آگاهی و پرداختن به هویت و رسالت دانشجویی پیش‌نیازی بر خودسازی است

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مسئله نقش دوره‌های تشکیلاتی در تربیت و پرورش دانشجویان همواره مورد توجه بوده است. به همین منظور خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو گفت‌وگویی داشته با سعید کرمی، دبیر واحد آموزش اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان با محوریت بررسی دوره‌های تشکیلاتی و «مدرسه رشد» که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

به طور کلی شما نسبت میان کنشگری میدانی و یا خودسازی تشکیلاتی را چگونه تفسیر می‌کنید و از نظر شما اولویت با کدام است؟ کرمی: اولین مسئله‌ای که در پاسخ به این سوال باید گفت: " لزوم شناخت کافی دانشجو از رسالت خود " است که در دو وجه مورد اهمیت می‌باشد؛ بسترآموزش وخود دانشجو است که در این بین دستگاه‌های آموزشی، تربیتی و تشکل‌های دانشجویی در بستر آموزشی نقش ایفا می‌کنند و در وجه دوم این خود دانشجو است که باید در هنگام ورود به فضای دانشگاه به این آگاهی برسد که در راستای هویت و رسالت خود چه وظایف و مسئولیتی را در مواجه با خود، دانشگاه و جامعه دنبال کند.

در واقع آگاهی و پرداختن به هویت و رسالت دانشجویی پیش‌نیازی بر خودسازی است تا دانشجو با بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و ابزار‌های موجود در محیط دانشگاه و جامعه نسبت به مسائل شناخت و با دغدغه‌ای که نسبت به موضوعات پیدا کرده است به حل آن از طریق مطالبه گری و کنشگری بپردازد که گام بعد از خودسازی است.

تاکنون دو مولفه «هویت و رسالت دانشجو» و «مطالبه گری و کنشگری» مورد بحث قرار گرفت، اما مهم‌ترین مولفه که به عنوان حلقه مفقوده این مسیر می‌باشد که در اکثر اوقات عدم پرداختن به آن سبب انفعال فضای دانشگاهی و تشکیلاتی می‌شود، مسئله مبانی است؛ آن طور که مهم‌ترین مسئله‌ای در بین دانشجویان انقلابی به عنوان حلقه مفقوده می‌باشد؛ این مهم دال مرکزی انقلاب اسلامی و گوهر وجود تشکیلات است. چنان که از یاد بردیم با چه اهدافی انقلاب کردیم.

در این بین یکی از بهترین راه‌های شناخت اهداف انقلاب اسلامی کاوش در منظومه فکری امامین انقلاب در راستای تبیین و شناساندن معارف انقلاب اسلامی است که در آن به مسائلی، چون توحید، عدالت، امامت و ولایت، کرامت و ارزش انسان، استقلال سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، استکبار ستیزی، وحدت ملی و... پرداخت شده است. بر همین اساس با توجه به پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی به مجمع سی سالگی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان مبنی براینکه «امروز بیشتر از همیشه کشور به عنصر مومن حزب اللهی نیاز دارد و هر چه می‌توانند بر روی مبانی پافشاری کنند.» ما نیز بر آن شدیم تا دوره مطالعاتی معارف انقلاب اسلامی تحت عنوان "مدرسه رشد" را با هدف ارتقای نظام دانایی عموم علاقه‌مندان و افزایش سطح مبانی اعتقادی و فکری ایجاد کنیم.

نقش تقویت مبانی در کنشگری صحیح چگونه است؟ اگر میخواهیم کنشگری صحیح داشته باشیم تردیدی نیست در گام اول برای مهارت‌افزایی و توانمندسازی هر چه بیشتر دانشجویان واعضاء تشکل در عرصه مبانی نیازمند نقشه‌ای روشن و کارآمد هستیم که ضمن توجه دائمی به سیر تحولات ایرانی جهانی، بتواند برنامه‌های آموزشی و مبنایی خود را ارتقاء داده و روزآمد سازد؛ و در گام بعد باید نسبت به آن (مبانی) پافشاری و استقامت داشت. همانطور که امام صادق «ع» می‌فرمایند، «المؤمن کالجبل الراسخ لا تحرکه العواصف» مؤمن مثل کوه محکم است و باد و طوفان‌ها او را زمین نمی‌زند. به همین جهت اگر فکر انسان مبنا و ریشه و پایه‌های درستی نداشته باشد، ثبات قدم و استواری وجود ندارد وبا یک باد یا طوفانی از شبهات، حمله و فشار‌های روانی موجب سست شدن فرد و افراد می‌شود و همین مسئله انحراف وعدم کنشگری صحیح را به دنبال خواهد داشت.

