ایران جزو 10 کشور سازنده دستگاه "شتاب‌دهنده خطی درمان سرطان" شد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، علی مهاجر؛ کارشناس شرکت دانش بنیان "بهیار صنعت" مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در جریان بازدید و تور رسانه‌ای معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری که برای خبرنگاران برگزار شد، درباره دستگاه شتاب‌دهنده خطی ساخت این شرکت اظهار کرد: این دستگاه برای درمان سرطان استفاده می‌شود که بیمار بر روی دستگاه قرار می‌گیرد و 180 درجه قابلیت چرخش دارد.

وی گفت: دستگاه بر روی غده سرطانی متمرکز می‌شود و فرایند اصلی آن تولید اشعه "ایکس" است که در دنیا نیز جزو فناوری‌های پیچیده است. بعد از تولید اشعه ایکس، از محفظه‌ای خارج می‌شود و غده را می‌سوزاند.

مهاجر گفت: این روش بهترین روش درمانی سرطان در دنیا است که در دنیا به آن رادیوتراپی گفته می‌شود. ما در سال 1391 ساخت دستگاه را آغاز کردیم و در سال 1395 با بومی سازی 70درصد تکمیل کرده و به سراغ مجوزها رفتیم. از طرفی سازندگان این محصول در دنیا کمتر از 10 سازنده است.

وی تأکید کرد: مجوز این دستگاه توسط سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت بهداشت صادر می‌شود که سازمان انرژی اتمی به خاطر تولید اشعه ایکس و وزارت بهداشت نیز برای فرایند درمان و از بین بردن غده سرطانی مجوز صادر می‌کند؛ به‌خاطر نبودن زیرساخت‌های اعطای مجوزها، نزدیک به 4 سال موضوع مجوزهای دستگاه زمان برد. در سال 1399 مجوز دستگاه صادر شد یعنی بیمار می‌تواند از آن استفاده کند.

مهاجر ادامه داد: این دستگاه در شهرک سلامت اصفهان نصب شد و درمان بسیار خوبی را نتیجه داده و مشابه نمونه‌های خارجی عمل کرد. این دستگاه به استان‌های تبریز، یزد و شاهین شهر ارسال شده است. هر دستگاه نزدیک به 4 ماه زمان می‌برد تا ساخته شود. قیمت نمونه‌های خارجی دستگاه با ارز آزاد 120 میلیارد تومان است که ما در حدود 15 تا 20 میلیارد با بیمارستان‌های مختلف قرارداد می‌بندیم.

این کارشناس شرکت دانش‌بنیان گفت: بومی‌سازی این دستگاه نزدیک به 95 درصد است و 5 درصد فقط قطعات جنرال است که در بازار تهیه می‌شود.

وی تصریح کرد: چندین کارگاه CNC وجود دارد که در اصفهان وجود دارد که ما با آنها کار می‌کنیم و موارد به غیر از آن، به خاطر مسائل دانشی، عمده کارها توسط خودمان انجام می‌شود.

مهاجر گفت: کل مجموعه بهیار صنعت 700 نفر است و در بخش تحقیق و توسعه 470 نفر مشغول به کار و فعالیت هستند. ما در حوزه رشته‌های فنی و مهندسی اکثر رشته‌ها به غیر از صنایع را داریم.

این کارشناس شرکت دانش‌بنیان تصریح کرد: مجموعه پژوهشگاه دانش‌های بنیادین نیز بحث شتابدهی الکترون را انجام داده‌اند که برای کارهای تحقیقاتی خود پیش می‌روند اما اینکه به صورت ویژه در کاربردهای پزشکی متمرکز شوند اینطور نیست.

مهاجر خاطرنشان کرد: در موضوع صادرات چندین چالش وجود دارد که مهم‌ترین آنها گرفتن CE است که به ما نمی‌دهند به این دلیل که تیوپ اشعه ایکسی در دستگاه وجود دارد که علاوه بر کاربردهای پزشکی، کاربرد نظامی زیادی دارد. مسئله دوم رایزنی‌های بالادستی است که ما با معاونت علمی و وزارت خارجه رایزنی‌هایی داشتیم و در برنامه هفتم نیز آمده است که کشورهای منطقه در موضوع بهداشت با کشور وارد تعامل شوند و استانداردهای یکدیگر را بپذیرند و بدین صورت مشکل صادرات حل خواهد شد.

