از آقا تختی و حیدری تا یزدانی و قاسمپور / کلاف سردرگم مهمترین وزن کشتی آزاد ایران
جایگاه امروز حسن یزدانی و کامران قاسمپور، روزگاری جولانگاه اسطوره های تکرارنشدنی و محبوب تاریخ کشتی آزاد ایران بوده است.
به گزارش ورزش سه؛ وزن 86 کیلوگرم که در هفت سال اخیر حسن یزدانی به عنوان یل کشتی ایران صاحب بی چون و چرای آن به حساب می آید، روزگاری جولانگاه اسطوره ی به نام جهان پهلوان آقا غلامرضا تختی و بزرگانی نظیر منصور مهدیزاده و علیرضا حیدری بوده و وزن 97 کیلوگرمی نیز که کامران قاسمپور در آن پا گذاشته خواستگاه ترکتازی و یکه تازی آقا تختی، عباس جدیدی، علیرضا حیدری و رضا یزدانی.
بی تعارف و اغراق، وزنهای 86 و 97 کیلوی کشتی آزاد ایران برای المپیک 2024 پاریس با عمل جراحی کتف حسن یزدانی و پارگی درجه یک کشاله ی پای کامران قاسمپور، کلاف سردرگم گیج کننده و پیچیده ای می نماید که پیدا کردن سر کلاف و حل معمایش، بی شک روح و روان محسن کاوه سرمربی تیم ملی و عاشقان ورزش اول سرزمینمان را به بازی گرفته است.
در دل تاریخ پیکارهای کشتی آزاد قهرمانی جهان، وزن 86 کیلوگرم از سال 2014 شکل گرفت، جایی که عبدالرشید سعداللهیف روس مدال طلا را به گردن آویخت و محمدحسین محمدیان از ایران برنزی شد. برنزی که سال 2015 علیرضا کریمی آن را برای ایران تکرار کرد و سعداللهیف، تانک روس ها هم دوباره طلایی جهان را به خود اختصاص داد.
این داستان از سال 2017 و بعد از المپیک 2016 ریو با ورود حسن یزدانی به این وزن و خروج تانک روس به سمت 97 کیلو، رنگ و بوی دیگری به خود گرفت تا یل جویبار تاج گذاری خود در 86 کیلوی جهان را با ایستادن بر سکوی نخست فریاد بزند و اینچین، قصه تازه ی یزدانی و تیلور هم نوشته شود.
و اما نزدیکترین وزنها به 86 کیلوی رقابتهای کشتی امروز المپیک و جهان را باید دو وزن 85 و 87 معرفی کرد، جایی که آقا تختی و علیرضا حیدری مدالهای طلای جهان را به چنگ آوردند تا در دل ملت کشتی دوست ایران، به محبوبیتی شگرف دست یابند.
وزن 78 کیلوگرم از سال 1951 تا 1967 در قهرمانی جهان برگزار شد و جهان پهلوان غلامرضا تختی مدال طلا و نقره ی المپیک و دو طلای جهان را از آن خود کرد. سنتی که منصور مهدی زاده نیز آن را با کسب دو طلای دیگر قهرمانی جهان ادامه داد. اما در 85 کیلو که از 1997 تا 2001 در رقابتهای قهرمانی کشتی جهان گنجانده شد این علیرضا حیدری بود که با طلای 1998 جهان و برنز 1997 خودی نشان داد.
