آخرین وضعیت تولید روغن موتور در کشور / کاهش تولید شرکت‌ها برای گران‌فروشی بود؟

امروز برنامه میز اقتصاد با حضور آقای صفدری مدیر کل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صنعت، عاشوری دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت و نیکو همت مدیر عامل پالایشگاه سپاهان و عضو انجمن روغن سازان به بررسی آخرین وضعیت تولید و عرضه روغن موتور و زمزمه های گرانی آن پرداخت.

سوال: چرا مهندسی عرضه در بخش روغن صورت نگرفته است؟

آقای صفدری مدیر کل دفتر صنایع شیمیایی و پلیمری وزارت صنعت: بله متأسفانه این اتفاق از دی ماه سال گذشته رقم خورد علت اصلی هم افزایش قیمت لوکات بود.

برای بنگاه اقتصادی صرفه اقتصادی نداشت، ما تقاضای افرایش قیمت را از سال گذشته داشتیم اما دولت تا 7 خرداد امسال نپذیرفت. ما امسال با بیست و پنج درصد افزایش قیمت روغن موتور موافقت کردیم و این تصویب دولت بود.

سوال: در این چند ماه بازار خیلی آرام نگرفت شما علت این را چه می‌دانید؟

 نیکو همت مدیر عامل پالایشگاه سپاهان و عضو انجمن روغن سازان: اصل مطلب عدم توانایی خرید خوراک بود. فرمول لوکات فرمول اصلی پالایشگاه روغن ساز است. ما فقط یک بار در تیر ماه سال گذشته چهل و پنج درصد افزایش قیمت داشتیم.

تمام آن وسایلی که ما لازم داریم که بسته بندی مان را کامل کنیم و تحویل بازار بدهیم وابسته به خودمان نیستند و در سراسر کشور هستند که ما با آنها قرارداد هایی داریم.

با توجه به جنگ اوکراین و روسیه و اینکه نمی توانستند وسایل را وارد کنند یا بسیار گران شده بود، از چهل تا هشتاد درصد قرار داد هایشان را با ما افزایش دادند. ما با مشکل بسیار جدی تامین ملزومات روبرو هستیم.

در فروردین و اردیبهشت ما با افت شدید تولید مواجه شدیم و دستمزد کارگران هم افزایش پیدا کرد اینها باری را برای کشور ایجاد می‌کرد که تولید غیر اقتصادی شود.

سوال: آیا شرکت ها از عمد تولیداتشان را کاهش دادند تا قیمت افزایش پیدا کند؟

صفدری: سال گذشته لوکات 9200 تومان بود امسال قیمت لوکات دوبرابر شد. بنگاه اقتصادی در جاهایی زیان ده بوده به همین دلیل گاهی تولید را کم کردند و عرضه کاهش یافت.

هم اکنون قیمت لوکات پایین آمده و تولید افزایش پیدا کرده است.

سوال: از نظر شما راه چاره برای حل مشکل اینکه ما محصول را با قیمت بیشتری خریداری می‌کنیم چیست؟

قلی زاده کارشناس اقتصادی انرژی سازمان بودجه: در بهار سال 97 سود چهار شرکت روغن سازی به اندازه کل سود سال 98 بوده است. ارقام و اعداد نشان دهنده هیچ بحرانی در حوزه تولید نیست.

سوال: منبع آماری که می فرمایید کجاست؟

قلی زاده: در کودال و گمرک ایران آمار موجود است. در حجم تولید ها هم اتفاقی نیفتاده است. با تحولات ارزی سودها جهش پیدا کرده است. ما هیچ بحرانی در ماده اولیه نداشتیم. حتی در فصل بهار امسال از سال گذشته بیشتر سود وجود داشته است.

قیمت نفت رو به کاهش است. ما نفت مان را به قیمت جهانی به پالایشگاه های خود کشور به فروش می رسانیم.

اینکه قیمت لوکات پانزده روز یک بار زیاد می‌شود یک موج گرانی را ایجاد می‌کند.

سوال: وضعیت تولید و تحویل مواد اولیه به شرکت ها به چه صورت بوده است؟

عاشوری دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش نفت: ما شش محصول اصلی را وظیفه داریم برای سوخت تامین کنیم. چهل و یک محصول تولید می‌کنیم از جمله لوکات. تنها محصولی که ما به صورت انحصاری با نظر گروه تنظیم بازار در اختیار چهار شرکت قرار می دهیم لوکات است و سایر محصولات را در بورس عرضه می‌کنیم و بر اساس رقابت به فروش می‌رسد.

در سال گذشته دو میلیون و چهل و سه هزار تن عرضه داشتیم. هرساله حدود دویست تا دویست و پنجاه هزار تن مازاد داریم. در هرسال تولید و عرضه مان بیش از مصرف است.

ما در این چهار ماه 112 هزار تن مازاد داشتیم. سهام دار های ما مردم هستند.

سوال: نظر شما در این خصوص چیست؟

رفعت رییس کمیسیون روانکارهای خودرویی و صنعتی: واقعیت این است که ما یک صنعت گروگان گرفته شده داریم. روغن پایه الان در بورس عرضه می‌شود اما عرضه اش مدیریت شده است.

وقتی چهار شرکت حضور آنها در بازار کم می‌شود می‌توان از ما شرکت های کوچک استفاده شود. عده ای برای بالا بردن قیمت تصمیم گرفتند که عرضه را کم کنند.

ما بیشتر سهم بازار را داریم اما مدیریت نداریم مهندسی عرضه داریم. خوراک اصلی ما توسط چهار شرکت تامین می‌شود.

سوال: چه میزان لوکات اضافه داریم و چه میزان تولید می شود؟

نیکو همت: دویست و پنجاه هزار تن لوکات در کشور اضافه است که صرف تولید دیگری می‌شود که نفت کوره است. ارزش افزوده آن پایین تر از لوکات است. هر چه به سمت عرضه می‌رویم سود آوری برای شرکت پایین دستی بیشتر است.

رفعت: ما هیچ هفته ای پنج هزار تن عرضه نداشتیم. لوکات با روغن پایه فرق دارد.