بیمه سهام یا دوئل ریسک و بازده در بازار سرمایه

یک کارشناس بازار سرمایه گفت اگرچه بیمه سهام با ذات بازار سرمایه در تضاد است اما این راهکار در لحظه می‌تواند نقدشوندگی ایجاد کند.

پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، درباره عرضه اوراق تبعی فروش (بیمه سهام) با نماد «همیار» که از امروز آغاز شده است، به ارزیابی این ابزار حمایتی پرداخت و مزایا، نواقص و پیشنهادهای مرتبط با آن را تشریح کرد.

وی در ابتدا با تأکید بر نقش نگاه آینده‌نگر در بازارهای مالی گفت: در بازارهای سرمایه در سراسر جهان، قیمت‌ها بر اساس آینده شکل می‌گیرند. یعنی فعالان بازار، آینده را می‌خرند و به آن بها می‌دهند. حتی ممکن است یک شرکت در لحظه جذاب نباشد اما به‌واسطه طرح‌های توسعه‌ای یا اتفاقات پیش‌رو، مورد توجه قرار گیرد.

الیاس کردی در ادامه با اشاره به نبود دورنمای روشن در بازار سهام ایران در این برهه از زمان افزود: اگر بخواهیم صادقانه و منصفانه صحبت کنیم، دورنمای بازار سهام در حال حاضر مشخص نیست. این عدم قطعیت از چهار زاویه قابل بررسی است؛ اول، موضوع آتش‌بس است که برخی فعالان با تردید نسبت به پایداری آن، جانب احتیاط را در پیش گرفته‌اند. دوم، بحث تحریم‌ها و انزوای بین‌المللی و آینده مکانیزم ماشه است که همچنان مبهم مانده. سوم، احتمال بروز دوباره جنگ مطرح است و نهایتاً گروهی از سرمایه‌گذاران نیز اساساً دیگر به بازار سهام در شرایط فعلی اعتقادی ندارند.

این تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به کارکرد اوراق تبعی در این فضا گفت: اگر بخواهیم حمایت مؤثری برای بازار تعریف کنیم، باید ببینیم این حمایت با کدام مدل تفکر هم‌خوان است. به‌عنوان مثال، اگر هدف تزریق مستقیم نقدینگی به بازار باشد، در لحظه می‌تواند نقدشوندگی ایجاد کرده و شرایط را بهبود بخشد. اما اگر هدف ایجاد آرامش ذهنی برای سهامدارانی باشد که پرتفویی زیر 500 میلیون تومان دارند و قصد فروش ندارند، می‌توان گفت اوراق تبعی با تضمین سود 20 درصدی (در صورت نگهداری تا زمان مشخص) می‌تواند به آن‌ها آرامش خاطر بدهد.

او در ادامه تصریح کرد: اگرچه این اقدام با ذات ریسکی بازار سرمایه که مبتنی بر ریسک و بازده است، تا حدی در تضاد قرار دارد، اما برای گروهی از سهامداران که برخلاف فضای عمومی، آینده بازار را مثبت ارزیابی می‌کنند، ابزار مفیدی خواهد بود. این افراد می‌توانند با اطمینان از سود حداقلی، از تأثیرات روانی منفی بازار فاصله بگیرند.

الیاس کردی همچنین به جنبه فنی سود تضمینی اشاره کرد و گفت: در واقع، سازمان بورس و صندوق تثبیت بازار با این اوراق کف بازدهی را تعیین کرده‌اند. یعنی می‌گویند شما سهامی را که ذاتاً ریسک‌پذیر است خریداری می‌کنید، اما تا سقف 20 درصد سود شما تضمین می‌شود. اگر بیشتر شد که چه بهتر، اگر کمتر بود، ما تا 20 درصد را پوشش می‌دهیم. نگاه به این ابزار باید از همین زاویه باشد.

وی در پایان با تأکید بر لزوم بررسی شرایط کلان سیاسی و اقتصادی پیش‌رو گفت: پیش از هر اقدامی باید دید آیا دورنمای بازار روشن است یا خیر. به‌طور طبیعی هرچه ریسک‌های سیستماتیک مانند درگیری‌ها یا مسائل ژئوپلیتیکی کاهش پیدا کند، بازدهی بازار می‌تواند افزایش یابد. اما جذابیت نرخ 20 درصد هم باید در بستر همین واقعیت‌ها سنجیده شود.