افتخارات کشتی ایران در وزنهای 85، 86 و 87 کیلوی المپیک و جهان:
المپیک 1956 غلامرضا تختی 87 کیلو قهرمانی جهان 1959 غلامرضا تختی 87 المپیک 1960 غلامرضا تختی 87 قهرمانی جهان 1961 غلامرضا تختی 87 قهرمانی جهان 1962 منصور مهدیزاده 87 قهرمانی جهان 1963 منصور مهدیزاده 87 قهرمانی جهان 1965 منصور مهدیزاده 87 قهرمانی جهان 1997 علیرضا حیدری 85 قهرمانی جهان 1998 علیرضا حیدری 85 قهرمانی جهان 2014 محمدحسین محمدیان 86 قهرمانی جهان 2015 علیرضا کریمی 86 قهرمانی جهان 2017 حسن یزدانی 86 قهرمانی جهان 2018 حسن یزدانی 86 قهرمانی جهان 2019 حسن یزدانی 86 المپیک 2020 حسن یزدانی 86 قهرمانی جهان 2021 حسن یزدانی 86 قهرمانی جهان 2022 حسن یزدانی 86 قهرمانی جهان 2023 حسن یزدانی 86 (دو مدال دیگر طلای المپیک و نقره ی حسن یزدانی در قهرمانی جهان از مجموع 9 مدالش در وزن های 74 و 70 به دست آمده است)
سرنوشت وزن 97 کیلو را که نگاه ملتی برای المپیک 2024 پاریس به زیرگرفتن های انفجاری کامران قاسمپور دوخته شده، جور دیگری در دل تاریخ رقابتهای کشتی آزاد جهان، نگاشته اند. در سه مقطع تاریخی شاهد برگزاری رقابتهای وزن 97 کیلو در قهرمانی کشتی آزاد جهان بوده ایم، 1962 تا 1967، 1997 تا 2001 و 2014 تا امروز که در این بین از سال 2002 تا 2013 نیز پیکارها در وزن 96 دنبال شده است.
وزنهایی که دوباره جهان پهلوان آقا تختی با نقره 1962 جهان در کنار عباس جدیدی، علیرضا حیدری، رضا یزدانی و مجتبی گلیج آبروی کشتی آزاد ایران نام گرفته اند و تک مدال برنز حیدری نیز، تمام داشته ی المپیکی ورزش ملی کشورمان در دو وزن 96 و 97 به حساب می آید.
افتخارات کشتی ایران در وزنهای 96 و 97 کیلوی المپیک و جهان:
قهرمانی جهان 1962 غلامرضا تختی 97 کیلو قهرمانی جهان 1998 عباس جدیدی 97 قهرمانی جهان 1999 علیرضا جدیدی 97 قهرمانی جهان 2002 علیرضا جدیدی 97 قهرمانی جهان 2003 علیرضا جدیدی 96 المپیک 2004 علیرضا حیدری 96 قهرمانی جهان 2011 رضا یزدانی 96 قهرمانی جهان 2013 رضا یزدانی 96 قهرمانی جهان 2021 مجتبی گلیج 97 (دو مدال نقره ی دیگر المپیک و جهان آقا تختی در وزن 79 کیلوگرم کسب شده است)
در حقیقت در دو وزن 86 و 97 با یک کیلو پایین و بالا، سه اسطوره در دل تاریخ کشتی آزاد ایران نفس کشیده اند که روی هم هجده مدال طلا، نقره، برنز المپیک را به چنگ آورده اند؛ جهان پهلوان تختی، علیرضا حیدری و حسن یزدانی.
آقا تختی پنج مدال از هفت مدال خود را در دو وزن 78 و 97 به دست آورده، علیرضا حیدری شش مدال خود را در وزن های 85، 96 و 97، حسن یزدانی هم هفت مدال از 9 مدال خود را در 86 کیلوگرم.
یل جویبار از پنجم اسفند پا در تشک می گذارد
با توجه به دعوت از هادی وفایی پور و هادی شرفبیانی کشتی گیران همدانی و کردستانی به عنوان نفرات اول و دوم وزن 86 کیلوگرم قهرمانی کشتی آزاد جهان به اردوی المپیکی تیم ملی، باید تا روز پنجم اسفند پیش رو منتظر ماند تا یل جویبار پا بر روی تشک بگذارد.
