بهار تولید در یلدای زمستان / مدیریت عاقلانه به جای شعار در ایران خودرو

به گزارش خبرگزاری تسنیم، بلند ترین شب سال برای ایرانی ها تعریف خاصی دارد. از حافظ تا هندوانه میهمان خانه ها هستند. اما این بار بلند ترین شب سال برای اهالی صنعت خودرو معنای دیگری نیز داشت. زیرا بزرگ ترین خودروساز کشور توانست با پروازی بلند از مرز تولید 460 هزار دستگاه خودرو عبور کند و به این ترتیب شب یلدا برای ایران خودرو به یلدای رکوردها تبدیل شد.

طبق اخباری مستندی که این خودروساز منتشر کرده است، ایران خودرو در شب یلدا (30 آذر) توانسته از مرز تولید 460 هزار دستگاه انواع خودروی تجاری و سبک عبور کند و با رشد تولید 46 درصدی نسبت مدت مشابه سال قبل، بیش از کل تولید سال 1400 خودرو تولید کند. به این ترتیب باید گفت این خودروساز در 9 ماه توانسته به اندازه کل تولید 12 ماه سال قبل خودرو تولید کند. ضمن این که با تولید بیش از 63 هزار دستگاه خودرو در ماه، رکورد تازه ای در تولید ماهانه بعد از اردیبهشت سال 97 برجای گذاشته است.

از نکات جالب توجه این آمار تولید بیش از 12 هزار و 500 دستگاهی انواع خودروهای تجاری سبک و سنگین است که نشان از پویایی ایران خودرو دیزل در زنجیره های مختلف صنعتی و فرآیند تولید دارد. از طرفی قائم مقام تامین و تولید ایران خودرو نیز به رسانه ها گفته است که این خودروساز در سه ماهه پایانی سال جاری 200 هزار دستگاه خودروی دیگر نیز تولید می کند.

به این ترتیب باید گفت در پایان سال 1401 ایران خودرو باید حدود 660 هزار دستگاه خودرو تولید کرده باشد که با توجه به شرایط اقتصادی و تحریم های موجود بسیار حائز اهمیت است. آمار و ارقامی که توسط ایران خودرو به عنوان یکی از مهمترین شرکت های تولید - صنعتی کشور منتشر شده است، زوایای مهمی از صنعت خودرو و مدیریت یک بنگاه کلان تولیدی را در شرایط سخت تحریم نشان می دهد. مهمترین نکته ای که این آمار نشان می دهد، رشد تولید و کیفیت محصول در شرایطی است که گره های تحریم حتی تنگ تر از گذشته شده است.

شاید بتوان ثبت رکورد تولید خودرو و عبور از کل تولید سال گذشته در 9 ماه را از دو زاویه بررسی کرد. ابتدا تئوری مدیریت صحیح در یک بنگاه صنعتی پر چالش و وسیع چون ایران خودرو و دوم استفاده از استراتژی درست و منطبق با شرایط واقعی. در مورد اول باید به این نکته اشاره کرد که تیم مدیریتی فعلی ایران خودرو این شرکت را در شرایطی تحویل رفته اند که دهه ها هزار خودرو در کف پارکینگ های آبی پوشان منتظر رسیدن قطعات بود و تولید خودروهای ناقص کمر این سازنده را خم کرده بود. زیرا تولید خودروی ناقص و فرستادن این محصولات به پارکینگ ها تا رسیدن قطعات مورد نیاز باعث شده بود هزاران میلیارد تومان سرمایه در گردش ایران خودرو مسکوت بماند و از طرفی به دلیل هزینه های انبار داری و جریمه های حاصل از تاخیر در تحویل خودروها، خواب این سرمایه در گردش عظیم خود هزینه های مالی بسیاری بر دوش این سازنده گذاشته بود.

این در حالی بود که تئوری اشتباه افزایش تولید ان هم به صورت ناقص هر لحظه این هزینه ها را افزایش می داد و خودروهای ناقص نیز امکان تجاری سازی و بازگشت سرمایه را نداشتند. از طرفی تولید خودروی ناقص و راکد ماندن این خودروها در پارکینگ ها خود باعث افت کیفیت محصولات شده بود که در نهایت نارضایتی مشتریان را در پی داشت.

