استفاده مردم از وسایل نقلیه عمومی نسبت به 10سال قبل کم شده / سران قوا کوتاهی کرده اند

از امکانات، زیرساخت‌ها و توانمندی‌های کارکنان حمل و نقل عمومی استفاده کافی نمی‌شود و طبیعتا مردم و کارکنان شرکت مترو و اتوبوسرانی نیز با من هم‌عقیده هستند که استعداد، امکانات و ظرفیت رشد به مراتب بیشتری از وضعیت کنونی وجود دارد. به خصوص که سامانه حمل و نقل عمومی عدالت‌محور برای بسط عدالت در رفت و آمد شهری اهمیت بسزایی دارد. ولی مسوولان ارشد جمهوری اسلامی در حد سران سه قوه از آن غافل هستند.

به‌رغم تصویب اجازه اعتبارات مورد نیاز در قانون در سال 86 که سالانه 4 هزار میلیارد تومان برای بخش درون شهری به صورت 100درصد تخصیص یافته در نظر گرفته بود و باید ظرفیت حمل و نقل عمومی در عرض 5 سال به 75درصد سفرهای شهر تهران می‌رسید و به‌رغم اینکه بخشی از درآمد قانون هدفمندی یارانه‌ها به حمل و نقل عمومی اختصاص داده شد، متاسفانه به جای عمل به قانون‌ها و پیشرفت در توسعه حمل و نقل عمومی کلانشهرها، پسرفت نسبت به ده سال گذشته اتفاق افتاده و امروز از 41درصد سفرها توسط حمل و نقل عمومی در سال 86 به 35درصد سفرها توسط حمل و نقل عمومی در سال 1401 رسیده‌ایم.

بدین صورت که از 23 میلیون سفر شهری تهران فقط حدود 8 میلیون با مترو و اتوبوس و تاکسی انجام می‌شود و اگر تاکسی را حمل و نقل خصوصی فرض کنیم، سهم حمل و نقل عمومی که باید 55درصد از سفرها باشد فقط حدود 15درصد است (10درصد مترو و 5درصد اتوبوسرانی). متاسفانه به دلیل تحریم‌ها و عدم توجه دولت‌ها بر اجرای قانون‌ها، عدم اهمیت به حمل و نقل عمومی مخصوصا در کلانشهرها از نقاط ضعف جدی نظام جمهوری اسلامی فرض می‌شود و قطعا با وجود آلودگی هوا و ترافیک کمرشکن کلانشهرها یکی از موارد ترک فعل و پسرفت در امر توسعه شهری است که رسیدگی و توجه جدی‌تری را در جلسه هماهنگی سران قوا می‌طلبد، چراکه برای بازآفرینی حمل و نقل عمومی کلانشهرها و مراکز استان‌ها و شهرهای با بیش از 200 هزار نفر جمعیت احتیاج به حداقل 20 هزار اتوبوس از نوع برقی، گازی و گازوییلی است که باید از طریق قانون و مصوبه دولت با استفاده از منابع حاصل از صرفه‌جویی سوخت تامین شود و مبلغی در حدود معادل 6 میلیارد دلار در طول یک برنامه 5 ساله یعنی حداقل سالی یک میلیارد دلار احتیاج است.

برای تکمیل و ساخت خطوط ریل سنگین و سبک شهری حداقل لازم است در طول 10 سال آینده برای حدود 300 کیلومتر خطوط ریلی درون شهری اقدام شود که رقمی 9 میلیارد دلار احتیاج است. این بدین معنی است که کشور باید در طول دو برنامه 5 ساله در آینده یعنی در یک دهه حداقل سالانه دو میلیارد دلار در حمل و نقل عمومی هزینه کند تا خود را به تراز کلانشهرهای جهان برساند و امکان حل مشکل آلودگی هوا و قرار دادن آلترناتیوی کارا، امن، غیرآلاینده، ارزان و سریع و عدالت‌محور در اختیار مردم فراهم شود. سرمایه‌گذاری‌ها از طریق صرفه‌جویی ایجاد شده در مصرف سوخت و وقت مردم و هزینه‌های ناشی از آلودگی‌ها و بیماری‌های هوا قابل برگشت و جبران‌پذیر خواهد بود.

23302