آیا فغانی خائن است؟

این تصمیم، نه از سر بی‌تفاوتی، بلکه نتیجه موضع‌گیری روشن، آشکار و آگاهانه علیه سیاست‌های توسعهطلبانه و مداخله‌جویانه آمریکا بوده است. برای این اسطورههای فرهنگ معاصر بشری، شهروندی آمریکا نه امتیاز، بلکه نوعی همراهی نمادین با نظامی تلقی می‌شد که آن را در تعارض با ارزش‌های انسانی و جهانی می‌دیدند. چارلی چاپلین، به‌خاطر دیدگاه‌های سیاسی‌اش هدف فشارهای حکومت آمریکا قرار گرفت و در نهایت اجازه بازگشت به خاک این کشور را نیافت. جان لنون نیز در حالی‌که نیویورک را خانه خود می‌دانست، از دریافت تابعیت پرهیز کرد و خود را «شهروند جهان» خواند. مارینا آبراموویچ یا آلن دوباتن نیز شهروندی آمریکا را با هویت فکری و اخلاقی خود ناسازگار می‌دانند. این روزها بحث بر سر داوری اخیر علیرضا فغانی و کسب مدال از ترامپ و عکس گرفتن با او بهشدت مناقشهبرانگیز شده است. عده زیادی از مسئولان ورزشی و غیرورزشی و همچنین مردم همیشه کامنتگذار، بهشدت از او انتقاد کرده و به او لقب خائن دادهاند. اما آیا فغانی واقعا خائن است؟ در اینکه این داور ایرانیتبار، خائن است یا نه باید به ملیت او نگاه کرد. آیا فغانی در شرایط کنونی، یک ایرانی است؟ به باور من، خیر. او پس از یاد کردن سوگند شهروندی استرالیا دیگر یک ایرانی نیست و شهروند این کشور بهشمار میآید و طبیعتا باید در راستای منافع استرالیا گام بردارد. این ما هستیم که به زور و چسب میخواهیم او را همچنان ایرانی بدانیم. نگاهی به متن سوگند شهروندی ایالات متحده داستان را کمی روشن تر میسازد: «بدین‌وسیله سوگند یاد می‌کنم که کاملاً و به طور کامل، از هرگونه وفاداری و تابعیتی نسبت به هر شاه، فرمانروا، دولت یا حاکمیت خارجی که تاکنون تابع آن بوده‌ام، دست برمی‌دارم و آن را انکار می‌کنم. از قانون اساسی و قوانین ایالات متحده آمریکا در برابر همه دشمنان، چه داخلی و چه خارجی، دفاع خواهم کرد و نسبت به آن وفادار خواهم بود و در صورت لزوم، بر اساس قانون، سلاح به - دست خواهم گرفت و در صورت لزوم، خدمات غیررزمی در نیروهای مسلح آمریکا انجام خواهم داد. همچنین در صورت لزوم، کارهایی مربوط به اهمیت ملی، تحت نظارت غیرنظامی، انجام خواهم داد. من به یاری خدا این تعهد را آزادانه، بدون هیچ‌گونه شرط ذهنی یا قصد طفره رفتن، می‌پذیرم.» حالا بیایید ایران و آمریکا را دو کشور متخاصم بدانیم که اتفاقا در روزهای گذشته وارد رویارویی مستقیم با یکدیگر نیز شدهاند و همچنان شاهد التهاب میان این دو هستیم بدین ترتیب، واکنش یک شهروند ایرانی که تابعیت آمریکایی گرفته است چه باید باشد؟ آیا اگر به صف نیروهای آمریکایی نپیوندد؛ حمایت خود را از حمله آمریکا اعلام نکند یا حتی به حمایت از ایران بپردازد، خائن به سوگندی که یاد کرده نخواهد بود؟ در صورت همراهی با آمریکا و منافع آن نیز که از سوی داخل ایران، به خیانت متهم میشود! چنین شخصی در هر دو حالت خائن است! در این میان، آنچه ضروری است و باید نزد خودمان شفاف شود، مسئله مهم «دوتابعیتی» بودن است. فغانی و امثال فغانی، انتخاب کردهاند که دیگر ایرانی نباشند (به هر دلیل موجه و غیرموجه) و تابعیت کشور دیگری را کسب کنند. در چنین حالتی کاملا طبیعی است که به نفع کشور متبوع خود سوت بزنند! آنها دیگر ایرانی نیستند که انتظار داشته باشیم برای این مملکت گام برداشته یا همسو با منافع آن عمل کنند. این را تعداد زیادی از ایرانیان پرچم اسرائیل بهدست ساکن آمریکا، در طول جنگ 12 روزه اثبات کردند (فقط کاش مدام نگویند صدای ملت ایران هستند؛ آنها قاعدتا باید صدای دولت متبوع خود باشند). آنچه دل را به درد می آورد، ایرانیان ایرانیتبار داخل کشور هستند که بهواسطه نارضایتی از شرایط کشور و با انگیزه مخالفت، از طریق واکنشهای علنی و غیرعلنی، از حمله اسرائیل به «ایران» حمایت کردند. اینجاست که به روشنی میتوان میان خائن و غیرخائن مرزبندی کرد.

258 258