اثرگذاریِ صفت «رحمت» در ماه رجب برای ورود به ماه مهمانی خدا

به گزارش خبرنگار دین خبرگزاری تسنیم، ماه رجب یکی از مبارک ترین ماه های سال محسوب می شود و طبق احادیث، همراه با ماه شعبان، مقدمه ای برای ورود به ماه مهمان خداست. در واقع خداوند با نعمت های وافر خود در این دو ماه، چنان سفره آرایی کرده که زمینه رشد و تزکیه بیشتر از گذشته فراهم شود. جهت این امر، بهترین عنصری که با آن می توانست این ماه را زینت دهد و یا ماه رجب را به شدت متأثر از آن کند، عنصر رحمت است. ما این رمز را از احادیث و ادعیه این ماه می توانیم به دست بیاوریم.

اولین روایت مربوط به رسول خدا صلی الله علیه و آله است که فرمود «شَهرُ الأَصَبِ یَصُبُ فِیهِ الرَحمَهَ عَلَی مَن عَبَدَهُ»؛ یعنی ماه گرانسنگی که سرشار از رحمت است.

دومین روایت هم مربوط به آن حضرت درباره ندای مَلکی است که در این ماه از ابتدای شب تا طلوع فجر از قول خداوند سر می دهد؛ در فرازی از این روایت می خوانیم «الشَهرُ شَهرِی وَ العَبدُ عَبدِی وَ الرَحمَهُ رَحمَتِی»؛ ماه، ماه من و بنده، بنده من و رحمت، رحمت من است؛ پس هرکه مرا در این ماه بخواند، او را اجابت می کنم.

سومین روایت، در بخشی از دعای مشهور این ماه یعنی «یا مَن أرجوه لِکل خَیر» است. در بخشی از این دعا می خوانیم « یَا مَن یُعطِی مَن لَم یَسأَلهُ وَ مَن لَم یَعرِفهُ تَحَنُناً مِنهُ وَرَحمَهً»؛ ای کسی که عطا می کنی کسی را که از او درخواستی ندارد و او را نمی شناسد، عطایش از روی مهربانی و رحمت است.

اما رحمت به معنای عطای بدون استحقاق و یا عطای بی منت و از لطیف ترین و اثرگذارترین صفات خداوند است که برای درک عظمت آن خوب است بدانیم دو بال رحیمیت و رحمانیت از بال های آن محسوب می شوند و برای درک عظمت بیشتر آن باید بدانیم از عالی ترین صفات منسوب به رسول الله صلی الله علیه و آله است، آنجا که خداوند فرمود «وَمَآ أَرسَلنَکَ اِلَا رَحمَه لِلعَلَمِینَ».

حال باید پرسید بروز رحمت خداوند در این ماه به چه نحوی است؟ ابتدا باید گفت که رحمت خداوند خارج از تصور انسان و خارج از قاعده فکری اوست. چون رحمت، قاعده و قانونی ندارد تا بخواهد محاسبه شود بلکه خارج از قوانین رایج دنیاست. برای درک تصویری از این موضوع، ماجرای فتح مکه توسط رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سپاه اسلام الگوی مناسبی است، آن زمان که خطاب به مشرکان قریش فرمود «أَلیومُ یومُ المَرحَمَهِ»؛ یعنی امروز روز مرحمت و بخشش است نه انتقام. قریشی که از هیچ گونه خباثتی نسبت به مسلمانان دریغ نداشتند و پس از شکست از مسلمانان خود را در آستانه عقوبت می دیدند، در عین ناباوری بخشیده شدند. با این حال خود ادعیه این ماه بخشی از رحمت خداوند در ماه رجب را توضیح داده اند. در ادامه همان حدیث منادی بعد از آنکه خداوند می فرماید «الشَهرُ شَهرِی وَ العَبدُ عَبدِی وَ الرَحمَهُ رَحمَتِی»، ادامه می دهد « فَمَن دَعَانِی فِی هَذَا الشَهرِ أَجَبتُهُ وَ مَن سَأَلَنِی أَعطَیتُهُ وَ مَنِ استَهدَانِی هَدَیتُهُ وَ جَعَلتُ هَذَا الشَهرَ حَبلًا بَینِی وَ بَینَ عِبَادِی فَمَنِ اعتَصَمَ بِهِ وَصَلَ اِلَیَ.» یعنی رحمت، رحمت من است، پس:

1. هرکه مرا در این ماه بخواند، او را اجابت می کنم 2. هرکه از من بخواهد به او عطا می کنم 3. هرکه از من طلب هایت کند، او را هدایت می کنم 4. این ماه را ریسمان بین خود و بندگانم قرار دادم.

حال هر فضیلتی که درباره ماه رجب می خوانیم، در دایره همین رحمت خداوند قرار می گیرد.