بهانه عجیب ایرلاین‌ها برای افزایش قیمت بلیت

آرمان بیات، با بیان اینکه صنعت هوانوردی و فرودگاهی از جمله صنایع پیشرفته و پیچیده است که تخصص‌های مختلف در جوانب آن دیده می‌شود، افزود: محور مشترک این صنعت قوانین و مقررات بین‌المللی است. در چنین شرایطی و با توجه به پیچیدگی‌های آن، نظارت و درک نظام حاکم به حداقل می‌رسد و همواره مسبب عدم دخالت‌های بالادست و به انزوا رسیدن این صنعت مهم شده است.

وی ادامه داد: از طرفی دیگر شرایط حاکم با تحریم‌های بین‌المللی و عدم تخصص برخی اشخاص، فرصتی برای سودجویی فراهم کرده که منجر به فساد در پشتیبانی و تدارکات فنی و تأمین قطعات شده است. در واقع منافع برخی از افراد تداوم شرایط تحریم است.

این کارشناس صنعت هوایی با اشاره به مشکلات کاهش میزان عرضه صندلی حمل‌ونقل هوایی و افزایش بهاء و نرخ بلیت پروازهای داخلی در سال‌های گذشته بیان کرد: میانگین سالانه ضریب اشغال صندلی در حمل‌ونقل هوایی جهانی، بین 73 الی 78 درصد است که این نرخ در ایران به بیش از 95 درصد رسیده و نشان‌دهنده کمبود در ناوگان هوایی است. این وضعیت عمدتا به منظور کاهش عرضه و افزایش سهم بازار شرکت‌های هواپیمایی است. لذا در چنین حالتی رقابت در حمل‌ونقل هوایی شکل نخواهد گرفت و در نتیجه کیفیت حمل‌ونقل هوایی نیز رشد نخواهد کرد.

بیات با بیان اینکه زمین‌گیری ناوگان به دلیل تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی، تنها بهانه‌ای برای افزایش نرخ بلیت پروازها از سوی ایرلاین‌هاست، گفت: امروزه نزدیک به 332 فروند هواپیما در ناوگان هوایی تجاری کشور موجود است و تا سال 1406 با اتمام عمر عملیاتی یا LOV برخی ناوگان موجود، نزدیک به 40 درصد ناوگان از چرخه عملیاتی خارج می‌شوند.

وی با اشاره به ادعای افزایش 140 درصدی ناوگان عملیاتی، اظهار کرد: بر اساس آمار عملکردی شرکت‌های هواپیمایی در سامانه آماری شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در شش ماهه اول سال 1400 و مقایسه با شش ماهه اول سال 1401، پرواز فرودگاه‌های مهرآباد 11 درصد، اهواز 9 درصد، اصفهان 18 درصد، بندرعباس 9 درصد، عسلویه 27 درصد، بوشهر 11 درصد، ساری 13 درصد، زاهدان (ازجمله مناطق محروم) 29 درصد، کرمانشاه 37 درصد، ارومیه 22 درصد، گرگان 33 درصد، اردبیل 24 درصد، ایلام (از دیگر مناطق محروم کشور) 26 درصد، خرم‌آباد 37 درصد، یاسوج 37 درصد و بجنورد 60 درصد کاهش داشته است.

این کارشناس صنعت هوایی خاطرنشان کرد: شرکت‌های فعلی و فعال هواپیمایی، علاقه‌ای برای توسعه ناوگان نداشته یا توان اقتصادی چنین اقدامی را ندارند و از طرفی افزایش استهلاک سرمایه در اقتصاد تورمی با نرخ بهره بیش از 20 درصد، توان سرمایه‌گذاری نقدی جهت تملک ناوگان مطلوب و جوان را سلب می‌کند و لذا شرکت‌ها در صورت توسعه ناوگان، به دنبال هواپیماهای مسن با ارزش کمتر از پنج میلیون دلار هستند. اگرچه محاسبات تحلیلی نشان از آن دارد سرمایه‌گذاری نقدی در شرایط فعلی، امکان خرید ناوگان باریک پیکر کمتر از 170 صندلی تا 15 میلیون دلار را توجیه پذیر می‌کند که از جهات سن تقویمی، ناوگانی با میانگین سنی 12 الی 15 سال خواهد بود.