استراتفور: ایران از برجام عبرت گرفت تا درباره برنامه موشکی امتیاز ندهد

به گزارش مشرق، روزنامه «کیهان» در ویژه‌های خود نوشت:

اندیشکده استراتفور، مؤسسه تحقیقات استراتژیک است که به برخی نهادهای امنیتی و سیاسی آمریکا از جمله آژانس اطلاعات دفاعی خدمات می‌دهد و به مؤسسه پیش‌بینی و آینده‌پژوهی معروف است.

استراتفور اخیرا در گزارشی تحلیلی نوشت: درک ایران از تهدیداتی که با آنها روبه‌رو است، این کشور را به سوی توسعه موشک‌های بالستیک و کروز سوق می‌دهد. جنگ عراق نشان داد که گزینه‌های ایران چقدر محدود است. ایران در آن جنگ نمی‌توانست به موشک‌ها و حملات هوایی صدام پاسخ دهد.

بیشتر بخوانید:

تجربه جنگ عراق، ارزش راهبردی استفاده از موشک برای درهم شکستن اعتماد به نفس دشمن و بالا بردن هزینه اقتصادی حمله به ایران را به تهران آموخت. از آن زمان ایران به دنبال ایجاد زرادخانه‌ای از موشک‌های بالستیک پیشرفته و متنوع بوده است. اقدامات ایران در زمینه پژوهش و توسعه موشکی بر بهبود قابلیت اطمینان، دقت و کارایی سیستم‌های موشکی متمرکز است تا سودمندی تاکتیکی این سیستم‌ها را افزایش بدهد. تمرکز ایران بر موشک‌های بالستیک با هدف راهبردی ایجاد بازدارندگی در دشمنانش از ورود به جنگ با جمهوری اسلامی ایران انجام شد.

از لحاظ تاکتیکی، موشک‌های اولیه به دلیل دقت کم و نقطه‌زن نبودن، در میادین جنگی مزیت چندانی نداشتند. به همین دلیل و به ویژه پس از جنگ افغانستان و عراق که ایالات متحده را تا آستانه مرزهای ایران کشاند، جمهوری اسلامی به جای افزایش برد موشک‌هایش فراتر از خاورمیانه، تلاش کرد ضریب اطمینان، دقت و قابلیت استفاده علیه اهداف تاکتیکی را در موشک‌هایش ارتقاء دهد. زمانی که جورج بوش پسر، رئیس جمهوری اسبق آمریکا در سال 2002 میلادی، ایران را محور شرارت نامید، ایران دانست که همراه نیابتی‌هایش به زودی درگیر جنگ‌های بیشتری در خاورمیانه خواهند شد. همین انگیزه‌ای شد برای ایران تا بر ساخت موشک‌های کوتاه و میان‌برد اما دقیق‌تر متمرکز شود.

گرچه ایران تاکنون موشک‌های بالستیکی با برد بیش از 2 هزار کیلومتر را رونمایی یا آزمایش نکرده، اما ایالات متحده نگران است که مبادا برنامه فضایی ایران پوششی باشد برای پژوهش در زمینه فناوری دوگانه‌ای که قابلیت تبدیل شدن به موشک بالستیک قاره‌پیما را داشته باشد. موشک‌هایی که بردشان بتواند به خاک ایالات متحده برسد و ایران را در ردیف کشورهای معدود دارنده چنین سلاح‌هایی ارتقا دهد.

حملات دو سال گذشته نشان می‌دهد که گرچه موشک‌های ایران دقیق‌تر شده‌اند اما فعالیت ایران در زمینه افزایش دقت موشک‌ها همچنان ادامه دارد. پژوهش‌های موشکی اخیر ایران به تولید موشک‌های کروز انجامیده است. ایران هر ساله در دهه فجر، سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، از موشک‌های جدیدی رونمایی می‌کند. ایران نه تنها موشک‌هایش را در اختیار نیروهای نیابتی‌اش در منطقه قرار می‌دهد بلکه آنها را برای مقاصد راهبردی نیز مورد استفاده قرار می‌دهد و حتی مستقیما از سرزمین‌های خودش از آنها علیه اهداف گروه‌های (تروریستی) در کردستان عراق، آمریکایی‌ها و داعش نیز استفاده می‌کند.

درک ایران از تهدیدهای خاورمیانه تغییر نکرده است. خروج دونالد ترامپ، از برجام به ایران نشان داد که حتی در صورت امضای توافقی تازه، هیچ چیز نمی‌تواند دولت بعدی آمریکا را از نقض توافق بازدارد. بنابراین ایران همچنان خود را ناچار از ادامه برنامه موشکی می‌بیند. علاوه بر این، سوریه، عراق، افغانستان و داعش همچنان منبع تهدید هستند. در صورتی که ایران درباره برنامه موشکی‌اش توافقی با غرب امضاء کند، موضع‌گیری‌های خصمانه عربستان و امارات تعدیل نخواهند شد.

در حقیقت، این دو کشور توافق تازه را محدودیتی برای راهبرد منطقه‌ای ایران و فرصتی برای نفوذافکنی خودشان تلقی خواهند کرد. کوتاه سخن این که، ایران برخلاف تمایلش برای امتیازدهی در زمینه برنامه هسته‌ای، با به یاد داشتن تهدیدات گفته شده، هرگز از خط‌قرمزهای برنامه موشکی‌اش گامی عقب‌نشینی نخواهد کرد.