آیا عباس کیارستمی فیلم «ده» را نساخت؟!
پدرتان که در زمان حیاتش برای تهدید بنده و سکوتم به رویا خواهرم... گفت: قدرت دارم و جنگ امریکا و افغانستان است و در این جنگ مانیا بازنده است! و با استفاده از قدرتش بنده را به عنوان شخصی بیمار و غیرقابل اعتماد در جامعه هنری ترور هویت کرد و وادار به سکوت. پرونده بسته دیگری را هم در مورد ایشان خواهم گشود
همزمان با شکل‌گیری موجی در افشای آزارهای جنسی به ویژه از سوی چهره‌ها، بازیگر فیلم فیلم سینمایی «ده» به کارگردانی عباس کیارستمی ضمن اشاره به اینکه فرزندش در زمان ساخت فیلم ده قربانی چنین حوادثی بوده، ادعا کرد اساسا این فیلم ساخته کیارستمی نیست، بلکه کیارستمی صرفا از میان فیلم‌هایی که این شخص گرفته دست‌چین و در نهایت تدوین کرده و در واقع کیارستمی در این سال‌ها به مخاطب دروغ گفته است؛ ادعایی که با واکنش خانواده کیارستمی و مجددا واکنش این شخص همراه شده است.
به گزارش «تابناک»؛ «یک زن درون خودرویی نشسته و در ده سکانس با پنج شخص متشکل از پسرش، خواهرش، یک عروس آینده، یک روسپی و زنی که به دنبال خواندن نماز گفت‌وگوهایی می‌کند و بدین شکل نمایی از زندگی زن امروزی در ایران نمایش داده می‌شود.» این چکیده آن چیزی است که درباره داستان فیلم سینمایی «ده» به کارگردانی عباس کیارستمی مطرح می‌شود؛ فیلمی که نامزد نخل طلای کن شد و در زمان عرضه توجه منتقدین سینمایی جهان را به خود جلب کرد.
«ده» همچون اغلب آثار کیارستمی با کمترین بودجه ساخته شد و فضای فیلم نیز به ساخت فیلم با چنین منابعی کمک کرد. با توجه به فضای محدود درون خودرو برای نصب دوربین، از دوربین دیجیتال برای ثبت تصاویری استفاده شده بود و در سال 1380 نیز هنوز دوران دوربین نگاتیو بود و نسل دوربین‌های سینمایی دیجیتال با ابعاد کوچک نظیر ARRI MINI یا انواع سری دوربین‌های RED به بازار نیامده و فیلمبرداری با دوربین دیجیتال به منزله فیلمبرداری با هندی‌کم بود. این ملاحظات در ثبت به همراه برخی دیگر از رویکردهای کیارستمی همچون حذف موسیقی متن، قاعدتا هزینه تولید را به شدت کاهش داده بود.
فیلم در عین حال اکران موفقی داشت و در اکران‌های بین المللی از جمله آمریکا نیز توانست فروش قابل توجهی داشته باشد. پرونده «ده» با بدرود حیات کیارستمی بسته شده بود و گاهی در لیست برترین فیلم‌ها از منظر منتقدین نام این فیلم نیز به میان می‌آمد، تا اینکه به تازگی همزمان با طرح موضوع آزار جنسی و به میان کشیده شدن نام شماری از چهره‌ها، بازیگر اصلی فیلم «ده» نیز با اشاره به اینکه پسرش که در فیلم «ده» نیز بازی می‌کند، در دوران کودکی مورد آزار جنسی توسط یکی از بستگانش قرار گرفته، ادعا کرد این فیلم اساسا توسط او ثبت شده و کیارستمی تنها تدوین‌گر فیلم است!
مانیا اکبری زن راننده خودرو که این ادعا را کرده پیش از این نیز سابقه رفتارهای نامتعارفی داشته اما این بار چنین ادعایی که به منزله دروغگویی کیارستمی در همه آن سال‌ها به مخاطب بوده، جنجال آفرین شده است. طرح این ادعا که این فیلم «ده» محصول 120 ساعت فیلم ضبط شده مانیا اکبری از پسرش برای روانکاوی اوست، با واکنش خانواده کیارستمی مواجه شدند و در یادداشتی نسبت به آن واکنش نشان دادند. در این یادداشت ان قلت‌هایی نسبت به این ادعا مطرح شده و به این ترتیب اصل ادعا به چالش کشیده شده است.
