اولین تجربه کارگردان "خجالتنکش" در تلویزیون با کمدی فانتزی / رضا مقصودی چطور به این ترکیب بازیگران رسید؟
رضا مقصودی، گفت: "دوپینگ" هدفی غیر از سرگرمی ندارد؛ به عنوان کارگردان فقط میخواستم مردم سرگرم شوند و پیام خاصی نداریم. منتها هدفمان بیشتر در ساختار بود نه در محتوا!
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ماراتن سریالهای نوروزی با "دوپینگ" رضا مقصودی در شبکه سه سیما آغاز شد. این سریال زودتر از "پایتخت" و "کامیون" و فاز نوروزی سریال "میانبر" روز 26 اسفندماه به آنتن رسید؛ تلویزیون با "دوپینگ"، رضا مقصودی را به سیما بازگرداند که او قصهای تخیلی فانتزی را برای نوروز روایت میکند، کارگردانی که چندی پیش "خجالتنکش" را روی پرده برد و او را به نویسندگی "لیلی با من است" میشناسند.
سریالی که در سکوت خبری جلوی دوربین رفت و ابتدا نامی از رضا مقصودی بهعنوان نویسنده و کارگردان رسانهای شد و سپس آرامآرام نام بازیگرانش به میان آمدند. چندی پیش از آن، هادی حجازیفر در گفتوگویی با خبرنگار خبرگزاری تسنیم از نام و حضورش در این سریال خبر داد، سریالی که روی آنتن هم دیدیم هم تخیلی است و هم فانتزی! برای اولین بار چنین قالب فانتزی در کنار کمدی آمده و شبنم مقدمی، محمد بحرانی، الناز حبیبی و نیما شعباننژاد کنار هادی حجازیفر ایفای نقش میکنند.
رضا مقصودی نام آشنایی است اما اولین بار او سریالی برای تلویزیون ساخته؛ قالبی که برای خودش هم اولین تجربه است. او فعالیت در سینما را از سال 1365 با نوشتن فیلمنامه و کارگردانی فیلم کوتاه "بالهای بیداری" و فیلمنامهنویسی در سینما را سال 1374 با "لیلی با من است"، آغاز کرد. مقصودی در سال 1374 برنده جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه برای فیلم "لیلی با من است" شده است.
فیلمهایی چون خجالت نکش (1396)، من سالوادور نیستم (1394)، اخلاقتو خوب کن (1389)، از رئیسجمهور پاداش نگیرید (1387)، همیشه پای یک زن در میان است (1386)، زخم زیتون (1383)، شیدا (1377)، مهر مادری (1376)، لیلی با من است (1374)، کوچه و موزه (1373) از جمله مهمترین آثار مقصودی به شمار میرود.
به سراغ رضا مقصودی کارگردان سریال "دوپینگ" رفتیم و با وی لحظاتی را به گفتوگو نشستیم؛ مشروح این مصاحبه را در ادامه بخوانید:
کارگردان سریال نوروزی شبکه سه سیما درباره روزهای قرنطینه خانگی به خاطر شیوع ویروس کرونا به خبرنگار خبرگزاری تسنیم، گفت: من برای مردم توصیهای ندارم، اما فکر میکنم با این خطراتی که وجود دارد در خانه بمانند به خودشان و جامعهشان کمک کردهاند. سعی کنند به این خانه ماندن یک سر و شکل خوبی بدهند و از این فرصت و مدت قرنطینه بهره ببرند. کاهش رفت و آمد شهری و حجم ترافیک و ترددها نشان دهنده توجه مردم است که مراقبت خودشاناند. ما هم به سهم خودمان در این سرگرمیها و شادیها که حوصله مردم در این روزها از دست نرود "دوپینگ" نوروزی ساختیم البته که فکر نمیکردیم در این شرایط سریال ما دیده شود. بر این باور بودیم که سریال ما زمانی روی آنتن میرود که مردم مشغول دید و بازدیدند و ممکن است بسیاری از لحظات سریال را از دست بدهند و ممکن است در بازپخشهای بعدی تلویزیون، این سریال بهتر دیده شود.
وی افزود: الان به نظرمن مردم بیشتر میبینند و دقت بیشتری میکنند و به همین دلیل اظهارنظرهایی که در حال حاضر شاهد آنیم نسبت به سریال بنده و دیگر سریالها توسط مردم و رسانهها و وسایل ارتباط جمعی، مقداری دقیقتر است، چون فرصت میکنند سریالها را بهتر ببینند و نظرات دقیقتری ارائه دهند.
