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، دو سال و چند ماهی است که از شیوع ویروس کرونا می‌گذرد ویروسی که تمام زندگی بشر را تحت‌الشعاع قرار داد و مانع برگزاری بسیاری از مجالس و میهمانی‌ها شد و از طرف دیگر فرصت مناسبی را برای در کنار هم بودن اعضای خانواده ایجاد کرد؛ در این مدت جامعه انسانی با سختی‌های بسیاری روبه‌رو و دگرگونی‌های چشمگیری در روند زندگی ایجاد شد.

ویروس کرونا، پدیده‌ای است که با توجه به سرعت انتشار و ویژگی مهارناپذیر خود، جهان را با بحران مواجه کرده است، این بحران هر چند در ظاهر ماهیتی صرفاً پزشکی و مرتبط با نظام سلامت دارد، اما پدیده‌ای چند بُعدی است که آثار و پیامدهای آن در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی قابل رصد و رهگیری است؛ حوزه سبک زندگی، یکی از حوزه های متأثر از پیامدهای اجتماعی این بحران است.

شاید تا پیش از شیوع ویروس کرونا به فکر کسی هم نمی‌رسید که مجبور باشد مثلاً یک ماه در خانه بماند، اما این اتفاق افتاد و پیامدهای خاص خود را هم داشت، عده بسیاری عزیزانشان را بر اثر ابتلا به این بیماری از دست دادند و بی‌سرپرست شدند؛ دست دادن و دیده‌بوسی از مراودات روزانه و سال نو مردم رخت بربست و مهمانی‌های شبانه، مراسم فاتحه‌خوانی و جشن‌های عروسی به حداقل رسید؛ مدارس تعطیل شد و کلاس‌های درس به صورت مجازی جای آن را گرفت و برخی از مراجعات اداری به‌صورت غیرحضوری انجام شد و نقش فضای مجازی و دولت الکترونیک در زندگی مردم پررنگ‌تر شد.

کرونا بسیاری از ارتباطات خویشاوندی مانند صله رحم را به شدت تحت تأثیر قرار داد، تغییرات در نوع ازدواج، الگوی مصرف، نوع خوراک و آشپزی، تعطیلی مدارس دانشگاه‌ها و تغییرات اساسی در نوع حضور در ادارات و تغییر در نوع تفریح همگی از آثار کرونا بر تغییر سبک زندگی در دوران کرونا بود.

تأثیری که کرونا روی همه اقشار جامعه گذاشت این بود که باعث شد قدر داشته‌هایمان را بدانیم، همچنین همدردی بین مردم افزایش پیدا کرد که نمونه آن توجه بیش از پیش به کادر پزشکی است.

رویا مدنی، کارشناس ارشد روان‌شناسی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اصفهان با بیان اینکه کرونا روی نمود اجتماعی ما تأثیر گذاشته است، اظهار داشت: به عنوان نمونه اگر چه دید و بازدید نوروز در دو سال گذشته کمتر انجام شد، اما تبریک‌ها از طریق تلفن و فضای مجازی صورت گرفت، در واقع تغییراتی که به علت وجود این ویروس در زندگی و مسائل مادی مردم به وجود آمده تا چند ماه پایدار است چرا که انسان‌ها به سختی تغییرات را می‌پذیرند.وضعیت اضطراری می‌تواند در سبک زندگی و آداب و رسوم تأثیرگذار باشد

وی با بیان اینکه با شیوع کرونا دانش بومی و تجارب نیز تأثیرات خود را در جامعه نمایان کرد، گفت: به علت اینکه مردم در این مدت به سلامت خود اهمیت فراوان می‌دهند از تجارب و دانش بومی داروهای گیاهی نیز استفاده شد.

مدنی بیان کرد: شیوع ویروس کرونا به ما آموخت که باید با تغییر سبک زندگی، سلامت جسمی و روانی جامعه تضمین شود، بنابراین ترویج فرهنگ زندگی به سبک کرونا باید به شیوه‌های مختلف به مردم آموزش داده شود که این موضوع مهم در مرحله اول نیاز به پذیرش این تغییر از سوی مردم دارد.