حسن یزدانی روز پنجم آبان 1402 کتف راست خود را به تیغ جراحان سپرد و تا روز پنجم اسفند باید چهار ماه فیزیوتراپی را پشت سر بگذارد. دارنده ی 9 مدال المپیک و جهان که رکوردار تعداد مدال در کشتی ایران هم محسوب می شود، دو تا سه هفته بعد از عمل، تمرینات بدنسازی خود را نیز بدون فشار آوردن روی کتف راست آغاز کرده است. این روزها یل جویبار به دقت و با وسواس فیزیوتراپی و تمرینات سبک بدنسازی را پیش می برد. کلاف سردرگم 86 کیلو پیچیدگی اش ساده تر از 97 خواهد بود، در این وزن با نقره ی حسن در قهرمانی 2023 جهان، سهمیه المپیک پاریس کسب شده و همه چیز با بازگشت کاپیتان تیم ملی به مرز آمادگی موکول می شود به رقابتهای درون اردویی و در آخر مبارزه فینال پاریس بین او و دیرید تیلور. مگر اینکه...
حسن که شش روز دیگر 29 ساله خواهد شد با 9 مدال جهانی و المپیک، در 86 کیلوگرم هفت مدال به گردن آویخته که سه عدد آن طلای قهرمانی جهان به شمار می رود. در حالیکه دیوید تیلور 34 ساله در دوران کشتی اش و مقایسه با یل جویبار، تنها دارای پنج مدال المپیک و جهان در کارنامه ی خود است. چهار طلا، یک نقره در 86 کیلوگرم.
حسن یزدانی که طلای 74 کیلوی المپیک را در کلمسیون دارد در پاریس به فکر کسب طلای 86 کیلوی است که نقره اش را در المپیک 2020 توکیو بر گردن آویخت.
کامران فقط تا 20 دی و کرواسی وقت دارد و بس
اما 97 کیلو با کلافی پیچ در پیچ، همه را کلافه کرده است، نه سهمیه ای برای المپیک کسب کرده ایم و نه فعلا تکلیف، مشخص است.
کامران قاسمپور تمام دوران ورزشی خود را با بدبیاری بزرگ به دلیل هم نسل بودن با یل کشتی ایران، در 86 کیلوگرم پشت سر نابغه ای به نام حسن یزدانی ماند.
این دو در اوج جوانمردی و پهلوانی همیشه حرمت هم را به عنوان رقیب نگه داشتند و رفقای صمیمی نیز به حساب می آید.
با کوچ کامران به 92 کیلو که وزنی المپیکی محسوب نمی شود، دو مدال طلای قهرمانی 2021 و 2022 جهان توسط او کسب شد. پسر پایتخت کشتی آزاد ایران یعنی جویبار رویای مدال المپیک را در سر داشت، پس تنها راه کوچی دیگر به 97 کیلو بود. وزن و مدالی که به خاطر آسیب دیدگی دو بار نیز رضا یزدانی همشهری او در آستانه ی به چنگ آوردنش در وزن 97 کیلو، ناکام ماند. حال قصه ی پرغصه ی 97 کیلوی سالهای اخیر کشتی آزاد ایران در المپیک یکبار دیگر با آسیب دیدگی عجین شده است. کشیدگی کشاله ی هر دو پای کامران قاسمپور و پارگی بیست تا سی درصدی کشاله ی یکی از دو پا.
آسیبی که رقابتهای 2023 جهانی، قهرمانی آسیا، بازیهای آسیایی هانگژو، قرارداد مالی لیگ برتر و رقابتهای قهرمانی کشور به عنوان آغاز چرخه ی انتخابی المپیک را از کامران گرفت.
هر چند او با تایید دکتر سهراب کیهانی موفق شد مجوز عدم حضور و معافیت از اولین مرحله ی چرخه ی انتخابی را دریافت کند اما تنها فرصت پسر جویباری کشتی برای تحقق رویای تجربه ی المپیک تا بیستم دی ماه جاری خواهد بود.
کامران قاسمپور اگر تا بیستم دی در کرواسی نتواند کشتی بگیرد، رویای المپیک برای او بر باد خواهد رفت. او برای رسیدن به دوبنده ی تیم ملی، سه حریف در مقابل خود دارد که یکی بی اندازه سرسخت است؛ کشاله ای که پارگی درجه یک دارد. و البته امیرعلی آذرپیرا از تهران و مبین عظیمی از کردستان.
