ارز 4200 بیشترین خسارت را به کشاورزی ایران زد / تغییر کاربری اراضی کشاورزی از سال 97 سرعت گرفت
تهران - ایرنا - وزیر جهاد کشاورزی گفت: بالاترین خسارت ارز 4200 تومانی مربوط به بخش کشاورزی بود، ارز 4200 تومانی به واردکنندگان پرداخت شد و در دنیا تجربه‌ای در این خصوص نیست و یک کار جدید بود که باعث شد سرمایه از بخش کشاورزی رفت چون سود در واردات بود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «سیدجواد ساداتی نژاد» در یک برنامه تلویزیونی درباره تعرفه گذاری صادرات محصولات جالیزی تا خودکفایی کالاهای اساسی افزود: به‌زودی با مجلس شورای اسلامی روی موضوعی که طرح شد به جمع‌بندی می‌رسیم نظر این است که عوارض باید روی محصولات پرآب باشد تا به اجرای الگوی کشت کمک کند. اکنون مذاکرات ادامه دارد تا در مهلت دوهفته‌ای به جمع‌بندی برسیم.
وزیر جهاد کشاورزی اضافه کرد: لیست محصولات پرآب‌بر در شورای قیمت‌گذاری تعیین‌شده و ابلاغ می‌شود نگاه این است که صادرات و واردات برمبنای آب مجازی کنترل شود تا آب مجازی خارج نکنیم و بیشتر واردکننده آب مجازی باشیم. نگاه مجلس شورای اسلامی درست است و اعتقاد داریم شروع خوبی داشته‌ایم ممکن است در مقدارش بحثی باشد که در سال‌های آینده توسعه می‌یابد.
وی این اقدام دولت و مجلس در تعیین عوارض روی محصولات پرآب‌بر برای کاهش جذابیت صادرات مانند هندوانه دانست و گفت: البته این بدان معنا نیست که مردم هندوانه نخورند، بلکه تلاش داریم بخشی از محصولات آب‌بر را در خارج از کشور تحت کشت فراسرزمینی تولید و وارد کنیم که البته ظرفیت این طرح در اطراف کشور وجود دارد در همین سال اول شیوه‌نامه را ابلاغ کردیم و اهلیت‌سنجی شرکت‌های علاقه‌مند را شروع کردیم.
کشت فراسرزمینی برای تولید محصولات آب‌بر
ساداتی‌نژاد تصریح کرد: بنابراین کشت فراسرزمینی برای تولید محصولات آب‌بر شروع شده اما رقم قابل توجه نیست این بحث را در سال 1400 شروع کردیم و در قانون بودجه سال 1401 آمده است که براین اساس اولویت واردات با کشت محصولات فراسرزمینی خواهد بود. اکنون در اوکراین، قزاقستان، برزیل، ونزوئلا کار شروع شده و در برخی از این کشورها در حال مذاکره هستیم.
وی درباره 0.5 درصد تعرفه محصولات آب‌بر در قانون بودجه گفت: به نظر من این عوارض که در قانون بودجه سال 1401 آمده است و اتفاق مثبتی است.
ایجاد رصدخانه کشاورزی
وزیر جهاد کشاورزی درباره ضایعات بخش کشاورزی گفت: عدد موجود 25 تا 30 درصد است که البته داده‌ها ممکن است دقیق نباشد، این میزان ضایعات محصولات کشاورزی 14 میلیارد مترمکعب یعنی 7 برابر سد دز آب، کود، سم و بذر هدر می‌رود و به ضایعات تبدیل می‌شود.
وی اضافه کرد: مشکل داده و اطلاعات را در بخش کشاورزی داریم بزرگترین فرمانده کنترل در دنیا بعد از حوزه نظامی، حوزه غذا است یعنی کشورهای قدرتمند در دنیا آمار دقیق حوزه غذا را دارند در کشورمان در حوزه آمار ضعف داریم همه برآوردهای تقریبی است بنابراین یکی از محورهای دولت سیزدهم ایجاد رصدخانه کشاورزی ایران است تا وزیر کشاورزی روزانه آمار و اطلاعات را در اختیار داشته باشد تا کمبود یا بیش‌بودها در تولیدات کشاورزی نداشته باشیم.
ساداتی‌نژاد افزود: فاز اول رصدخانه تا پایان سال 1401 راه‌اندازی می‌شود و تا پایان دولت آمار سطح زیر کشت در همه محصولات را خواهیم داشت و حتی تولید در حوزه دامپروری و باغی را رصد خواهیم کرد.
رشد 25 درصدی تولید برنج و 30 درصدی جو
وزیر جهاد کشاورزی گفت: در دولت سیزدهم در تولید برنج رشد 25 درصدی و در تولید جو رشد 30 درصدی را داشتیم. در بحث دیم اتفاق خوبی رخ داد 1.5 میلیون تن تولید دیم در 2.6 میلیون هکتار افزایش یافته است.
