اوضاع مطالعه آنقدر‌ها که گفته می‌شود بحرانی نیست
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی گفت: اوضاع مطالعه آنقدر‌ها که گفته می‌شود بحرانی نیست. البته تا نقطه آرمانی که کتاب مسئله جاری در جامعه باشد فاصله داریم.
مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد با حضور در استودیوی نمایشگاه رسانه‌های ایران، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، بیش از 2800 کتابخانه نهادی و 1000 کتابخانه مشارکتی و خصوصی و در مجموع 3800 کتابخانه فعال در کل کشور دارد؛ شبکه گسترده فرهنگی‌ای که دسترسی گسترده‌ای را فراهم کرده است. به واسطه مراکزی که داریم می‌توانیم در معرفی نشریات هم کمک‌کننده باشیم؛ بنابراین چرخه کاملی از حیث حمایت از نشریات شکل گرفته است؛ چرخه‌ای که در آن هم مردم، هم تولیدکننده، هم مسیر تولید و توزیع در آن دیده شده و قطعاً به نتیجه پایداری خواهد رسید. فرایند خرید روزنامه‌ها برای کتابخانه‌های عمومی، در حال حاضر به صورت غیرمتمرکز و استانی انجام می‌شود؛ مذاکراتی با معاونت رسانه‌ای وزارت فرهنگ انجام شده تا بتوانیم حمایتی منسجم‌تر از روزنامه‌ها داشته باشیم که ان‌شاءالله تا سال آینده به نتیجه برسد.
وی تصریح کرد: واقعیت این است که برای توسعه و ترویج مسئله کتاب و کتابخوانی و مراجعه به کتاب، نیازمند رسانه‌ها هستیم. اوضاع خواندن و مطالعه، آنقدر‌ها که گفته می‌شود، بحرانی نیست. البته تا نقطه تمدنی و آرمانی، که موضوع کتاب و کتابخوانی مسئله جاری در جامعه باشد، فاصله داریم و رسانه در این مسیر بسیار پیش‌برنده و کمک‌کننده خواهد بود. اساساً با افزایش قیمت کتاب، مراجعه مردم برای خرید، کاهش پیدا می‌کند، اما امکان دسترسی به کتابخانه وجود دارد. یکی از اقداماتی که دولت سیزدهم در دستور کار خود قرار داده، توسعه کتابخانه‌ها، روزآمدسازی و تجهیز این شبکه و قرار گرفتن منابع به‌روز در کتابخانه است؛ در این مسیر نیز رسانه‌ها می‌توانند یاری‌رسان باشند.
عضو شورای فرهنگ عمومی در خصوص میزان سرانه مطالعه در کشور، اظهار داشت: آمار‌های مختلفی در سالیان متمادی منتشر شده و بر اساس آماری که اخیراً از سوی سازمان صدا و سیما منتشر شده، سرانه مطالعه در کشور سی و چند دقیقه است. ما در حال انجام پیمایش «عادت‌های خواندن ایرانیان» با همکاری دانشگاه تهران هستیم؛ این پیمایش به دنبال بررسی و سنجش عادات خواندن ایرانیان است و ان‌شاءالله نتایج این پیمایش تا پایان سال در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار می‌گیرد. واقعیت این است که مسئله کتاب و کتابخوانی از محور مطالعه، به محور «خواندن»، تغییر جهت داده است. در خواندن با مواد خواندنی مواجه هستیم و لزوماً به معنای مراجعه به کتاب فیزیکی نیست. در خواندن ممکن است برای تفریح، تقویت حافظه و... به یک ماده خواندنی مراجعه شود و لزوماً شاید اطلاعاتی به فرد اضافه نشود؛ اما در مطالعه به دنبال افزایش اطلاعات است. خواندن کتب و ادعیه دینی حتماً در زمره مطالعه و خواندن قرار می‌گیرد.
وی تصریح کرد: به اعتقاد من باید در حوزه سنجش سرانه مطالعه تغییر رویکرد داشته باشیم و به کیفیت توجه کنیم. به علاوه حوزه‌هایی از خواندن در این سرانه محاسبه نمی‌شود، مثلاً کتب درسی را از این حوزه خارج می‌کنند. به نظر من مردم ما در مراجعه به مواد خواندنی، که رسانه‌ها نیز از مواد خواندنی محسوب می‌شوند، چندان عقب نیستند و مراجعه مؤثری به این منابع دارند.
منبع: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات