آمارخشونت خانگی؛ دانش‌آموزان قربانیان فضای بی‌رحم مجازی!/ شاهد از غیب رسید؛ ضرورت تجهیز شبکه ملی اطلاعات
امروز مدیرکل امور تربیتی آمار خشونت خانگی علیه دانش‌آموزان را منتشرکرد و گفت که بیشترین شکایت والدین مربوط به سپری کردن زمان طولانی فرزندان خود در فضای ناامن مجازی است؛ با این وجود گویا آحاد جامعه خطر این فضا را حس کرده اند و با این وجود گویا الزام راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و نظارت بر عملکرد دانش آموزان در فضای مجازی در دستور احساس شده که باید در دستور کار قرار بگیرد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ امروز «مسعود شکوهی» مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش آمار خشونت خانگی علیه دانش‌آموزان بابت مشکلات درسی و حضور بیش از حد دانش آموزان در این فضا را اعلام کرد.
آمار خشونت علیه کودکان و نوجوانان و دانش آموزان منحصرا مربوط به مدت زمان شیوع کرونا درکشور است که پس از تعطیلات مدارس و آغاز آموزش مجازی صورت گرفته است.
مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با ایلنا درباره بیشترین مسائلی که از طریق خط ملی نماد 1570 اعلام شده است، گفت: به طور کلی خدمات پیش‌بینی شده در خط ملی نماد 1570 متعدد هستند از جمله ارائه خدمات تلفنی مشاوره‌ای (تحصیلی، سازگاری، مسیرزندگی و... است که بنابر گزارشات واصله استانی، بیشترین موضوعات اعلام شده به ترتیب به مشکلات تحصیلی، خانوادگی، خلقی، مشکلات ناشی از فضای مجازی و فوریت‌های روانی - اجتماعی مربوط می‌شود.
3 درصد خشونت‌ها، مربوط به درس خواندن درفضای مجای است
شکوهی در پاسخ به این سوال که چقدر از موارد گزارش شده در زمینه خشونت خانگی والدین نسبت به درس خواندن و آموزش دانش آموزان در زمان آموزش مجازی بوده است؟ می گوید: حدود 3 درصد از کل میزان تماس‌های مربوط به خشونت‌های خانگی را می‌توان مربوط به خشونت خانگی والدین نسبت به درس خواندن و آموزش دانش آموزان در زمان آموزش مجازی دانست.
این در حالی این که دوگانه آموزش حضوری و مجازی باعث شکل گیری این معضل شده است. به گونه ای که بسیاری از معلم ها به دلیل ناآشنایی با فضای مجازی و روش تدریس مبتنی بر نت آموزش از راه دور، در انتقال مفاهیم درسی به دانش آموزان ناکام بوده اند. در این ناکامی نباید آنها را مقصر قلمداد کرد؛ چرا که به علت تعطیلی ناگهانی مدارس فرصت آموزش های لازم در حوزه آموزش مجاری برای معلمان فراهم نشد.
در این رابطه امرایی، رئیس اداره امور تربیتی مشاوره و مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی آموزش و پرورش در سومین نشست تخصصی فرصت‌ها و تهدیدهای فضای مجازی که در روز 12 آبان 1400 که به همت مرکز افکارسنجی جهاد دانشگاهی و با همکاری اداره کل آموزش و پرورش استان و دبیرخانه دائمی گفتمان دانشجویی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی برگزار شد، در خصوص کارهای انجام شده و مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی در آموزش و پرورش، اظهار کرد: آموزش سواد رسانه‌ای برای والدین و دانش کافی در این حوزه می‌تواند سلامت روح و روان دانش‌آموزان را به دنبال داشته باشد و آنان را از خطر آسیب‌ها مصون بدارد.
با این وجود یکی از آسیب هایی که در نهایت دامنگیر دانش آموزان شده و به گفته شکوهی 3 درصد از کل خشونت های والدین علیه فرزندان خود را که در نوع خود رقم قابل توجهی است را شکل داده است؛ چرا که تمام ابهامات شکل گرفته ای که والدین با آنها برخورد داشته اند بصورت آواری از خشونت بر سر دانش آموزان فرود آمده است که در این رابطه به نظر می رسد باید آموزش و پرورش به سرعت در جهت چابک سازی معلم ها در حوزه تدریس در فضای مجازی اقدام کند؛ ضمن آنکه بسترهای سخت افزاری آموزش مجازی را بطور پیوسته ای تجهیز کند که حتی پس از مهار کرونا به رغم هزینه های هنگفتی که جهت راه اندازی شبکه شاد متحمل شده از این شیوه تدریس بهره‌گیری کند.