در این راستا مقام معظم رهبری کسب بصیرت را منوط به فهم درست از مبانی می‌دانند. آن طور که ایشان می‌فرمایند تفکر فلسفی اسلام و فهم درست از مبانی اسلامی، کاری می‌کند که انسان در هر لحظه‌ای از لحظات، احساس می‌کند در کجای راه و به سمت کدام هدف حرکت می‌کند.

در معنای دیگر در یک جامعه جهت کنش و مطالبه صحیح همه موظف به تلاش و فعالیت سیاسی هستند، اما نه تلاشی که براساس سیاست‌زدگی و سیاست بازی باشد. در واقع تلاش سیاسی یعنی آگاهی و شناخت از مسائل جامعه و خطراتی که آن را دنبال می‌کند که باید در قبال آن موضع‌گیری و جبهه گیری مناسب و صحیح داشت که بدین منظور برای تحقق آن باید به همان ملاک‌های مبنایی و معرفتی و پافشاری بر روی آن رجوع کرد. عده‌ای فعالیت تشکیلاتی را عامل ترقی فردی می‌دانند و نه بستری برای خودسازی و رشد جمعی، نظر شما چیست؟ حضرت آقا درباره این موضوع در جایی فرمودند تشکیلات یعنی نظم، یعنی تقسیم وظایف، یعنی ارتباط و اتصال و زنجیره‌ای کار کردن؛ این معنای تشکیلات است. این چیزی است که نه فقط بد نیست؛ بلکه یک چیز خوب و بلکه یک چیز ضروری است. هیچ کاری در دنیا بدون تشکیلات پیش نمی‌رود. انقلاب اسلامی ایران هم بدون تشکیلات پیش نرفت و پیروز نشد.

پاسخ سوال را از نگاه دیگری این‌طور باید گفت که مصداق‌ها و مثال‌های مختلفی در جامعه در خصوص تمایل نداشتن برخی از ما برای مشارکت در کار جمعی وجود دارد بطور مثال در همان دوران کودکی و در برخی مدارس وقتی قرار می‌شد دانش آموزان به کمک هم روزنامه دیواری درست کنند کار به نتیجه نمی‌رسید و در خاتمه یک نفر تمام کار‌ها را انجام می‌داد، حتی در مقاطع تحصیلی بالاتر هم وقتی اساتید از دانشجویان می‌خواهند که با همکاری هم پروژه‌ای را انجام دهند در بیشتر موارد یکی دو نفر این کار را به اتمام می‌رساندند.

در ورزش کشور نیز نشانه‌های فقر کارگروهی را شاهد هستیم؛ به شکلی که معمولا موفقیت رشته‌های انفرادی مثل کشتی از موفقیت تیم‌های ورزشی چند نفره مثل فوتبال بیشتر است. نه تنها در ورزش که در بسیاری از مجموعه‌هایی که فعالیت سیاسی، فرهنگی، آموزشی و احتماعی و... را دنبال می‌کنند شاهد این موضوع هستیم.

با نگاهی تاریخی به جوامع شرقی و غربی می‌بینیم که جوامع شرقی را همواره با رویکرد جمع گرایی می‌شناختند و در مقابل آن جوامع غربی رویکردی فردگرایی داشتند، اما در جامعه ما همچنان به کارگروهی با دیده شک و تردید نگاه می‌شود که بعضا آماراین تعامل کاهشی بوده است. این موضوع در تشکل‌ها و مجموعه‌های تشکیلاتی شاید دربعضی مواقع همان‌طور که گفته شد همواره با تردید همراه بوده و این سبب ایجاد فضای رقابتی و فردی شده است که در نهایت شاهد فعالیت جزیره‌ای شدیم.