مقصودی در خصوص ساخت نوع جدیدی از کمدی یعنی کمدی فانتزی، توضیح داد: میدانید که طی این سالها، فیلمهای کمدی تکراری روی آنتن دیدیم و یا از پرده نقرهای سینما اکران شد آنها هم خوب و زیبا و مبتنی بر کمدیهای موقعیتند؛ اما به شکل "دفرمهای" اتفاق میافتد. در این سالها به نوع دیگری از کمدی در فضای رسانهای نیاز داشتیم که تجربه کنیم. این طرح را سالهای پیش داشتم و همواره به این فکر میکردم چطور فانتزی را وارد فضای کمدی کنم.
نویسنده فیلم "لیلی با من است" درباره نگارش و مطابقت "دوپینگ" با ساختار سینمایی، گفت: نوع نگارش سریال تلویزیونی "دوپینگ" و ساختار این فیلم، با فضای سینما مطابقت دارد. سکانسهای پرپیمان بدون اضافات که مخاطب را سر اصل قضیه ببرد نه اینکه بیننده را درگیر حواشی زیاد خستهکننده کند. میان سکانهای جای خالی ندارد و خیلی سینمایی نوشته و ساخته شده است. "دوپینگ" از ساختار جدید سینمای کمدی برخوردار است که دستمایهمان قرار دادیم. بازیگران و عوامل ما متوجه این فضا شدند و همکاری خوبی داشتند تا کار سر و شکل قابل قبولی پیدا کند.
او به تعداد قسمتهای سریال "دوپینگ" اشاره کرد و افزود: بنای ما بر 30 قسمت بوده اما با این اتفاق و اپیدمی بیماری در سطح جامعه نتوانستیم کار را کامل فیلمبرداری کنیم و همینطور مونتاژ میکنیم کم و کسریها را با تدوین رفع و رجوع کنیم، بعید میدانم به 30 قسمت برسد. باید برویم جلو و ببینیم چه اتفاقی میافتد؛ با ویژوآل افکتهای تصویری و پلانهایی که داریم دنبال این هستیم که کم نیاوریم؛ امیدواریم که به بیش از 20 قسمت برسد.
مقصودی در پاسخ به این سؤال که چطور به این ترکیب بازیگران رسیدید، توضیح داد: یک بخشی از آن اجتنابناپذیر بود؛ برخی از بازیگران سر کار بودند و مسائل مالی مطرح بود و به سختی میتوانستیم بازیگر انتخاب کنیم. هدف ما انتخاب شبنم مقدمی بود چون او زبان کار ما را میشناخت. با دوستانی که صحبت کردیم بهترینهایشان انتخاب شدند. از هادی حجازیفر ممنوم که برای ایفای این نقش انصافا انرژی زیادی گذاشتند؛ دلسوزانه وارد این کار شدند.
وی در خصوص برخی از انتقادها، گفت: طبیعی است که برخی از این فیلم یا فیلمهای دیگر خوششان بیاید یا خیر؛ به همه بینندگان چه منتقد و چه غیرمنتقد احترام میگذارم و از نقدها هم استقبال میکنم. برای همه کسانی که هر نظری دارند چه خوب میگویند و چه نقد تند دارند؛ اما تنها هدفمان در این شرایط سرگرمی بوده است.
کارگردان سریال "دوپینگ" تأکید کرد: ما هدفی غیر از سرگرمی نداشتیم؛ فقط میخواستم مردم سرگرم شوند و پیام خاصی نداریم. منتها هدفمان بیشتر در ساختار بود نه در محتوا! اینکه پیام اخلاقی، سیاسی و یا اجتماعی خاصی بدهیم نه این طور نبوده و میخواستیم ساختار جدیدی از کمدی - فانتزی توأمان را ارائه بدهیم. سختی کار اینجا بود که من عادت به این فضا نداشتم؛ خودم فانتزی کار نکرده بود و این دغدغه را داشتم که آیا واقعا میشود؟ امیدوارم این ارتباط را برقرار کرده باشم.