شکوهی، مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش در بخش دیگری از اظهاراتش به بخش قابل توجهی میپردازد و می‌گوید: البته بیشتر تماس‌های مرتبط، مربوط به شکایت والدینی است که در خصوص سپری کردن زمان طولانی فرزندان در فضای مجازی با خط ملی1570 تماس گرفته‌اند.
ساید اصلی ترین فاکتوری که بشدت نسل آینده دانش آموزان را که در واقع سرمایه های آینده و بنیه علمی کشور در دهه های آینده است را تهدید می کند همین نکته است. یعنی حضور بیش از حد دانش آموزان در فضای مجازی!
این در حالیست که قاطبه کارشناسان حضور کودک در فضای مجازی حتی برای بازی های موبایلی را تایید نمی کنند و حضور نوجوانان را مشروط به انتخاب بازی هایی که موجب رشد افکار و اندیشه وی شود را در حدود 20 دقیقه مجاز دانسته اند و اگر نوجوانان بیش از این مایل به حضور در فضای مجازی باشند، سلامت روان آنها به خطر می افتد.
این در حالی است که کودک و نوجوانان ایرانی به واسطه در جریان بودن جنگ سرد همواره در معرض بدخواهی های دشمنان ما قرار دارند که این به خودی خود موضوع قابل بحثی است که عجالتا از محوریت این بحث خارج است.
گزارش های تهدید سلامت روان در جهان
نکته قایب توجه این است که پیش از این که دانش آموزان ایرانی در پی شیوع کرونا با فضای مجازی آشنا شوند دانش آموزان غربی در این فضا فعالیت داشته اند و به معضلات و پدیده هایی چون افسردگی و اعتیاد به این فضا را تجربه کرده اند. به عنوان نمونه بر اساس گزارش PHE)1994 تا2008) سلامت روان در بین کودکان و نوجوانان انگلیسی کاهش یافته است. حدود 30 % از نوجوانان در مدرسه (انگلیس) حداقل یکبار در هفته احساس غمگینی، عزت نفس پایین و افسردگی دارند و مقدار آن در میان دختران نسبت به پسران بالاتر است. شاخص اعتماد بنیاد مک کوری، به این آمار دست یافته است که بالغ بر 750 هزار نوجوان در انگلیس معتقدند هدفی برای زندگی ندارند و جوانان بیکار انگلیس از سلامت روان ضعیفی برخوردارند.
با این احوال گذشته از مخاطراتی چون افت تحصیلی و عدم مهارت آموزش مجازی که در حیطه مشکلات درسی خلاصه می شود در بخش حضور بیش از حد کودک و نوجوان در اینترنت و فضای مجازی خطراتی به مراتب مهم تر و قابل توجه تر وجود دارد که در ادامه از نگاه کارشناسان به اهم آنها می پردازیم؛
تاثیر مثبت و منفی اینترنت بر کودکان
مصطفی سرگزی، کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی در رابطه با سرخط بحث مذکود می گوید: اینترنت مثل تمام وسایل ارتباط جمعی جنبه‌های مثبت و منفی دارد و استفاده نادرست از آن می‌تواند نیروی پویا و کارآمد کشور به ویژه کودکان و نوجوانان را تهدید کند. از عمده‌ترین تأثیرات منفی اینترنت می‌توان در قالب‌های رفتاری از بحران هویت، عدم رشد مهارت‌های اجتماعی، سوءاستفاده‌های جنسی، اعتیاد به اینترنت و نیز صدمات جسمانی نام برد.
استفاده نادرست از اینترنت سبب اختلال در هویت یابی کودکان
وی در بخشی از این مقاله می نویسد: استفاده نادرست از اینترنت ایجاد تضادهای شخصیتی و فرهنگی می‌کند. کودکان و نوجوانان به خصوص در دوران بلوغ که مرحله‌ی شکل‌گیری هویت آن‌هاست و همواره به دنبال کشف ارزش‌ها و درونی کردن آنها هستند، با اینترنت و حجم گسترده، حیرت‌انگیز و گوناگون اطلاعات مواجه می‌شود و ناچار هویت خویش را در این دنیای مجازی جست‌وجو میکنند و بدین سان ممکن است برخی و شاید تعداد زیادی از کودکان و نوجوانان راه را در اینترنت گم کرده و دوران هویت‌یابی خویش را بیش از پیش با بحران سپری کنند.