وی با بیان اینکه آموزش، تغییر رفتاری و تفکری در بین افراد جامعه برای عبور از پیامدهای منفی کرونا که تاکنون خسارت‌های جسمی، روحی و اقتصادی سنگینی را به همراه داشته، ضرورتی انکارناپذیر است، گفت: شیوع ویروس کرونا به مردم نشان داد که ممکن است جامعه در هر لحظه با خطرات جدی مواجه شود که وضعیت اضطراری می‌تواند در سبک زندگی، هنجارها، اعتقادات و آداب و رسوم تأثیرگذار باشد.

مدنی ادامه داد: این بیماری به ما یاد داد که در زندگی فردی و اجتماعی با احتیاط قدم برداریم و تنها راه انتخابی ما در مقابله با بحران کرونا گسترش فرهنگ توجه به خود مراقبتی و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری هوشمند است.زندگی را با هوشیاری در مقابل بحران کرونا باید ادامه داد

کارشناس ارشد روان‌شناسی تأکید کرد: عادی شدن وضعیت عمومی در جامعه از جمله ساعات حضور کارکنان در ادارات، بازگشایی اصناف و مدارس به معنای این نیست که دامنه خطر ابتلا به بیماری کرونا در بین افراد کمتر شده است بلکه به ما یادآوری می‌کند که باید زندگی را با هوشیاری در مقابل این بحران ادامه دهیم.

وی اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین رخدادهای پس از شیوع ویروس کرونا در کشور، توجه بیشتر به بهداشت فردی و اجتماعی است به‌گونه‌ای که این روزها بیشتر مردم با ماسک روی صورت در فضای جامعه ظاهر می‌شوند.

متخصص روانشاسی و مشاوره با بیان اینکه شیوع بیماری کرونا باعث شد کودکان به مدرسه نروند و تحت آموزش مجازی قرار گیرند، گفت: این موضوع ارتباطات اجتماعی کودکان را کمتر کرده و حتی منجر به چاقی آن‌ها شده است.

تجملات ازدواج با شیوع کرونا کمتر شد

وی ادامه داد: در شهرهایی با رنگ قرمز سرپرست خانوار درون خانواده بود، و این موضوع اصطکاک‌های خانوادگی را بیشتر و مشکلاتی از نظر ارتباطی ایجاد کرد که کارکرد خانواده را مختل می‌کند، از سوی دیگر استرس و اضطرابی که کرونا بر جامعه ایجاد می‌کند، هزینه‌های بیشتری که بر خانواده متحمل می‌شود و موضوعاتی نظیر تأمین هزینه خانوار با کمتر شدن شرایط اشتغال، تأمین هزینه شوینده‌ها و اقلام بهداشتی، استرس برای آینده، افسردگی، غم از دست دادن عزیزان و مواردی دیگر نیز می‌توانند روی سلامت روان افراد تأثیرگذار باشند.

مدنی اضافه کرد: با توجه به اینکه تجملات و تشریفات یکی از مهم‌ترین موانع ازدواج برای بسیاری از جوانان است اما از زمان شیوع کرونا و تأکید بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی این پدیده کمتر شده و تمایل جوانان برای ازدواج آسان با هزینه کمتر نیز بیشتر شده به گونه‌ای که تا حدودی آمار ازدواج در بین جوانان افزایش یافته است.

افزایش مسؤولیت مادران در حوزه آموزشی و نظارت بر عملکرد فرزندان

الهام میرزایی، کارشناس ارشد روانشاسی و مشاوره در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با بیان اینکه قبل از شیوع کرونا افراد تعاملات اجتماعی و سبک زندگی منحصر به فرد خود را داشتند، گفت: با فاصله اجتماعی که میان مردم ایجاد شد و تغییر در سبک زندگی ما ایرانی‌ها، به نوعی رفتارهای ما تحت شعاع قرار گرفت.

وی با اشاره به اثرگذاری ویروس کرونا بر بُعد روانی انسان‌ها، تصریح کرد: قرار گرفتن در معرض استرس و فشارهای روانی سبب ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شود، یعنی مدام دچار وسواس فکری مبتلا شدن، بهبود پیدا نکردن شرایط، مرگ می‌شویم و این هیجانات که به طور منفی در انسان ظاهر می‌شود، می‌تواند در بُعد روانشناختی آن به مرور تأثیرگذار باشد.

