امام باقر (ع)؛ شکافنده علوم و تجلی‌گر نور حقیقت / سیره باقرالعلوم (ع) گره‌گشای بحران‌های کنونی جامعه است

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهامون؛ امام محمد باقر (ع) دریای دانش را شکافتند و اسرار علوم را آشکارا کردند و به همین دلیل هم لقبشان باقر یا باقرالعلوم است. ایشان در دوره‌ای که جامعه اسلامی گرفتار چالش‌های عمیق عقیدتی و درگیری‌هایی شده بود، توانستند اسلام واقعی را زنده نگه دارند. امام باقر (ع) پس از سال ها مبارزه با ظلم و ستم و اندیشه های انحرافی، در هفتم ذیحجه 114 هجری در 57 سالگی در شهر مدینه به دستور هشام بن عبدالملک مسموم شدند و به مقام والای شهادت نائل آمدند. حجت الاسلام علیرضا اصغری حسامیه، کارشناس مسائل مذهبی با تسلیت شهادت امام باقر (ع) در گفت و گو با خبرنگار ما بیان کرد: امام باقر (ع) از جهت پدر و مادر از نوادگان امیرالمومنین علی (ع) هستند، پدر ایشان امام سجاد (ع) پسر امام حسین (ع) و مادرشان فاطمه دختر امام حسن (ع) است. وی ادامه داد: یکی از القاب امام باقر (ع) از جهت نسب ایشان "هاشمی بین هاشمیین، علوی بین علویین و فاطمی بین فاطمیین" است، اسم امام پنجم شیعیان، محمد و معروف ترین لقب ایشان باقرالعلوم و به معنای شکافنده علوم است، البته دارای القاب دیگری هم هستند، اما این لقب را پیامبر (ص) به ایشان دادند و حتی در روایت جابربن عبدالله انصاری است که رسول اکرم (ص) به وی فرمودند که تو باقرالعلوم را می‌بینی و سلام من را به او می رسانی. این کارشناس اظهار کرد: موضوع علمی امام باقر (ع) بر تمام مردم روزگارش، علما و و اندیشمندان روشن بود و در بحث علمی نه فقط شیعیان بلکه علمای غیر شیعه از جهان اسلام و علمای غیر مسلمان هم از علم ایشان بهره های فراوانی بردند، علمای اهل سنت جملات بسیار زیبایی در وصف امام پنجم دارند که بیانگر توجه و استفاده از جایگاه علمی باقرالعلوم است. نمونه ای از جملات علمای شاخص اهل سنت درباره امام باقر (ع) وی عنوان کرد: عبدالله بن عطاء مکی، از محدثان اهل سنت و از یاران امام باقر (ع)، گفته است: «من علما را در نزد هیچ کس به لحاظ علمی پایین‌تر و کوچک‌تر ندیدم؛ چنانکه در نزد محمد بن علی دیدم. حکم بن عتیبه (از فقهای بزرگ کوفه) را نزد او، بسان شاگردی در مقابل استادش دیدم». شمس الدین ذهبی، محدث و مورخ اهل سنت در قرن هفتم و هشتم قمری نیز امام باقر (ع) را ستوده و او را از کسانی دانسته که بین علم و عمل، سیادت و شرافت، وثاقت و متانت جمع کرده بود. وی، امام باقر را امام و فقیه و شایسته خلافت می‌دانست. اصغری حسامیه اضافه کرد: ابن حجر هیتمی، از فقهای شافعی مذهب قرن دهم قمری، نیز می‌نویسد: ابوجعفر محمد باقر، به اندازه‌ای گنج‌های پنهان علوم، حقایق احکام و حکمت‌ها و لطایف را آشکار نموده که جز بر عناصر بی‌بصیرت یا بد نیت، پوشیده نیست و از همین روست که وی را «باقر العلم» [شکافنده علم] و جامع آن و برپاکننده پرچم دانش خوانده‌اند. او عمرش را در طاعت خدا گذراند و در مقامات عارفین بدان حد رسیده بود که زبان گویندگان از وصف آن ناتوان است. او سخنان بسیاری در سلوک و معارف دارد. وی گفت: یکی از اتفاقاتی که در زمان حیات امام باقر (ع) فراوان پیش می‌آمد، مناظرات علمی ایشان با گروه‌های مختلفی از جملهه زیدیه، کیسانیه بود که در آن زمان پیدا شده و قوت گرفته و بر اثر بی بصیرتی و فهم اشتباه از فقه و دین به انحراف رفته بودند، حضرت با علما و بزرگان شان گفت‌وگو و آنها را امر به معروف می کردند. اوصاف رفتاری امام باقر (ع) این خطیب درباره اوصاف رفتاری امام باقر (ع) بیان کرد: هر آنچه که یک انسان کامل و بی عیب و نقص دارد، حجت خدا امام باقر علیه