بدین منظور شاید آن‌طور که باید ما شاهد خروجی مثبتی در عرصه خودسازی و رشد جمعی از طریق برگزاری انواع دوره‌های آموزشی نباشیم که لازمه آن بهره‌گیری از همه ظرفیت‌ها می‌باشد. مدرسه رشد چه مزیت‌هایی دارد و در پاسخ به نیاز‌های دانشجویی چگونه آن‌ها را تامین می‌کند؟ در خصوص مبانی بعضا حجاب معاصرت باعث میشود که خیلی از ما‌ها نیازی به مطالعه آثار رهبری در خود احساس نکنیم؛ شاید فکر کنیم همین که چند سخنرانی از آقا میشنویم پس الزاما از ایشان شناخت درستی داریم، ولی شاید اینطور نباشه؛ حال سوالی که پیش میاد در این شلوغی‌های زمانه و مسائل متعدد؛ روزانه چقدر روی بنیان‌های فکری کار میکنیم؟ چقدر با سنجه رهبری خودمان را تطبیق میدهیم؟

این دوره باعث میشود تا درک درست تری از انام جامعه داشته باشیم. امام خمینی (ره) کتابی دارند تحت عنوان شرح دعای سحر؛ اولین کتابی است که امام (ره) نوشتند و مربوط به 27سالگی ایشان است؛ کتابی سرشار از مضامین عرفانی و اخلاقی می‌باشد.

اگر این کتاب را تورق و مطالعه کنیم و یک همزادپنداری و مقایسه بین خودمان و ایشان در حوالی همین سن داشته باشیم؛ فاصله خودمان را با امام متصور میشویم؛ لذا نیازمندیم تا بیشتر به توجه به اصول و مبانی که حضرت آقا در پیامی که سال 98 به اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان فرمودند که بر روی مبانی توجه و پافشاری کنید بپردازیم.

دوره مدرسه رشد در دو قالب حضوری و مجازی به صورت متمرکز و غیر متمرکز برنامه ریزی شده است که در مدت یکسال در دو مرحله برگزار می‌شود. از ویژگی‌های مهم دوره می‌توان به ایجاد چرخه رشد و نخبگانی اشاره کرد آن طور که با سطح بندی‌های صورت گرفته در مدت زمان برگزاری دوره اعضا در نهایت بعد از گذراندن آن به مربیان و نمایندگان آموزش این عرصه در فضای دفاتر تشکلی خود نیز تبدیل بشوند. این سیاست برای عدم رها شدن اعضا بعد از پایان دوره می‌باشد.

از ویژگی‌های مثبت دیگراین دوره شیوا و روان بودن ارائه محتوا می‌باشد و همچنین هدایت کارگاه به صورت مباحثه محور و کوتاه مدت همراه با پیوست تشکیلاتی می‌باشد تا اعضا کاملا نسبت به موضوعات و انطباق آن نسبت به فضای جامعه و اتفاقاتی که به وقع می‌پیوندد داشته باشند. بدین معناکه محتوای تدریسی صرفا منوط به مسائل اعتقادی و معرفتی نیست بلکه مسائل فکری، تشکیلاتی و راهبردی را نیز دنبال می‌کند. انتظارات شما از دوره‌های تشکیلاتی مانند مدرسه رشد چیست و رویکرد نوین این دوره به چه صورت است؟ به طور کلی در امر آموزش که اکنون در جامعه تشکیلاتی ما به خصوص به موضوع مهم و تاثیر گزاری تبدیل شده است باید با سیاست گذاری جدیدی این موضوع که چطور به مبانی پرداخته شود؛ برنامه ریزی شود که همه مجموعه‌های تشکیلاتی دوره‌ای مشترک و جامع که با بهره‌گیری از ظرفیت فکری و اعتقادی همه علما و مراجع صاحب فکر استفاده کرد تا بدین ترتیب از این طریق بتوان به همه نیاز‌های دانشجویان و اعضاء تشکل‌ها پاسخ کاملی را ارائه کرد. همچنین می‌توان با استفاده از روش‌های جدید آموزشی تاثیر این موضوع را چندین برابر کرد.

در پایان باید گفت تجربه تاریخی نشان می‌دهد جامعه‌ای که ازآینده خبر می‌گیرد و خود را برای تحولات نوین آماده می‌سازد همیشه پیشگام حرکت‌های جهانی است و می‌تواند زندگی خود را بر اساس مطلوبیت‌های ذهنی و اجتماعی خود بنا کند.

اینچنین است که نگاه به آینده، لازمه هرگونه فعالیت جریان‌آفرین است و بی توجهی به روند‌های تغییر، مجموعه‌های کاری را به رکود و عقب افتادگی دچار می‌کند.