وی اضافه کرد: طبق برنامه‌ریزی سال آینده بالای 5 میلیون هکتار از اراضی دیم را تحت پوشش و حمایت با ستاد اجرای فرمان امام قرار می‌دهیم. نگاه دولت حمایت از کشاورزان است و مقام معظم رهبری در ابتدای سال به بحث خودکفایی، کاهش وابستگی و حمایت از معیشت کشاورزان اشاره کردند.
پرداخت 82 هزار میلیارد تومان به گندمکاران
ساداتی‌نژاد افزود: تا انتهای فصل برداشت 82 هزار میلیارد تومان پول گندم پرداخت می‌کنیم این به تنهایی از پرداخت 5 سال گذشته بالاتر است و تاکنون 82 درصد مطالبات گندمکاران پرداخت شده و مابقی ظرف چند روز آینده پرداخت می‌شود تا مطالبات به صفر برسد که نتیجه آن را در سال زراعی جدید خواهیم دید.
وی ادامه داد: هدف این است که در بحث گندم نان به یک پایداری و خودکفایی برسیم گزارش‌ها نشان می‌دهد در گذشته خودکفایی داشتیم اما حرکت سینوسی را در سال‌های مختلف تجربه کردیم برنامه‌ریزی در دولت سیزدهم ثبات تولید گندم نان است که 9 میلیون تن مصرف این محصول را در سال داریم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته سال آینده بتوانیم این پایداری را در خودکفایی رقم بزنیم.
وزیر جهاد کشاورزی درباره زمان پرداخت یارانه‌ها به کشاورزان گفت: یارانه کشت را روی محصولات شروع کردیم و اعتقاد داریم که سیاست‌هایمان را از سیاست‌های قیمتی به سمت سیاست‌های غیرقیمتی (سیاست‌های حمایتی) ببریم که بتوانیم قیمت مصرف‌کنندگان و بازار را تحت کنترل داشته باشیم. بنابراین در مورد سویا 6 هزار تومان در 6 میلیون تن در هکتار پرداخت یارانه را شروع کردیم. اکنون در بحث مربوط به گندم 1500 تومان یارانه در نظر گرفته شده است که بخشی را به سمت یارانه پرداخت کود بذر خواهیم برد و به طور طبیعی این قبل از فصل کشت خواهد بود.
وی اظهار داشت: بعد از اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها قیمت خرید کلزا را 23 هزار و 500 تومان تعیین و مابه‌التفاوت را پرداخت کردیم البته کشت کلزا با همین یارانه کشت حمایت می‌شود.
وزیر جهاد کشاورزی گفت: موضوع دیگر تأمین غذای باکیفیت، سالم، ارزان با منشأ داخلی است تمام آنچه که در حوزه کشاورزی در تأمین امنیت غذایی داشته باشیم در این شعار است که با رعایت الگوی کشت عملیاتی می‌شود، الگوی کشت موضوع قدیمی است از برنامه دوم توسعه در برنامه‌ها تکرار شده است. امسال بر اساس قانون در شهریورماه الگوی کشت را برای استان‌های کشور ابلاغ می‌کنیم امیدواریم از هفته آینده قطعی شود و ابلاغ کنیم اما مشکل تهیه الگوی کشت یا ابلاغ آن نبود، مسئله اجرای الگوی کشت است.
وی اضافه کرد: بخش کشاورزی بخش خصوصی اقتصادی کشور است بنابراین برای اینکه الگوی کشت را اجرا کنیم نمی‌توانیم دستور بدهیم. کشاورزی نیز مانند همه حوزه‌های اقتصادی حاکم به اقتصادش نگاه می‌کند بنابراین باید ابزار اجرایی داشته باشیم تا کشاورز را تشویق کنیم الگوی کشت را رعایت کند که یکی از این مشوق‌ها سیاست قیمتی است که همه دنیا استفاده می‌کنند. در بحث گندم به این سمت حرکت کردیم که به شدت از این عملکرد و رویکرد دولت استقبال کردند. این موضوعی است که کمک می‌کند به گندم و دانه‌های روغنی بر اساس الگوی کشت حرکت شود.
بخشودگی آب‌بهای کشاورزی در ازای اجرای الگوی کشت و افزایش بهره‌وری
ساداتی‌نژاد افزود: موضوع دیگر که مدنظر رئیس‌جمهوری بود که به‌زودی با وزارت نیرو به جمع‌بندی می‌رسیم آب‌بهای بخش کشاورزی است بنابراین هر کشاورز که الگوی کشت ابلاغی را رعایت کند به او بخشودگی آب‌بها خواهیم داد و بخشی را به سمت بهره‌وری خواهیم برد که هر دو لحاظ شود بنابراین تلاش این است که با مشوق‌های مختلف به این سمت حرکت کنیم البته مشوق‌ها باید مؤثر باشد.
