«بایدن» بالاخره دل «بن سلمان» را به دست می آورد؟!

به گزارش الف، درحالی که قرار بود «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا در ماه ژوئن جاری طی سفری منطقه‌ای به عربستان و فلسطین اشغالی برود، این سفر به پانزدهم و شانزدهم جولای موکول شده است. برخی احتمال می‌دادند که ممکن است سفر بایدن به ریاض و تل‌آویو تا اطلاع ثانوی لغو گردد اما این اتفاق نیفتاد و به نظر می‌رسد که رئیس جمهور ایالات متحده انگیزه‌های پررنگی در جریان این سفر منطقه‌ای دارد.

همانگونه که از شواهد پیداست و رسانه‌های آمریکایی نیز بارها به آن اشاره کرده‌اند پرونده افزایش تولید نفت و حل بحران سوخت آمریکا و اروپا در پی جنگ اوکراین و روسیه، از آشکارترین محورهای سفر بایدن به ریاض و گفتگوی وی با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان است. این سفر همچنین می تواند مقدمه‌ای برای ترمیم روابط بین بایدن و ولیعهد جوان سعودی باشد که طی چند ماه گذشته یک دوره مناسبات پرتنش را پشت سر گذاشته‌اند.

طبق اطلاعات فراوانی که در چند هفته گذشته توسط رسانه‌های صهیونیستی فاش شده دیگر محور مهمی که در جریان سفر منطقه‌ای بایدن به آن پرداخته خواهد شد بحث عادی‌سازی روابط میان ریاض و تل‌آویو است و ممکن است امتیازاتی بین بایدن و بن سلمان در این میان رد و بدل گردد و معاملاتی بین آنها انجام شود. به این صورت که به عنوان مثال محمد بن سلمان در ازای دریافت حمایت و تضمین دولت آمریکا برای رسیدن به تاج و تخت پادشاهی عربستان، توافق سازش با اسرائیل امضا کند.

در همین چارچوب رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که احتمالا یک اتفاق غافلگیرکننده در جریان سفر بایدن به عربستان و اسرائیل رخ بدهد. به ویژه اینکه تشکیل یک مجمع امنیتی بین تل‌آویو و ریاض قرار است اعلام شود.

اما یکی دیگر از محورهای مهمی که در دستور کار سفر رئیس جمهور آمریکا به عربستان قرار دارد و رسانه‌های منطقه کمتر به آن پرداخته‌اند، پرونده‌هایی همچون جنگ یمن و نیز موضوعات مربوط به ایران است. در سایه سیاست‌هایی جدیدی که دولت آمریکا پیش گرفته و نیز با توجه به چالش‌های این کشور در جریان بحران اوکراین و روسیه، واشنگتن منافع خود را در متشنج شدن اوضاع خاورمیانه نمی‌بیند و به نظر می‌رسد که به دنبال سازوکاری برای پایان دادن به درگیری‌ها در یمن باشد و این مسئله در دستور کار سفر بایدن به ریاض نیز قرار گرفته است.

در مرحله فعلی مذاکراتی با میانجی‌گری بغداد میان ایران و عربستان در جریان است. تاکنون 5 دور از این مذاکرات برگزار شده و آنگونه که منابع آگاه گزارش می‌دهند جدا از مسیر مذاکرات رسمی، کارشناسانی از دو جانب دو طرف نیز دیدار و گفتگوهایی با یکدیگر دارند. حتی یک روزنامه کویتی به نقل از منابع آگاه ادعا کرد که مقدمات دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی در عراق در حال نهایی شدن است. اخیرا نیز سعودی‌ها با اعطای گذرنامه به شش دیپلمات ایران برای سفر به ریاض موافقت کرده‌اند تا مقدمات لازم برای حضور حجاج ایرانی در حج امسال را فراهم کنند.

منابع نتیجه مذاکرات تهران و ریاض را مثبت ارزیابی و پیش‌بینی می‌کنند که این مذاکرات در نهایت منجر به حصول توافقاتی گردد. اما گذشته از مسائل دوجانبه میان ایران و عربستان، بحران یمن و تمدید آتش‌بس میان طرفین این جنگ با ابتکار سازمان ملل، یکی از موضاعت اصلی در دستور کار گفتگوهای تهران و ریاض است و بسیاری از کارشناسان معتقدند که حل بحران یمن تا حدی بستگی به نتیجه مذاکرات عربستان و ایران دارد.

همانطور که گفته شد اکنون دولت آمریکا تمایلی به تنش‌آفرینی در غرب آسیا ندارد و به دنبال خاتمه دادن به بحران فرسایشی یمن نیز هستند. بر همین اساس به نظر نمی‌رسد که سفر بایدن به عربستان تاثیر منفی بر روند مذاکرات این کشور با ایران داشته باشد. حتی آمریکایی‌ها احساس می‌کنند که نتیجه بخش بودن گفتگوهای تهران و بغداد می‌تواند اثر مثبتی بر حل بحران یمن بگذارد.

در همین حال و در آستانه سفر بایدن به منطقه، منابع خبری گزارش دادند که زمینه‌های گفتگوی مستقیم میان عربستان و جنبش انصارالله یمن فراهم شده است که ممکن است به حل بحران یمن منجر گردد.

با توجه به این موارد آنگونه که از ظواهر امر پیداست جدیدترین اتفاقی که می‌تواند در جریان سفر بایدن به عربستان بیفتد پیشبرد روابط میان ریاض و تل‌آویو و گسترش ابعاد همکاری‌ها میان دو طرف است که شاید به سطح امضای توافق سازش نیز برسد. اما در سایه شرایط ملتهبی که عربستان به ویژه در بحبوحه بیماری ملک سلمان و بحث انتقال قدرت از سر می‌گذراند به طور قطعی نمی‌توان از صلح رسمی ریاض و تل‌آویو صحبت کرد و شخص بن سلمان به تنهایی نمی‌تواند در این زمینه تصمیم‌گیرنده باشد.