وی تأکید کرد: ما از سوریه، عراق، افغانستان و کشور ونزوئلا تقاضای صادرات داشتیم. نخستین کشوری که در دنیا این دستگاه را ساخته است کشور آمریکا است. شرکت زیمنس آلمان، الکتای انگلستان، نپتون سوئیس از جمله برندهای معروف تولید این دستگاه در دنیا است.

مهاجر خاطرنشان کرد: در مهندسی معکوس، تمرکز بر تولید انبوه است. ما در آغاز راه، یک نمونه خراب‌شده دستگاه را از یکی از بیمارستان‌های اصفهان که خراب شده بود را خریداری کرده و به شرکت آورده و کار مهندسی معکوس آن را آغاز کردیم. این دستگاه سه قطعه اصلی دارد که یکی از آنها تیوپ اشعه ایکس است که الکترون را شتاب می‌دهد و سپس اشعه ایکس را می‌گیریم که تمرکز خود بر این حوزه گذاشتیم.

وی ادامه داد: این دستگاه 50 سال پیش توسط شرکت ورین آمریکایی ساخته شده است تا از اشعه ایکس برای درمان سرطان استفاده کند.

مهاجر تصریح کرد: معاونت درمان وزارت بهداشت تست عملکردی بر روی دستگاه انجام می‌دهند و از آنجایی که این دستگاه بیش از 50 سال است که کار می‌کند تست بالینی ندارد. این دستگاه‌ها فقط سرطان‌های بدخیم و خون که در سطح بدن انسان پخش شده است قادر به درمان نیست و باید شیمی‌درمانی شود.

این کارشناس شرکت دانش‌بنیان با اشاره سرطان‌های قابل درمان با این دستگاه گفت: سرطان‌های پروستات، برس، سرطان روده، کبد و... که شایع‌تر هستند قادر به درمان است. پروسه درمان با این دستگاه 14 الی 31 جلسه و هر روز روند درمان آن براساس نوع غده است.

وی گفت: هزینه درمان با این دستگاه برای بیماران سرطانی کمتر از 5 الی 6 میلیون تومان است و دولت نیز در این زمینه حمایت می‌کند.

مهاجر تصریح کرد: ما در ایران طبق استانداردهای بهداشت جهانی، به ازای هر 1 میلیون نفر سه دستگاه نیاز داریم و اگر 80 میلیون ایرانی را درنظر بگیریم 240 دستگاه احتیاج داریم که درمان بهینه انجام شود. امروز طبق آخرین آمار نزدیک به 100 دستگاه در کشور داریم.

وی گفت: معمولاً بیماران به سرعت به سمت شیمی درمانی حرکت می‌کنند و در صف دستگاه قرار نمی‌گیرند. ما از سال 1399 که کار خود را آغاز کردیم ما 10 دستگاه را با هیئت امنای صرفه‌جویی ارزی وزارت بهداشت داشتیم که تحویل دادیم. قرارداد اولیه ما اینطور بسته شد که یک بیمارستان برای گرفتن دستگاه رادیوتراپی اعلام نیاز می‌کند. بخش خصوصی به دلیل ماهیت خصوصی بودنش، معمولاً 50 درصد قرارداد را در ابتدا دریافت می‌کند درحالی که شرکت‌های خارجی اینطور نیست. از طرفی هیئت امنا نیز دستگاه‌ها را از ما خریداری نکرد.

مهاجر تصریح کرد: در قرارداد جدید، قرار است 10 دستگاه را به هیئت امنا بفروشیم و تحویل دهیم و دیگر درگیر مسائل حاشیه‌ای نخواهیم شد.

وی در پایان تأکید کرد: از هر 1000 نفر حدود 85 درصد نرخ موفقیت درمان این دستگاه است.