وی اظهار داشت: در حوزه صادرات و عوارضی که برای صادرات می‌گذاریم مطلوبیت به کالا می‌دهیم به طور مثال کشت گیاهان آب‌بر یکی از موضوعاتی است که در الگوی کشت دیده می‌شود به هر حال کشت راهبردی را تقویت کنیم و آب‌برها را پایین بیاوریم و صادرات را با عوارض محدود کنیم که این موضوع را با مجلس داریم که به‌زودی حل خواهد شد که هدف قانون از عوارض آب مجازی این بود که گیاهان آب‌بر عملاً از عوارض برخوردار باشند تا بتوانیم در راستای اجرای الگوی کشت حرکت کنیم یا عوارضی که تعیین می‌شود. تلاش این است که مشوق‌های مختلف را کنار الگوی کشت بگذاریم اعتقاد داریم کشاورزان با همراهی می‌کنند تا در طول سنوات الگوی کشت را اجرایی کنیم.
تولیدکنندگان صنعت دام و طیور؛ در پی اصلاح نظام یارانه‌ای غیرتمندانه پای مردم ایستادند
وزیر جهاد کشاورزی گفت: نگاه دولت سیزدهم در حوزه تولیدات کشاورزی به عنوان بخش راهبردی برای کشور برای حفظ پایدار امنیت غذایی است. البته برای تمام دنیا اینگونه است زیرا جنگ اوکراین امنیت غذایی را سردست گرفت یعنی تا قبل از این کسی احساسی به امنیت غذایی نداشت اما جنگ نشان داد چالش بزرگی است که همه کشورها و دولت‌ها در این زمینه تلاش کردند.
وی اضافه کرد: طبیعتاً قبل از این برنامه‌ریزی‌های لازم را کرده بودیم بنابراین با جنگ اوکراین خیلی از کشورها دچار کمبود و صف و سهمیه‌بندی شدند علیرغم اینکه بحران اوکراین اتفاق افتاد و خودمان در کشور اصلاح اقتصادی داشتیم دچار چالش نشدیم که این به نگاه در حوزه تولید برمی‌گردد انصافاً تولیدکنندگان ایرانی در بخش کشاورزی واقعاً باغیرت پای مردم ایستادند.
ساداتی‌نژاد ضمن تقدیر و تشکر از تولیدکنندگان صنعت دام و طیور گفت: در اصلاح نظام اقتصادی بیشترین فشار روی صنعت دام و طیور کشور بود و هست و اینها مردانه پای سفره و امنیت غذایی مردم ایستادند البته مصرف‌کنندگان نیز به تولید ایرانی تعصب دارند که بیشترین تعامل بین تولیدکننده و مصرف‌کنندگان بوده است.
تحویل لایحه آبخیزداری در دو هفته آینده
وزیر جهاد کشاورزی گفت: تدوین لایحه آبخیزداری یک ضرورت بود و کار را شروع کردیم دلیلش این که از دو هفته بیشتر شده برای این بود که بتواند جامعیت داشته باشد. آن را با نخبگان دانشگاهی به اشتراک گذاشتیم تا نظرات جامعی را علاوه بر نظرات سازمان منابع طبیعی و پژوهشکده آبخیزداری دریافت کنیم.
وی اضافه کرد: آنچه را که به دولت می‌بریم در زمینه مردمی‌سازی کار آبخیزداری است تقریباً سالی بین 1 تا 1.5 میلیون هکتار آبخیزداری در سال بر اساس اعتبارات موجود انجام می‌دهیم یعنی تاکنون 35 میلیون هکتار در طول سال‌های گذشته آبخیزداری انجام داده‌ایم و 90 میلیون هکتار حوزه‌های آبخیز باقی مانده است که باید کار انجام بدهیم. اگر با همین معیار حرکت کنیم با تورم هزینه‌ها و اعتبارات، سنوات زیادی را می‌طلبد به طوری که ممکن است 70 سال دیگر این امر محقق نشود. در حالی که هر سال شاهد سیل هستیم بنابراین عملکرد با طبیعت در تضاد است در حالی که با آبخیزداری می‌توانیم خاک را حفظ کنیم و آب را نفوذ بدهیم.
ساداتی‌نژاد ادامه داد: با اجرای این طرح کشاورز از منابع آبی مناسب و پایدار بهره‌مند می‌شود بنابراین برای اینکه در 10 سال بتوانیم جمع کنیم باید عدد را به 8 تا 10 میلیون هکتار برسانیم که منابع مالی زیادی می‌خواهد در شرایط فعلی نمی‌توانیم با اعتبارات سازمان برنامه و بودجه حرکت کنیم. بنابراین باید به سمت مردمی کردن این پروژه گام برداریم.