افسردگی و تنهایی نتیجه اعتیاد به اینترنت
سرگزی در رابطه با معضل افسردگی می گوید: زمانی که کودک و نوجوانی به اینترنت معتاد شود، انگیزه‌اش برای تعامل با دیگران کم می‌شود که خود اثرات منفی بر ارتباط شخصی و تعاملات اجتماعی او دارد. این افراد دوستی‌ها را کمتر حفظ کرده، زمان کم‌تری با خانواده سپری و استرس‌های بیش‌تری را تجربه میکنند و در نهایت تنها و افسرده‌اند.
خطر سایت‌های مستجهن و مبتذل برای کودکان
یکی از مهمترین مخاطرات و نگرانی های برخی از خانواده ها از فعالیت فرزندان شان در نت و حضور در فضای مجازی امکان رویت و ارتباط با تصاویر و سایت های مستهجن است و در این رابطه این کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی تصریح می کند: یکی از مخرب‌ترین تأثیرات منفی اینترنت سوءاستفاده‌های جنسی است؛ کودکان و نوجوانان که بدون محدودیت از سایت‌های مبتذل و مستهجن استفاده و بازدید میکنند و نیز از طریق اتاق‌های چت و گپ‌زنی، بیشتر در معرض اغفال و سوءاستفاده جنسی قرار می‌گیرند.
تهدید سلامت فکری و فیزیکی کودکان
سرگزی در بخش دیگری از اظهاراتش خاطرنشان می‌کند: زیاده‌روی در استفاده از اینترنت می‌تواند برای سلامت فکری و فیزیکی شخص خطرناک باشد، اعتیاد به اینترنت و رایانه کارکرد انطباقی شخص را مختل می‌کند و ضمن این که اضطراب، افسردگی، کج‌خلقی، بی‌قراری و افکار وسواسی را برای فرد به دنبال دارد و روابط این افراد را در جهان مجازی افزایش می‌دهد، از دامنه‌ی روابط آنان در جهان واقعی می‌کاهد و روابط‌شان با اطرافیان را به حداقل می‌رساند. معتادان به اینترنت از بی‌خوابی رنج می‌برند و حتی زمان مصرف غذا را فراموش میکنند.
همچنین صدمات جسمانی مثل چاقی، آسیبهای اسکلتی، ضعف بینایی، تشنج اپیلپتیک و یا حساس به نور می‌شوند.
استفاده از اینترنت سبب کاهش مهارت های اجتماعی
وی در خاتمه می افزاید: افرادی که کمتر از اینترنت استفاده میکنند ارتباط بیشتر و بهتری با اعضای خانواده دارند و استفاده زیاد از اینترنت با پیوند ضعیف اجتماعی مرتبط است. وابستگی به اینترنت همچنین گسست‌ها و انقطاع‌های شدیدی در زندگی تحصیلی، اجتماعی، مالی و شغلی مشارکت کنندگان ایجاد کرده است. همچنین دانش آموزان و دانشجویان، کاهش چشمگیری در عادات مطالعه، افت نمرات درسی، غیبت در کلاسها، مشروط شدن و مانند آن دارند و برخی نیز به دلیل دیر خوابیدن ناشی از استفاده از اینترنت، در مدرسه با عدم موفقیت روبه رو شده اند.
حرف آخر
با این اوصاف باید تصریح کرد که کودک و نوجوان پیش از آنکه مهمترین سرمایه ملی هر مملکتی محسوب شوند؛ بزرگترین موهبت و سرمایه خانواده‌ها به حساب می آیند. لذا باید خانواده ها در وهله اول مطالبه گر ساماندهی به این فضا شوند. برای مثال خانواده ها و والدین باید برای جلوگیری از هدررفت استعداد فرزندان شان و جلوگیری از هرز رفتن آنها با توجه به دام هایی که بدخواهان و دشمنان در پیش پای آنها قرار داده اند، بصورت جدی خواهان راه اندازی شبکه ملی اطلاعات باشند تا دراین رهگذر فرزندان آنها بتوانند ضمن استفاده بی دغدغه از فضای امن مجازی نقشه دشمنانی که در پی نابودی استعدادهای فرزندان این آب و خاک هستند را نقش برآب کنند.
انتهای پیام /