البته در این کلاف سردرگم، سوالی نیز بر پیچیدگی وزن 97 کیلو می افزاید. آیا احتمال دارد پای مجتبی گلیج و محمدحسین محمدیان نیز با توجه به مشکلات عدیده ی این وزن با تبصره و ماده به چرخه ی انتخابی درباره باز شود؟ اولی بعید به نظر نمی رسد. مجتبی گلیج در قهرمانی کشور به شدت از مچ پا آسیب دیده بود. کشتی گیری که دو ثانیه های آخر پیکارهای قهرمانی 2022 جهان مقابل کایل اسنایدر و 2023 برابر عبدالرشید سعداللهیف رقابت را واگذار کرد آنهم در حالیکه از هر دو جلو بود.
این چهار گردن کلفت را چه می شود کرد؟
به مدعیان روس و آمریکایی مدال طلای وزن 97 کیلوی المپیک پاریس که می اندیشیم سر کلاف سردرگم این وزن در ایران، از دست در می رود.
عبدالرشید سعداللهیف کشتی گیر 28 ساله روس که سهمیه ی 97 کیلو المپیک را هم باید کسب کند آنهم با پنج مدال المپیک و جهان این وزن از بین هفت مدالی که به دست آورده است. تنها یکی از مدالهای 97 کیلوی تانک روس نقره به حساب می آید و مابقی همه طلایی ناب.
- کایل اسنایدر 29 ساله ی آمریکایی با 9 مدال المپیک و جهان آنهم فقط در 79 کیلو که چهار عدد آن طلاست.
ماگومدخان ماگومدوویچ ماگومدوف 26 ساله ی روس الاصل کشتی آذربایجان با برنز و نقره ی دو دوره ی اخیر قهرمانی جهان.
و البته احمد تاجالدینف 20 ساله ی جوان با تاج گذاری جدید در بین مدعیان و کسب طلای قهرمانی 2023 جهان در 97 کیلو، روسی و داغستانی با دوبنده ی کشور بحرین. پسری که حال بهترین کشتی گیر آزادکار سال جهان هم انتخاب شده است.
در فاصله ی هفت ماه مانده تا المپیک وقتی به نام این حریفان، توانمندی و مدالهایشان که می اندیشیم، کار سخت کشتی گیران 97 کیلوگرم کشورمان به ویژه کامران قاسمپور، بیش از پیش مشخص می شود.
بازشدن کلاف سردرگم وزن های المپیکی 86 و 97 کیلوگرم ایران برای بازیهای 2024 پاریس، اول از همه نیازمند زمان است تا تکلیف رفع مطلوب آسیب های حسن یزدانی و کامران قاسمپور مشخص شود. بعد از آن باید نشست و دید در دو وزنی که جولانگاه اسطوره های محبوب تاریخ کشتی ایران به حساب می آید، چه سرنوشتی در المپیک پاریس رقم خواهد خورد.
برای مشخص شدن تکلیف وزن 97 کیلو با کامران قاسمپور یا هر کشتی گیر دیگری و مدال آوری در المپیک، فقط و فقط باید منتظر نشست و نظاره کرد تا فرا رسیدن روز رقابتهای پاریس.
اما در 86 کیلیو بی شک با بازگشت یل جویبار به تشک کشتی، مدالی دیگر به نام ایران ضرب خواهد شد که امیدواریم و می تواند زرین باشد. مدالی که هم حسن یزدانی را در المپیک و جهان دو رقمی خواهد کرد و هم رکوردهای جهان پهلوان تختی و هادی ساعی را به نام او خواهد نوشت.
جایی که آقا تختی با یک طلا و دو نقره ی المپیک، موفق ترین کشتی گیر ایرانی در تاریخ این بازیها و هادی ساعی با دو طلا و یک برنز، بهترین المپین تاربخ ورزش ایران نام گرفته اند.
پوریا تابان