اتصال وزارت جهاد کشاورزی به پنجره واحد تا پایان شهریورماه
وزیر جهاد کشاورزی درباره اتصال دستگاه‌ها به پنجره واحد تا پایان شهریورماه گفت: جزو وزارتخانه‌هایی هستیم که وضعیت خوبی داریم سر موقع این کار انجام می‌دهیم مانند مجوزها که رتبه اول را کسب کردیم تا پایان شهریورماه این فرایند انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: وزارت جهاد کشاورزی خدمات زیاد و متنوعی را در بخش‌های مختلف انجام می‌دهد بنابراین تلاش داریم در این بخش جز وزارتخانه‌های اول باشیم.
ایجاد 80 هزار هکتار گلخانه در دولت سیزدهم
ساداتی‌نژاد گفت: در سال اول دولت در بخش کشاورزی با قدرت حرکت کردیم و حمایت‌ها را ادامه خواهیم داد به طور قطع شرایط مطلوبی را خواهیم داشت چند مأموریت جدید داریم که اولویت کشت محصولات اساسی و خودکفایی در شکر، پنبه، دانه‌های روغنی است.
وی اضافه کرد: امسال تلاش داریم محصولات آب‌بر را از فضای باز به سمت گلخانه‌ها سوق بدهیم این سیاستی است که برنامه‌ریزی می‌کنیم تا فضا را به کشت کالاهای اساسی باز کنیم البته در فاز اول به 100 هزار هکتار گلخانه نیاز داریم این در حالی است که اکنون میزان گلخانه‌ها بین 20 تا 23 هزار هکتار است یعنی 80 هزار هکتار گلخانه در کشور باید ایجاد کنیم.
وی از سرمایه‌گذاران در حوزه ایجاد گلخانه‌ها دعوت کرد و گفت: موضوع بعدی تولید علوفه مرتعی است با توجه به بذوری که در سازمان تحقیقات کشاورزی کار شده در مراتع کم‌بازده بخش زیادی را تولید کنیم و علوفه را از حوزه آبی به مراتع کم‌بازده منتقل کنیم و همچنین دیم را به عنوان یک حوزه تولیدی مهم قرار داده‌ایم.
وزیر جهاد کشاورزی افزود: نگاه این است که کشت سبزی و صیفی به گلخانه‌ها منتقل شود تا با بالاترین بهره‌وری در گلخانه‌ها تولید شود. حدود 5 استان 52 درصد گندم کشور را تولید می‌کنند اینها قطب‌های مهمی برای هستند امسال خوزستان به تنهایی 19 درصد گندم کشور را تولید کرد.
وی از بانک کشاورزی و شورای پول و اعتبار برای تضامین کشت قراردادی قدردانی کرد و گفت: این قرارداد را بانک‌ها به عنوان وثیقه قبول می‌کنند و تسهیلات ارائه می‌دهند.
وی با بیان این که کشاورزی قراردادی مدرن‌ترین نوع تولید برای اراضی خرد است افزود: تلاش داریم در این دولت 20 درصد کشاورزی ایران را به سمت کشاورزی قراردادی ببریم و از صنعت غذا دعوت می‌کنیم در این فرایند به کمک کنند.
مردمی‌سازی یارانه‌ها در آینده ظرفیت‌های خود را نشان می‌دهد
وزیر جهاد کشاورزی گفت: اجرای طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها در آینده ظرفیت‌های خود را نشان می‌دهد. بالاترین خسارت از ارز 4200 تومانی مربوط به بخش کشاورزی بود، در دنیا بخش کشاورزی یارانه‌بگیر است اما این یارانه را یا به انتهای حلقه مصرف‌کننده یا به ابتدای حلقه تولیدکننده یا طول زنجیره می‌گیرد اما ارز 4200 تومانی را به واردکنندگان پرداخت کردیم و در دنیا تجربه‌ای در این خصوص نیست و یک کار جدید بود این باعث شد سرمایه از بخش کشاورزی رفت به دلیل اینکه سود در واردات بود این ضربه به بخش کشاورزی بود.
وی اضافه کرد: ارز 4200 تومانی رقابت را از بخش کشاورزی برد بنابراین کیفیت مهم نبود و مصرف کننده نمی‌توانست پیام برای تأمین نیاز خود به تولیدکننده بدهد. کار کشاورزی در ایران ظرفیت اقتصادیش را از دست داد به همین دلیل تغییر کاربری اراضی کشاورزی از سال 97 سرعت گرفت زیرا کشاورزی اقتصادی نبود.
وی براین باور است که با حذف ارز 4200 تومانی به نظر می‌رسد در آینده شاهد شرایط مطلوب در بخش کشاورزی باشیم و این بخش رونق خوبی پیدا کند.