وی با اشاره به اینکه کار فشرده و سختی را برای دوران فیلمبرداری داشتیم، گفت: ما فرصت کوتاه دو ماه و نیمهای داشتیم که 30 قسمت سریال نوروزی بسازیم. در صورتیکه حداقل با این قالب و ساختار جدید نیازمند 5، 6 ماه فیلمبرداری بودیم؛ در جریان ساخت این کار، با فشردگی که وجود داشت اذیت شدیم. مخصوصا اپیدمی "کرونا" هم که همهچیز را تحت تأثیر قرار داد. با تمام این احوالات، به نظرمن توانسته از آب و گل دربیاید؛ و از طرفی هم طبیعی است ایراداتی داشته باشد.
مقصودی به توقف فیلمبرداری در 15 اسفندماه، خاطرنشان کرد: ما فیلمبرداری مان را 15 اسفندماه مجبور شدیم متوقف کنیم. قسمتهای مختلف را گرفتیم و البته پیش از آن قسمتهای مختلف را گرفته بودیم؛ اما مجبور شدیم کار را متوقف کنیم و تا آنجایی که توانستیم کار را جلو بردیم. به جایی رسید که نه بازیگران و عوامل میخواستند و نه ما انتظار داشتیم جانشان را به خطر بیندازند و همهچیز به سمت قرنطینهطور رفت.
کارگردان فیلم سینمایی "خجالتنکش" درباره تجربه کار با تلویزیون، گفت: به طورکل در تجربه با تلویزیون، سریالسازی و مواجهه با انبوه بازیگر و ساخت قالب جدید کمدی فانتزی، تجربیات زیادی بدست آوردم. از این تجربه اول بسیار راضیام و انشاءالله از این تجربیات در کارهای بعدی هم چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ محتوایی، استفاده خواهم کرد.
مقصودی درباره کار بعدی با تلویزیون، گفت: من از این به بعد بخواهم کاری برای تلویزیون بسازم حتما با دورخیز بلندتری وارد میدان خواهم شد. این طور که فیلمبرداری سریال شب عیدی را دو سه ماه قبل آغاز کنم، عمل نخواهم کرد. کارهایی که موردنظرم است را متناسب با زمانی که دارم میپذیرم و بنابر قواعد تولید، کارگردانی میکنم. عجله باعث شد جاهایی این قواعد برای ساخت این سریال رعایت نشود. این خوب نیست به گروه فشار بیاید و اذیت شوند. اما روی هم رفته، حاصل زحمت همکاران و هنرمندان پروژه، کار قابل قبولی شده است.
کارگردان سریال "دوپینگ" در خصوص آینده سریالسازی و فیلمسازی در تلویزیون و سینما، تصریح کرد: واقعیت این است که باید در ساختار و محتوا حرفنو و تازهای داشتیم و از درجا زدن بپرهیزیم که برای آینده سینما و تلویزیون خطرناک است. اصلا به طور کل نظام تصویری ما نباید سوژهها و موضوعات را تکرار کند و باید همواره به دنبال نوآوری باشیم؛ چه در مضمون و چه محتوا و به درونمایههایمان سر و شکل متنوع و متفاوتی بدهیم. وقتی ایده نو و خلاقانهای داشته باشیم سینما رشد میکند و جان میگیرد؛ تلویزیونی پررونق و تأثیرگذار هم خواهیم داشت.
پاسخ "خسرو شکیبایی" به بعضیها که میگفتند تلویزیون نرو!/ یاد شاهنقشهای سریالی و سینمایی اش بخیر تحقق "جهش تولید" در انیمیشنسازی تلویزیون / توصیههای کرونایی "شکرستان" و انیمیشن "حاج قاسم" در راه آنتن رادیو در سالی که گذشت به روایت رئیس رادیو ایران / آیا رادیو با تلویزیون برنامه مشارکتی داشته باشند؟ بسته نوروزی رادیو و تلویزیون تسنیم / ششم فروردین و "شاهد نامرئی"، "هامون و "گل طلایی"او درباره فیلمنامهنویسی هم گفت: کارهایی که خودم ساختهام از قدیمالایام اعتقاد داشتهام که کارگردان فقط نباید فیلمنامه را بنویسد و یک فیلمنامهنویس و یا گروهی از فیلمنامهنویسان در کنار خودش داشته باشد. من در این سریال و فیلم "خجالتنکش" هم این همکاری را با فیلمنامهنویس دیگری داشتم. طرح، طرح خودم است اما برای پرداخت دقیقتر و فیلمنامه جذابتر از حضور یک فیلمنامهنویس دیگر استفاده کردهام که در این پروژه افرا جورابلو دیگر فیلمنامهنویس سریال "دوپینگ" است.
انتهای پیام /