در واکنش کیارستمی‌ها آمده است: «او اعلام می‌کند که کیارستمی در این میان تنها، تدوین‌گر فیلم بوده و نه کارگردان آن، قضیه‌ای که حدود هیجده سال مسکوت مانده بوده است. این‌جا این سوال به ذهن خطور پیدا می‌کند که چطور این قضایا را در همان بدو امر و در جشنواره‌ی کن که در آن حاضر بود و یا بعد از آن مطرح ننموده؟ این ادعا ضمنا اشکالات فنی دارد؛ تمامی نماهای فیلم با دو دوربین گرفته شده، یک دوربین که روی مانیا فیکس بوده و دوربین دیگری با زاویه‌ی مخالف که نماهای شخصیت بغل دستی مانیا را می‌گرفته است. چرا ضبط ویدئوهایی با کارکرد روانکاوانه، باید با دو دوربین انجام بشود؟ کاری که برای فیلم‌سازی صورت می‌گیرد.»
فرزندان کیارستمی در ادامه با پرسش‌های دیگری ادعای بازیگر «ده» را به چالش کشیده‌اند: «اساسا چرا خانم اکبری از خودش و کسانی که سوار ماشینش می‌شده‌اند، فیلم می‌گرفته است؟ اگر اشخاصی که در فیلم حضور دارند بازیگر نیستند، چرا وقتی سوار ماشین می‌شوند متوجه دو دوربین فیلمبرداری موجود نمی‌شوند و کنجکاو نمی‌شوند که این دوربین‌ها در آن‌جا چه می‌کنند؟ درحالی‌که این دوربین‌ها آن‌قدر بزرگ هستند که در بعضی صحنه‌ها، توجه سرنشینان موتور یا ماشینی که از کنار ماشین مانیا می‌گذرند را به خود جلب می‌کنند. در مورد کامران عدل، عکاس شناخته‌شده (بازیگر نقش شوهر مانیا) چطور؟ او که قطعا به عنوان بازیگر و برای ایفای نقش، جلوی دوربین حاضر شده است. و یا دختری که دو بار سوار ماشین می‌شود و بار دوم سرش را تراشیده و از روابط شخصی‌اش سخن می‌گوید. و یا فاحشه‌ای که شب سوار ماشین می‌شود. آیا خانم اکبری ادعا دارد که این حضورها اتفاقی بوده و یا او در حال فیلم گرفتن برای روانکاوش، همزمان در حال ساخت فیلم هم بوده است؟»
مانیا اکبری در پاسخ به این یادداشت کیارستمی‌ها یادداشتی نوشت که در بخشی از آن آمده است: «شواهد در مورد ساخت فیلم ده بحث پیچیده‌ای است که در فضای مجازی نمی گنجد. ان را موکول کرده‌ام به کتابی که در حال نوشتن هستم. عکس‌ها متعلق به پشت صحنه‌های است که بعد از نمایش فیلم در فستیوال کن اقای عباس کیارستمی به دلیل نداشتن هیچ پشت صحنه‌ای از فیلم تصمیم به بازسازی پشت صحنه را داشت و اتفاقا برای ساخت ان پشت صحنه غیر واقعی برادر شما بهمن کیارستمی به عنوان فیلمبردار حضور داشت و بعد از دو جلسه به دلیل عدم موافقت رویا اکبری خواهر بنده متوقف شد. شواهد دقیق و معتبر در کتاب خواهد بود...»
او تاکید کرده است: «... در نهایت سلام من را به برادر بهمن برسان و بگو ان دو حلقه فیلم پشت صحنه قلابی را به اضافه کلیه فیلم‌های خانوادگی بنده را پس دهید... پدرتان که در زمان حیاتش برای تهدید بنده و سکوتم به رویا خواهرم... گفت: قدرت دارم و جنگ امریکا و افغانستان است و در این جنگ مانیا بازنده است! و با استفاده از قدرتش بنده را به عنوان شخصی بیمار و غیرقابل اعتماد در جامعه هنری ترور هویت کرد و وادار به سکوت. پرونده بسته دیگری را هم در مورد ایشان خواهم گشود تا که شاید زمان تغییر در نیروهای پر قدرت فرادست بر فرو دست فرارسیده باشد.»