وی با بیان اینکه ویروس کرونا در این مدت تأثیرات مثبتی نیز به همراه داشته است، گفت: در دوران قرنطینه و در محدودیت‌های کرونایی که در منزل ماندن به مردم پیشنهاد شد، مردم زمان بیشتری را در کنار خانواده سپری کردند و همین زمان بیشتر در کنار اعضای خانواده، منجر به تعاملات بهتری در این افراد شده است.

توسعه روابط و تعاملات اجتماعی از طریق فضای مجازی

میرزایی ادامه داد: از دیگر جنبه های مثبت می‌توان به توسعه بیشتر فضای مجازی و توسعه روابط و تعاملات اجتماعی از طریق فضای مجازی در راستای سازگار شدن با زندگی کرونا اشاره کرد، تقویت روحیه جهادی و همبستگی ملی در جامعه هم که به دنبال ویروس کرونا ایجاد شده در خور ستایش است، همچنین توصیه بیشتر به دعا و مناجات موجب تقویت سلامت معنوی افراد شده است.

کارشناس ارشد روانشاسی و مشاوره افزود: یکی از مهمترین پیامدهای منفی آسیب‌های اقتصادی به ویژه افزایش شیوع بیکاری و مشکلات اقتصادی بود که به دنبال آن افزایش بروز اختلالات اضطرابی، تحریک‌پذیری و خشم و افسردگی و افزایش بروز خشونت‌های خانگی را به دنبال داشته است، همچنین تعطیلی مراکز آموزشی تفریحی و ورزشی و رفاهی که باعث ماندن بیشتر افراد در منزل شد منجر به افزایش بروز مشکلاتی نظیر تحریک‌پذیری، خشم و افسردگی و افزایش مشکلات ارتباطی نوجوانان با والدین شده است.

وی خاطرنشان کرد: به دنبال افزایش مسؤولیت مادران در حوزه آموزشی و نظارت بر عملکرد آموزشی فرزندان، کاهش آستانه تحمل و افزایش اضطراب و تحریک‌پذیری در مادران افزایش یافته است که توصیه می‌شود با داشتن برنامه‌های شاد، درست و سالم و فراهم کردن تفریحات سالم در محیط خانواده، بتوان بر روزهای سخت کرونایی غلبه کرد.

آماده برای تغییرهای مثبت و منفی زندگی پس از دوران کرونا

به گزارش فارس، هنوز درمانی برای بیماری کرونا پیدا نشده است، بسیاری از متخصصان احتمال می‌دهند کرونا نیز مانند بسیاری از ویروس‌های بیماری‌زای دیگر، به عنوان یک عامل بیماری‌زایی دائمی در کنار انسان باقی بماند؛ به هر ترتیب تا زمانی که نگرانی و ترس در رابطه با این بیماری وجود داشته باشد، تغییرات آن در سبک زندگی افراد نیز ادامه خواهد یافت.

شاید نگاهی گذرا به برخی از زیبایی‌ها و همدلی و همراهی‌ها و تلاش بی‌وقفه و ایثارگرانه همه آحاد مردم به ویژه دست اندرکاران نظام سلامت و تلاشگران بی‌ادعای بهداشت و درمان و گذشت و فداکاری بیشتر سازمان‌ها و نهادها و همراهی بی‌نظیر اصناف و بازاریان چراغ روشن و سند پرافتخاری برای آیندگان در گذر از فراز و فرودها و مشکلات و تنگناهای سخت فراروی خود باشد.

اگرچه در این مدت عزیزان زیادی را از دست دادیم و متحمل هزینه‌های فراوان مادی و معنوی در مراقبت و درمان بیماران و تعطیلی و کاهش بیشتر فعالیت‌های تولیدی، اقتصادی، مذهبی و اجتماعی شدیم، اما در آن روی سکه شاهد خلق صحنه‌های زیبا و همراهی مثال‌زدنی هموطنان عزیز و همراهان همیشگی خود بودیم.

همه ما در این دو سال زندگی‌مان تحت تأثیر کرونا قرار گرفته، کم‌وبیش به این حقیقت واقف شدیم که بسیاری از نعمت‌های خداوند را تابه‌حال نمی‌دیدیم و اگر بخواهیم تأثیرات مثبت را بررسی کنیم، صدرنشین آن این است که شکرگزارتر شدیم و نعمت‌های ساری و جاری و روزمره را به‌خوبی می‌بینیم و برای آن شکر می‌کنیم.