بازگشت به میز مذاکره
در فضای تعلیق مذاکرات و گمانه‌زنی‌ها از امکان بازگشت ایران و آمریکا به میز گفتوگو، برخی خبرها از مذاکرات قریب‌الوقوع تهران و واشنگتن خبر می‌دهند. سایت تابناک به نقل از خبرنگار وال‌استریت ژورنال نوشت: «احتمال زیادی وجود دارد که، ایران نوعی از گفتوگو با آمریکا را از سر بگیرد؛ شاید گفت‌وگوی غیرمستقیم و با حضور دیگر کشورها.» فارغ از صحت و سقم این اخبار که البته با توجه به مصاحبه‌های...
فضای تعلیقی حاکم بر مذاکرات متوقف‌شده ایران و آمریکا، مانع از حدس و گمانه‌ها درخصوص آینده مذاکرات و دور بعدی گفت‌وگوها نبوده و نیست و این روزها علاوه بر برخی اظهارات مستقیم و غیرمستقیم درخصوص شرط و شروط تهران برای بازگشت به میز مذاکره، برخی سایت‌های خبری نیز از احتمال مذاکره ظرف هفته آینده خبر می‌دهند. عصر دیروز سایت تابناک به نقل از خبرنگار وال‌استریت ژورنال این گمانه‌زنی را تقویت کرد و نوشت: مذاکرات ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم احتمالا طی روزهای آینده شروع خواهد شد. خبرنگار وال‌استریت ژورنال در توییتی نوشته است: «احتمال زیادی دارد که در نیمه دوم ماه اوت (اواخر مرداد) ایران نوعی از گفتوگو با آمریکا را از سر بگیرد. شاید گفت‌وگوی غیرمستقیم. شاید با حضور دیگر کشورها.»
کانال تلگرامی العربیه فارسی هم با اشاره به این اخبار نوشت: رسانه‌های داخلی ایران از برگزاری «قریب‌الوقوع» دور ششم مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا خبر داده‌اند؛ این مذاکرات پس از حمله اسرائیل به ایران و همچنین بمباران مراکز هسته‌ای اصلی ایران توسط آمریکا متوقف شده بود. العربیه می‌نویسد: برخی از سایت‌های ایرانی به نقل از منابع خود نوشته‌اند احتمال شروع مذاکرات بین دو طرف و به صورت غیرمستقیم در روزهای آینده وجود دارد. این در حالی است که گفته شده تیم استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در مذاکرات قبلی با ایران، از تیم ایرانی درخواست کرده بود که دور ششم مذاکرات به منظور تسریع در نتیجه به صورت مستقیم برگزار شود. با این حال بعید است که این مذاکرات با فرض آغاز در روزها و هفته‌های آینده به صورت مستقیم باشد و همچنان به شکل غیرمستقیم برگزار خواهد شد. پیش از تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران، تهران و واشنگتن 5دور مذاکره برگزار کرده بودند. همچنین دور ششم مذاکرات در حالی برنامه‌ریزی شده بود که دو روز قبل از آن رژیم صهیونیستی به خاک ایران حمله کرد و شماری از مردم عادی، فرماندهان ارشد نظامی و دانشمندان هسته‌ای را به شهادت رساند.
6 نشانه قریب‌الوقوع بودن مذاکره
فارغ از صحت و سقم این اخبار که البته با توجه به روح حاکم بر مصاحبه‌های سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه در هفته‌های گذشته به‌خصوص گفتوگو با روزنامه فایننشال‌تایمز امر دور از ذهنی به شمار نمی‌رود، می‌توان بر اساس برخی نشانه‌ها این احتمال را مطرح کرد که امکان بازگشت دوباره ایران و آمریکا پس از تجاوز مشترک با رژیم صهیونیستی به تاسیسات نظامی و هسته‌ای ایران، امکان‌پذیر است. عراقچی روزهای گذشته در جریان مصاحبه با فایننشال‌تایمز با طرح شروطی چون جبران غرامت، حق غنی‌سازی و عدم حمله حین مذاکره از آمادگی ایران برای بازگشت به مذاکره در صورت تامین منافع ایران خبر داده بود. همزمان مجید تخت‌روانچی، معاون وزیر خارجه ایران نیز روز شنبه در گفتوگو با یک رسانه ترکیه‌ای با بیان اینکه پیام‌هایی بین ایران و آمریکا از طریق میانجی‌ها در حال انتقال است، گفت که قبل از شروع دور جدید مذاکرات، «باید تضمینی دریافت کنیم که دیگر با حملات مشابه مواجه نخواهیم شد.»
متقابلا اعلان آمادگی چندباره آمریکایی‌ها برای بازگشت به مذاکره که روز یکشنبه معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به آن اشاره کرد، به‌عنوان نشانه دیگری از فراهم شدن مقدمات میز مذاکره بین تهران و واشنگتن می‌تواند مدنظر باشد. ناظر بر این گزاره که علی‌رغم بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران و ادعاهای ترامپ درخصوص نابودی ذخایر غنی‌سازی و به تعویق افتادن دو ساله برنامه هسته‌ای ایران، بازگشت پذیری این روند و احیای آن توسط ایران مجددا می‌تواند برای آمریکا مساله و مایه نگرانی باشد. بنابراین نیاز آمریکا به مذاکره و حل و فصل از راه توافق گزینه کم‌هزینه‌تری است.
همراستا با این دو نشانه مساله اسنپ‌بک هم یک عنصر بسیار مهم و تعیین‌کننده‌ای به لحاظ متغیر زمان برای ایران و غرب است. تروئیکای اروپایی پیش و پس از دور قبلی گفت‌وگوهای تهران با فرانسه، آلمان و انگلیس در استانبول مدعی شدند در شرایطی سازوکار موسوم به ماشه فعال نخواهد شد که جمهوری اسلامی ایران به میز مذاکره با آمریکا بازگردد و همکاری با آژانس را از سر بگیرد. تکاپوی ایران برای متقاعد کردن اروپایی ها به اینکه هیچ حق قانونی و اخلاقی برای این اقدام ندارند، اما تهران حاضر به گفتوگو با اروپایی‌ها برای منصرف کردنشان از این مسیر و حل و فصل موضوع به شکل درست آن است.
در همین راستا سفر هفته آینده آپارو معاون مدیرکل آژانس به ایران برای رسیدن به یک چارچوب جدید همکاری یا مدالیته جدید نیز به‌عنوان نشانه جدید دیگری مطرح است که تهران متمایل به بازگشت به میز مذاکره و حتی یک سطح بالاتر توافق است. موضوعی که مورد استقبال بسیاری از کشورها از جمله کشورهای منطقه که به‌عنوان میانجی عمل کرده و احتمالا عمل خواهند کرد قرار گرفته است. از همین راستا پنجمین نشانه محتمل بودن مذاکره ایران و آمریکا تکاپو و رایزنی میانجی‌های جدید است که به تعبیر نشریه فارن‌افرز رایزنی‌های گسترده‌ای را با انگیزه‌های مضاعف‌تر به دنبال داشته است. عربستان، امارات، قطر، عمان و حتی مصر از جمله بازیگران این لیست طویل است که می‌تواند حتی چین و روسیه را هم شامل شود.
و در نهایت به‌عنوان نشانه دیگر و البته تعیین کننده، این واقعیت است که وضعیت کنونی نمی‌تواند برای ماه‌ها و حتی چند سال تداوم داشته باشد و این پایان باز باید در یک نقطه به سرانجام برسد که تمایل هر دو طرف بر مذاکره برای رسیدن به یک توافق برد - برد است.