اعراب و اسرائیل و بایدن

روزنامه همدلی 19 آبان یادداشتی به قلم دکتر سیف‌الرضا شهابی کارشناس سیاسی منتشر کرد و نوشت: در هیاهوی انتخابات آمریکا و توجه افکار عمومی در داخل و خارج این کشور به نتیجه انتخابات و اعتراضات دونالد ترامپ به نتیجه آن، که دنیا را به خود مشغول کرده، مسائل مهمی در منطقه خاورمیانه وجود دارد که حائز اهمیت است و با اتفاقا انتخابات آمریکا ارتباط مستقیمی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، روابط بین اسرائیل و اعراب و خصوصا سه کشور عرب با «بایدن» رئیس جمهور منتخب آمریکا است که در اواخر حیات سیاسی ترامپ در کاخ سفید به برقراری رابطه با تل‌آویو روی آوردند. یکی از خواسته‌های مهم سه کشور امارات، بحرین و عربستان و چه بسا سودان از ترامپ، ادامه فشارهای اقتصادی حداکثری آمریکا علیه ایران بود.

بی‌تردید این کشورهای کوچک جنوب خلیج فارس، گمان نمی‌کردند که رئیس جمهور مستقر ایالات متحده به چنین سرنوشتی گرفتار شود و حال به همین دلیل به شدت از تغییر رئیس جمهور آمریکا ناراحت و عصبانی‌اند. این سه کشور عرب که اعتبار عربی خود را قربانی انتخاب ترامپ کردند، بر روی این انتخابات به نفع ترامپ علاوه بر هزینه میلیاردی، سرمایه‌گذاری حیثیتی کردند و حال نگران آن هستند که با آمدن بایدن وضعیت آنها چه خواهد شد؟

از آنجایی که دمکرات‌ها به برقراری رابطه اعراب با اسرائیل توجه دارند، امکان دارد شاهد ادامه برقراری روابط کشورهای عربی با اسرائیل باشیم، ولی در چارچوب توجه به فلسطینی‌ها و مذاکره دولت خودگردان فلسطینی با تل‌آویو و توقف شهرک‌سازی اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی فلسطینی و تشکیل دو دولت؛ مواردی که امارات و بحرین در توافق «ابراهیم» آن را فراموش کردند!!

طرف دیگر این ماجرا، اسرائیل است که در طول چند دهه گذشته، همواره مورد توجه و عنایت ویژه دمکرات‌های آمریکا قرار داشت و شاید بیشتر از جمهوری‌خواهان. ولی دوران «باراک اوباما» استثنا بود و این استثنا را می‌توان ناشی از سردی روابط شخصی بین اوباما و نتانیاهو قلمداد کرد.

نگرانی اسرائیل از این است که با توجه به این که «بایدن» معاون اوباما بود، امکان دارد دوران اوباما تکرار شود، ولی از آنجایی که تا چند وقت دیگر نتانیاهو از سنگر نخست‌وزیری کنار می‌رود و «بنی گانتس» جای او را می‌گیرد، ممکن است سردی رابطه دوران اوباما تکرار نشود. نگرانی دیگر تل‌آویو ورود فلسطینی‌ها به مذاکرات اعراب و اسرائیل در دوران بایدن است، در حالی‌که ترامپ با همکاری «جراد کوشنر» داماد یهودی‌اش، در حال دور زدن فلسطینی‌ها بود و مستقیما اعراب را به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو تشویق می‌کرد. احتمالا دمکرات‌ها بر خلاف ترامپ، علاقه‌مندند مسئله خاورمیانه با حضور فلسطینی‌ها حل شود و این دقیقا همان چیزی است که اسرائیلی‌ها از آن نگران هستند و بی‌علت نیست که از روز سه‌شنبه سوم نوامبر 2020 دولتمردان و شهروندان اسرائیلی اخبار انتخابات آمریکا را به صورت لحظه‌ای پیگیری می‌کردند. قطعا مقامات اسرائیلی از طریق «آیپک» به بایدن فشار خواهند آورد تا راه ترامپ را پیگیری کند و امتیازات زائدالوصفی را که ترامپ به اسرائیل داده ادامه دهد؛ حال تا چه حد اسرائیل می‌تواند در این زمینه موفق بشود، مشخص نیست.

• تل آویو
• سودان
• دونالد ترامپ
• خلیج فارس