بایکوت خبری به روش اینستاگرام

حرم حضرت احمد بن موسی شاهچراغ در تاریخ 4 آبان 1401 مورد حمله تروریستی قرار گرفت که این حادثه تلخ منجر به شهادت و مجروحیت 32 نفر از هموطنان شد. در پی این واقعه هولناک صفحات رسمی خبرگزاری‌ها و کاربران فضای مجازی مطالبی را در پوشش آن منتشر کردند.

سید محمد علی قربانی پژوهشگر در این زمینه گفت: پلتفرم اینستاگرام در مواجهه با این واقعه و پوشش آن تمامی محتوای مرتبط با حادثه تروریستی را با هشدار "This photo may contain graphic or violent content"نشانه‌گذاری کرد و همچنین پست‌های مننتشرشده در این‌باره را محدود کرد؛ به نوعی که نه تنها از نمایش عمومی آن و توصیه‌اش در صفحه جستجو خودداری نمود، بلکه پست‌های اخیر هشتگ‌های #ایران_تسلیت، #شیراز_تسلیت و #شاهچراغ را با توضیح "Recent posts for #ایران_تسلیت are hidden because some posts may not follow Instagrams Community Guidelines" پنهان کرد.

وی افزود: در بخشی از مرامنامه‌ی اینستاگرام چنین آمده‌است که "اینستاگرام جایی برای حمایتی یا تمجید از تروریسم ا تمجید از تروریسم، جنایات سازمان یافته یا گروه‌های نفرت‌پراکن نیست. " و همچنین در جای دیگری چنین آورده شده که "ما می‌دانیم که بسیاری از افراد از اینستاگرام برای اشتراک گذاریرویداد‌های مهم و خبرساز استفاده می‌کنند. برخی از این مسائل می‌تواند شامل تصاویر گرافیکی باشد. از آنجایی که افراد و گروه‌های سنی مختلف از اینستاگرام استفاده می‌کنند، ممکن است ویدیو‌های خشونت‌آمیز شدید و گرافیکی را حذف کنیم تا مطمئن شویم اینستاگرام برای همه مناسب است. ما درک می‌کنیم که مردم اغلب این نوع محتوا را برای محکوم کردن، افزایش آگاهی یا آموزش به اشتراک می‌گذارند. اگر به این دلایل محتوا را به اشتراک می‌گذارید، توصیه می‌کنیم عکس خود را با هشداری درباره خشونت گرافیکی زیرنویس کنید.

قربانی می‌گوید: این بدان معناست که دستورالعمل‌های اینستاگرام در کنترل محتوای خشونت‌آمیز علاوه‌بر ممنوعیت تشویق خشونت، محکومیت و تقبیح آن را هم نمی‌پذیرد و کاملا در مقابل نمایش خشونت ممانعت می‌کند و در عمل از سوی افراط بام مواجهه با محتوای خشونت‌آمیز افتاده است. البته اینستاگرام که خود مفسر دستورالعمل‌های خود است در موارد متعددی نظیر واقعه تروریستی شاهچراغ با محدود کردن تمامی هشتگ‌ها و پست‌ها و نشانه‌گذاری آن‌ها نشان داد گاهی از این دستورالعمل‌هابرای سانسور و بایکوت استفاده می‌کند و گاهی همانند اتفاقات اعتراضات اخیر بر محتوای توصیه‌کننده به خشونت همانند تصاویری از آتش زدن نیروی انتظامی و ضرب‌وشتم آنان و همچنین محتوای ترغیب‌کننده به استفاده از سلاح و نحوه تولید ابزار‌های خشونت آفرین چشم می‌پوشد. آنچه که در عمل و براساس شواهد در ایران و برخی دیگر از کشور‌ها مشخص شده است، اعمال «تعدیل» ازسوی پلتفرم‌های فراملی براساس تضاد‌ها و یا چالش‌های سیاسی کشور مبدا، همچون ایالات متحده، با کشور مقصد و مصادره‌ی اصول یامنافع عمومی قیدشده در مرامنامه‌ها و شرایط استفاده به نفع این تضاد و تبدیل آن به بایکوت و سانسور‌های سیاسی است.