مهدی خطیبی مدیرعامل فعلی ایران خودرو در اولین قدم پس از نشستن در اتاق فرماندهی ایران خودرو، تولید خودروی ناقص را با روندی نزولی کاهش داد و این خودروساز از خردادماه سال جاری دیگر خودروی ناقص تولید نکرد. به این ترتیب به طور میانگین تنها با این تصمیم از افزایش زیان انباشته چند هزار میلیارد تومانی ایران خودرو جلوگیری شد. همچنین به دلیل تولید عبور مستقیم تا حدود 25 درصد کیفیت محصولات افزایش یافت. تولید عبور مستقیم که تیم مدیریت ایران خودرو با وجود تمام مشکلات پای آن ایستاده است، شاید در روزهای اول که سخن از آن به میان می آمد، همچون شعارهای گذشته نمود پیدا می کرد. اما پافشاری روی این تئوری صحیح باعث شده امروز حتی روند زیان دهی این شرکت که ناشی از قیمت دستوری است نیز کاهش یابد.

در این دوران به دلیل منطبق شدن استراتژی های حاکم بر این خودروساز با شرایط واقعی اقتصادی، تامین و تولید، حتی در دورانی تولید خودرو روند صعودی چشم گیری نداشت. اما در مهرماه که خودروهای کف به طور کامل تکمیل شدند و این بار از دوش ایران خودرو برداشته شد، تولید خودرو با شدت افزایش یافت و به این ترتیب این خودروساز توانست در 9 ماه به اندازه کل تولید سال گذشته محصول تولید کند.

یکی دیگر از تئوری های صحیح مدیریت در ایران خودرو شناسایی گلوگاه های تولید و تامین قطعات است. هر چند در گذشته نیز همواره اصلاح ارتباط ایران خودرو با زنجیره تامین از جمله شعارهای مدیران قبلی این خودروساز بود، اما در عمل ده ها هزار خودروی ناقص حاصل این شعارها شد. ولی در دوران جدید این شرکت، اصلاح زنجیره تامین و شناسایی گلوگاه های تولید یکی از مهمترین فاکتورهایی است که مورد توجه قرار گرفته و به این ترتیب اصلاحات کلانی اتفاق افتاده است. به طور مثال امروز ایران خودرو دیزل به عنوان سوده ترین خودروساز کشور در حالی به سمت ثبت رکورد جدید در تولید محصولات تجاری می رود که در ابتدای سال جاری مهدی خطیبی مدیرعامل ایران خودرو طی یک تصمیم استراتژیک تامین قطعات مورد نیاز ایران خودرو دیزل بر عهده خود این خودروساز گذاشت.

به این ترتیب استقلال در تامین قطعات و کاهش پیچیدگی ها در زنجیره تامین باعث شد، امروز اثری از زیان انباشته در این خودروساز نباشد. از طرفی اصلاح ارتباطات با قطعه سازان و حرکت به سمت خرید مجموعه قطعات به جای تک قطعه باعث افزایش تمرکز ایران خودرو در تامین و تولید شده است. ضمن این که بسیاری از قطعات در این دوران از حالت تک تامین به چند تامین کننده تغییر یافته اند که خود در حوزه کیفیت قطعات نیز بین قطعه سازان رقابت ایجاد کرده است.

بی شک نتیجه این تصمیمات افزایش کیفیت نهایی محصول خواهد بود. به این ترتیب باید گفت با وجود همه مشکلات ناشی از تحریم و مشکلات اقتصادی و ارتباطات بین الملل برای تامی مواد اولیه در صنایع کشور، ایران خودرو توانست یلدای زمستانی را به یلدای تولید تبدیل کند. موضوعی که نشان می دهد، برای افزایش بهره وری حتی در بدترین شرایط هم می توان از مدیریت عقل گرا به جای مدیریت شعار استفاده کرد.