دوشنبه 5 آذر 1403

آمریکا دیگر ابرقدرت نیست

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع

جنگ روسیه در اوکراین ادامه دارد. چین عزم خود را برای تصرف تایوان دو برابر کرده است. در ایالات متحده، درگیری بین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان، اختلافات سیاسی را سخت‌تر کرده است. با توجه به گرفتاری دولت بایدن در چندین جبهه، به نظر می‌رسد کره‌شمالی یک کشور کوچک و منزوی با 25میلیون نفر، مصمم است که کاری کند که توجه واشنگتن به او هم جلب شود.

رهبر این کشور، کیم جونگ‌اون هشدار داد که ایالات متحده دیگر نباید خود را ابرقدرت «تک‌قطبی» در یک «جنگ سرد» جدید تلقی کند. «چو سانگ هون» در گزارش 13نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشت، کیم بیشتر سال را به دشمنی با ایالات متحده و متحدانش گذرانده است، تعداد بی‌سابقه‌ای موشک (86 مورد) را آزمایش کرده و حتی برای شلیک یک موشک هسته‌ای به کره‌جنوبی تمرین کرده است. کره‌شمالی طی یک روز در این ماه، 23موشک شلیک کرد که یکی از آنها به آب‌هایی در 35مایلی ساحل شرقی کره‌جنوبی سقوط کرد و ساکنان جزیره را بر آن داشت تا به دنبال پناهگاهی در زیر زمین بروند. این کشور در هفته‌های اخیر هواپیماهای جنگی دوران شوروی را به پرواز درآورد و صدها گلوله توپ را در نزدیکی مرز با همسایه جنوبی پرتاب کرد. علاوه بر آن، یک موشک بالستیک میان‌برد بر فراز ژاپن شلیک کرد.

با توجه به تهدید روسیه به استفاده از تسلیحات هسته‌ای و بدتر شدن روابط بین واشنگتن و پکن، کیم به احتمال زیاد فرصت را احساس می‌کند: در دنیایی که به‌طور فزاینده‌ای بی‌ثبات است (و با مصونیت مجازی و تلاش برای به دست آوردن اهرم دیپلماتیک) زمان بهتری برای آزمایش تسلیحات، نمایش فناوری پیشرفته‌اش و تحریک دشمنانش وجود ندارد. «لی سونگ هیون» کارشناس کره شمالی در بنیاد بوش برای روابط آمریکا و چین می‌گوید: «کره شمالی هر آنچه را بخواهد شلیک می‌کند و هر آنچه را بخواهد آزمایش کند، به راحتی آزمایش می‌کند. اما ما در زمانی هستیم که نه ایالات متحده و نه کره جنوبی نمی‌توانند کاری در این زمینه انجام دهند.» به اعتراف خود کیم، اقتصاد کره‌شمالی به‌شدت تحت تاثیر سال‌ها تحریم‌های سازمان ملل و همه‌گیری ویروس کرونا قرار گرفته است. اما رهبر 38ساله کره‌شمالی که بیش از یک دهه پیش قدرت را به‌دست گرفت، به نظر می‌رسد که موج ژئوپلیتیک را به نفع خود می‌بیند. طی یک سخنرانی پارلمانی در سال گذشته، کیم از یک «جنگ سرد نو» سخن گفت که در سراسر جهان در حال ظهور است. در سخنرانی دیگری، او کشورش را تشویق کرد تا برای «تغییر جهان تک‌قطبی مورد حمایت ایالات متحده به جهانی چند قطبی» آماده شود که در آن چین و سایر دشمنان ایالات متحده به یکسان نقش رهبری دارند.

به گفته تحلیلگران، این تحولات امیدهایی را در پیونگ‌یانگ ایجاد کرده است که کره‌شمالی می‌تواند دوباره از حمایت مالی و نظامی که از پکن و مسکو طی «جنگ سرد قدیم» بهره‌مند می‌شد، برخوردار شود. لی گفت: «هیچ کشوری مانند کره‌شمالی از جنگ سرد جدیدی استقبال نمی‌کند؛ زیرا ارزش استراتژیک این کشور را برای چین و روسیه افزایش می‌دهد.» برای کشوری منزوی و توسعه‌نیافته مانند کره‌شمالی که خود را در بن‌بست دائمی با دشمنان خارجی می‌بیند، هیچ محیطی مانند جنگ سرد برای بقای آن مساعد نیست. یک مکتب فکری وجود دارد که جنگ سرد در آن هرگز به پایان نرسید و اینکه خط جداکننده بین دو کره که به «منطقه غیرنظامی‌شده» معروف است، نمادی از کار ناتمام دوئل قدرت‌های بزرگ است. (جنگ کره در سال1953 با آتش‌بس پایان یافت، به این معنی که دو کشور از نظر فنی هنوز در حال جنگ هستند.) طرح بقای خاندان کیم مدت‌هاست با برنامه تسلیحات هسته‌ای و وعده توسعه اقتصادی آن در مواجهه با توصیه‌های غرب گره خورده است.

کیم زرادخانه هسته‌ای خود را برای تضمین امنیت رژیمش و حفظ دست بالا در برابر کره‌جنوبی ضروری می‌داند. کیم نه تنها انتظار دارد که یک زرادخانه هسته‌ای بزرگ‌تر به تقویت رهبری داخلی او کمک کند، بلکه به نظر می‌رسد معتقد است که اگر مذاکرات با ایالات متحده دوباره آغاز شود، قدرت چانه‌زنی او را افزایش خواهد داد. واشنگتن، سئول و توکیو می‌گویند کره‌شمالی ممکن است هر زمان که بخواهد یک آزمایش هسته‌ای را که هفتمین آزمایش آن است، انجام دهد. اگر چنین شود، واشنگتن و متحدانش ممکن است دستان خود را در تلاش برای اعمال مجازات‌ها بسته می‌بینند.

--> اخبار مرتبط