السلام به صورت کامل از آن بهره دارند، چه اوصاف فردی، خانوادگی، اجتماعی، سیاسی و عبادی و در همه حوزه‌ها به عنوان انسان کامل اوصاف نیک را داشتند. وی عنوان کرد: طبق گفته آیت‌الله جوادی آملی، اگر قرآن را مجسم کنید می شود اهل بیت (ع) که یکی از آن امام باقر (ع) است و اگر اهل بیت (ع) را بنویسید، می‌شود قرآن، یعنی اهل بیت (ع) تجسم انسان کاملی که قرآن معرفی می کند، بودند. اصغری حسامیه با بیان این که باقرالعلوم یعنی شکافنده علوم، بیانگر جایگاه علمی امام باقر (ع) بود، درباره مردم‌داری و گذشت آن حضرت گفت: در مدینه فرد بی ادبی بود که وقتی ایشان را می دید با صدای بلند اسمشان را سخره می گرفت، اما امام باقر (ع) با آرامش جوابش را می دادند. شاهد واقعه کربلا وی گفت: یکی از نکاتی که در زندگی امام باقر (ع) وجود دارد، این که ایشان در واقعه کربلا حضور داشتند و به عنوان یکی از کودکان صحنه و صحرای کربلا و به عنوان شاهد و کسی که بسیاری از وقایع و اتفاقاتی را که بعد نقل می فرمودند، دیده بودند و آنقدر مصیبت کربلا برایشان سخت بود که وصیت کردند تا 10 سال بعد از رحلت ایشان از طرف شان جلسه روضه در منا منعقد باشد. این کارشناس با بیان این که امام باقر (ع) از جمله ائمه مدفون در بقیع هستند، افزود: بسیاری از احادیث اعتقادی و اخلاقی که شیعیان و غیر شیعیان از آن استفاده می کنند، از دو امام باقر (ع) و امام صادق (ع) نقل شده است. وی خاطرنشان کرد: به نوعی امام باقر (ع) بنیانگذار نهضت علمی هستند که امام صادق (ع) آن را به اوج رساندند، ایشان بنیانگذاری کرده و شروع حرکت نهضت علمی را برنامه ریزی و پایه ریزی کردند و امام ششم آن را به اوج رساندند. سیره امام باقر (ع)؛ راه حل مشکلات جامعه عبدالحسین سجادی کارشناس مذهبی نیز در گفت و گو با خبرنگار ما بیان کرد: تنها امامی که بعد از نبی مکرم اسلام و امام علی (ع) و خانواده اش توانستند مسائل علمی را ترویج کنند امام باقر (ع) و فرزندش امام جعفر صادق (ع) بودند. وی افزود: در دوران قبل از ایشان فرصتی برای ائمه اطهار برای گسترش حوزه های علمیه و دانش فراهم نشد، چرا که در تنگنای بنی امیه قرار داشتند، اما امام باقر (ع) از فرصت درگیری بین خلفای بنی امیه و بنی عباس استفاده کردند و توانستند دانشگاه علمی را ایجاد و شاگردان و دانشمندانی را در رشته های مختلف تربیت کنند. این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: امام صادق (ع) راه و روش پدر گرانقدرشان را ادامه دادند، امروز اگر در منابع اسلامی، فقهی و علمی مطلبی داریم از این امامان شریف به ما رسیده و ایشان توانستند منابعی که نبی مکرم اسلام (ص) با آموزه های قرآنی و الهی برای ما آورده بودند، رواج و گسترش دهند و اسلام مدیون این دو امام بزرگوار است. وی تاکید کرد: امام باقر (ع) با فرصتی که پیش آمده بود، با برخوردهای اخلاقی و مناظرات علمی جایگاه رفیعی در بین مردم یافتند و با سیره عملی و اخلاقی توانستند مسائل دینی و الهی را بین مردم رواج دهند و با اخلاق نیکویی که داشتند مسائل دینی و علمی را در جامعه اسلامی گسترش دادند. سجادی ادامه داد: همه خلفای بنی امیه و بنی عباس از نفوذ ائمه اطهار هراس داشتند و جایگاه امام باقر (ع) در بین مردم سبب وحشت دشمنان شده بود و تصمیم به شهادت رساندن ایشان گرفتند. وی اذعان کرد: اجماع، برابری و برادری نکته ای مهم است که می توانیم از زندگی امام باقر (ع) بیاموزیم، راه و روش باقرالعلوم در مسائل مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می تواند در بحران های امروز راهگشا باشد و بسیاری از معضلات جامعه در سطح مدیریتی و فردی و اجتماعی از این طریق حل می شود. انتهای پیام /